6
Igira i Nasaret Ara Sove Tania a Iesu
(Mateo 13:53-58; Luka 4:16-30)
1 Ma Iesu e mololea tana nauna ia, me aligiri na visutugu i Nasaret na verana segeni, migira gana duli ara tsarimurina.
2 Mi tana dani na Sabat, maia e vano tana vale lotu, me sasanigira na tinoni. Mara danga na tinoni ara totu tana, mi kalina igira ara rongomia nina goko a Iesu, mara gini novo loki mara tsaria, “?E koegua sagata te aia e dona na omea sui vaga gira? ?Iava sagata aia e adia na sasaga loki vaga ia? ?Miava goto aia e adia na susuligana na nauana na valatsatsa loki vaga sagata gira?
3 ?Laka aia e tau na mane kamoda lee moa ngana, na dalena ko Maria, ma na kulana a Iakobo, ma Iosepo, ma Iude, ma Simone? ?Me laka igira sui na vavinena ara tau totu kolugita ieni kalina?” Mi tana igira ara sove saikesa tania, mara tau goto ngaoa na rongomiana.
4 Ma Iesu e goko vanigira me tsaria, “E kesa na propete igira na tinoni sui pipi tana vera ara padalokia. Migira segeni moa gana verakolu ma na kamana ma na kulana, ara tau padalokia.”
5 Me gini utugana vania a Iesu ke naugira danga na valatsatsa i tana, me molo limana moa i lovaqira visana na tinoni lobogu, me maurisigira.
6 Me gini novo loki moa rongona igira i tana ara tau tutunina.
A Iesu e Molovanogira Na Sangavulu Ruka
(Mateo 10:5-15; Luka 9:1-6)
Ma Iesu e liu tana vera sui polia i tana, me sasanigira na tinoni.
7 Me soasaigira na sangavulu ruka na apostolo, me mologira kara dulivano na tsigovera, ma kara ka ruka kesa duli. Me tusuvanigira na susuligana na mani tsialigiaqira na tidao seko,
8 me parovatavigira vaga iani, “Kamu laka na adiana sa nimui omea gana i sautu, nimui itoro moa kamu adia – ke tagara goto na bredi, ke tagara goto na todo, me ke tagara goto na qolo i laona gamui lapa.
9 Kamu sagelia gamui porotua, ma kamu laka goto na adiana na rukanina na polo na oli.”
10 Me tsarigotoa vanigira, “Tana nauna tana kara soalakagamu dou, tana vale vaga ia kamu totu kalavata, poi tsau kalina kamu vanoligi tania na vera ia.
11 !Me ti vaga kamu laba kesa tana vera, migira na tinoni tana vera ia kara tau soalakagamu dou, se kara sove na rongomiana na omea amu tsaria, me dou ti kamu tuu ma kamu mololea na vera vaga ia, ma kamu tsapuligia moa na kaona na vera ia tania na perana tuamui, me ke ngiti papadana na parovata vanigira!”
12 Migira gana duli ara aligiri mara vano, mara turupatu vanigira na tinoni, mara tsarivanigira laka kara piloligi tania niqira sasi.
13 Migira ara tsialigigira goto danga na tidao, mara ninaginigira na mona na tinoni lobogu, mara gini mauri doutugua.
E Ponopala na Tobana a Herod
(Mateo 14:1-2; Luka 9:7-9)
14 Mi tana tagu ia, maia Herod na taovia tsapakae e rongomigira na omea sui e laba, rongona na goko tana rongona a Iesu e tavuresi bamai pipi tana nauna. Visana tinoni ara tsaria, “!E maurivisutugua a Ioane Batista! Aia nogo na rongona te aia e gini tamanina na susuliga na nauana na valatsatsa vaga ia.”
15 Migira visana ara tsaria, “!A Elija ngana!” Mara visana goto ara tsaria, “!Aia e kesa na propete, vaga nogo igira na propete ni sau!”
16 Mi kalina a Herod e rongomi vaganana ia, me ponopala tobana me tsaria, “!Tau utu ti a Ioane Batista nogo ngana! !Aia au kurinogoa na lovana, me maurivisutugua kalina ia!”
Na Turupatuna na Mateana A Ioane Batista
(Mateo 14:3-12; Luka 3:19-20)
17 A Herod e gini goko vaganana ia, rongona e tau oka i votangana moa, maia segenina nogo e ketsaligira kara tangolia a Ioane ma kara soria, ma kara moloa tana vale sosori. A Herod e gini nauvaganana ia, rongona aia e aditsunaa ko Herodias na tauna a Pilip aia na tasina segeni nogo ia.
