17
eTesalonika
1 Pol me kapuna atoa laghe kasu eloi lao sio tale masaliki taatara aluae eAmpipolis me eApolonia tani lao tale masaliki taatara ateae eTesalonika. Isaa okae ale nivelu eitaua ngateva aleira ia aJiu etoa ghe tokatoka.
2 Pol ghe kupi ssola tale ale nivelu eitaua ngateva me ghe tiuaala tani ppooaa nongina nau etoa ghe gheelei. Kotolu nau manga ghe toka teeilala me laghe aippooa ngaitauaa teela Uru ngai Manga ateva.
3 Ghe aulia ngamasalikangailiila etaira me ghe aapasunga tale Uru ngai Manga ateva va koronna Mesaea aue eghaa nimmarikana me emate me aue emene totu tale nimate. Me ghe uela va, “Iesu ia Mesaea ia, aghi apoppooainia etaimim.”
4 Katoa tana aJiu laghe aiesoaala, me laghe aimuli teela Pol me Saelas. Oroi tee aGrik atoa laghe aiesoaala ta God, me oroi namuu tale vause atoa laghe usila Pol me Saelas.
5 Katoa tana aJiu karika laghe aaiesoaa, laghe annaa saasakiaala. Liuna avalua o me laghe kolo aitauaala kasina taumattu makatakatanna, me tee taumattu tale matavanga, me laghe aaikkalui see tale masaliki taatara ateae. Laghe aaore atingina, me laghe lao sio laghe ilou ssola tale alena ateva Jeson tani ae velu ghoa Pol me Saelas etaira.
6 Me nau eteva karika laghe tarailaluela, laghe aela Jeson me mene katoa tau ngaiesoaa me laghe laoainila sio emua ta namu ngatoa tale masaliki taatara ateae. Laghe ovaova me laghe ue va, “Isaa oia taumattu laghe ghelei saasakia ngakapala voto tale kosa akapa ateva, ila oia ngila mae sio.
7 Me Jeson ghe masimasiaala Pol me kapuna atoa, me ghe ghaailala laghe ssola tale alena ateva. Ila akapa la sassakeaa inangarina Siisa, la ue va kateva kingi, ararina ateae ta Iesu.”
8 Nau eteva taumattu ngatoa me namuu tale masaliki taatara atoa laghe nongola ghe sessaieiliilala.
9 Vara me laghe uela ta Jeson me tau ngaiesoa ngatoa va, “Ange roola mua tani aisakei me am tau mae sio viliki veu, me am kasu. Arova la matua atoka auena am mene mae ghaa uneimim viliki veu.”
eBeriia
10 Nau eteva ghe voola, tau ngaiesoa ngatoa laghe suula Pol me Saelas tani lao eBeriia. Nau lalu ghe laa rekata sio, lalu ghe ssola tale ale nivelu eitaua ngateva, aleira ia aJiu etoa.
11 ABeriia ngatoa, masi taumattu ila, me nannaaira masalikeaili ta aTesalonika ngatoa, poli laghe aloannaaili tani nongo inangari Pol ghe poppooaa, me isaa akapa nau laghe taatara tale Uru ngai Manga ateva tani tara va voto Pol ghe poppooaa koronnaaili.
12 Liuna avalua o me oroi taumattu nge Jiu etoa laghe aiesoaala, me oroi vause me taita nge Grik tee, namuu ila tale ia o masaliki taatara ateae, laghe aiesoaala.
13 Nau aJiu etoa eTesalonika laghe nongola va Pol ghe poppooaa inangarina ateva God eBeriia, ila tee laghe lao sio. Laghe tiuaala tani ghelei aisavisavilaa nannaaira taumattu ngatoa va la rau mene nongo inangarina God Pol ghe poppooaa.
14 Lo atoa laghe aaiesoa ngaitauaa laghe suula Pol tani sio elamana tani sio pae teva anua. Saelas me Timoti lalu ghe tokala eBeriia.
15 Me lo atoa taumattu laghe laoaa sio Pol tale masaliki taatara ateae eAten, auena laghe kasu, Pol ghe suula inangari etaira va, “Am lao me Saelas me Timoti lalu mae tara parasieghi, me ngotolu uungu eitauaa.”
Pol eAten
16 Nau eteva Pol ghe toitoi Saelas me Timoti eAten, ghe alousiusieiliila tani tara va masaliki taatara ateae pasu ia tale tootoo goto atoa.
