11
Umupeorire werepʉ
1 Õpa ãhraa umupeori: Goãmʉre umupeorã, marire ĩgʉ õaro iiburire õaro masia. Ĩgʉre ĩabiriquererã ĩgʉre umupeorã “Diaye ta iigʉ ãhrimi,” arĩ pepia mari.
2 Iribojegue majarã Goãmʉre “Diaye ta iigʉ ãhrimi,” erã arĩ umupeocʉ̃ ĩagʉ ĩhasʉapʉ Goãmʉpʉ.
3 Goãmʉ ĩgʉ wereniguiri mera árĩpehrerire ĩhacũnugupʉ. Eropigʉ ĩgʉ mari ĩabirirare árĩpehrerire mari dohpague mari ĩari sãre ĩhacũnugupʉ. Irire mari õaro masia Goãmʉre umupeorã.
4 Goãmʉre umupeogʉ Abelpʉ cordero wejẽ, soe mujupʉ Goãmʉre umupeogʉ. Eropa iigʉ ĩgʉ tĩgʉ tauro õaro umupeopʉ ĩgʉ Goãmʉre. Eropigʉ Goãmʉ ĩgʉ orare mucubiripʉ. Eropa mucubirigʉ “Õagʉ ãhrimi,” arĩ ĩapʉ ĩgʉ Abelre Goãmʉre umupeogʉre. Abel iribojegue sĩridigʉ mʉrʉ árĩquerecʉ̃ ĩgʉ Goãmʉre eropa ii umupeorare guñaa mari sã. Eropa guñarã. Goãmʉre umupeoa mari sã.
5 Enoco Goãmʉre ĩgʉ umupeocʉ̃ ĩagʉ mucubirimʉripʉ Goãmʉ. Eropa mucubirigʉ ĩgʉre ĩgʉ pohrogue aĩmʉriapʉ. Eropa ta werea Goãmʉ yare wereniguirire erã gojarapũgue. Ĩgʉ eropa aĩmʉriara pʉhrʉ masa ĩgʉre ne bocabiriñorã. Ĩgʉ eropa aĩmʉriadigʉ árĩgʉ ne sĩribiripʉ.
6 Goãmʉre umupeobirã ĩgʉre mucubiricʉ̃ iimasibeaa mari. Goãmʉre serẽdiarã õpa ĩgʉre arĩ pepiro gahmea marire. “Diaye ta ĩgʉ Goãmʉ gohra ãhrimi. Eropigʉ ĩgʉre mari umupeocʉ̃ marire õaro iimi ĩgʉ,” arĩ pepiro gahmea. Mari eropa arĩ pepibirã mari ĩgʉre serẽmasibeaa.
7 Noé Goãmʉre umupeogʉ ĩgʉre ĩgʉ wererare õaro yʉhripʉ. Pʉhrʉ erã ñero waborore Goãmʉ ĩgʉre werecʉ̃ peegʉ õaro yʉhripʉ ĩgʉ. Eropa yʉhrigʉ wʉadiru dohodiru iipʉ ĩgʉ acawererã dia miririñere tarimorã. Noé eropa umupeogʉ árĩgʉ i yeba majarã ñerã erã umupeobirirare, erã taribiriboro sãre ĩhmugʉ iimʉripʉ. Eropigʉ ĩgʉ umupeocʉ̃ ĩagʉ “Õagʉ ãhrimi,” arĩ ĩamʉripʉ Goãmʉ ĩgʉre.
8 Abrahã sã Goãmʉre umupeogʉ ĩgʉre yʉhripʉ. Gaji yebaguere ĩgʉre ĩgʉ oburi yebaguere Goãmʉ ĩgʉre wadorecʉ̃ ĩgʉre yʉhripʉ. Ĩgʉ ya yebare wirigãgʉ ĩgʉ masibiriri yebague ejapʉ.
9 “I yebare mʉre ogʉra,” Goãmʉ ĩgʉ arĩcʉ̃ peegʉ ĩgʉre umupeogʉ iri yebague eja árĩmerejapʉ ĩgʉ. Ero arĩmerejaqueregʉ ĩgʉ gaji yeba majagʉ árĩro dopa waimʉrã gasiri wiri mera wihicʉ curimʉripʉ mʉrano árĩbirinijagʉ árĩgʉ. Ĩgʉ magʉ Isaa sã ĩgʉ pãrami Jacobo sã ĩgʉ iiro dopa ta iimʉriñorã. “Mʉare i yebare ogʉra,” arĩ weremʉripʉ Goãmʉ erã sãre.
