14
Ta kɔjɨ kɨ dɔ tɔl Jəju tɨ
(Mt 26.1-5; Lk 22.1-2; Ja̰ 11.47, 49, 53)
1 Nay ndɔ joo kəte kadɨ ndɔ ra nay Pakɨ, kɨ nay mapa kɨ əm ɔde al asɨ. NJé kun dɔ njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, kɨ njé ndo ndu-kun je, sangi rəbɨ kadɨ n-uwəi Jəju gɨdɨ ngə̰y n-tɔli-e.
2 Be ə, əli-naa əi nə: «Adɨ j-uwəi-e ndɔ ra nay tɨ al nə dɨje a ḭḭ tə rai wongɨ.»
Dəne madɨ ur yɨbɨ kɨ ətɨ majɨ dɔ Jəju tɨ
(Mt 26.6-13; Ja̰ 12.1-8)
3 Jəju e me ɓe tɨ kɨ Bətani, me kəy tɨ lə Sɨmo̰ kɨ kəte e nje banjɨ. Lokɨ Jəju ɨsɨ uso nḛ, dəne madɨ re kɨ ku mbal kɨ ɓari-e albatɨr kɨ yɨbɨ kɨ ətɨ majɨ rosɨ. Yɨbɨ kɨn gate e ngay, rai kɨ man kagɨ kɨ ɓari-e nar. Dəne tɔ ku, nɨngə ur yɨbɨ ka kɨn dɔ Jəju tɨ.
4 Dɨje madɨ dan njé kɨ əi loe tɨ no̰o̰, rɔde nəl-de al adɨ əli-naa dande tɨ əi nə: «Kəm tujɨ yɨbɨ kɨn kɔ be par kɨn nə ri ə?
5 Asɨ kadɨ dəw taa-n la kɨ al dɔ kɨlə tɨ kɨ ndɔ ɓu mɨtə be ka e kɨ ra-n kɨ njé ndoo je!» To rɔde adɨ əli ta dəne ka kɨn ngay.
6 Nə Jəju əl-de ə nə: «Ɨyə̰i dəne kɨn jəke. MBari ə ɨsɨ njɨbəi-e ə? Nḛ kɨ ra dɔm tɨ kɨn e kɨlə kɨ majɨ.
7 NJé ndoo je kam, ɨsi səsi ne kɨ ndɔ je pətɨ, adɨ ndɔ kɨ mesi ndɨgɨ par ə a rai səde, nə mi, m-a m-ɨsɨ səsi kɨ no̰ tɨ al.
8 Dəne kɨn ra nḛ kɨ asɨ go tɔgɨne: Ɔy yɨbɨ rɔm tɨ kəte kadɨ tə darɔm aw-n ɓada.
9 Nɨngə adɨ m-əl səsi ta kɨ rɔjetɨ: lo je pətɨ dɔnangɨ tɨ ne, kɨ dɨje a ɨləi mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ tɨtɨ, a ɔri poy nḛ kɨ dəne ra kɨn kadɨ mede ole-n dɔe tɨ.»
Judasɨ un dɔ Jəju
(Mt 26.14-16; Lk 22.3-6)
10 Judasɨ Isɨkarɨyotɨ kɨ e kɨ kare mbo̰ njé ndo je tɨ lə Jəju kɨ dɔgɨ gɨde joo, aw ɨndə dɔ ta naa tɨ kɨ njé kun dɔ njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, mba kadɨ ɨlə-n Jəju jide tɨ.
11 Lokɨ kɨ bo je ooi ta kɨ ta Judasɨ tɨ, rɔde nəl-de ngay adɨ uni mɨndɨde kadɨ n-adi-e la. Loe tɨ no̰o̰, Judasɨ ɨlə ngɨrə sangɨ kadɨ n-oo se n-a n-ra ban ə n-a n-ɨngə dɔkagɨlo kɨ to kadɨ n-ɨlə-n Jəju jide tɨ wa.
Jəju uso nḛ Pakɨ kɨ njé ndo je ləne
(Mt 26.17-19; Lk 22.7-13)
12 NDɔ kɨ dɔsa̰y lə ra nay kuso mapa kɨ əm ɔde al, kɨ e ndɔ kɨ dɨje ɨsɨ tɔli ngan dəgɨ batɨ je mbata nḛ kuso Pakɨ, njé ndo je lə Jəju dəji-e əi nə: «Lo kɨ ra be ə ɨndɨgɨ kadɨ j-aw jɨ ra nḛ kuso Pakɨ tɨtɨ, j-ɨndə dɔe dana j-adi uso ə?»
