Dónbeenì páaníi fĩnle vũahṹ Bè-wénia 27

Ɓa ɓuan o Poole ɲɔnnáa ho Oroomu

1 Bìo mu bía le wa ko wa lá ho won-beenì à varáa ho Italii kɔ̃hṹ yi, á ɓa nɔn o Poole lè ɓa kàsósa nùwã yɛn ɓúi ɓa dásíwá ɲúhṹso na ɓa le Zuliyuusi yi. O dásí nìi mu á ló ho *Oroomu dásíwá kuure ɓúi yi, dìo ɓa wee ve làa bá-zàwa bɛ́ɛ dásíwá kuure. 2 Wa zon ho Adaramiite lóhó won-beenì dà-kéní na ko ho dé mí yahó lè ho Azii kɔ̃hṹ wonna dĩ̀nníi cɔ̃́n á hĩ́nɔn wà. Nìi ɓúi na ɓa le Arisitaaki á zon làa wɛn. O ló ho Maseduana kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Tesaloniiki yi. 3 Mu tá na lée tɔ̃n, á wa vaá dɔ̃n ho Sidɔ̃n lóhó. O Zuliyuusi ɓuan o Poole se, ó o nɔn le níi wo yi ò o léka mín bɔ̃́nlowà wán à ɓa yí o séení. 4 Bṹn mɔ́n á wa hĩ́nɔn bĩ́n wà. Ká ho pinpiró wee sĩ́ wa yahó, á wa kun á khíi tun waten yi lè ho Siipere kɔ̃hṹ na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ, á bã́ hón wà. 5 Wa tò mu yámú ɲumu yi á ló ho Silisii lè ho Pãnfilii kãna nìsã́ní yi á vaá dɔ̃n ho Lisii kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Miraa. 6 Lé bĩ́n á ɓa dásíwá ɲúhṹso yú ho Alɛkisãndiri lóhó won-beenì ɓúi na wà a va ho Italii kɔ̃hṹ. Á hón lé hìa ó o kúaa wɛn yi. 7 Wa wó wizooní ká hã boo ho wɔ̃hṹ wán. Wa wà yɛ̀rɛ̀dɛ̀dɛ̀, á lò bon làa sòobɛ́ɛ á bò yi vaá dɔ̃nnáa ho Kĩniide lóhó ɲii. À bìo ho pinpiró hò wɛn á wa yí dà máa lá dén dã́ní so, á wa kun vaá ló lè ho Salamɔnɛɛ cɔ̃́n, á bã́ ho Kɛrɛɛte kɔ̃hṹ na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ wà. 8 Wa bã́ ho kɔ̃hṹ mu, ká mu màhã́ wó lònbee làa sòobɛ́ɛ. Wa vaá dɔ̃n ho lahó ɓúi na ɓa wee ve làa «Wonna Dĩ̀nníi La-senì.» Ho wi ho Lasee lóhó nìsã́ní. 9 Wa míana le vɛɛnì mu yi dà, á ɓa *zúifùwa ɲiní lìró pã̀ahṹ* khĩína yú, á ho won-beenì pàró lònbee wíokaa wee wé. Lé bṹn ó o Poole ɲànáa ɓa zeǹ wán kà síi: 10 «Wàn zàwa, ĩ mɔn mu le le vɛɛnì na wa wi yi á à wé lònbe-beenì. Ho won-beenì lè mí sèró á ho yáaró na ɓùaa á à yí. À bè bṹn wán, á warɛ́n wa bɛɛre yí bánbáa á wa mukãní á à vĩ́ mu yi.» 11 Ɛ̀ɛ ká ɓa dásíwá ɲúhṹso màhã́ dó mí sĩi bìo ho won-beenì ɲúhṹso làa yìa te ho leékaa le mí ì wé yi, á po bìo ó o Poole bía. 12 Ho kɛɛní hã wonna dĩ̀nníi na kà yi yínɔń bìo na se le tɛ̀ɛnì pã̀ahṹ. Lé bṹn te bìo á bìa wi ho won-beenì yi boomuso á wó le ɲii dà-kéní à ɓa le mí ì hĩ́ní ho lóhó mu yi á à lɛ́n. Ɓa lá wi à ɓa vaa dã ho Kɛrɛɛte kɔ̃hṹ wonna dĩ̀nníi la-veere ɓúi na ɓa le Fenikisi. Hã yèrèmáa wi lè lé wii tèeníi. Lé bĩ́n ɓa wi à ɓa vaa cãaka yi, à le tɛ̀ɛnì pã̀ahṹ khĩí ká mu lá dà à wé.

