8
A Yicu mïꞌrï ngwujaꞌri ngwani dïjï dïkwüdï
(Mätä 13.1–9; Murkuj 4.1–9)
1 A yiꞌral medadi giyoo, ngwa ji ngwüꞌdïꞌrï ngwele gïyündäränü na ngwuