8
Fii Ɗowtunooɓe Iisaa ɓen
1 Ɓawto ɗun, Iisaa yahayno gila e saare heɓi e saare, gila e hoɗo haa e koɗolun wondude e *sahaabaaɓe makko ɓen sappoo e ɗiɗo, hara himo waajoo feɲɲina Kibaaru Moƴƴo *laamu Alla ngun.
2 Himo wondunoo kadi e rewɓe goo ɲawndaaɓe jinnaaji bonɗi e ɲabbeeli, wano Mariyama oo jammaaɗo Mariyama Magaduuna, mo jinnaaji jeeɗiɗi yaltinaa e mun,
3 e Yuuwanna on ko sonnaajo Kuusa oo mbatulaajo *Heroodu, e Suusanatu, e woɓɓe goo wallitoraynooɓe ɓe keyeeji mun.
Misal Ƴettaangal e Remoowo
(Mat. 13.1-23; Mrk. 4.1-20)
4 Jamaa njano mooɓii, yimɓe buy iwri e ca'e heewuɗe, ari e makko. O waɗani ɓe ngal misal ɗoo:
5 «Ko remoowo yaltunoo sankugol awdi mun ndin. E nder ko o sankata kon, gabbe goo yani ka ɗatal, feƴƴooɓe ɓen yaaɓi, colli ɗin kadi moɗi ɗe.
6 Goɗɗe ɗen yani e hoore fetere, no ɗe fuɗirnoo, ɗe yoori, ɓay ɗe alaa e ɓuuɓol.
7 Goɗɗe goo kadi yani ka sooƴoore, ɗe fuɗidi e mayre, sooƴoore nden moɗi ɗe.
8 Goɗɗe goo yani ka leydi moƴƴiri. Ɗe fuɗi, ɗe rimi cawti ɗi gabbe teemedere.» Wa fewndo ko o yewtaynoo ɗun, o ewnii, o wi'i: «Mo no mari noppi nanirɗi yo nanu!»
9 Onsay taalibaaɓe makko ɓen landii mo ko ngal misal ɗoo firi.
10 O jaabii ɓe: «Onon on yeɗaama andugol gundooji laamu Alla ngun. Kono ɓeya luttuɓe, ɗun wowlirante ɓe mise, fii yo ɓe ndaaru, hara ɓe yi'ataa, yo ɓe nanu, hara ɓe faamataa.
11 «E hino ko ngal misal firi: Awdi ndin ko daalol Alla ngol.
12 Nde awdi sankaandi ndin saami ka ɗatal, ɗun no wa'i wa nde woɓɓe nani daalol ngol, kono Ibuliisa ara itta ngol e ɓerɗe maɓɓe fii wota ɓe gomɗin sakko ɓe dandee.
13 Nde awdi sankaandi ndin saami ka fetere, ɗun no wa'i wa nde woɓɓe nani daalol ngol, ɓe jaɓira ngol weltaare. Kono ɓe alaa ɗaɗi. Ɓe gomɗinay haa e saa'i, kono si ɓe ndarndaama, ɓe tertoo.
14 Nde awdi sankaandi ndin saami ka sooƴoore, ɗun no wa'i wa nde woɓɓe nani daalol ngol, kono hara ɓe moɗiraama anndeeji aduna e jawle aduna e faaleeji ngurndan aduna e nder yaadu maɓɓe ndun, ɓe ronka rimude moƴƴa.
15 Nde awdi sankaandi ndin saami ka leydi moƴƴiri, ɗun no wa'i wa nde woɓɓe naniri daaluyee on ɓernde laaɓunde moƴƴunde, jogitoo mara. Ko ɓen woni rimooɓe e nder wakkilaare.
Misal Ƴettaangal e Lampu
(Mrk. 4.21-25)
16 «Hay gooto huɓɓintaa lampu buuma mo maa sorna mo e ley danki. Kono o joɗɗinay mo e kene fii no naatooɓe ɓen yi'ira ndaygu ngun.
17 Ko fii alaa ko suuɗii ko feeɲataa, kala gundoo ko sakkitorta ko feeɲoygol.
18 Awa wattanee yiila e no heɗorton non, ko fii ko marɗo ɓeydantee, kono mo maraa on jaɓitante hay ko o sikki himo mari kon.»
