Bafut BaFilipi 1

Àŋwàꞌànə̀ Paul a mbô ŋ̀ghòtə̂

BaFILIPI

ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ

A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Paul a noò yìi mə à lɛ ntswe a atsaŋ a Roma aà. A njɔ̀ꞌɔ̀ àlaꞌa Filipi aa lɛ ŋghùrə̀ baRoma, a bə̂ àlaꞌa yì wè a tɨtɨ̀ɨ ɨlaꞌa jìi mə baRoma lɛ sɨ buꞌutə a mbùꞌu Macedonia aà. Bɨ lɛ sɨ toŋə nɨ̂ àtɨ̀ɨ̀ gold ghu, bə̀ bî wè bî wè bɨ lɛ nlo a Roma bo bɨ a njɔ̀ꞌɔ ɨlaꞌa Itali jî mɔꞌɔ nzi ŋghùrə̀ ghu. Bɨ tɨgə̀ ŋ̀ghɨrə bə̂ bìi mə bɨ tswe ghu aa nɨ baRoma. BaFilipi bɨ lɛ sɨ tswòŋə̀ nɨ nû jyaa nloŋ mə bɨ lɛ nlɔ̀gə̀ waa nɨ baRoma aà. Ɨkum alaꞌa Filipi aa a lɛ mfa ‘Mfɔ̀ Filip ta bɨ̀ Àlexanda yî Ŋ̀wè.

Ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ a Filipi aa a lɛ nzì Paul nɨ yu, a ntwoŋ Nwì, a ajàŋ mə à lɛ nyə ŋù a njə̀ə̀ təə təə a twoŋə nɨ waa mə bɨ̀ zi ŋkwɛtə waa aà (Ɨ̀fàꞌà 16.8-10). Ŋ̀ghòtə baFilipi ɨ̀ lɛ mbə mbɛ̀ɛ̀ ntɨɨ̀ Paul, ɨ̀ lɛ sɨ kwɛtə nii nɨ̂ ɨ̀faꞌa ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ (4.15-16). Ŋ̀ghotə mà yû ɨ̀ lɛ ntoo Epafroditus mə à ghɛɛ mfa njoo a mbo Paul a Roma (4.8). À ghɛ̀ɛ̀ mə̂, ŋ̀wo nɨghɔ̀ɔ̀ ghu, baFilipi bɨ tswe nɨ̀ nɨ̀bɔꞌɔ, a tɨgə̀ ǹlɔɔ mə yu wàŋsə bǔ bɨ̀ɨ̀ tâ mɨ̀ntɨɨ mɨ bə̂ bya mɨ̀ fwɛtə (2.25-30). Ma mùu ajàŋ, Paul à lɛ ntɨgə ŋwaꞌanə àŋwàꞌànə̀ yuà a mbo bɨ̀subɨkaꞌâ bi, baFilipi, a mfâ m̀bɨꞌɨkə̀ nloŋ akɔ̀ŋnə̀ yaa nɨ̂ àkwɛtə̀ ya mə bo lɛ ntoo aà.

A nɨ̂ àŋwàꞌànə̀ baFilipi yû, bɨ yə̂ àkɔ̀ŋnə̀, ànnǔ mfâ m̀bɨꞌɨkə, nɨ̂ ànnù nɨdorə̀. Nɨ̀dorə̀ nɨ tswe fàa mûm àŋwàꞌànə aa a nɨ̀ ɨ̀dɨgə tsiꞌì tsɨ̀mə̀. M̀bə bɨ tse swoŋ mə àŋwàꞌànə̀ ma yû à nɨ̂ ɨ̀kòò mə Paul à ŋwàꞌànə nloŋə nɨdorə̀. Ka mə Paul à lɛ ntswe a atsaŋ aa, àbìintɨɨ̀ yi a nu Nwì à lɛ ŋghɨ̀rə̀ a zî ŋ̀kwɛrə̂ ɨ̀nnù tsɨ̀mə̀ (4.11-13). Paul a kɨ̂ ǹswoŋ mâ ànnù ǹloŋ ajàŋ mə Kristo à lɛ mmàꞌàtə abwarə̀ yi tsǒ Nwì a aburə, ǹsɨgɨsə ɨbɨ̀ɨnû yi, ǹlɔgə marə̀ ŋùmɨ̀sɔ̀ŋ aà. Paul a tɨgə̀ ǹdɨꞌɨtə nɨ̂ bə̂ mə bɨ̀ ka ŋeꞌesə Kristo, ŋ̀ka nsɨgɨsə mɨbɨ̀ɨ̀mɨnû myaa a nsyɛ tsǒ yu (2.5-110). Mə tâ bo ka ntaŋntɨɨ a noò ŋ̀gɨꞌɨ, ǹtsuu ɨnnù kɨ waꞌà, ǹtsaꞌatə nɨ̂ Nwì a nɨ̂ ɨ̀nnù tsɨ̀mə̀ (4.6-7).