10 Eropigʉ i yebare curigʉ macari iibirimʉripʉ Abrahã. Gaji macague Goãmʉ ĩgʉ árĩri macague ʉmarogue ĩgʉ waborore coregʉ iipʉ Abrahã. Iri maca Goãmʉ iira macaʉ. Eropigʉ ĩgʉ umupeocʉ̃ ĩ árĩyoro. Eropigʉ iri macare ne pehrebiriburi macare coregʉ iipʉ.
11 Goãmʉre umupeogo Sara waĩcʉgo, bʉro gohra árĩquerego porã marigo árĩquerego ta porãcʉpo. “Goãmʉ ĩgʉ arĩdiro dopa ta iigʉcumi,” arĩgo ĩgʉre umupeogo porãcʉpo.
12 Eropigʉ Abrahã bʉgʉ gohra árĩqueregʉ ta porãcʉpʉ. Eropirã ĩgʉ pãramerã árĩturiarãgue bajarã wacãñorã. Necãre, imipa yerire mari queorã yujuro bojeya mariro dopa ta, ĩgʉ pãramerã árĩturiarã sãre queo bocatĩuya mariñorã.
13 Árĩpehrerã oã yʉ werenirã mʉrague Goãmʉre umupeotuhajanirãgue sĩriñorã. Goãmʉ “Mʉare ogʉra,” ĩgʉ arĩrare opanibirãgue sĩriñorã. Eropa opabiriquererã “Goãmʉ ĩgʉ arĩdiro dopa ta pʉhrʉgue ogʉcumi gʉare,” arĩ masiñorã. Eropa masirã mucubirimʉhtañorã. Eropirã õpa arĩñorã erã: “I yebague curirã ãhraa. Gaji yeba majarã ãhraa,” arĩmʉriñorã erã.
14 Eropa arĩrã gaji yebare erã ya yeba árĩborore corerã iiñorã. Irire õaro masia mari.
15 “Gaji yeba majarã ãhraa,” erã arĩrã iribojegue erã cóãra yebare guñarã iibiriñorã. Iri yebague dujaa wadiarã dujaa waboñuma.
16 Õari yebapʉre gahme corerã iiñorã. Iri yeba ʉmarogue ãhraa. Erã eropa gahme corecʉ̃ ĩagʉ Goãmʉre “Gʉa opʉ ãhrimi,” erã arĩcʉ̃ peegʉ ne gʉhyasĩribiripʉ Goãmʉ. Ĩgʉ pohro erã ya maca árĩborore iibasatuhadi árĩmi ĩgʉ. Eropigʉ gʉhyasĩribiripʉ.
17-18 Goãmʉ Abrahãre ĩgʉ magʉre Isaare wejẽ soe mujudorepʉ. Ĩgʉre ĩadiagʉ eropa dorepʉ, “¿Diaye ta yʉre umupeori?” arĩgʉ. Eropigʉ Goãmʉre umupeogʉ ĩgʉ arĩdiro dopa ta iiripʉ Abrahã. “Mʉ magʉ Isaa mera mʉ pãramerã árĩturiarãre opagʉca mʉhʉ,” Goãmʉ ĩgʉ arĩdiro árĩquerecʉ̃ ĩgʉ magʉre wejẽbu iiripʉ Goãmʉ dorero dopa ta.
19 “Yʉ magʉre Isaare yʉ wejẽcʉ̃ Goãmʉ ĩgʉre masugʉcumi,” arĩ pepigʉ ĩgʉre wejẽbu iiripʉ. Eropigʉ Goãmʉ ĩgʉre cãhmota ĩgʉre wejẽdorebiripʉ. Ĩgʉ pagʉ ĩgʉ eropa wejẽbu árĩgʉ Isaa sĩribudigʉ árĩpʉ. Eropigʉ sĩridi masadigʉ iro dopa árĩpʉ ĩgʉ. Eropigʉ Abrahã ĩgʉre ojocarigʉ dipaturi opapʉ ĩgʉre.
