13
Sʋanlan'n m'ɔ gua bele nɩn anwʋn anyɩnndala'n
(Maakɩ 4.1-9, Luku 8.4-8)
1 Cɩan sɔ'n, Zozi fi yɩ́ awulo ɛbɛlɛ ɔ kɔ hɔ asue nɩn anʋan ɛlɔ. Ɔ kɔ tanlan asɩ, ɔ kɔ hehele menian'n-mɔ Nyanmɩan ninnge.
2 Meninsʋnman kɔ a yɩ́ nwʋn ɛbɛlɛ. Ɔ kɔ kpati kɔ fʋ kɔ tanlan ɛlɛɛ kʋn anun asue nɩn anyɩnsʋ yɛ̂ meninsʋnman'n jijin asue nɩn anʋan.
3 Ɔ kɔ hehele bɛ́ ninnge dɔʋn kpa anyɩnndala nun, yɩ́ nwan: “Sʋanlan kʋn hɔlɩ yɩ́ *bele mma egua.
4 Mɛlɛ mɔ ɔ 'gua'n, bie kɔ gua atɩn nɩn anʋan, nnʋnman'n-mɔ kɔ a kɔ suso kɔ li.
5 Bie kʋsʋ kɔ gua nyɔbʋɛ nɩn asʋ. Ɛbɛlɛ ngɛtɩɛ nɩn a nzʋn man. Ɔ kɔ fifi ndɛ-ndɛ. Ɔ sanlɩn kɛ ɔ'a ngɔ man asɩɛ bʋ.
6 Nan mɔ eyua'n fili'n, ɔ kɔ yala, afɩ ɔ'a nzɔ man ndɩan.
7 Bie kʋsʋ kɔ gua eminlan mmowe nɩn anun. Ɔ kɔ fifi. Eminlan mmowe'n kɔ fʋ kɔ gua sʋ.
8 Nan bie kʋsʋ kɔ gua asɩɛ kpa nɩn asʋ, ɔ kɔ fifi. Ɔ kɔ su mma. Bie kɔ su mma ɛya kʋn, bie mma abulasian, bie kʋsʋ mma abulasan.”
9 Zozi kɔ han kɔ tʋ sʋ kɛ: “Sʋanlan m'ɔ sɩ fasie'n, ɔ fá síe!”
Zozi anyɩnndala'n m'ɔ bu'n
(Maakɩ 4.10-12, Luku 8.9-10)
10 Ɛhɩ, Zozi menian'n-mɔ kpunngelɩ yɩ́ a, bɛ́ nwan: “Nzukɛ ati yɛ̂ ɛ 'kan ɛjɔlɛ kele menian'n-mɔ a, ɛ bu yɩ́ anyɩnndala nun ɔ?”
11 Zozi kɔ bua bɛ́ kɛ: “Nyanmɩan Belemgbin Mân nɩn anun nvɩalɩɛ ninnge'n-mɔ, ɛmɔ sɩ yɩ́ nwʋn ɛjɔlɛ. Nan bɛ́ dɩɛ, bɛ nzɩ man yɩ́ nwʋn ɛjɔlɛ.
12 Ɔ sanlɩn kɛ sʋanlan m'ɔ le bie'n, bɛ 'gua sʋ maan ɔ sʋn. Nan sʋanlan m'ɔ le man bie'n, kaan'n muonun m'ɔ le yɩ́'n, bɛ 'tʋa yɩ́ bɛ de.
13 Ɛhɩka ati yɛ̂ mɩn 'kan ɛjɔlɛ mɩn kele bɛ́ a, mɩn bu yɩ́ anyɩnndala nun ɔ. Afɩ bɛ́ nyɩn tua yɩ́, kʋsʋ bɛ nnwun man yɩ́. Bɛ tɩ, kʋsʋ bɛ ndie man nán b'a tɩ yɩ́ bʋ.
14 Ɔ man bɛ́ nwʋn ɛjɔlɛ'n mɔ *Ezayi hanlɩn'n kpɩnlɩn sʋ. Nyanmɩan nanndɩlɩ Ezayi sʋ ɔ hanlɩn kɛ:
Ɛmɔ 'ba tie yɩ́ kpa, kʋsʋ ɛmɔ ngɔ tɩ man yɩ́ bʋ.
Ɛmɔ 'ba nɩan yɩ́ kpa, kʋsʋ ɛmɔ ngɔ nwun man yɩ́.