Fii Ɓeynguure Iisaa nden
(Mat. 12.46-50; Mrk. 3.31-35)
19 Yumma Iisaa e yumma-gootooɓe makko ɓen ari, kono ɓe waawaali tumbondirde e makko hakkee yimɓe.
20 O humpitaa wonde: «Yumma mon e yumma-gootooɓe mon ɓen no darii ka yaasi, hiɓe faalaa yiidude e mon.
21 Kono o jaabii ɓe, o wi'i: «Yumma an e yumma-gootooɓe an ɓen ko heɗotooɓe daaluyee Alla on, ɲinna mo.»
Fii no Iisaa Deeƴiniri Waabiliire nden
(Mat. 8.23-27; Mrk. 4.35-41)
22 Ɲande goo Iisaa bakii e laakun wondude e taalibaaɓe mun ɓen. O wi'i ɓe: «Lumbiten ka gaɗa weendu.» Ɓe yahi.
23 E nder ko ɓe lumbata kon, Iisaa ɗaanii. Waabiliire tiiɗunde wondunde e hendu tippii ka weendu, laakun kun fuɗɗii heewude ndiyan, ɗun wonani ɓe nawaare hulɓiniinde.
24 Ɓe ari, ɓe findini mo, ɓe wi'i: «Karamoko'en, Karamoko'en, en mulay woni!»
O immii, o toŋani hendu ndun e morlooɗe ndiyan ɗen, ɗe deeƴiti, onsay ɓuttu waɗi.
25 Ontuma o wi'i ɓe: «Ko honto gomɗinal mon ngal woni?»
Ɓe huli, ɓe ŋalɗi, hiɓe wi'indira: «Ko hombo woni oo neɗɗo yamiroowo hay hendu ndun e ndiyan ɗan, ɗun ɗoftoo mo?»
Fii no Iisaa Selliniri Jinnaaɗo
(Mat. 8.28-34; Mrk. 5.1-20)
26 Ɓe hewtoyi e ndii leydi ɓee Gadariyankooɓe tiindondirndi e ngal diiwal Jaliilu.
27 Ɓay Iisaa jippike ka leydi, neɗɗo jeyaaɗo e nden saare mo jinnaaji buy nangi, ari e makko. Tawi gila neeɓii o ɓornotaako conci, o naatataa e suudu, ko ka hakkunde genaale o hoɗunoo.
28 No o yiirunoo Iisaa, o sonki, o yani e ley koyɗe makko, o ewnii, himo wi'a: «Ko honɗun faalanaɗaa lan an Iisaa *Ɓiɗɗo Alla Jom Ɓural on? Mi torike ma wota a lettan!»
29 Ngii jinnawii bonngii wi'i ɗun sabu ko Iisaa yamiraynoo ngin yaltugol e oo neɗɗo kon. Tawi ngin jinnawii nangayno mo soono woo, o dumbee juuɗe e koyɗe fii aynugol mo, kono o bonnayno ɗen jolokooje fow, onsay jinnawii ngin nawra mo ka wulaaji.
30 Onsay Iisaa landii mo: «Ko honno inneteɗaa?»
Tawde hari jinnaaji buy no e makko, o jaabii: «Ko Konu.»
31 Awa kadi hiɗi jeejaynoo Iisaa fii wota o yamir ɗi yahugol ka *gaygii ngin alaa kattudi ngin.
32 Tawi wuro kose moolanaango no ooraynoo ka falo. Onsay jinnaaji ɗin jeeji Iisaa yo o accu ɗi naata e ɗin koseeji. O newnani ɗi ɗun.
33 Jinnaaji ɗin yalti e on neɗɗo, ɗi naati e nder ɗin koseeji. Onsay koseeji ɗin giddi ka falo, ɗi unoyii ka weendu, ɗi yoolii.
34 Ɓay ornaynooɓe ɗi ɓen yi'ii ɗun, ɓe dogi, ɓe fillitoyii ɗun ka saare e ka fulawaaji.
35 Onsay yimɓe ɓen ari yi'ugol kon ko waɗi. Ɓe ari e Iisaa, ɓe tawi on neɗɗo mo jinnaaji ɗin yalti e mun no jooɗii ka ley koyɗe Iisaa, himo ɓornii, himo wondi e hakkille timmuɗe, ɓe huli.