13 Ho pinpi-zàwa ɓúi hĩ́nɔn lè le wii hɛ̀ɛníi ɓàn nín-káahó á wee pɛ̀ɛka, á ɓa wee leéka le mí dà à wé bìo ɓa lá le mí ì wé. Ɓa hĩ́nɔn á vá lée bã́ lè ho Kɛrɛɛte kɔ̃hṹ ɓàn ɲi-kã́ní á wà. 14 Cúa-yɛn á pinpi-beenì ɓúi na ɓa le Erakiyon á ló ho kɔ̃hṹ mu wii hɛ̀ɛníi ɓàn nín-tĩánì. 15 Á ho yèrèmá sĩ́ ho pinpiró lée bìo na yí dà máa wé. Á wa sã́ san día waten, á ho ɓuan wàráa. 16 Ho kɔ̃hṹ dà-za ɓúi na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ á yèni ɓa le Koda, ká ho wi le wii hɛ̀ɛníi ɓàn nín-káahó, lé hón á wa khĩína nìsã́ní, á ho dá tun wɛn cĩ́inú, á wa màhã́ wã́a yú ho won-za na ɓa wee wé zo fenínáa míten ká mu here na can wa mɔ́n á lá yòó dó. Ká wa lò màhã́ bon wóráa mu. 17 Bìo wa lá ho yòó dó vó, á ɓa won-pàwa canka hã hũni á bánbáa ho won-beenì à ho hĩ́a yí hɛkɛnka. Ɓa zã́na ho hĩ́a vaa fùuní le hɔ̃̀nlè yi ho Libii ɲii, á ɓa lá le dɛ̀ɛ na wee tĩ̀ ho won-beenì lùwíi yi á can ho won-beenì yi lè ho hũló á lií dó mu ɲumu yi, à ɓa wã́a día míten á ho pinpiró lá wàráa. 18 Bìo ho tá tɔ̃n à ho pinpiró pá lan wee vĩ́nvã ho won-beenì lè mí sòobɛ́ɛ, á ɓa ɓúakáa wee ɓùɛn ho sèró à kúee mu ɲumu yi. 19 Mu ɓàn tá na bĩnía lée tɔ̃n, á ho won-beenì bìowa ɓúi á ɓarɛ́n lè mí nín-bia wee khũaa yénní kúee mu ɲumu yi. 20 Mu yú wizooní bìo yɛn ká nùpue yère máa dá lé wii lè hã mànàayio wán, à ho pinpiró pá lan wee và lè mí pànká. Mu ù va à yí, à wa yàá wã́a yí máa leéka le o ɓúi ì fen.

21 Bìa wi ho won-beenì yi míana à ɓa máa dí bìo. Ó o Poole wã́a hĩ́nɔn dĩ̀n ɓa yahó ò o bía nɔn ɓa yi: «Mi nɔ̀nzoǹ lá zũ se bìo á ĩ le mi yí le wa lé ho Kɛrɛɛte yi á mi tà yi. Se mu minka bìowa na wee yáa kà á lá máa yí máa wé. 22 Ɛ̀ɛ ká hã laà na kà wán á mi hení mi sĩa. O ɓúi mukãnì máa vĩ́. Ho won-beenì mí dòn lé hìa á à yáa. 23 Ho hĩihṹ tĩ́nàahṹ, á le Dónbeenì na á ĩ bìo sã̀ yi á wee ɓùaaní, lé dén wáayi tonkaro á ɓuara ĩ cɔ̃́n, 24 á ɓueé bía nɔn miì: ‹Poole, yí zɔ̃́n. Fo ko à ũ vaa dĩ̀n ho Oroomu bɛ́ɛ yahó. Le Dónbeenì á à fení ũnɛ́n làa bìa làa fo páanía wi ɓúenɓúen.› 25 Wa nùwã, mi cén hení mí sĩa. Ĩ dó ĩ sĩi le Dónbeenì yi. Mu ù wé làa bìo mu bía nɔnnáa miì. 26 Ho pinpiró á à dón wɛn á à varáa ho kã-veere ɓúi yi.»

