APASOL
Bi Jiysis Minim Dand Amemb Gok Yerer Giyak Kesim
Minim Nind Niŋep
Baybol buk day “Apasol” apun biy, bi Luk, bi Jiysis minim dand amemb gok, giyak giyak rek kesim dey niŋrep gak rek tikak. Nuk nep Jiysis Krays minim tep “Luk” apun ak kunep tikak.
Minim Ar Keykey Mindip Rek:
Jiysis Nop ker amniŋg aŋgak minim ak mindip, chapta 1:1-14.
Jiwdas kumek bi kisen bap tip nup dak minim ak mindip, chapta 1:15-26.
Jerusalem mindeyak Gor Kawnan nuk yokek kuyip ker owak minim ak mindip, chapta 2:1–8:3.
Jiysis nup minim ak miñmon Jiwdiya yip, Samariya yip aŋgñiyak minim ak mindip, chapta 8:4–12:25.
Pol Gor nup woŋg gak minim ak mindip, chapta 13:1–28:31.
A. Pol nind giraŋgyiŋg Gor minim aŋgñak minim ak mindip, chapta 13:1–14:28.
B. Pol, Banabas yip, bi biynimb Krays ker Jerusalem kond mindeyak gok sek mitiyŋ yomb ak giyak minim ak mindip, chapta 15:1-35.
C. Pol namb ak giraŋgyiŋg Gor minim aŋgñak minim ak mindip, chapta 15:36–18:22.
D. Kisen am giraŋgyiŋg Gor minim aŋgñak minim ak mindip, chapta 18:23–21:16.
E. Pol Jerusalem amek, nup kalambis ay dand Sisariya amey kor niŋiy, kisen dand Rom amniyak minim ak mindip, chapta 21:17–28:31.
1
1-2 Mam Tiyopiylas. Yand nip minj nind tiknik ak; Jiysis nup tikey yomb giy, tikjak woŋg gi mind dand amiy, woŋg yerip yerip gak, minim yerip yerip biynimb gok kuyip aŋgñak ak, nip aŋgnik. Kisen nuk Nop miñmon amniŋg, Nop Kawnan ak gos ñakniŋ, bi minim nup dand amemb gok kuyip aŋgñirep giy amnak.
3 Pen kumiy tikjakiy, binuk gok mindyakniŋ, ñin kuŋaynep miseŋ giy, kuyip Gor biynimb diy kond mindeniŋgamb minim ak aŋgñiyiŋgip. Pen nuk yerer gak ak niŋiy, ak Jiysis nep kumiy tikjakip aŋgiy, niŋrep giyak. Pen kumiy tikjakiy, ñin jiwiy andikiy onep kaŋgol piskind (40) ak man ar biy mindiy, aranjak semb biyoŋ amnak.
4 Pen kumiy tikjakiy, man ar biy mindyiŋgip ñin kun gok, ñin bap ap binuk gok yip mindiy aŋgak, “Nimbip nind aŋgnik rek, Bapiy Kawnan nuk ak nimbip yokniŋgamb ak mey; miñmon Jerusalem biy nep kond mindenimimb.
5 Jon bi ñiŋg pikñemb ak, nimbip ñiŋg anep pikñak ak pen; Bapiy nimbip Kawnan nuk ak yokniŋgamb. Ñin kun ak maŋ mindip, kond mindenimimb aŋgak.”
Jiysis Nop Miñmon Aranjak Amnak
6 Pen ñin bap, Jiysis binuk gok mindeyak siŋak miseŋ gek, nup aŋgyak, “Biyomb. Nand miñiy kiyŋ chin mindey, miñmon Yisrel biy tip ak key kond mindiy, miñmon gunap kond mindiy giniŋgambun?”
7 Aŋgeyak, kuyip aŋgak, “Kond mindeniŋgambim ñin kun ak, tap nimbik niŋep rek niŋnimimb; Bapiy nuk key gek niŋniŋgambim.
8 Pen Bapiy Kawnan ak ap nimbip kond mindakniŋ; nimb am Jerusalem biynimb, Jiwdiya biynimb, Samariya biynimb, biynimb miñmon okok maŋgiysek, yand yerer gipiyn ak kuyip aŋgñiniŋgambim aŋgak.”