36 Yi'unooɓe ko waɗi kon fillitanii ɓe no jinnanooɗo on selliniraa.
37 Onsay jeyaaɓe e diiwal Gadariyankooɓe ɓen fow torii mo yaltugol ka maɓɓe sabu kulol ngol ɓe heɓi ɗon ngol. Ontuma Iisaa bakii ka laakun yiltitii.
38 Onsay neɗɗo mo jinnaaji ɗin yaltinaa e mun on torii Iisaa wondugol e makko. Kono Iisaa yilti mo, o wi'i mo:
39 «Hootu ka mon, fillitoyoɗaa ko Alla waɗan-maa kon.» Onsay o yahi, o ukkii ka saare, o fillitii kala ko Iisaa waɗani mo kon.
Fii no Iisaa Wurnitiri Jiwo, O Sellini Debbo
(Mat. 9.18-26; Mrk. 5.21-43)
40 Ɓay Iisaa lumbitii, jamaa on jaɓɓii mo, ko fii hari fow no sabbii mo.
41 Tun oo hooreejo juulirde maɓɓe wi'eteeɗo Yaayirusu ari e makko. Onsay o yani e ley koyɗe Iisaa, o torii mo hewtugol ka suudu makko,
42 ɓay tawi jiwo makko bajjo mo wa duuɓi sappoo e ɗiɗi no e daande mayde.
Wa fewndo kanko Iisaa o yahata ka oo neɗɗo, tawi jamaa on no ɓittiri mo cenɗe ɗen fow.
43 Tawi kadi debbo no e nden nokkuure, heɓii duuɓi sappoo e ɗiɗi, himo soncaade. Awa kadi o ittii jawle makko fow o yoɓii ɲawndooɓe ɓen, kono hay gooto e maɓɓe waawaali mo sellinde.
44 On debbo wontiri ɓaawo Iisaa. No o meemirnoo kombol dolokke makko on, ko o soncotonoo kon taƴi.
45 Onsay Iisaa wi'i: «Ko hombo meemimmi?»
Tun mo kala wi'i wonaa kaɲun. Onsay Petruusu wi'i: «Karamoko'en, jamaa on no hundi on, awa kadi hiɓe hiɓɓii on!»
46 Kono Iisaa jaabii, o wi'i: «Goɗɗo meemii lan, ko fii mi andii wonde bawgal an ngal gollii goɗɗun.»
47 Nde debbo on tawnoo ko o waɗi kon pulfitike, o ari himo diwna, o yani e ley koyɗe Iisaa, o furɲiti yeeso jamaa on fow ko fii honɗun o meemani mo e ko honno kadi o selliniraa ɗon kisan.
48 Onsay Iisaa wi'i mo: «Jiwo an, gomɗinal maa ngal sellinii ma. Yahu e hoore ɓuttu.»
49 Wa fewndo ko Iisaa yewtata ɗun, gorko jeyaaɗo ka hooreejo juulirde nden ari, wi'i mo: «Jiwo maa on maayii. Hay tertiɗaa sonjugol oo karamokoojo.»
50 Kono ɓay Iisaa nanii ɗun, o wi'i hooreejo juulirde nden: «Wota a hulu, gomɗin tun, jiwo maa on hisay.»
51 Ɓay Iisaa hewtii ka hooreejo juulirde nden, o jaɓaano naatidude hay e gooto ka suudu si hinaa Petruusu e Yaaquuba e Yuuhanna wondude e yumma jiwo on e ben jiwo on.
52 Tawi fow no wulla fesa fii on jiwo. Onsay Iisaa wi'i: «Wota on wullu mo, ko fii o maayaali, o ɗaani.»
53 Onsay ɓe jali mo, ko fii hiɓe andi jiwo on maayii.
54 Onsay Iisaa nangi jungo jiwo on, o ewnii, o wi'i: «Jiwo, immo!»
55 Tun wonkii jiwo on arti, o immii ɗon kisan. Onsay Iisaa yamiri ɓe okkorgol mo ɲaametee.
56 Kaawee heɓi mawɓe jiwo on. Kono o yamiri ɓe wota ɓe wowlan hay gooto kon ko waɗi ɗon.