20 Isaa Goãmʉre umupeogʉ ĩgʉ porãre Jacobore, Esaú sãre “Pʉhrʉgue Goãmʉ mʉare õaro iigʉcumi,” arĩpʉ.
21 Goãmʉre umupeogʉ Jacobo ĩgʉ sĩriboro coregã wahgãnʉgaja ĩgʉ tuadigʉ mera tuañanʉgaja Goãmʉre serẽ umupeopʉ. Eropa serẽgʉ José porãre ʉmare “Goãmʉ mʉare õaro iigʉcumi,” arĩpʉ Jacobo.
22 Goãmʉre umupeogʉ José ĩgʉ sĩriboro coregã Israe masa Egipto árĩrã erã wiriaborore weremʉhtapʉ. Eropa erã wiriaborore masiyugʉ ĩgʉ sĩrira dʉpʉ mʉrarore aĩgãdorepʉ ĩgʉ porãre.
23 Goãmʉre umupeorã ʉrerã abe gohra Moisere dibuñorã ĩgʉ pagʉ sʉmarã ĩgʉ masa dehyoara pʉhrʉ. Õagʉgã ĩgʉ árĩcʉ̃ ĩarã ĩgʉgãre dibuñorã. Iri yeba majagʉ tauro árĩgʉ opʉ ĩgʉ majirãre wejẽdorerire tarinʉgarã ĩgʉre dibuñorã erã. Erã erã opʉre güibiriñorã.
24 Moisere masudigo i yeba majarã opʉ mago árĩpo. Eropa igo masudigʉ árĩqueregʉ, Goãmʉre umupeogʉ “Opʉ mago magʉ ãhrimi,” erã arĩ piyucʉ̃ gamebiripʉ ĩgʉ Moise. Oparã mera majagʉ árĩdiabigʉ Goãmʉ yarã mera majagʉ árĩdiapʉ.
25 Goãmʉre tarinʉgadiagʉ árĩgʉ ĩgʉre masudigo pohrogue bajamenʉrigã õaro árĩboñumi. Eropa õaro árĩbu árĩqueregʉ ĩgʉ Goãmʉ yarã mera ñero taridiapʉ.
26 Eropigʉ Egipto majarã ya õarire tauro Cristo ya árĩburire ñero tariburire gamepʉ. Pʉhrʉgue Goãmʉ ĩgʉre ĩgʉ õarire oborore masigʉ ñero taridiapʉ.
27 Goãmʉre umupeogʉ Egipto majagʉ tauro opʉ, ĩgʉ mera ĩgʉ guacʉ̃ güibiripʉ. Eropa güibigʉ iri yeba árĩdigʉ iri yebare cóãcã waha wapʉ. Goãmʉre ĩabiriqueregʉ “Goãmʉ árĩcumi,” arĩ pepipʉ ĩgʉ. Eropigʉ ĩgʉ iiborore ne duhubiripʉ.
28 Goãmʉre umupeogʉ Moise Israe masare Goãmʉ ĩgʉ tauborore masipʉ. Eropa masigʉ Goãmʉ ĩgʉ dorediro dopa ta Israe masa erã disipororire erã tura mijirire di mera wejẽsiri tuhdorepʉ. Eropa dorepʉ anyu masare wejẽgʉ erã masa tĩrãre wejẽbodigʉ Israe masa erã masa tĩrãre wejẽbiriboro dopa.
29 Goãmʉre umupeorã Israe masa deco diariya waĩcʉriya deco watope árĩri maha deco mariri maha taribujañorã. Erã eropa taribujacʉ̃ ĩarã Egipto majarãpʉ erãre nʉrʉsiarã erãre ĩhacũ taribujanirã miri sĩria wañorã.
30 Goãmʉre umupeorã Israe masa Jericó maca sãriro, wʉari sãriro pʉrʉpʉ majisora curiñorã. Siete nʉri gohra iri macare majisora curiñorã erã. Iri nʉcʉ nʉri erã majisorara pʉhrʉ iri sãriropʉ dijapehrea wayoro.
31 Iri maca majago ʉma mera ñero iidigo Rahab waĩcʉgo Goãmʉre umupeogo Israe masare itamupo. Iri macare erã cóãboro core bajamerãgã Israe masa erogue erã ñaja duhricʉ̃ ĩha igo erãre itamupo. Eropirã Israe masa iri maca majarãre Goãmʉre tarinʉganirãre wejẽpehoquererã ta igopʉre wejẽbiriñorã.
