11
Jesus e agoago talodalo
(Matthew 6.9-13; 7.7-11)
Dahi laangi hua, gei Jesus nogo dalodalo i dahi gowaa. Dono madagoaa ne lawa, gei tangada i ana dama agoago ga helekai gi Mee, “Tagi, aago ina mai gimaadou di hai talodalo be John dela ne aago gi ana dama agoago.”
Jesus ga helekai gi digaula, “Di godou madagoaa ma ga dalodalo, dalodalo beenei:
‘Tamana, do ingoo gi dabuaahia.
Do henua gi dau mai.
Gaamai madau meegai
gi humalia mai gi gimaadou i nia laangi huogodoo.
Weedee madau ihala la gi daha,
idimaa, gimaadou e dumaalia gi nia hala o nia daangada huogodoo
ala ne hai mai gi gimaadou.
Hudee dugu anga gimaadou
gi nia hagamada haingadaa.’ ”
Jesus ga helekai, “Dolomaa, tei goodou gaa hana gi di hale o dono ehoo i di madahidi waelua di boo, ga helekai boloo, ‘Dogu ihoo hagaaloho, dumaalia mai, gaamai hunu palaawaa e dolu, idimaa, dogu ihoo ne hanimoi gi dogu hale, gei agu meegai belee haangai a mee ai.’ Dolomaa, do ehoo la ga helekai mai i lodo dono hale boloo, ‘Hudee haga daadaamee ina au! Di bontai la guu tai, gei au mo agu dama la guu kii. Au e deemee di duu i nua e gowadu au mee.’ Malaa, e hai behee? Au e hagi adu gi goodou bolo maa mee ga hagalee e duu i nua e gowadu di palaawaa idimaa goe di hoo ni oono, gei mee gaa duu i nua hua ga gowadu au mee huogodoo ala e hiihai ginai goe, idimaa go do de langaadia di dangidangi hagamahi.
“Malaa, Au e hagi adu gi goodou: Goodou dangidangi, gei goodou ga hai mee ginai. Halahala ina, gei goodou ga gidee goodou. Dugidugi, gei di bontai la ga huge adu gi goodou. 10 Idimaa, digau ala e dangidangi, le e hai mee ginai. Gei digau ala e halahala, la ga gidee. Gei di bontai le e huge ang gi tangada ma ga dugidugi.
11 “Ma tamana koai i godou lodo e wanga dana gihaa lodo geinga gi dana dama daane ma ga dangi ang gi deia di iga? 12 Mee ga hiihai gi di ngogo, gei goe e wanga gi mee di ‘scorpion’? 13 Goodou digau huaidu, gei goodou e iloo di wanga nia mee ala e humalia gi godou dama. Nia holongo e hia gi nonua a Tamana i di langi e wanga di Hagataalunga Dabu gi digau ala e dangidangi ang gi de Ia?”
Jesus mo Beelzebul
(Matthew 12.22-30; Mark 3.20-27)
14 Jesus e hagabagi dana hagataalunga huaidu e deemee di leelee, gei di madagoaa di maa dela ne ulu gi daha, taane deelaa ga daamada ga leelee. Digau dogologowaahee gu goboina huoloo. 15 Gei hunu gau e helekai boloo, “Ma go Beelzebul, di tagi o nia hagataalunga huaidu, dela ne wanga gi Mee di mogobuna e hagabagi digaula gi daha.”*
16 Hunu gau e hiihai e haga hala a Jesus, gei digaula ga helekai gi Mee gi heia ana mogobuna e haga modongoohia bolo go God dela ne haga mogobuna Ia.* 17 Gei Jesus gu iloo Ia nia maanadu digaula, ga helekai, “Tei henua ma gaa wwae hagabuulinga ga heheebagi i nadau mehanga, la hagalee waalooloo. Gei digau di hale ma ga dee buni, le e meheuheu dagidahi. 18 Malaa, tenua o Setan ma gaa hai ono buini, ga heheebagi i nadau mehanga, ga mooho, ga hagalee. Goodou e hai bolo Au gu hagabagi dagu hagataalunga huaidu, idimaa, Beelzebul ne gaamai nia mogobuna ala ne hai hegau iei Au. 19 Maa e hai beenaa go dagu hai ne hagabagi digaula, gei digau ala e daudali goodou, le e hagabagi nadau hagataalunga huaidu behee? Digau ala e daudali goodou, la gu haga modongoohia bolo goodou e hala. 20 Gei deeai, ma go di mogobuna o God dela ne hagabagi ai agu hagataalunga huaidu, gei di maa e haga modongoohia bolo Teenua King o God la gu hanimoi gi goodou.