15 Ɔ sanlɩn kɛ menian sɔ'n-mɔ a sʋlʋ.
B'a totua bɛ́ nzʋ'n b'a momuan bɛ́ nyɩn'n.
Yɩ́ dɩɛ, anɩn bɛ nnwun man asɩ,
ɛsɛ bɛ́ nzʋ'n ndɩ man ɛjɔlɛ.
Bɛ nza bɛ mma man mɩ́n nwʋn
nán m'an man bɛ́ nwʋn a sa.
16 “Nan ɛmɔ dɩɛ, nyila hán ɛmɔ. Ɔ sanlɩn kɛ ɛmɔ anyɩn'n nwun asɩ, ɛsɛ ɛmɔ anzʋ'n tɩ ɛjɔlɛ.
17 Nan mɩɩn kan yɩ́ ananhɔlɛ mɩn kele ɛmɔ kɛ: Nyanmɩan mgbɔmanfʋɛ dɔʋn kpa, nʋn Nyanmɩan menian dɔʋn kpa, bɛ hulolɩ kɛ ahan bɛ nwun mɔ ɛmɔ lɛ nɩan'n, nan kʋsʋ b'a nnwun man yɩ́. Ɛsɛ bɛ hulolɩ kɛ ahan bɛ tɩ mɔ ɛmɔ lɛ tie'n, nan kʋsʋ b'a ndɩ man.”
Zozi 'ba tu anyɩnndala nɩn abʋ
(Maakɩ 4.13-20, Luku 8.11-15)
18 Ɛhɩ, Zozi nwan: “Ɛmɔ tíe, sʋanlan'n m'ɔ gua *bele nɩn anwʋn anyɩnndala nɩn abʋ'n y'ɔ le kɛ:
19 Mɛlɛ mɔ sʋanlan kʋn kɔ tɩ Anwunno Belemgbin Mân nɩn anwʋn ɛjɔlɛ m'ɔ ndɩ man yɩ́ bʋ'n, anɩn sʋanlan sɔ'n tɩ kɛ bele mma'n m'ɔ gualɩ atɩn nɩn anʋan'n. Ɛjɔlɛ'n mɔ ɔ'a tɩ'n, Abɔnsanmʋn ba ɔ yɩ fi yɩ́ ti anun.
20 Bele mma'n m'ɔ gualɩ lɩka mɔ nyɔbʋɛ'n wɔ'n y'ɔ le sʋanlan ɛhɩ m'ɔ tɩ Anwunno Belemgbin Mân nɩn anwʋn ɛjɔlɛ nɩn an, ɔ le fɛ elie ɔ ka ɛbɛlɛ ɔ sɔ nun'n.
21 Sʋanlan sɔ'n mman man ɛjɔlɛ'n nzɔ man ndɩan yɩ́ nun. Ɔ de di mɛlɛ kaan bie. Ɛjɔlɛ sɔ'n dunman nun, sɛ bɛ kele yɩ́ ahʋlʋwa anaan ɔ nwun yalɛ kaan ala a, anɩn yɩ́ eyue ɔ.
22 M'ɔ gualɩ eminlan mmowe nɩn anun'n y'ɔ le sʋanlan ɛhɩ m'ɔ tɩ Anwunno Belemgbin Mân nɩn anwʋn ɛjɔlɛ'n, nan kʋsʋ eyuadɩ nɩn anun ninnge'n-mɔ anwʋn nzusue'n nʋn anyɩnbʋlʋ anyanbɛnwʋn'n cɩcɩ ɛjɔlɛ sɔ'n. Ɔ man ɔ nzu man mma.
23 M'ɔ gualɩ asɩɛ kpa nɩn asʋ'n y'ɔ le sʋanlan ɛhɩ m'ɔ tɩ Anwunno Belemgbin Mân nɩn anwʋn ɛjɔlɛ nɩn an, ɔ tɩ yɩ́ bʋ'n. Ɔ su mma. Bie su ɛya kʋn, bie su abulasian, bie kʋsʋ su abulasan.”
Ndile ɛtɛ nɩn anwʋn anyɩnndala'n
24 Ɛhɩ anzin, Zozi kɔ bu anyɩnndala kʋn biekun kɔ hele bɛ́. Yɩ́ nwan: “Ɛ 'nwun like mɔ Anwunno Belemgbin Mân'n soman yɩ́'n: Ɔ soman sʋanlan kʋn mɔ ɔ'a gua *bele yɩ́ ebo nɩn asʋ ɔ.
