KƗLӘ-MƗNDƗ KƗ SƗGƗ Lukɨ 8

Dəne je kɨ njɨyəi go Jəju tɨ

1 Go tɨ, Jəju aw kɨ ɓe bo je, kɨ ngan ɓe je, əl ta, ɨlə-n mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ kɨ ɔjɨ dɔ ko̰ɓe lə Luwə. *NJé ndo je lie kɨ dɔgɨ gɨde joo əi sie naa tɨ. 2 Taa, dəne je madɨ kɨ ndɔ kɨ Jəju tuwə ndɨl je kɨ majal dɔde tɨ kɔ je, e kɨ adɨ-de rɔ nga dɔ mo̰y je tɨ ləde je kɨn ka əi no̰o̰ tɔ. Adɨ e Mari kɨ Magɨdala kɨ ndɔ kɨ Jəju tuwə ndɨl je kɨ majal sɨri dɔe tɨ kɔ kɨn nɨm, 3 Jan kɨ ne Suja, kɨ e dɨngəm kɨ nje ngəm nḛ lə *Erodɨ kɨn nɨm, Sujan nɨm, taa ndəgɨ dəne je kɨ rangɨ ngay ɓəy tɔ. Əi kɨn ə əi dəne je kɨ njé ra kɨ Jəju kɨ nḛ kɨngə je ləde.

Kujɨ ta kɨ dɔ nje dɨbɨ nḛ tɨ

(Mt 13.1-9; Mk 4.1-9)

4 Kosɨ dɨje kɨ ḭḭ kɨ ɓe bo je kɨ dangɨ dangɨ, kawi-naa kɨ dɔ Jəju tɨ, ə Jəju əl-de kujɨ ta madɨ ə nə: 5 «NJe ndɔr kare aw kadɨ dɨbɨ nḛ, nɨngə dɔkagɨlo kɨ a ɨlə ko nḛ, ka̰ ko je madɨ tosi ngangɨ rəbɨ tɨ, adɨ dɨje njɨyəi dɔ tɨ, yəl je rəi o̰i makɨ. 6 Ka̰ ko je madɨ tosɨ dɔnangɨ njəkɨrə tɨ, adɨ lokɨ mbie je əi nə n-tḛḛi ɓa, təli tuti kurɨm, mbata lo kɨ sɔl kɨ kadɨ ɨləi ngɨrəde tɨ goto. 7 Ka̰ ko je kɨ nungɨ, tosi dan kon je tɨ, adɨ kon je tɔgi səde naa tɨ, təli ndəmi-de mbɔl. 8 Nə ka̰ ko je madɨ, tosi dɔnangɨ tɨ kɨ majɨ, adɨ tɔgi, kandɨde tḛḛ. Dɔe kare andɨ asɨ ɓu, ɓu.» NGa nɨngə, Jəju tɔl dɔ ta ləne kɨn ə nə: «Dəw kɨ aw kɨ mbine mba koo-n dɔ ta ɓa, kadɨ oo dɔ ta kɨn majɨ!»

Gɨn nḛ kɨ Jəju əl-n ta me kujɨ ta tɨ

(Mt 13.10-17; Mk 4.10-12)

9 *NJé ndo je lə Jəju dəji-e əi nə se kujɨ ta kɨn me nə ri wa? 10 Ə Jəju ɨlə-de tɨ ə nə: «Səi, Luwə tḛḛ kɨ dɔ nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ kɨ ɔjɨ dɔ ko̰ɓe lie adɨ ɨgəri, nə ndəge je, nḛ kɨn e kɨ kɔjɨ-de kɨ kujɨ ta, mba kadɨ:

“Re kəmde oo lo majɨ ka, ooi nḛ al,

MBide oo dɔ ta majɨ ka gəri me al”✡.»

Jəju ɔr me kujɨ ta kɨ dɔ nje dɨbɨ nḛ tɨ

(Mt 13.18-23; Mk 4.13-20)