Ŋ̀gǎŋndɨꞌɨnnǔ mbweꞌesə̀ ɨ lɛ nzì m̀fa nɨ̂ ŋ̀gɨꞌɨ a mbô ŋ̀ghòtə̂ lâ Paul a dɨꞌɨtə bɔɔ Kristo mə bɨ̀ ka ntsyɛsə waa (3.2), ǹswoŋ mə ànnù ŋû a tsinə a nsi miꞌi Nwì ǹtsya aa tsiꞌǐ a njɨ̌m àbìintɨɨ̀. Paul a swôŋ ànnù yìi mə a tsyàsə̀ nii a mûm ǹtswêntɨ̀ɨ yu aà: Yu meꞌè ɨ̀nnù tsɨ̀m, nlɔɔ aa tsiꞌì a nzi Kristo mə a tsyàsə̀ nii aa, nɨ mɨ̀dàꞌâ mi, ɨ kɨ ghaꞌasə nii (1.20-21; 3.4-10).

Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:

1. Ǹjiꞌì ànnù àŋwàꞌànə̀ yû 1.1-11

2. Ǹtswê Paul yumbɔŋə̀ 1.12-26

3. Ǹtswêntɨ̀ɨ̀ a mum Kristo 1.27—2.18

4. Àtaŋtə̀ ǹloŋə Timoti nɨ Epafroditus 2.19-30

5. Àwàꞌàsə̀ ǹloŋ ŋgàŋkɨbàa ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ 3.1—4.9

6. Paul nɨ bɨ̀subɨkaꞌà bi baFilipi 4.10-20

7. Ɨ̀nnù jìi mə Paul à lɛ nswoŋə a nlwìꞌìsə 4.21-23

1 Mə̀, Paul nɨ Timoti, ŋ̀gǎŋfàꞌa Kristo Yesu, bìꞌì toò àŋwàꞌànə̀ yu aa a mbo bə̀ bɨ̀tsɨm bìi mə bo nɨ bə̀ bɨ Nwî a njɨ̌m Kristo Yesu, ǹtswe a Filipi aà, bo bɨ a mbo bɨ̀lɨ̀ɨ bɨ ndânwì nɨ bɨ̀kwɛtə̀ bìi mə bɨ kwɛtə nɨ̂ àfàꞌa ŋghotə aà.