27 Mu tĩ́nɔ̀nna pírú náa yú ká ho pinpiró ɓuan wɛn wàráa ho *Mɛditeranɛɛ yámú ɲumu wán. Ho tá tĩ́ahṹ, á ho won-beenì ton-sáwá wee leéka le wa wà vaá sùará le ɓónɓóore yi. 28 Á ɓa lèera ho hũló na ho hɔ̃nló dɛ̀ɛ ɓúi na lì á can yi á dó mu ɲumu yi, á mu booró yú hã mɛɛterewa ɓóní làa pírú làa bìo hèɲun. Bìo ɓa vá van cĩ́inú, á ɓa tĩ́n lèera ho dó, á ɓa yú mɛɛterewa ɓóní làa bìo hètĩn. 29 Ɓa zã́na le wa won-beenì hĩ́a vaá hén hã hue-beera ɓúi. Lé bṹn nɔn á ɓa khũaana ho hɔ̃nló bìowa bìo náa na lìka na wee ɓua ho dĩ̀ní á can ho won-beenì yi á kúaa mu ɲumu yi lè ho mɔ́n, à ɓa wã́a kará wee lòoní ho tá tĩló. 30 Ho won-beenì ton-sáwá wi ɓa lùwí, á ɓa vá ho won-za na ɓa wee wé zo fenínáa míten ká mu here á dó mu ɲumu yi, à ɓa wee bío le lé mu bìowa na wee ɓua ho dĩ̀ní á mí wee kúee lè ho yahó. 31 Ó o Poole bía nɔn ɓa dásíwá ɲúhṹso lè ɓa dásíwá na ká yi: «Héyìi! Ɓa nùpua mu á yí kará ho won-beenì yi, á mí máa fen.» 32 Á ɓa dásíwá wã́a fáara ho won-za mu hũni á día á ho wà.

33 Bìo ɓa wee lòoní ho tá tĩló, ó o Poole henía ɓa sĩa le ɓa dí mu bìo. O bía làa ba kà: «Bìo kà lé mu wizooní pírú náa ká mi yí máa dí bìo hùúu. 34 Mi cén cà mu bìo dí, à mí pànkáwá à kɛń. Mi nì-kéní woon á dɛ̀ɛ ɓúi kà máa khuee yi.» 35 Hɔ̃́n bíoní so bío vaa véeníi, ó o Poole lá ho búurú, á dó le Dónbeenì bárákà, ò o cɛ̀ɛkaa ho wee là. 36 Á ɓa ɓúenɓúen màhã́ wã́a yú le sĩ-heɓúee á wee dí. 37 Warɛ́n na wi ho won-beenì mu yi lée nùpua khĩá-ɲun làa ɓúará-tĩn làa pírú làa nùwã hèzĩ̀n. 38 Bìo ɓa dúka sù á ɓa khũaana ho dĩ́nló á kúaa mu ɲumu yi bèra a na à ho won-beenì wé záyi.

39 Bìo ho tá tɔ̃n, á ho won-beenì ton-sáwá á yí zũ ho lahó na ɓa wi yi. Lahó ɓúi na sùaráa lè le ɓónɓóore na ho pinpiró yí tà yí here yi, lé bĩ́n á ɓa lá wi à ɓa vaa zoo dĩ̀ní ho won-beenì yi ká mu lá dà à wé. 40 Á ɓa feera mu bìowa na lìka na wee ɓua ho dĩ̀ní á kúaará. Ho won-beenì mu ɓàn pɛ̀ɛnía á ɓa mún feera kúaará, á ɓa can ho pɔ̃nsò-beenì ho won-beenì mu yahó, à ho pinpiró wã́a dón ho à ɲanáa hón lahó so yi. 41 Ká ɓa màhã́ vaá ɓó le hɔ̃̀nlè yi. Ho won-beenì mu ɓàn yahó á fùunía le hɔ̃̀nlè yi á ho yí dà máa va lùe. Ká ho ɓàn mɔ́n á mu ɲumu na wee hĩ́ní lè mí pànká á háakaa. 42 Á ɓa dásíwá wi à ɓa ɓúe ɓa kàsósa, ò o ɓúi hĩ́a yí wã́a lɛ́n à fen. 43 Ká ɓa dásíwá ɲúhṹso màhã́ wi ò o fení a Poole, ó o pã́ le ɓa yí wé mu. Ò o bía nɔn bìa zũ mu ɲumu yi le ɓa yénka lé ho yahó à bánbá ɲa le ɓónɓóore. 44 Ká bìa ká bán á à ɓuaka hã pɛnminí tàá ho won-beenì bìowa ɓúi yi á ɲanáa ɓa mɔ́n. Lé kà síi á wa ɓúenɓúen wóráa á dàńna lóráa mu ɲumu yi à dɛ̀ɛ woon á yí wó a ɓúi.

* 27:9 Ɓa zúifùwa ɲiní lìró: Ɓa zúifùwa wee wé lì mí ɲiní hã wiso-poa pĩihṹ vaa véeníi lè ho tá khóorè pĩihṹ ɓúakáró pã̀ahṹ. Ɓa ɲiní mu lìró mɔ́n lé bìo á hã pinpi-beera wee wé và yi. Hã wonna pàró yidèérè wé kɛń hón pã̀ahṹ so yi.