13 Nɨngə Jəju ɨlə njé ndo je ləne joo, əl-de ə nə: «Awi me ɓe bo tɨ kam ɓa, a ɨngəi dɨngəm kare kɨ otɨ gum man dɔne tɨ nɨngə uni goe.
14 Me kəy kɨ ur tɨ ə, əli ɓa nje kəy kɨn əi nə: “NJe ndo dɨje ə nə se me kəy kɨ ra ə kadɨ n-re n-uso nḛ Pakɨ tɨ kɨ njé ndo je ləne wa?”
15 A ɔjɨ səsi me kəy kɨ boy. Me kəy kɨn to taa, e kɨ ra oy, kɨ nḛ je kɨ me tɨ pətɨ. Lo kɨn ə a rai nḛ kuso Pakɨ tɨtɨ kadɨ j-usoi.
16 *NJé ndo je ḭḭ taai, awi me ɓe bo tɨ ka kɨn nɨngə, ɨngəi nḛ je pətɨ asɨ naa təkɨ wa kɨ Jəju əl-n-de, adɨ rai nḛ kuso Pakɨ, ɨndəi dɔe dana.»
NJe ndo kare kɨ a un dɔ Jəju
17 Lokɨ kadɨ ur, Jəju re kɨ njé ndo je ləne kɨ dɔgɨ gɨde e joo.
18 Nɨngə lokɨ ɨsi ta nḛ kuso tɨ, Jəju əl-de ə nə: «Təkɨ rɔjetɨ, adɨ m-əl səsi, dəw kare dansi tɨ kɨ ɨsɨ usoi səm nḛ ne kɨn, a ɨlə-m ji dɨje tɨ.»
19 Me njé ndo je ɨlə ngɨrə tɔsɨ-de, adɨ dəji ta Jəju kɨ bare bare əi nə: «E mi ɓe?»
20 Jəju əl-de ə nə: «E dəw kare dansi tɨ səi kɨ dɔgɨ gɨde e joo wa kɨn. E kɨ ɨsɨ ɨlə jine səm naa tɨ me ka tɨ wa kɨn.
21 Mi *NGon dəw m-a m-oy təkɨ ndangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə, nə kəm-to-ndoo e lə dəw kɨ a ɨlə-m mi NGon dəw ji dɨje tɨ. Dəwe kɨn, koje al e sotɨ ngay.»
Nḛ kuso lə Ɓaɓe
(Mt 26.26-30; Lk 22.14-20; 1Kor 11.23-25)
22 Lokɨ ɨsi ta nḛ kuso tɨ, Jəju un mapa, ra oyo Luwə dɔ tɨ, uwə tətɨ naa tɨ, təl-n adɨ njé ndo je, nɨngə əl-de ə nə: «Ɨtaai, e kɨn e darɔm.»
23 Go mapa tɨ, Jəju un kɔpɨ kasɨ kandɨ nju, ra oyo Luwə dɔ tɨ, nɨngə təl-n adɨ njé ndo je a̰yḭ-naa pətɨ dande tɨ,
24 nɨngə əl-de ə nə: «E kɨn e məsɨm, məsɨ kun mɨndɨ kɨ sɨgɨ kɨ a a̰y mbata kosɨ dɨje.
25 Nɨngə təkɨ rɔjetɨ, adɨ m-əl səsi m-a m-a̰y kasɨ kandɨ nju kɨ rangɨ al, bɨtɨ kadɨ m-a m-a̰y kɨ sɨgɨ me ɓeko̰ tɨ lə Luwə.»
26 Lokɨ osi pa kɨlə tɔjɨ dɔ Luwə tɨ gɨne gangɨ, tḛḛi awi dɔ mbal kagɨ bɨni je tɨ.
Jəju əl təkɨ Pɨyər a najɨ ta gər-ne
(Mt 26.31-35; Lk 22.31-34; Ja̰ 13.36-38)
27 Jəju əl njé ndo je ləne ə nə: «A ɨmbati-mi pətɨ, tadɔ ndangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə əi nə: “M-a m-tɔl ɓa batɨ je, nɨngə batɨ je a sanəi-naa kɨ lo lo”.