21 “Ma ga iai taane maaloo i golo gu togomaalia ono goloo heebagi, e hagaloohi dono hale, gei ono goloo huogodoo e benebene humalia. 22 Maa taane maaloo gi nonua ga heebagi, ga haga magedaa a mee, gei taane maaloo deenei gaa kae nia goloo heebagi ala nogo gana ginai tangada dono hale, gaa duwwe nia mee ala ne gaiaa.
23 “Tangada dela hagalee dau mai gi di Au, le e hai baahi mai gi di Au, gei tangada dela hagalee hagamaamaa Au e hagabudu agu mee, le e wweuwweu nia maa dagidahi.*
Di hanimoi gi muli o di hagataalunga huaidu
(Matthew 12.43-45)
24 “Di hagataalunga huaidu ma ga ulu gi daha mo tangada, geia gaa hana i hongo tenua damana maangoo, e halahala dana gowaa e hagamolooloo ai, gei digi gida dana gowaa, geia ga hagamaanadu boloo, ‘Au gaa hana gi muli gi dogu hale.’ 25 Geia gaa hana gi muli, gaa mmada gi dono hale gu madammaa, gei gu benebene hagahumalia. 26 Gei mee gaa hana labelaa, ga laha mai ana hagataalunga e hidu ala koia e huaidu gi nonua i deia, gaa noho i golo. I di lawa, gei tangada deelaa la koia gu huaidu gi nonua i mee matagidagi.”
Tenetene e donu
27 Jesus nogo helekai nia mee aanei, gei di ahina ga helekai aga i lodo digau dogologo, boloo, “E maluagina go tinana dela ne haanau Goe ge ne haga uu Goe!”
28 Gei Jesus ga helekai, “Deeai, digau ala e maluagina la go digau ala e hagalongo gi nia helekai a God, mo di daudali nia maa!”
Di hiihai gi nia mogobuna bolo gi heia
(Matthew 12.38-42)
29 Di lloomoi hua digau dogologo ga haganiga a Jesus, gei Mee ga helekai, “E huaidu huoloo go digau dolomeenei! Digaula e hiihai gi di mogobuna, gei di mogobuna e hai gi digaula ai, dela hua go di mogobuna ne hai gi Jonah.* 30 Soukohp Jonah la ne hai di haga modongoohia ang gi digau Nineveh, gadoo be Tama Tangada e hai di haga modongoohia ang gi digau dolomeenei.* 31 I di Laangi Hagi aga, di king ahina o Sheba gaa duu i nua, ga hagahuaidu digau ala dolomeenei, idimaa, mee ne hanimoi haga mogowaa loo belee hagalongo gi nia agoago kabemee a King Solomon. Gei Au e hagi adu gi goodou bolo ma iai Tangada i ginei, e koia e mada aamua i Solomon.* 32 I di Laangi Hagi aga, gei digau Nineveh gaa tuu gi nua, ga hagahuaidu goodou, idimaa, digaula guu huli gi daha mo nadau huaidu i di nadau madagoaa ne hagalongo gi nia agoago Jonah. Gei Au e hagi adu gi goodou bolo ma iai Tangada i ginei e koia e mada aamua i Jonah!*
Di maalama o tuaidina
(Matthew 5.15; 6.22-23)
33 “Deai tangada e dudu dana malama ga haga mmuni di maa be haga holi gi di boolo ai, dela hua e dugu gi hongo di gowaa dugu malama, gei nia daangada gaa mee di gidee di maalama i di nadau lloomoi.* 34 O golomada le e hai be di malama ni do huaidina. O golomada la ga humalia, ge do huaidina hagatau la ga maalama huoloo. Gei o golomada la ga huaidu, ge do huaidina hagatau la ga bouli dongoeho. 35 Malaa, heia gii donu bolo di maalama dela i oo lodo la hagalee di bouli. 36 Maa do huaidina hagatau la guu honu i di maahina, di bouli ai, di maa ga maahina hagatau, gadoo be di maahina o di malama ma ga maahina ia i oo nua.”