2 Tâ Taà yìꞌinə̀ Nwîŋgɔ̀ŋ nɨ̂ M̀màꞌàmbî Yesu Kristo, tâ bo ghɨrə ɨbɔ̀ŋ a nu bù, ŋ̀kɨ mbɔrɨsə ghuu.

Paul a fa mɨya a mbo Nwì ǹloŋə ŋghotə̂ bàFilipia

3 Mə fa mbɨꞌɨkə a mbo Nwìngɔ̀ŋ ghà a ŋgɔ̀ŋ bɨ̀nòò bɨ̀tsɨ̀m bìi mə mə waꞌatə nɨ̂ ghuu aà. 4 A nɨ̂ Ŋ̀gɔ̀ŋ bɨ̀nòò bɨ̀tsɨ̀m a ajàŋə mə̀ yi tɨ tsàꞌàtə̀ Nwî a atu bù bɨtsɨ̀m aa, ǹtɨɨ̀ gha ɨ luu nɨ̀ nɨ̀dorə nloŋ ŋgaa yùù. 5 Mə̀ fâ nɨ̂ mbɨꞌɨkə a mbo Nwì ǹloŋ a jàŋ yìi mə nɨ kwɛtə nàa a nsɛ̀ɛ̀nsə ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yû ǹlɔgɨnə a njwi yìi mə ɨ̀ lɛ nzì a mbo bù a Filipi aa, nzi nyweꞌe sii aà. 6 Mə̀ zi tsiꞌǐ annù nɨ̂ŋkoŋ mə Nwì yìi mə à lɛ nlɔ̀gɨ̀nə ɨfàꞌà yî sɨgɨ̀nə̀ ma ghû a mɨ̂ntɨɨ bù aa à ka yə mə yu maŋsə a njwi yìi mə Yesu Kristo à ka yi bǔ bɨ̀ɨ̀ aà. 7 Mə waꞌatə ma mùu ajàŋ aa nloŋ mə ànnǔ yuu bɨ̂tsɨ̀m a naŋsə ntswe a nu mə̀ tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀ aà. Nɨ̀ kɨ ntswe a mûm ɨ̀bɔ̀ŋ yìi mə Nwì à ghɨrə a nu mə̀ aà, a jaŋ yìi mə mə̀ tswe a ndâtsaŋ tsɨ̂tsɔ̀ŋ aa bo bɨ a noò yìi mə mə saꞌa abɛ̀ɛ ntoo yì ǹsɨgə̀nə̀ yû, ǹswoŋə nɨ a mbo bə̀ mə ànnù yìi mə mə swoŋə aa à nɨ tsiꞌì ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ aà. 8 Nwì à zi mə mə swoŋə aa tsiꞌì ànnù mə ànnǔ yuu a tswe a ntɨɨ mə̀ tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀, mə kòŋə̀ nɨ̂ ghuu aa tsiꞌì nɨ̂ àkɔ̀ŋnə̀ yìi a tswe a ntɨɨ Kristo Yesu a kɔ̀ŋə̀ ghuu ghu aà. 9 Mə tsàꞌàtə Nwî a atu bù mə tâ àkɔ̀ŋnə̀ yuu tâ ghaꞌatə ŋghɛɛ nɨ̂ m̀bìì, tâ mɨ̀tsyɛ̂ muu tâ mɨ̀ kɨ ŋghaꞌatə a ajàŋ yìi mə mbə nɨ̀ zî ǹtɛ̀tɛ̂ ɨ̀nnù, 10 tǎ zi a ntsɔꞌɔ̀ ànnù yìi mə a bɔŋ ŋghɛ̀ɛ̀ maŋsə aà, tǎ bə bə̂ bìi mə ànnû yaa a laà, kaa waꞌà nɨ̂ àlɔ̀ꞌɔ̀ a noò yìi mə Kristo à ka yǐ bǔ bɨ̀ɨ̀ ghu aa tswê. 11 Tâ Yesu tâ à ghɨrə mə tâ nɨ̀ ka naŋsə ŋghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə ɨ tsiinə aà; ma mùu ajàŋ, tâ nɨ̀ ka ŋghuꞌusə nɨ̂ Nwî, ŋ̀ghaꞌasə nɨ̂ yi.

12 Bɨ̀lɨ̂m bâ, mə lɔ̀ɔ mə tâ nɨ̀ zi mə ɨnnù jìi mə ɨ fɛ̀ꞌɛ a nu mə̀ aa, ɨ bàŋnə̀ ŋkwɛtə a ŋghɨ̀rə mə tâ ǹtoo yî ǹsɨgɨ̀nə̀ ya tâ ɨ̀ kuꞌusə ŋghɛ̀ɛ̀ bə nɨ̀ m̀bìì. 13 Ma mùu ajàŋ, bɨ̀sogyɛ̀ bɨtsɨ̀m bìi mə bɨ bɛ nɨ̂ ǹtɔꞌɔ̀ m̀fɔ faà a Roma aa bo bə̀ bɨ̂tsɨ̀m faà, bɨ zi mə mə̀ tswe a atsaŋ fàa ntɔꞌɔ aa nloŋ annǔ Kristo. 14 M̀bu ŋghɛ̀ɛ̀ ghu, a ajaŋ yìi mə mə̀ tswe fàa atsaŋ aa, bɨ̀lɨ̂m biꞌinə̀ bî ghàꞌàtə̀ bo ləə̀ ǹtɨɨ̀ waa a nu M̀màꞌàmbî, ŋ̀kuꞌusə ntɨgə nswoŋə nɨ̂ ànnù Nwî nɨ̂ àdàꞌà kaa waꞌà nɨ̂ ŋû tsù bû m̀bɔꞌɔ.