28 Nə lokɨ m-a m-ḭ lo koy tɨ, m-a m-aw kəte no̰si tɨ, tə ngəm səsi Galile tɨ.»
29 Pɨyər əl Jəju ə nə: «Re dɨje pətɨ ə ɨyə̰i-ni kɔ ka, nḛ kɨn a ra nḛ rɔm tɨ mi Pɨyər al.»
30 Jəju təl əl-e ə nə: «Ḭ, təkɨ rɔjetɨ, adɨ m-əli, ɓone, me kondɔ tɨ wa kɨn, kunə kɨnjə no̰ nja joo al ɓəy ə a najɨ ta nja mɨtə ə nə ɨgər-m al.»
31 Nə Pɨyər a dɔ ndune ə nə: «Re e-n koy ka m-a m-oy səi, ɓɨ m-a najɨ ta gəri, al ratata.» Nɨngə ndəgɨ njé ndo je pətɨ əli ko ta wa kɨ Pɨyər əl ka kɨn tɔ.
Jəju əl ta kɨ Luwə Jətɨsəmane tɨ
(Mt 26.36-46; Lk 22.39-46)
32 Go tɨ, Jəju əi kɨ njé ndo je ləne ɔti rəi lo tɨ madɨ kɨ tɔe nə Jətɨsəmane. Jəju əl-de ə nə: «Ɨsi lo kɨn tɨ ne be ɨngɨnəi-mi, dɔkagɨlo tɨ kɨ m-a m-əl ta kɨ Luwə.»
33 Jəju adɨ Pɨyər nɨm, Jakɨ nɨm, Ja̰ nɨm awi sie. Lo kɨn tɨ, dadɨ kɨ ɓəl kɨ me ndɨl tɨ ɨlə ngɨrə ra Jəju.
34 Adɨ Jəju əl-de ə nə: «Me-ko̰ rosɨ mem rosɨ kɨ asɨ koy. Ɨsi lo kɨn tɨ ne be, ɨsi kəm ɓɨ ɨtoi ɓi al.»
35 Jəju ɔtɨ kɨ kəte ndə̰y, nɨngə osɨ kɨ nangɨ, dəjɨ Luwə kadɨ re to ban ə, ɔsɨ dɔ kadɨ ko̰ kɨn ngərəngɨ rɔne tɨ.
36 Jəju ə nə: «Aba! Bai, nḛ kɨ dum tɔgi goto, ə ɔsɨ ko̰ kɨn ngərəngɨ kɔ rɔm tɨ! Nə ke ə kadɨ e ndɨgɨ ləm al, nə kadɨ e ndɨgɨ ləi yo taa.»
37 Jəju təl re rɔ njé ndo je tɨ kɨ mɨtə, nɨngə ɨngə-de, ɨsɨ toi ɓi, adɨ əl Pɨyər ə nə: «Sɨmo̰, ɨsɨ to ɓi wa bɨtɨ a? Asɨ kadɨ ɨsɨ kəm dɔ kadɨ kɨ kare be al bɨtɨ a?
38 Ɨsi kəm ba, əli ta kɨ Luwə, kadɨ osi me nḛ na tɨ al. NDɨl ndɨgɨ ra nḛ kɨ majɨ, nə darɔ e kɨ to̰.»
39 Nɨngə təl ɔr nda̰ne səde kɨ rangɨ ɓəy, əl ta kɨ Luwə, un go mɨndɨne kɨ kəte wa ka kɨn ɓəy.
40 Lokɨ təl re rɔ njé ndo je tɨ nɨngə, ɨngə-de ɨsɨ toi ɓi ɓəy, kəmde ɔy dɨrɨri, lo ta kɨ kadɨ əli ka gəri al.
41 Jəju təl aw, re kɨ ko̰ mɨtə, əl-de ə nə: «Ɨtoi ta ɓi tɨ ne, ɨsɨ ɔri kə̰ə̰ ɓəy a? Asɨ be nga! Dɔkagɨlo re kadɨ a ɨləi-mi *NGon dəw ji njé ra majal je tɨ ngata.
42 ḬḬ taai adɨ j-awi, nje kɨlə-m jide tɨ ə re am!»
Kuwə Jəju
(Mt 26.47-56; Lk 22.47-53; Ja̰ 18.3-12)
43 Loe tɨ no̰o̰, lokɨ ta nay kɨ ta Jəju tɨ ba ɓəy nɨngə, Judasɨ, kɨ e kɨ kare dan njé ndo je tɨ kɨ dɔgɨ gɨde e joo, ə tḛḛ ɨsɨ re. Re kɨ kosɨ dɨje ngay gone tɨ. Dɨje kɨ njé kuwə kɨyə kasɨgar je, njé kuwə gɔl jide tɨ je. Kosɨ je kɨn, e njé kun dɔ njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, kɨ njé ndo ndu-kun je, kɨ ngatɔgɨ je, ə ɨləi-de.