Jesus e hagahuaidu nia Pharisee mo digau haga donudonu haganoho
(Matthew 23.1-36; Mark 12.38-40)
37 Jesus ne lawa dana helehelekai, gei dahi Pharisee gaa gahi a Mee e miami ginaua, gei Mee gaa hana gaa noho gi lala belee miami. 38 Di Pharisee deelaa ga homouli gi Jesus dela digi tono ono lima i mua dono miami. 39 Gei Tagi ga helekai gi mee, “Goodou go nia Pharisee e haga madammaa hua nia gili godou ibu mono pileedi, gei godou lodo le e honu i nia lagamaaloo mono hai mee huaidu. 40 Goodou e dadaulia! Ma hagalee go God dela ne hai di gili laa daha mo lodo? 41 Wanga ina nia mee ala i lodo godou ibu mo godou pileedi gi digau hagaloale, gei nia mee huogodoo la ga madammaa adu gi goodou.
42 “E huaidu huoloo adu gi goodou nia Pharisee. Goodou e wanga gi God dahi baahi e madangaholu o godou manga laagau hai suub e haga ingoo bolo ‘mint’ mono ‘rue’ mono manga laagau huogodoo ala i golo, gei hagalee haga dahidamee di tonu mo di aloho o God. Goodou heia di tonu mo di aloho i mua, ga nomuli gaa hai laa nia mee ala i golo.*
43 “E huaidu huoloo adu gi goodou nia Pharisee. Goodou e hiihai gi nia lohongo ala e aamua i lodo nia synagogee, gei e hiihai bolo nia daangada gi hagaaloho ge gi hagalabagau ina goodou i nia gowaa huihui mee. 44 E huaidu huoloo adu gi goodou! Goodou e hai gadoo be nia daalunga ala digi hihia ginai nia ingoo gi nonua, ala e heehee ai nia daangada nonua, gei e de iloo ginaadou nia maa.”
45 Tangada e dahi i digau haga donudonu haganoho ga helekai gi Mee, “Tangada Agoago, dau helekai ne hai, la gu hagahuaidu labelaa gimaadou!”
46 Jesus ga helekai, “E huaidu huoloo labelaa go goodou go digau haga donudonu haganoho. Goodou e hagauda godou mee daamaha gi hongo nia daangada, gei godou madaalima ne holo belee hagamaamaa digau ala e aamo nia maa ai. 47 E huaidu huoloo adu gi goodou! Goodou e hau nia daalunga humalia ang gi nia soukohp, aalaa go nia soukohp ne daaligi go godou maadua mmaadua. 48 Di godou hai deenei e haga modongoohia bolo goodou e donu hua gi nia hai godou maadua mmaadua ne hai. Digaula gu daaligi nia soukohp, gei goodou guu hau nia daalunga digaula. 49 Di kabemee o God e helekai boloo, ‘Au e hagau agu soukohp mono gau kae hegau gi digaula, gei digaula ga daaligi hunu ginaadou ge e hagaduadua hunu ginaadou.’ 50 Gei digau dolomeenei le e hagaduadua i tadaaligi o nia soukohp ala ne mmade mai taamada di hai o henuailala, 51 mai taaligi o Abel gaa tugi loo gi taaligi o Zechariah dela ne daaligi i mehanga di gowaa hai tigidaumaha mo di Gowaa Dabu. Uaa, Au e hagi adu gi goodou bolo digau ala dolomeenei, le e hagaduadua i nia mee ala ne hai go digaula huogodoo!*
52 “E huaidu huoloo adu gi goodou go digau haga donudonu haganoho! Goodou nogo daahi di gii dela belee huge di bontai di hale o di iloo nia mee. Goodou digi hula gi lodo, gei goodou nogo tai digau ala bolo ginaadou e ulu gi lodo!”
53 Di madagoaa Jesus ne hagatanga i di gowaa deelaa, gei digau haga donudonu haganoho mo nia Pharisee ga daamada ga hagahuaidu a Mee, ga heheeu gi Mee nia mee e logo, 54 e hagamada belee haga hala a Mee, bolo gi hagalongo ginaadou gi Mee ma ga helekai hala.
* 11:15 Matthew 9.34; 10.25 * 11:16 Matthew 12.38; 16.1; Mark 8.11 * 11:23 Mark 9.40 * 11:29 Matthew 16.4; Mark 8.12 * 11:30 Jonah 3.4 * 11:31 1-Kings 10.1-10; 2-Chronicles 9.1-12 * 11:32 Jonah 3.5 * 11:33 Matthew 5.15; Mark 4.21; Luke 8.16 * 11:42 Leviticus 27.30 * 11:51 Genesis 4.8; 2-Chronicles 24.20-21