25 Nan kɔngɔɛ mɔ menian'n-mɔ kʋalaa yuelɩ dɩda'n, yɩ́ kpɔfʋɛ kʋn kɔ a kɔ lolua ndile ɛtɛ bele nɩn anun, cuein yɛ̂ ɔ hɔlɩ ɔ.
26 Bele'n fifili dede mɔ ɔ 'ju yɩ́ esúe tɛmʋn'n, ndile ɛtɛ'n kɔ fa ebo'n.
27 “Sʋanlan'n m'ɔ le ebo nɩn ajunmanfʋ'n-mɔ walɩ tʋlɩ yɩ́, bɛ́ nwan: ‘Yɛ́ Mɩn, bele yɛ̂ ɛ lualɩ ɔ. Nan ndile ɛtɛ'n mɔ ɔ'a fifi nun'n, ɔ fi nin?’
28 “Mɩnlɩan'n nwan: ‘Kpɔfʋɛ bie yɛ̂ ɔ'a li junman sɔ nɩn ɔ.’
“Ɛhɩ a, ajunmanfʋ'n-mɔ kɔ bisa yɩ́ kɛ: ‘Ɛ kulo kɛ yɛ hɔ́ tútu ndile ɛtɛ nɩn ɔ?’
29 “Mɩnlɩan'n nwan: ‘Cɛcɛ, sɛ ɛmɔ tutu a, bɛ 'ba tutu bele'n bɛ bʋka sʋ.
30 Nan ɛmɔ mán ɔ há nun dede ɔ jú bele nɩn ɛtɩɛ tɛmʋn. Sɛ ɔ ju yɩ́ ɛtɩɛ tɛmʋn an, mɩn 'kan mɩn kele bɛ́ mɔ bɛ 'tɩ'n kɛ: Ɛmɔ lí mʋa bɛ tútu ndile ɛtɛ nɩn abʋ bɛ cɩ́cɩ yɩ́ bɔ́lɛ bɔ́lɛ bɛ tʋ́ nun sɩ̂n bɛ yála yɩ́. Sian'n, ɛmɔ tɩ́ bele'n bɛ hɔ́ wúla yɩ́ mɩ́n ésie nɩn anun.’ ”
Muntadɩ baa nɩn anwʋn anyɩnndala'n
(Maakɩ 4.30-32, Luku 13.18-19)
31 Zozi kɔ bu anyɩnndala biekun kɔ hele bɛ́, yɩ́ nwan: “Anwunno Belemgbin Mân'n, ɔ tɩ kɛ muntadɩ baa mɔ sʋanlan a fa a hɔ a lua yɩ́ ebo sʋ ɔ.
32 Ninnge mma'n mɔ bɛ dua'n, yɩ́ y'ɔ tɩ bɛ́ nunhan kaan kpa nɩn ɔ. Nan kʋsʋ sɛ ɔ fifi a, ɔ nyin tala ninnge mma'n-mɔ kʋalaatin. Ɔ kaci dukpa nnʋnman'n-mɔ ba bɛ nwʋn bɛ́ sâ yɩ́ sa mma'n-mɔ asʋ.”
Fali ayile nɩn anwʋn anyɩnndala'n
(Luku 13.20-21)
33 Zozi kɔ bu anyɩnndala kʋn biekun kɔ hele bɛ́. Yɩ́ nwan: “Anwunno Belemgbin Mân'n tɩ kɛ balasua kʋn mɔ ɔ'a fa fali ayile ɔ'a fɔtɔ fali cilo abulaa nʋn nnun ɔ. Ɔ wɔ ɛbɛlɛ dede fali nɩn a tu.”
Like ati mɔ Zozi bu anyɩnndala'n
(Maakɩ 4.33-34)
34 Ɛjɔlɛ ɛhɩ kʋalaa mɔ ɔ 'kan kele menian'n-mɔ'n, ɔ bu yɩ́ anyɩnndala nun. Sɛ ɔ'a mmun man anyɩnndala a, ɔ ngan man ɛjɔlɛ'n ɔ ngele man bɛ́.