44 Judasɨ kɨ nje kun dɔ Jəju, əli-naa səde nḛ kɨ n-a n-ra kadɨ tə gəri Jəju ə nə: «Dəw kɨ m-a m-uwe rɔm tɨ rututu kɨn ɓa, e darɔe ə wa ən ə, uwəi-e, ɨndəi kəmsi goe tɨ awi sie!»
45 E be ə, tḛḛ ə wa kɨ Judasɨ re tḛḛ par ə, sɔbɨ Jəju əl-e ə nə: «NJe ndo dɨje!» Nɨngə, uwe rututu kɨ rɔne tɨ.
46 Ɓa loe tɨ no̰o̰ dɨje, kɨ rəi kɨ Judasɨ ka kɨn ɨndəi jide dɔ Jəju tɨ uwəi-e.
47 Lokɨ uwəi-e, kɨ kare dan njé kɨ əi sie naa tɨ, ɔr kɨyə kasɨgar, tɨgə-n paja lə kɨ bo lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, ɓa tɨgə mbie latɨ gangɨ.
48 NGa nɨngə Jəju un ta əl-de ə nə: «To tə nḛ kɨ mi nje ɓogɨ, ə ɨrəi kɨ kɨyə kasɨgar je, kɨ gɔl je taa kadɨ uwəi-mi be?
49 NDɔ je pətɨ, mi dansi tɨ gɨn kəy tɨ lə Luwə, m-ndo dɨje nḛ, ka uwəi-mi al, nə e kɨn to be ɓone mba kadɨ ta je kɨ ndangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə tɔli tade.»
50 Lo kɨn tɨ, njé ndo je lie pətɨ a̰yḭ-naa ə ɨyə̰i-e
51 NGon kɨ basa kare, kɨ dole rɔne kɨ ta kɨbɨ ə wa par, un go Jəju. Dɨje uwəi ngon kɨ basa ka kɨn,
52 nə, ɨyə̰ ta kɨbɨ kɨ dolə-n rɔne ka kɨn jide tɨ, ə a̰y kɨ rɔne kare aw.
Jəju a no̰ njé gangɨ ta je tɨ lə Jɨpɨ je
(Mt 26.57-68; Lk 22.54-55, 63-71; Ja̰ 18.12-18)
53 NJé kuwə Jəju, awi sie no̰ kɨ bo tɨ lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je. E lo kɨ njé kun dɔ njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, kɨ ngatɔgɨ je, kɨ njé ndo ndu-kun je, pətɨ kawi-naa tɨ.
54 Pɨyər adɨ nda̰e ngal, ə njɨyə-n go Jəju tɨ, ndə̰y, ndə̰y, re ur-n gode tɨ kəy, natɨ lo tɨ lə kɨ bo lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je ka kɨn. Re ɨsɨ naa tɨ kɨ paja je ta por tɨ, ɨsɨ ndɨbɨ.
55 NJé kun dɔ njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, kɨ njé gangɨ ta je lə *Jɨpɨ je, ba pətɨ, sangi rəbɨ ta madɨ kadɨ n-gangii ta koy dɔ Jəju tɨ, nə ɨngəi al.
56 Dɨje ngay təti ta je kɨ ngom dɔe tɨ, nə ta kɨ tətɨ je ləde aw go-naa tɨ al.
57 NJé kɨ na̰ je ḭḭ ai taa kɨ njade, taa təti ta je kɨ ngom mɨnde tɨ əi nə:
58 «J-o tae tɨ əl ə nə: “M-a m-tujɨ kəy lə Luwə kɨ dɨje rai kɨ jide kam kɔ, nɨngə me ndɔ tɨ kɨ mɨtə, m-a m-təl m-ɨndə e kɨ rangɨ gogɨ. A e kəy kɨ dəw a ra kɨ jine al.”»
59 Dɔ ta tɨ wa kɨn ka, ndu njé tətɨ ta je osɨ go-naa tɨ al.
60 Ə kɨ bo lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je ḭ taa dan dɨje tɨ, dəjɨ Jəju ə nə: «Ta kɨ dɨje a əli dɔi tɨ kam, a əl ta madɨ dɔ tɨ al a?»