18 Me rongona goto pipi kalina a Ioane e baa, me totokoe vania a Herod me tsarivania, “E tau goto vanigo ti ko tauga kolugotoa na tauna na tasimu.”
19 Me gini momosa tobana ko Herodias, me area na matesiana a Ioane, me utu moa vania rongona a Herod.
20 A Herod e matagunia a Ioane, rongona e dona laka a Ioane na mane dou, te e moloa moa ke totu. E ngaoa moa na rongomiana kalina aia e turupatu, atsa moa ti aia e gini pono tobana pipi kalina e rongomia nina goko e tsaria.
21 Me kesa dani ko Herodias e tsodoa gana tagu dou na manaliana na omea e area na nauana vania a Ioane. E laba na tagu dou ia tana dani na padavisuana na dani tana e botsa a Herod. Mi tana dani ia, aia a Herod e naua kesa na kavomutsa me soagira na tinoni taovia tana gavumane, ma niqira taovia na mane vaumate, migira na tinoni loki sui tana Galilii.
22 Ma na dalena ko Herodias e sagemai me gavai, me gini mage sosongo tobana a Herod na reiana, migira sui goto ara sanga na mutsa koluana. Te e tuu a Herod, me tsarivania na baka daki, “?Nagua o ngaoa kau tusuvanigo? Sauba kau tusuvanigo na omea sui moa o ngaoa.”
23 Me vekevania me tsaria, “!Au vatsa vanigo, laka sauba kau tusuvanigo na omea gua moa ti ko nongia i koniqu, atsa moa ti na turina popono niqu tamani!”
24 Ma na baka daki e rutsu, me ba veisuaa tinana, “?Nana goe, nagua kau nongia?” Ma na tinana e tsarivania, “Ko nongia na lovana a Ioane Batista.”
25 Ma na baka daki e visu tsaku konina na taovia tsapakae me tsaria, “!Au ngaoa ko tusuvaniau nogo kalina eni na lovana a Ioane Batista ke totu i laona kesa na popo!”
26 Me gini melu sosongo rago na tobana a Herod kalina e rongomia na goko vaga ia, me utu nogo ke sove, rongona aia e tsari sui nogoa nina veke i mataqira igira sui ara totu tana.
27 Te e tuu moa, me ketsalia kesa na mane pituvale ke ba tsaku, me ke adimaivania na lovana a Ioane. Ma na mane pituvale ia e tuu, me vano tana vale sosori, me ba kuria na liona a Ioane,
28 me adimaia na lovana tana popo, me ba tusuvania na baka daki. Maia e tusuvania tinana.
29 Mi kalina igira gana duli a Ioane ara rongomia e laba na omea vaga ia, migira ara mai mara adia na konina, mara qiludoua moa.
A Iesu e Palagira Tsege Na Toga na Tinoni
(Mateo 14:13-21; Luka 9:10-17; Ioane 6:1-14)
30 Mi kalina ara visumaitugua igira na apostolo ara vano na tsigovera, mara tatamanga vania a Iesu na omea sui ara naua mara sasanigira na tinoni.
31 Mara danga sosongo na tinoni ara labamai, visana ara vivisu, me visana ara maimai moa mara gini tau tamani tagu tana kara gini mutsa gaqira dodo a Iesu migira gana duli. Me tuu a Iesu, me tsarivanigira gana duli, “Ida ma ka vano segenida kesa tana nauna mangu, ma kamu gini mango tetelo.”
32 Mara sage tana uaqa, mara votukalea tana nauna mangu tana kara totu segeni.
33 Migira na tinoni danga ara morosigira moa kalina ara votu, mara dona segeniqira nogo laka asei igira. Mi tana igira sui ara tu takuti, mara mololea na veraqira, mara ulo idaida nogo, mara tsari liu i one, mara ida nogo vania a Iesu migira gana duli na ba tsau tana nauna tana ke longa na uaqa.
34 Mi kalina a Iesu e tsipulonga i one, maia e reigira na toga danga vaga ia ara totupitua nogo i tana, maia e galuve sosongoligira i tobana, rongona ara rerei vaga ti na alaala na sipi e tagara niqira reitutugu. Te e tuturiga na sasaniginiaqira danga na omea.