35 Ɛhɩ m'ɔ yɔlɩ'n manlɩn ɛjɔlɛ'n mɔ Nyanmɩan kpɔmanfʋɛ'n hanlɩn'n kpɩnlɩn sʋ. Nyanmɩan manlɩn kpɔmanfʋɛ'n hanlɩn kɛ:
Mɩn 'bu anyɩnndala nán m'an han ɛjɔlɛ'n m'an hele bɛ́.
Sunmin kɛ bɛ bɔlɩ mân'n, ninnge m'ɔ wɔ nvɩalɩɛ nun'n,
mɩn 'bɔ yɩ́ nwʋn ɛjɔlɛ.
Zozi 'ba tu ndile ɛtɛ nɩn anwʋn anyɩnndala nɩn abʋ
36 Mɔ Zozi hanlɩn sɔ yuelɩ'n, ɔ gualɩ meninsʋnman nɩn atɩn yɛ̂ ɔ hɔlɩ awulo ɔ. Yɩ́ menian'n-mɔ kpunngelɩ yɩ́ a, bɛ́ nwan: “Tu ndile ɛtɛ'n m'ɔ fifi ebo nɩn asʋ nɩn anwʋn anyɩnndala nɩn abʋ kele yɛ́.”
37 Zozi nwan: “Sʋanlan'n m'ɔ le gua *bele mma kpa'n y'ɔ le *Mân Baa'n.
38 Ebo'n y'ɔ le mân'n. Bele mma kpa'n y'ɔ le bɛ́ mɔ bɛ́ tɩ Anwunno Belemgbin Mân nɩn anun menian'n. Ndile ɛtɛ'n, y'ɔ le bɛ́ mɔ bɛ tɩ Abɔnsanmʋn menian'n.
39 Kpɔfʋɛ'n mɔ ɔ'a lua ndile ɛtɛ'n y'ɔ le Abɔnsanmʋn. Bele mma nɩn ɛtɩɛ tɛmʋn'n y'ɔ le mân nɩn ayuelɩɛ nun, yɛ̂ bɛ́ mɔ bɛ 'tɩ ebo'n y'ɔ le nyanmɩansʋ mmɔfʋɛ'n-mɔ.
40 “Kɛmɔ bɛ tutu ndile ɛtɛ nɩan an, bɛ gua yɩ́ sɩ̂n nɩn anun'n, sɛ mân nɩn ayuelɩɛ'n ju a, kɛ bɛ 'yɔ yɩ́ nɩn anɩn.
41 Mân Baa'n 'sʋan yɩ́ nyanmɩansʋ mmɔfʋɛ'n-mɔ maan bɛ yɩ bɛ́ kʋalaa mɔ bɛ man ɛhɩnlɩn-mɔ tɔ ɛtɛ nɩn anun ɔ nʋn bɛ́ mɔ bɛ yɔ ɛtɛ'n fi yɩ́ Belemgbin Mân nɩn anun.
42 Bɛ yɩ bɛ́ a, bɛ 'gua bɛ́ sɩ̂n gɔhɩɩn nɩn anun. Ɛbɛlɛ yɛ̂ bɛ 'sun bɛ kʋan bɛ́ je nɩn ɔ.
43 Nan menian mɔ bɛ́ nyɩn sɔ Nyanmɩan'n, bɛ 'ta bɛ́ Sɩ Belemgbin Mân nɩn anun kɛ sɛnzɛ m'ɔ lɛ ta ɔ. M'ɔ sɩ fasie'n, ɔ fá sie!”
Anwʋndɩɛ'n m'ɔ fɩa nɩn anwʋn anyɩnndala'n
44 Ɛhɩ, Zozi nwan: “Anwunno Belemgbin Mân'n tɩ kɛ esika kɔkɔlɛ m'ɔ fɩa ebo kʋn asʋ. Sʋanlan m'ɔ kɔ fite sʋ'n, yɩ́ kʋsʋ ɔ fa fɩa biekun. Ɔ di fɛ, ɔ tɔnɩn yɩ́ nwʋn ninnge'n kʋalaatin ɔ to ebo sɔ'n.
Afile nɩn anwʋn anyɩnndala'n
45 “Ɛsɛ Anwunno Belemgbin Mân'n tɩ kɛ watafʋɛ kʋn m'ɔ lɛ kpʋnndɛ afile nganlanman to ɔ.