9 Kun aŋgakniŋ, Nop nup dand aranjak semb biyoŋ amnak. Binuk gok niŋmindyakniŋ, semb band ak ap nup yiwgak.
10 Pen kun giy kuyoŋgiy niŋmindyakniŋ, bi chech tund tep yimb yimrik omiŋal ap mindeyak maŋ siŋak miseŋ giy, aŋgrik,
11 “Galiyliy biynimb. Yenen semb biyoŋ niŋmindpim? Jiysis andkind winiŋgamb ñin ak, giy amimb rek nep winiŋgamb aŋgrik.”
Jiwdas Kumek Matayas Nup Diyak
12 Bi omiŋal kun ak, kun aŋgiy amnirikniŋ, kiyk miñmon Oliyp dum mindeyak ak kirgiy, Jerusalem amniyak.
13-14 Am mindiy, Gor nup aŋgniŋniŋg, kinyiŋgipay korip ar biyoŋ miŋgan ak nan-giy, Gor nup aŋgniŋyiŋgipay. Biynimb kun gok mey: Piyta, Jon, Jemis, Enjriw, Piyliyp, Tomas, Batlomiyiw, Matyiw, Alpiyas ñinuk Jemis ak, Saymon Selot ak, Jemis ñinuk Jiwdas ak, Jiysis nonim Mariya ak, Jiysis numam sikop ak, biyn gunap sek.
15 Pen ñin kun siŋak, biynimb wan handret tiwendiy rek ap nan-giyakniŋ, Piyta tikjakiy kuyip aŋgak,
16 “Mam ay sikop niŋim. Gor Kawnan ak wosrey Depiyt nup gos ñek, Jiwdas bi Jiysis nup mimuŋg niŋak anup giniŋgamb rek aŋgiy tikek, miñiy aŋgak aŋgak rek nep gisap.
17 Jiysis bi Jiwdas kun ak dek chin yip mindiy, Gor woŋg ak jimñiy giyiŋgipun ak pen;
18 kisen nuk Jiysis nup mimuŋg niŋiy, maniy dak ak dand amiy, mankumb bap tawiy, mind dand amiy, ñin bap apyap pikek, koŋgiy nup ak pikjakiy, simbwur gok limiŋg mis amek kumak.
19 Kun giy kumek, Jerusalem biynimb maŋgiysek niŋiy, mankumb tawiy kumak kun ak, yimb Akeldama aŋgyak. Akeldama aŋgyak minim kiñiŋ ak, likañ yowak miñmon aŋgiy aŋgyak.
20 Pen Piyta aŋgak, “Depiyt wosrey Baybol buk day Sam apay ak tikiy aŋgak, ‘Biynimb gunap miñmon nuk kun ak, ma am mindeniŋgiy aŋgak.’ ” Minim bap pen aŋgak, ‘Woŋg nuk ak, bi bap pen dinimuŋ aŋgak.’
21-22 Aŋgak kun ak, chin bi bap niŋiy dinjun. Bi kun ak bi yikop bap mer; bi chin yip per taŋgiy, Jon Jiysis nup ñiŋg pikñak ak niŋiy, mind dand amiy, Jiysis kumiy tikjak semb biyoŋ amek niŋak bi bap niŋiy dinjun. Bi kun ak rek don mey, Biyomb Jiysis kumiy tikjakak minim ak, aŋgñirep giniŋgamb aŋgak.”
23 Piyta kun aŋgek, binak Matayas yip, Josep Jastas yip kuyip aŋgayak. Pen Josep nup ñin gunap ‘Basabas’ aŋgyiŋgipay.
24-25 Bi omiŋal kun ak, kun giy aŋgay, Jiysis nup aŋgniŋiy aŋgyak, “Biyomb. Jiwdas nind timey giy kumak ak, tip nup ak an dinimuŋ aŋgiy bi omiŋal biy aŋgaypun. Kun ak nand biynimb maŋgiysek gos niŋiy gipay rek niŋban ak mey, nip aŋgniŋsipun! Nand key ‘Bi ak aŋgey,’ niŋiy dinjun aŋgyak.”
26 Kun aŋgiy, sandiw rek giy, Matayas wiyn giy, Jiwdas tip nup ak dak.