15 Lâ bə̀ bî mɔꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ bo bɨ tswe ghu mə bɨ ghə̀ꞌə̀nə̀ naa, ǹswoŋə nɨ̂ ànnǔ Yesu ŋ̀ghɨrə nɨ̂ bə mə tâ bìꞌibo ka warənə ghu wàrə̀nə̀, lâ bə̀ bî mɔꞌɔ bɨ kɨ ntswe ghu nswoŋə nɨ ànnǔ Yesu tsiꞌì nɨ̀ àbɔ̀ŋə ntɨɨ̀. 16 Ma buù bə̀ bo swoŋə ma mùu ajàŋ aa nloŋ mə bo kɔŋə gha aà, ǹzi mə mə̀ kuu fàa atsaŋ aa mbɨꞌɨ mə mə saꞌa abɛ̀ɛ ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yû mə mə swoŋə aà. 17 Bə̀ bî mɔꞌɔ bya mə bɨ ghə̀ꞌə̀nə̀ naa aa, bo swoŋə nɨ̂ ànnù Kristo aà kaa waꞌa ntɨɨ waa ghu ləə̀ bə̂, ǹlɔɔ bə mə tâ à yaa annù tâ à ka ŋghɛɛ nɨ̂ m̀bìì, tâ bə̀ ka nyoŋə nɨ njɨ̌m bo, ŋ̀ghɨrə ma mùu ajàŋ aa, ŋ̀waꞌatə nɨ mə bo ka kùꞌùsə nɨŋ ŋgɨꞌɨ a nu mə̀ fàa a atsaŋə̀. 18 Ma yuu ànnù kaa a sɨ̌ annù yìi mə mbə a ghɨrə̀ mə̀ kâ ǹlwisə nɨ̂ ǹtɔ̀ŋ bə̂! Mə dorɨtə a nyə mə bɨ swoŋə nɨ ànnǔ Kristo nɨ bɨ̀mânjì bɨtsɨ̀mə̀; kə̀ bɨ swoŋə aa nɨ̀ m̀bweꞌesə̀ oò, kə̀ nɨ̂ ǹtɨɨ̀ waa tsɨ̀mə̀ oò, boŋ mə̀ aa kɨ dorɨtə tsiꞌì dòrɨ̀tə̀.