46 Mɛlɛ m'ɔ kɔ nwun kʋn m'ɔ tɩ kpa'n, ɔ kɔ tɔnɩn yɩ́ nwʋn ninnge'n kʋalaatin ɔ to afile sɔ'n.
Dada nɩn anwʋn anyɩnndala'n
47 “Ɛsɛ Anwunno Belemgbin Mân'n tɩ kɛ dada mɔ bɛ gua yɩ́ jenvie nɩn anun ɔ. Ejue ngacile kʋalaa wʋlʋ nun.
48 Ɔ yi a, bɛ hyʋhyʋɩn gua fie bɛ tanlan asɩ bɛ kpa ejue'n-mɔ anun. Bɛ gua mgbakpa'n-mɔ ece nun yɛ̂ ɛtɛ ɛtɛ'n-mɔ, bɛ ju bɛ gua.
49 Mân nɩn ayuelɩɛ nun kɛ ɔ 'ba yɔ yɩ́ nɩn anɩn. Nyanmɩansʋ mmɔfʋɛ'n-mɔ 'ba sie menin mgbakpa'n-mɔ ebue kʋn
50 bɛ gua ɛtɛfʋɛ'n-mɔ sɩ̂n gɔhɩɩn nɩn anun. Ɛbɛlɛ yɛ̂ bɛ 'sun bɛ kʋan bɛ́ je nɩn ɔ.”
Anwʋndɩɛ nvʋfɔlɛ'n-mɔ nʋn nnaba'n-mɔ
51 Zozi kɔ bisa yɩ́ menian'n-mɔ kɛ: “Asʋ ɛmɔ a tɩ ɛjɔlɛ ɛhɩ-mɔ abʋ ɔ?”
Bɛ́ nwan: “Yuo o!”
52 Ɛhɩ a, Zozi nwan: “Ɛhɩka ati, mala nɩn asʋ kpain biala m'ɔ kɔ kaci Anwunno Belemgbin Mân nɩn anun sʋanlan'n, anwʋndɩɛ'n m'ɔ nyan yɩ́'n, ninnge nvʋfɔlɛ wɔ nun yɛ̂ nnaba kʋsʋ wɔ nun.”
Nazalɛtɩ amma'n-mɔ nne man Zozi bɛ nni man
(Maakɩ 6.1-6, Luku 4.16-30)
53 Mɔ Zozi yuelɩ anyɩnndala ɛhɩ-mɔ bubu'n, ɔ fi ɛbɛlɛ
54 ɔ kɔ hɔ kulo'n mɔ bɛ talɩ yɩ́ nɩn asʋ. Ɔ kɔ wʋlʋ asɔnɩn sua nɩn anun ɔ kɔ hehele ɛbɛlɛ menian'n-mɔ ninnge, ɛjɔlɛ'n kɔ sin bɛ́ kʋalaa mɔ bɛ wɔ ɛbɛlɛ nɩn anwʋn kpa. Bɛ́ nwan: “Ɔ nyanlin ngɛlɛ ɛhɩ nin? Tunmin benin yɛ̂ ɔ fa yɔ asinbɛnwʋn ninnge ɛhɩ-mɔ ɔ?
55 Nán junnvʋɛ nɩn awa belenzua nɩn ɔ? Nán yɩ́ nin y'ɔ le Mali ɔ? Nán yɩ́ nianman mmelenzua'n-mɔ y'ɔ le Zʋakɩ, Zozɛfʋ, Simʋn nʋn Zudɩ ɔ?
56 Yɩ́ nianman mmalasua'n-mɔ kʋalaa, bɛ nnʋn man yɛ́ yɛ̂ ɔ gua ɛwa ɔ? Ɔ nʋn tunmin ɛhɩ kʋalaa fi nin?”
57 Ajʋnlɩn sɔ'n m'ɔ wɔ bɛ́ ti anun'n maan b'a nnwun man asɩ b'a nne man Zozi b'a nni man. Ɛhɩ a, Zozi kɔ han kɔ hele bɛ́ kɛ: “Nyanmɩan kpɔmanfʋɛ kʋn, yɩ́ kulo nɩn asʋ nʋn yɩ́ afilie nɩn anun menian'n-mɔ mmu man yɩ́ like.”
58 Dedi'n mɔ ɛbɛlɛ menian'n-mɔ le man yɩ́ nɩn ati, Zozi a nyɔ man asinbɛnwʋn ninnge dɔʋn.