35 Mi kalina e varangi nogo ke suu na aso, migira gana duli a Iesu ara mai i konina mara tsarivania, “Taovia, e varangi nogo ke suu na aso, mieni na nauna e mangu lee.
36 Me dou ti ko raigira na tinoni girani, ma kara baa visana tana vera varangi gira ma kara gini voli gaqira mutsa segeni.”
37 Ma Iesu e tsaria, “Igamu segeiniimui nogo e tugua kamu tusuvanigira na mutsa kara gania.”
Migira ara tsarivania, “?Egua, laka o ngaoa kami vano ma kami tsonigotoa ke ruka sangatu na qolo na mani voli bredi ke gini tugua kami palaginigira na toga vaga gira?”
38 Ma Iesu e veisuagira, “?Me laka e visa na bredi i konimui? Baa, ma kamu lavea.”
Mara baa, mara lalavea. Mi kalina ara visumai mara tsarivania, “E tsege lelee moa na bredi me ruka moa na tsetse.”
39 Ma Iesu e tsarivanigira gana duli kara ketsaligira na tinoni ma kara totu votavota tana alaala, ma kara totu i lao tana buruburu.
40 Migira na tinoni ara totu i lao, mara tavota pipi alaala, visana ara kesa sangatu kolu, mara visana tsege sangavulu kolu.
41 Ma Iesu e aditugira tsege na bredi, me kaira ruka na tsetse, me morodato i baragata me soadoua God. Mi muri maia e ngitigira na bredi me tusua vanigira gana duli kara tuvaria vanigira na toga. Me tuvarivota gotoa ruka na tsetse vanigira sui.
42 Migira sui na toga ara mutsa mara masu dou sui.
43 Mi kalina ara mutsa sui, migira gana duli a Iesu ara tsakokolugira sui na tsarana na mutsa, mara dangaliginigira e sangavulu ruka na kei.
44 Igira sui ara sanga na ganiana na bredi ara tsaulia tsege na toga na mane.
A Iesu e Liu Tana Rarauna na Tasi
(Mateo 14:22-33; Ioane 6:15-21)
45 Mi muri, ma Iesu e raigira gana duli kara sagetugua tana uaqa, ma kara idaida baa i Betsaida i tabana na reku. Maia segeni ke totuvisu, me ke reigira talu na toga ti kara visu sui dou i veraqira.
46 Mi kalina e molovisugira sui nogo na toga, maia e dato segenina kesa tana vungavunga me nonginongi.
47 Me bongi nogo, me tsotsobo moa na uaqa i levugana na reku, ma Iesu e tototu segenina moa i one.
48 Me morosigira gana duli ara rota sosongo na vosevose, rongona na guguri e palamai i nago, ma na uaqa e tsonisuu sosongo. Mi tana varavi dani, ma Iesu e pidikagira gana duli, me liliumai tana rarauna na tasi. Me laka ke vano saviliu,
49 migira ara reia e liu tana rarauna na tasi, mara pada laka na tidao, mara qenaa, “!Ae! !Tugamuna! !Kesa na tidao e mai!”
50 Mara matagu mate igira sui kalina ara reia.
Me tsaku ma Iesu e goko vanigira, me tsaria, “!Ee! !Kamu laka na matagu! !Inau moa ia!”
51 Te e baa me sage kolugira i laona na uaqa, me tavongani puka lee na guguri loki. Migira gana duli ara ganataa me ponopala tobaqira,
52 rongona ara tau padagadovia na rongona na valatsatsa e naua a Iesu kalina e palagira tsege na toga na tinoni; e pono moa na tobaqira.
A Iesu e Maurisigira na Lobogu I Genesaret
(Mateo 14:34-36)
53 Ara savu baa i tabana tana reku, mara ba tsipulonga i Genesaret, mi tana ara soria niqira uaqa.
54 Mara vasini mololea moa niqira uaqa, migira na tinoni ni tana ara reigadovi saviliua a Iesu.
55 Mara vaiulovigi na tinoni tana vera sui tana, mara tsebamaigira na tinoni lobogu kolu nigeqira, mara baa tana nauna tana ara rongomia laka e totu a Iesu.
56 Me pipi moa nauna tana e liu a Iesu, tana vera tetelo, mi tana vera loki, mi laona na uta goto, migira na tinoni ara adigira baa na lobogu tana nauna na maketi, mara ngasua a Iesu laka ti ke tamivanigira na lobogu, ma kara pelelea moa na isuisuna na polona ia. Migira sui ara pelea moa na polona a Iesu ara tavongani mauridoutugua.