61 Nə Jəju a tane mbə, tḛḛ tane ɨlə-de tɨ al. Ə kɨ bo lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je dəjɨ Jəju ta kɨ rangɨ ɓəy ə nə: «E ḭ, ə ḭ Kɨrɨsɨ kɨ Luwə mbəte, kɨ e NGon lə Luwə kɨ dɨje ɨsɨ ɨləi tɔjɨ dɔe tɨ kɨn a?»
62 Ə Jəju əl-e ə nə: «E mi wa, nɨngə a oi-mi *NGon dəw m-ɨsɨ dɔ ji ko̰ Luwə tɨ kɨ nje tɔgɨ, m-a m-ḭ dɔra̰ tɨ m-re me kɨl ndi tɨ.»
63 Kɨ bo lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je tɨl kɨbɨ je kɨ rɔne tɨ, ɓa əl ə nə: «E kɨn, jɨ sangi kadɨ dəw madɨ kɨ rangɨ əl ta dɔe tɨ ɓəy a?
64 Səi je wa oi ndue kɨ əl-n ta kɨ mal dɔ Luwə tɨ kɨ mbisi ne. Ta ri ə ɨməri dɔe tɨ ə?» Ə dɨje pətɨ gangi ta dɔ Jəju tɨ, kadɨ e dəw kɨ sɔbɨ koy.
65 NJé kɨ na̰ je, ɨləi gɨn tɨbɨ man tade dɔe tɨ, ndəmi ta kəme, nɨngə ɓɨri jide ɔsi-e-n, ə əli-e ə nə: «Ɨndo̰ ndɨl, ə ɨɓa tɔ dəw kɨ ɨndəi adɨ j-o.» Loe tɨ no̰o̰, paja je taai Jəju, ɓa agi kɨ ta tɨndə mbɔe tɨ.
Pɨyər najɨ ta gər Jəju
(Mt 26.69-75; Lk 22.56-62; Ja̰ 18.15-18, 25-27)
66 Lokɨ Pɨyər e ta mbalo tɨ, nangɨ ne ɓəy, dəne kare kɨ dan dəne je tɨ kɨ njé ra kɨlə me kəy tɨ lə kɨ bo lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je ḭ no̰o̰ re.
67 Ə lokɨ oo Pɨyər ɨsɨ ndɨbɨ por nɨngə, ɨndə manje ba, ɓa əl-e ə nə: «Ḭ ka, ḭ kɨ Jəju kɨ Najarətɨ tɨ tɔ al a?»
68 Nə Pɨyər najɨ ə nə: «Jagɨ m-gər-e al, taa m-gər me ta ləi kɨ ɨge kəl kɨn al tɔ.» Go tɨ Pɨyər ɔtɨ njɨyə ɨsɨ aw kɨ ta ndogɨ tɨ, [nɨngə kunə kɨnjə no̰.]
69 Dəne ka kɨn ɨlə kəmne oo-n Pɨyər, nɨngə təl re dɔ ta tɨ ka kɨn ɓəy, əl dɨje kɨ ai loe tɨ no̰o̰ ə nə: «Dɨngəm kam e kɨ kare dan dɨje tɨ lie tɔ.»
70 Pɨyər təl najɨ nja kare ɓəy, ə nə n-gər-e al. Nɨngə njaba go tɨ ə, dɨje kɨ ai səde no̰o̰, rəi əli Pɨyər ɓəy əi nə: «Təkɨ rɔjetɨ, ḭ ka, ḭ kɨ kare dan dɨje tɨ lie tɔ, tadɔ ḭ dəw kɨ Galile tɨ.»
71 Ə lo kɨn tɨ, Pɨyər ɨbɨ rɔne kɨ ta kɨ nga̰ ngay ə nə: «M-ɨbɨ rɔm kadɨ Luwə ra səm nḛ kɨ nga̰, re m-əl ta kɨ ngom. M-gər dɨngəm kɨ a əli ta lie kam al.»
72 Ɓa ta naa tɨ no̰o̰, kunə kɨnjə no̰ kɨ ko̰ joo. NGa nɨngə, me Pɨyər ole dɔ ta tɨ kɨ Jəju əl-e ə nə: «Kəte taa kadɨ kunə kɨnjə no̰ nja joo, a najɨ ta nja mɨtə ə nə ɨgər-m al,» ka kɨn, adɨ Pɨyər ɨndə lo tḛḛ taga kɨ ngɔdɨ njane tɨ, no̰ kɨ man kəmne.