32 Gajirãre Goãmʉre umupeonirãre werenemoboya yʉhʉ. Eropa werediaqueregʉ ta bajarãre eropa Goãmʉre umupeorã sãre were gojapehomasibirica yʉhʉ. Gedeõ, Baraca, Sansõ, Jefté, Davi, Samue, Goãmʉ yare weremʉhtanirã sã árĩpehrerã yʉ werebonirã ãhrima.
33 Goãmʉre umupeorã yujurãyeri gaji yebarigue árĩri macari majarãre gamewejẽ tarinʉgañorã. Eropirã gajirã diaye dorenirã árĩñorã. Gajirã Goãmʉ erãre “Mʉare itamugʉra,” ĩgʉ arĩdiro dopa ta ĩgʉ itamurire bocañorã. Eropa ĩgʉre umupeorã yeea erãre badiacʉ̃ erãre erã babiricʉ̃ iiñorã erã.
34 Turaro ʉ̃jʉri peameri árĩquerecʉ̃ ta ʉ̃jʉbiriñorã erã Goãmʉre umupeonijarã. Gajirã erãre ñose wejẽdiacʉ̃ duhrigã wañorã erã Goãmʉre umupeorã. Turabirã árĩquererã Goãmʉre umupeo, turarã wañorã. “Goãmʉre umupeorã ãhraa. Gamewejẽ turarã ãhraa,” eropa arĩrã árĩcʉ̃ gaji yebari majarã surara erã wejẽrã arirã ne yujuro bojebiriñorã.
35 Goãmʉre erã umupeocʉ̃ ĩagʉ yujurãyeri nome erã acawererã sĩricʉ̃ ĩagʉ Goãmʉpʉ erãre masupʉ.
Gajirãpʉre “Goãmʉre gamebiricãque,” erã arĩ peresu iicʉ̃ erãpʉ Goãmʉre duhudiabiriñorã. “Mʉa Goãmʉre duhucʉ̃ mʉare taurãca,” arĩñorã erãre. Erãpʉ duhubiriñorã Goãmʉ mera erã õaro masaborore gamerã. Eropirã erãre erã ñero iicʉ̃ sĩria wañorã.
36 Gajirãre Goãmʉre umupeorãre ñero arĩ wereya erãre tãramʉriñorã. Eropirã gajirãre guburire, mojotorire diricãa peresu iiñorã.
37 Goãmʉre umupeorãre ñerã ʉtã mera dea wejẽmʉriñorã. Gajirãre erã dʉpʉre seroti mera wiritamʉriñorã. Gajirãre ñoserimijiri mera ñose wejẽmʉriñorã. Erãre Cristore cóãdorerã erã ñero iimʉriñorã. Gajirã erãre ñero iicʉ̃ oveja gasiri mera, cabra gasiri mera suhricʉrã mojomorocʉrã árĩmʉriñorã.
38 Erã õatariarã erã árĩcʉ̃ i yeba majarã ñerã erã mera majarã árĩbonirã árĩbeama. Wiri marirã árĩrã, masa marirogue ʉtã yucʉgue árĩgãri siaricãmʉriñorã. Eropa árĩgãri siarirã ʉtã yucʉgue árĩri goberigue, yebague árĩri goberi sãre carĩgãri siaricãmʉriñorã.
39 Oã árĩpehrerã Goãmʉre erã umupeocʉ̃ ĩagʉ mucubiripʉ ĩgʉ. “Õaro iiabʉ mʉa,” arĩpʉ. Erã eropa õaro umupeoquerecʉ̃ Goãmʉ erãre “Mʉare taugʉra,” ĩgʉ arĩdiro ejanibiriya dohpa.
40 Õpa arĩ pepipʉ Goãmʉ: “Oãre yaharãre, pʉhrʉgue árĩrã yaharã mera yujuro mera taugʉra,” arĩ pepipʉ. Ĩgʉ eropa arĩ pepidiro dopa ta iigʉcumi. Ĩgʉ eropiicʉ̃ õatariaro árĩroca ero core ĩgʉ iidiro tauro.