Paul à tswe fàa mbi aa a ŋghaꞌasə Yesu

19 Tsiꞌì ànnù nɨ̂ŋkoŋə̀ mə̀ ka kɨ dorɨtə nloŋ mə mə̀ zi mə Nwì à ka yuꞌu nɨyə̀ꞌə̂ nuu tâ Àzwì Yesu Kristo tâ à kwɛtə gha ŋghɨ̀rə̀ tâ mə̀ fɛꞌɛ fàa atsaŋə̀. 20 Mə naŋsə nyəꞌətə nɨ̂ ǹtɨɨ̀ ghâ tsɨ̀m, ŋ̀kɨɨ mbɛ nɨ mə kaa mə̀ ka waꞌǎ annǔ ndɨ̀rə àtu yì tsu lô ŋ̀ghɨrə̂ bə̂, ɨ bàŋnə yə mə, a ŋgɔ̀ŋ bɨ̀nòò bɨ̂tsɨ̀m, tsɨ̂tsɔ̀ŋ bo bɨ̀ tsiꞌǐ a ajàŋ yii mə mə̀ kɨ̀ sɨ ghɨ̀rə a mbìì aa, mə mə̀ ka kɨ naŋsə gaansə nɨ mɨ̀tɨ̀ɨ̂ ma a ŋghaꞌasə Kristo a nu mə̀, kə̀ mə̀ tswê ǹtɨ̀ɨ̀ fàa atu nsyɛ, kə̀ mə̀ kwô kwò oò. 21 Ǹloŋ mə a mbo mə̀, ǹtswêntɨ̀ɨ̂ yà faa mbi, ɨ̀ nɨ aa bə Kristo, mə̀ bə tɛꞌɛ kɨ kwo kwo boŋ a ka bàŋnə bɔ̌ŋ tsyàtə̌ a ntswe fàa mbî. 22 Lâ m̀bə a bə yìi mə mə̀ ka bǔ tswe faa àtu nsyɛ boŋ a bə mə mə̀ ka bǔ fàꞌa ɨnnù jìi mə ɨ ka kwɛtə bə̂ aà. Lâ kaa mə̀ sɨ annù yìi mə mə̀ ka tsɔꞌɔ aa zi bə̂. 23 Ma muu ajàŋ mə̀ təə a tɨtɨ̀ɨ̀ ŋ̀kì. Ànnù yìi mə mə yə̀ꞌə̀tə̀ aa à nɨ̂ ǹlo ŋghɛ̀ɛ ntswe bìꞌi Kristo ǹloŋ mə ma yû ànnù a bɔŋə a nu mə̀ ǹtsyatə mbǔ ntswe fàa mbî. 24 Lâ ǹloŋ ŋgaa yùù, a kuꞌunə mə tâ mə̀ bu ntswe fàa mbî, tǎ kwɛtə ghuu. 25 Tsiꞌì ànnù nɨ̂koŋə̀, a nɨ ànnù yìi mə mə̀ ka ghɨ̀rə̀ aà. Mə̀ zi mə mə̀ ka bǔ ghɛ̀ɛ̀ nɨ̂ m̀bìì a ntswe biꞌinə̀ fàa mbi tǎ kwɛtə ghuu tâ nɨ̀ ka ŋkwi ŋghɛɛ nɨ m̀bìì tâ nɨ̀dorə̀ nuu nɨ̀ kɨɨ ŋghaꞌatə a mum àbìintɨɨ̀ yuu. 26 Mə̀ bə fɛ̀ꞌɛ ɨ zǐ tsiꞌi ghuu boŋ a ka ghɨ̀rə mə tâ ǹtɨɨ̀ ghuu ɨ luu nɨ̀ nɨ̀dorə nloŋ annù yìi mə Kristo Yesu à ghɨ̀rə a nu mə̀ aà.

Àkòrə̀ nɨtəə nɨ bə̂ bɨ Yesu

27 Lâ ànnù yî wè a nɨ mə tâ mɨ̀ghɨ̀rə̀nə̀mɨnnù muu tâ mɨ̀ kuꞌunə a ajàŋ yìi mə ǹtoò Kristo yî ǹsɨgɨ̀nə̀ ɨ lɔ̀ɔ̀ aà. Tà bɛɛ mə a fɛꞌɛ mə m̀bə mə̀ zǐ nyə ghuu kə̀ ŋgaŋ, mə̀ yuꞌu mə nɨ̀ təə ǹnɨ̀ŋtə akòrə̂ yuu a nsyɛ, m̀bòònsə̀ ghuu ŋkwərə, ànnǔ yuu a bə yi mɔꞌɔ, nɨ̀ tô bɨtsɨ̀m mə tâ ànnǔ ntoo yì sɨgɨ̀nə̀ yìi mə nɨ̀ bìì aa, tâ à ka ŋghɛɛ nɨ̂ m̀bìì, 28 kaa waꞌà nɨ̀ ŋ̀gàŋkɨ̂bàâ juu bɔꞌɔ̀ bə̂. A bə bə ma mùu ajàŋ boŋ à nɨ̂ àlènsə̀ mə a naŋsə ndɨꞌɨ nɨ mə Nwì à ka dɨ̌ ŋgɨꞌɨ a nu bo, ɨ bàŋnə yweensə ghuu. 29 A bɔŋ mə tâ nɨ̀ zi mə, Nwì yìi mə à ghɨ̀rə ɨbɔ̀ŋ a nu bù mə nɨ̀ nɨŋ ntɨɨ̀ ghuu a nu yu, ǹloŋ ŋgaa Kristo aa, a kɨɨ ŋghɨrə aa ɨ̀bɔ̀ŋ a nu bù mə tâ nɨ̀ kɨɨ nyə nɨ̂ ŋ̀gɨꞌɨ nloŋ ŋgaa yì. 30 Ma mùu ajàŋ, nɨ̀ yə mə ǹtsò ma ghû mə nɨ to aa, ɨ kɨ mbə aa ntsò yìi mə nɨ̀ kɨ̀ nyùꞌu mə mə to, ŋ̀kɨ mburə aa kɨ to ǹzi yweꞌe sii aà.