Baruwa ya Paulo yoandikira
AGALATIA
Tanga mbere
Wakati mmwenga Barinaba na Paulo, asafiri kpwendatangaza habari nono kuhusu Jesu kuzunguluka seemu za Galatia (siku hizi Galatia ni seemu ya tsi ya Uturuki). Hiko Galatia aandzisha kundi ra afuasi a Jesu. Afuasi anjina kala ni atu asio kala Ayahudi, anjina kala ni Ayahudi ariomkuluphira Jesu.
Paulo kala anaphaha tabu kula kpwa afuasi anjina a Jesu a Chiyahudi. Atu hinyo kala achifundza kukala mutu achitaka kukala mfuasi wa Jesu ni lazima alunge mila na shariya za Chiyahudi, hasa kutiywa tsatsani. Piya kala anaamba kukala Paulo siye mtume wa kpweli, kpwa sababu kala anarema mafundzo gao.
Lengo ra Paulo ra baruwa hino ni kupinga mafundzo higa ga handzo. Kpwandza anaamba kukala kala ni mtume kpweli. Bwana Jesu mwenye ndiye yemupha kazi ya kutangaza ujumbewe kpwa atu asio kala Ayahudi. Tsona kaziye na mafundzoge gakubaliwa ni mitume hiko Jerusalemu (1:11—2:21).
Phiri Paulo anasisitiza kala atu osi, akale Ayahudi au asikale Ayahudi, anaokolwa kpwa kumkuluphira Mlungu, wala si kulunga mila ama Shariya za Musa. Naye anaonyesa ukpweli wa mambo higo kpwa kulavya mfwano wa Burahimu. Hata Burahimu hipho kare waphaha haki sababu wamkuluphira Mlungu (3:1—4:31).
Chimarigizo sura ya tsano na sita Paulo anaeleza asili na tabiya nono ambazo ni lazima mfuasi wa Jesu aonyese. Roho Mtakatifu nkuterya atu amukuluphirao Jesu kusagala hivi.
Maelezo muhimu kpwa chifupi
Mwadzo 1:1–5
Paulo anadzihehera 1:6—2:21
Kumkuluphira Jesu ama kulunga Shariya za Musa 3:1—4:31
Afuasi anavyolondwa kusagala 5:1—6:10
Onyo ra mwisho 6:11–18
1
1-2 Baruwa hino ila kpwangu mimi mtume Paulo na afuasi ayangu osi ario hiku. Nakuandikirani mwimwi kundi ra afuasi a Jesu murio seemu za Galatia. Mino siyaphaha utume kpwa uwezo wa mwanadamu wala kutsambulwa ni mutu, ela kpwa uwezo wa Jesu Masihi na Baba Mlungu yemfufula Jesu.
3 Baba Mlungu na Bwana wehu Jesu Masihi naakujaliyeni na mkale salama.
4 Kama mmanyavyo Jesu wafwa kpwa sababu ya dambi zehu, ili husitawalwe ni nia na asili mbii za chibinadamu. Wafwa kpwa kulengana na mendzwa ya Mlungu wehu na ambaye ni Baba.
5 Mlungu naatogolwe hata kare na kare. Amina.
Msilunge mafundzo ga handzo
6 Enehu, mbona munaniangalaza! Mwamricha Mlungu upesi, ambaye kpwa mendzwaye na mbazize wakuihani mshiriki uzima wa kare na kare ambao waulavya kutsapira Jesu. Vivi munalunga mafundzo ganjina
7 gasigo ga kpweli tse. Mana atu anjina analonda kukuyugani achili na kubananga habari nono kuhusu Jesu Muokoli.
8 Ela hata swiswi au malaika kula mlunguni huchitangaza mafundzo ga kuokola tafwauti na higo gokutangazirani, phahi mutu hiye naalaniwe ni Mlungu hata kare na kare!
9 Kama hurivyogomba hipho mwandzo, phahi nauyira tsona: Mutu yeyesi ndiyekutangazirani mafundzo ga kuokola ga tafwauti na higa mafundzo mrigogakubali, phahi mutu hiye naalaniwe ni Mlungu hata kare na kare!
10 Dze, gano nchigogomba ganaonyesa kala nalonda anadamu animendze? Hata chidide! Namendza Mlungu ahamirwe zaidi kuriko anadamu. Kala ncherelonda kufurahisha anadamu, phahi singekala mtumishi wa Jesu.
Mlungu wamtsambula
Paulo akale mtume
11 Enehu, nalonda mmanye kukala habari nono kuhusu Jesu yoitangaza mimi, taiyatungbwa ni mwanadamu.
12 Ela ni Jesu Masihi mwenye ndiye yenimanyisa. Siyaiphaha kula kpwa mutu yeyesi, wala kufundzwa ni mutu.
13 Mnamanya maisha gangu vyokala nriphokala nalunga dini na mila za Chiyahudi. Nágayisa afuasi a Jesu bila ya mbazi tse, na nchitaka kuaangamiza.
14 Nálunga dini ya Chiyahudi vinono hata kushinda marika gangu, tsona nchidzilavya sana kulunga mila za akare angu.
15 Ela Mlungu kala analonda chivyanjina. Wanitenga hata kabila sidzangbwevyalwa, na achinitsambula kulengana na arivyomendza iye ili nimhumikire, hata dzagbwe kala sifwaha.
16 Wakatiwe ariopanga uriphofika, Mlungu wanionyesa mwanawe, ili nitangazire atu asio kala Ayahudi habari nono kuhusu mwanawe Jesu. Na wakati hinyo siyaendza ushauri kula kpwa mutu.
17 Wala siyaphiya Jerusalemu kpwa hara ambao kala ni mitume kare, ela mara mwenga náphiya weru wa Warabuni, chisha badaye ndipho nchiuya Damasikasi.
18 Bada ya miaka mihahu, náphiya Jerusalemu kpwendamuona Petero, na nchisagala naye siku kumi na tsano.
19 Mtume wanjina yemuona hiko kala ni Jakobo bahi, mwanao wa Bwana Jesu.
20 Nakuambirani kpweli mbere za Mlungu higa nagokuandikirani sigo ga handzo.
21 Bada ya kusagala Jerusalemu na Petero, náphiya jimbo ra Siria na ra Kilikia.
22 Wakati hinyo kala sidzangbwekutana uso kpwa uso na makundi ga afuasi a Jesu ariokala Judea.
23 Kala taadzangbweniona ela kala ahendasikira kukala, “Ye mutu ambaye kala achihugayisa, ndipho anatangaza riro kuluphiro ambaro mwandzo kala analonda kuriangamiza.”
24 Phahi, hinyo atu amtogola Mlungu kpwa gara ambago Mlungu kala akanihendera.