11 Jəju əl njé ndo je ləne ə nə: «Kujɨ ta kɨn, me ə to kɨn: ka̰ ko, e ta lə Luwə. 12 E kɨ tosɨ ngangɨ rəbɨ tɨ, e dɨje madɨ kɨ ooi ta lə Luwə, nɨngə su re ɔr ta kɨ oi ka kɨn mede tɨ kɔ, nə tə pa nḛ ta ḭḭ adi mede Jəju kadɨ ḭḭ ɨngəi kajɨ. 13 Ka̰ ko kɨ tosɨ dɔnangɨ njəkɨrə tɨ, əi dɨje kɨ ooi ta lə Luwə ɓa, taai kɨ rɔnəl, nə lo kadɨ ta kɨn ɨlə ngɨrəne mede tɨ nga̰ goto. Adi mede ngon kagɨ lo kɨ ndə̰y be par, nə lokɨ ko̰ je tḛḛ dɔde tɨ ɓa, ɨyə̰i go kadɨ-me ləde kɔ. 14 Ka̰ ko kɨ tosɨ dan kon tɨ, əi dɨje kɨ ooi ta lə Luwə, nə go tɨ, me ka sururu, kɨ nḛ majɨ je, kɨ koo majɨ rɔ kɨ dɔnangɨ tɨ ne ɔgɨ-de kadɨ tɔgi me kadɨ-me tɨ ləde. 15 Nɨngə ka̰ ko kɨ tosɨ dɔnangɨ tɨ kɨ majɨ, əi dɨje kɨ ooi ta lə Luwə kɨ nga̰mede kɨ majɨ, nga̰me kɨ rɔjetɨ, nɨngə ngəmi mede tɨ, uwəi tɔgɨde ba, adi kandɨ kɨlə ləde tḛḛ.»

Kujɨ ta kɨ dɔ kunjɨ tɨ

(Mk 4.21-25)

16 «Dəw a ɨndə por lambɨ tɨ kadɨ dəbɨ ngo dɔ tɨ al, taa ɨndə gɨn tɨrə tɨ al tɔ. A ɨndə dɔ nḛ tɨ taa, kadɨ dɨje uri kəy ɓa, oi lo kɨ kunje. 17 Tadɔ nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ, kɨ gɨne a tḛḛ al goto, taa nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ, kɨ a to taga kadɨ dɨje gəri al ka goto tɔ. 18 Majɨ kadɨ uri mbisi majɨ oi dɔ ta kɨ ɨsɨ oi, ɓɨ kadɨ oi kɨ no̰o̰ be al. Tadɔ dəw kɨ aw kɨ nḛ jine tɨ, a adi-e dɔ tɨ ɓəy. Nə dəw kɨ nḛ lie goto, e kɨ ndɨkɨri wa kɨ ɨndə mene dɔ tɨ kɨn ka, a taai jie tɨ wa ɓəy.»

Ko̰ Jəju kɨ ngako̰e je

(Mt 12.46-50; Mk 3.31-35)

19 Ko̰ Jəju kɨ ngako̰e je rəi kadɨ n-ooi-e, nə lo kadɨ tḛḛi rɔe tɨ goto mbata kosɨ dɨje kɨ əi ngay. 20 Ə əli-e əi nə: «O ko̰i je, kɨ ngako̰i je ai taga no̰o̰, a sangi kadɨ n-ooi-ni.» 21 Nɨngə Jəju təl əl-de ə nə: «Kom je, kɨ ngakom je ə əi dɨje kɨ ooi ta lə Luwə, ɓa təli rɔde go tɨ, rai kɨle.»

Jəju ndangɨ nəl adɨ a lo ka tɨ

(Mt 8.18, 23-27; Mk 4.35-41)

22 NDɔ kare, Jəju al me to tɨ əi kɨ njé ndo je ləne, nɨngə əl-de ə nə: «Adɨ jɨ gangi ba j-awi dame tɨ kɨ kare.» Ɓa awi. 23 Lokɨ ɨsɨ ɔsi to ɨsɨ gangi ba kɨn ɓa, Jəju to ɓi makɨ. Ə nəl kɨ bo ngay osɨ dɔ ba tɨ, ra adɨ man rosɨ to, əi ta yo tɨ. 24 Lo kɨn tɨ, njé ndo je rəi kɨ rɔe Jəju tɨ, ndəli-e kɨ no̰ tade tɨ əi nə: «NJe ndo dɨje, NJe ndo dɨje, j-ɨsɨ j-oy!» Lokɨ Jəju ndəl, ndangɨ nəl je kɨ pungɨ man je adɨ təli toi jəke, lo to jɨjɨji. 25 Ɓa təl əl njé ndo je ə nə: «Kadɨ-me ləsi to ra be tɔy ə?» NGa nɨngə ɓəl ra-de, nḛ kɨn ətɨ-de ɓəl ngay, adɨ dəji-naa ta dande tɨ əi nə: «Dəw ə wa kam e na̰ ə nəl je kɨ man je ka əl-de ta par ə təli rɔde goe tɨ be ə?»