17 Liuna avalua o me ghe ssola tale ale nivelu eitaua ngateva tani aippooaa tee aJiu etoa me aGrik atoa laghe kakkaua God tee aJiu etoa, me tee nau ekapaaili ghe poppooaa ta taumattu ngatoa tale matavanga.
18 Tau ngai aapasunga ngatoa ta Epikuria me Stoik laghe tiuaala tani aissakeana teeia. Katoa etaira laghe kokkolomi va, “Vara eue va saa, ia oia taumattu ngateva etam kilakila sa ateva eaulieinia?” Katoa laghe ue va, “Eanna tani aulia ngaotu mene kasina ase goto.” Laghe aauliaa isaa o inangari poli Pol ghe aaulia ngaotu masi inangarina Iesu me tottotuaaira matena atoa.
19 Vara me laghe koloala me laghe ssoainiela tale voto ateva eAreopagas, kansolo atoa la veluvelu eitauaa etana, me laghe uela etana va, “Erooroo va ami kila isaa oia voto ouna uaaulia ngaotu?
20 Ta io angu ghaaghaa mae ouna voto tale nongonongoaaimami, me ami anna tani kila malloeanina isaa o voto.”
21 (Ila akapa taumattu nge Ateni etoa, me mene katoa tana taumattu karika tanganueira okae laghe mae sio tani toka eAten, karika la gheelei righi voto, karika, ta laghe nim aloannaaili tani nongo me auliaa kiukiu ouna.)
22 Vara me Pol ghe tingina saela elome ta namu ngatoa tale ia o masaliki taatara ateae tale motouru eteva eAreopagas me ghe uela va, “Taumattu nge Ateni etoa, ataatara va nannaaimim namungaili tale isaa akapa uunguaa nikkaua.
23 Poli nau akasukasu see ataatara voto am kakkaua etana, me aghe tara teela kateva liu nighelei aiaavusuvusuena, laghe pitila inangari etana laghe uela va, ‘Ta Goto ateva karika ami kilakilaia.’ Am nongo, God am kakkaueinia me karika am kilakilaia, ghaine aghaulia ngaotu etaimim.
24 Ia o Goto ateva, ia ghe gheleila kosa ateva me isaa akapaaili voto etana. Ia Vau ia tale kosa ateva me epona liu. Karika etokatoka tale ale manga taumattu ngatoa la gheelei.
25 Karika etuutukuna poi tale teva voto, me ita taumattu ngatoa karika ita gheelei teva voto ta nimaita tani sausia, karikaaili, poli ia nonga etautau mae maulue me ainoaita me tee isaa akapaaili mene kasina voto.
26 Tale kateva nonga taumattu ghe gheleila ararimangali ekapa atoa, va la toka akapa see me la apasu kosa ateva. Me ghe suitoongaala nauira aue la toka, me ghe apasunga teela aioghioghi tale kosaira.
27 God ghe gheleila isaa oia voto va taumattu ngatoa aue la paea. Me nau la paepae, koti aue la taraia, me ia karika emene masau tale kateva kateva etaita.
28 ‘Poli ta ngetana ita tokatoka me ita aikasuaa, me taumattu ita.’ Nongina kasina inangariimim am ghe pitila eue va, ‘Ita tee natuna ita.’
29 “Liuna avalua o, poli ita natuna ita God, ita rau mene annaa va ia nongina tootoo gol, silva me atu, taumattu ngatoa la gheelei tale aalomasaanganiaaira.
30 Tale nau ang ghe lao sio, God ghe nim taatara avalua o gheeleiaaira taumattu ngatoa, poli karika laghe kilakila amasina aloannaane God. Me ghaine eaaulia ngakorokorongana tale taumattu ngakapa atoa tani oghi vulu gheeleiaaira sesa.
31 Poli ang ghe suila nau eteva, aue eghelei niaisakei ghulughuluena tale kosa ateva tale uunguaane ia o taumattu ngateva ang ghe suitoongainiela. Ang ghe apasungaala isaa oia voto tale taumattu ngatoa nau ghe totula ia o taumattu ngateva tale nimate.”
32 Nau laghe nongola va matena atoa aue la mene totu, katoa etaira laghe tiuaala tani pilosia, me katoa laghe ue etana va, “Ami aaloanna va umene auliaa isaa o voto etaimami.”
33 Vara me Pol ghe kasu vulilala.
34 Karika tani oroi ila lo atoa laghe aiesoaala, me laghe tiuaala tani usilaa Pol. Elome etaira Dionisius tee ghe usilaa, kateva tana namuu tale kansolo ateva ta Areopagas, tee me kateva vause ararina ateae ta Damaris, me mene katoa taumattu.