Jəju tuwə ndɨl je kɨ majal dɔ dɨngəm madɨ tɨ

(Mt 8.28-34; Mk 5.1-20)

26 Jəju əi kɨ njé ndo je ləne rəi tḛḛi dɔnangɨ tɨ kɨ Gərasa, kɨ a ta ɓe tɨ kɨ Galile. 27 Lokɨ Jəju ḭ me to tɨ ur kɨ nangɨ nɨngə, dɨngəm kare kɨ me ɓe tɨ kɨ Gərasa, ḭ no̰o̰ re kɨ rɔ Jəju tɨ. E dɨngəm kɨ ndɨl je kɨ majal rai-e. Asɨ dɔkagɨlo ngay, dɨngəm kɨn ɨlə kɨbɨ rɔne tɨ al nɨm, ɨsɨ ɓe me kəy tɨ al nɨm. Lo kɨse e dɔ ɓadɨ je tɨ par. 28 Lokɨ oo Jəju nɨngə, osɨ nangɨ njae tɨ, ɓa əl ta kɨ ndune kɨ boy ə nə: «Jəju kɨ NGon lə Luwə kɨ nje kɨsɨ dɔra̰ tɨ taa nu, e ri ə ɨge rɔm tɨ ə? NJai ba, adɨ-m ko̰ al.» 29 Əl be tadɔ Jəju adɨ ndune ndɨl kɨ majal kadɨ tḛḛ rɔ dɨngəm tɨ kɨn kɔ. NJa ngay ndɨl kɨ majal kɨn ḭ kɨ dɨngəm ka kɨn ɓa ra-e. Dɨje dɔɔi-e kɨ kulə gɨndɨ je, ɨləi kangɨla gɨndɨ njae tɨ je, nə gangɨ kulə gɨndɨ je kɨn rɨw rɨw ə tətɨ kangɨla gɨndɨ je kɨn nusɨ nusɨ rɔne tɨ kɔ, ɓa ndɨl je kɨ majal ɔsi-e adɨ aw kɨ dɨlə lo dɨlə lo. 30 Ə Jəju dəje ə nə: «Tɔi nə na?» Ɓa e ɨlə Jəju tɨ ə nə: «Tɔm nə kosɨ njé rɔ je.» Tadɔ ndɨl je kɨ majal ngay uri me tɨ. 31 Lo kɨn tɨ, ndɨl je kɨ majal ka kɨn no̰i dɔ Jəju tɨ kadɨ adɨ-de n-awi lo dangay tɨ lə ndɨl je kɨ majal al. 32 Kosɨ kɔsongɨ je ai lo tɨ kɨn no̰o̰ a usoi nḛ dɔ mbal tɨ, ə ndɨl je kɨ majal ka kɨn no̰i dɔ Jəju tɨ kadɨ adɨ-de n-awi mede tɨ. Ɓa Jəju adɨ-de ta rəbɨ kadɨ awi mede tɨ. 33 NDɨl je kɨ majal tḛḛi me dɨngəm tɨ, awi uri me kɔsongɨ je tɨ ka kɨn. Nɨngə yə, kɔsongɨ je ɓɨngəi-naa kadɨ mbal tɨ taa, tosi me ba tɨ, a̰yḭ-naa man oyi. 34 Lokɨ dɨje kɨ njé ngəm kɔsongɨ je ooi nḛ kɨ ra nḛ kɨn ɓa, a̰yḭ-naa awi me ɓe bo tɨ kɨ ngan ɓe je, ɔri poy nḛ kɨ ra nḛ kɨn dɨje. 35 Dɨje tḛḛi awi kadɨ n-ooi nḛ kɨ ra nḛ kɨn. Be ə, lokɨ rəi tḛḛi rɔ Jəju tɨ nɨngə, ooi dɨngəm kɨ ndɨl je kɨ majal tḛḛi me tɨ ka kɨn, ɨsɨ nja Jəju tɨ. OOi-e kadɨ ɨsɨ kɨ kɨbɨ rɔne tɨ, kɨ angal kɨ majɨ, adɨ ra-de ɓəl. 36 NJé kɨ ai lo nḛ tɨ kɨ ra nḛ kɨn, ɔri madɨde je poye, tɔji rəbɨ kɨ dɨngəm kɨ aw kɨ ndɨl je kɨ majal kɨn ɨngə-n rɔ nga. 37 Lo kɨn tɨ no̰o̰ be, dɨje kɨ dɔnangɨ Gərasa tɨ, ɓəl tɔl-de, adɨ dəji Jəju kadɨ ɨyə̰ dɔnangɨ ləde ə aw. Ə Jəju al me to tɨ, təl gogɨ. 38 Dɨngəm kɨ Jəju tuwə ndɨl je kɨ majal dɔe tɨ kɔ ka kɨn dəjɨ Jəju kadɨ n-aw sie, nə Jəju tuwe 39 ə nə: «Ɨtəl aw ɓe, ɔr poy nḛ je pətɨ kɨ Luwə ra səi kɨn adɨ dɨje ooi.» Be ə, dɨngəm aw ɨlə mbḛ nḛ kɨ Jəju ra sie kɨn me ɓe bo tɨ kɨ tae ba.

Ta lə ngon lə Jayrusɨ kɨ dəne kɨ ta lə dəne kɨ nje mo̰y məsɨ

(Mt 9.18-26; Mk 5.21-43)

40 Lokɨ Jəju təl re, kosɨ dəjɨ uwəi-e kɨ rɔde majɨ, tadɔ pətɨ ɨsɨ ngɨnəi tae. 41 Nɨngə yə dɨngəm kare kɨ tɔe nə Jayrusɨ, kɨ e nje kun dɔ kəy kaw-naa lə *Jɨpɨ je ḭ no̰o̰ re. Re osɨ nja Jəju tɨ, no̰ dɔe tɨ kadɨ re aw ɓe ləne. 42 Kadɨ aw ɓe ləne mbata ngone kɨ dəne kɨ e kare ba, ɓale e dɔgɨ gɨde joo to ta koy tɨ. Lokɨ Jəju ɨsɨ aw, kosɨ dɨje mborəi-e kɨ yo je kɨ ne je, lo kɔr kə̰ə̰ goto. 43 Dan kosɨ dɨje tɨ kɨn, dəne kare kɨ mo̰y məsɨ ade ko̰ ɓal dɔgɨ gɨde joo e no̰o̰. Dəne kɨn tujɨ nḛ kɨngə ləne kɔ pətɨ ji njé ra dɨje mo̰y tɨ, nə dəw kɨ kadɨ ade rɔ nga goto. 44 Dəne re ɓasi rɔ Jəju tɨ, kɨ rəbɨ kɨ gɨde tɨ, ɔdɨ ta kɨbɨ lə Jəju par ə, ta naa tɨ no̰o̰, məsɨ gangɨ rɔe tɨ. 45 Loe tɨ no̰o̰ Jəju dəjɨ ə nə: «Na̰ ə ɔdɨ-m ə?» Nɨngə dɨje pətɨ naji-e tɨ əi nə n-ɔdi-e al. NGa ə Pɨyər əl-e ə nə: «Ɓaɓe, e dɨje kɨ rɔsi gɨdi, mborəi-ni kɨ yo je kɨ ne je kɨn ə ɔdi-ni.» 46 Nə Jəju ə nə: «Dəw madɨ ɔdɨ-m, m-gər kadɨ tɔgɨ tḛḛ rɔm tɨ.» 47 Lokɨ dəne oo kadɨ nḛ kɨ n-ra kɨn Jəju gər ɓa, dadɨ par par, osɨ nja Jəju tɨ. Nɨngə ɔr go nḛ kɨ ra ə adɨ n-ɔdɨ-n Jəju kɨn ta kəm dɨje tɨ pətɨ. Taa, ɔr-de go kɨngə kɨ ɨngə rɔ nga ta ji naa tɨ no̰o̰ par kɨn tɔ. 48 Ə Jəju əl-e ə nə: «NGonm, kadɨ-me ləi aji. Aw kɨ lapɨya.»

49 Lokɨ Jəju a əl ta ba ɓəy nɨngə, dəw kare ḭ ɓe lə nje kun dɔ kəy kaw-naa lə Jɨpɨ je re. Re əl Jayrusɨ ə nə: «NGoni oy, ɨtapɨ NJe ndo dɨje al ngata.» 50 Nə Jəju kɨ oo dɔ ta kɨn əl Jayrusɨ ə nə: «Adɨ rai ɓəl al, adɨ mei par, ə a ajɨ.» 51 Lokɨ rəi tḛḛi me kəy tɨ, Jəju ɨyə̰ ta rəbɨ adɨ dəw ur kəy go ngon tɨ al. Adɨ Pɨyər nɨm, Ja̰ nɨm, Jakɨ nɨm, baw ngon əi kɨ ko̰ ngon nɨm tɔ par ə uri sie kəy go ngon tɨ. 52 Dɨje pətɨ no̰i je, ndɨngəi rɔde je mbata tɨ lə ngon, nə Jəju əl-de ə nə: «Ɨno̰i al, ngon oy al, nə to ɓi kare.» 53 Ɓa ɨbəi Jəju kogii, mbata gəri kadɨ ngon oy. 54 Nə Jəju uwə ji ngon, ɓa əl-e ta kɨ ndune kɨ boy ə nə: «NGonm, ḭ taa.» 55 Lo kɨn tɨ, ngon tɔsɨ ndəl, adɨ ḭ taa ta ji naa tɨ no̰o̰. Ɓa Jəju dəjɨ-de kadɨ adi-e ne uso. 56 Nḛ kɨn ra ɓəl njé koje je ngay. Nə Jəju adɨ-de ndune kadɨ əli tae dəw madɨ al.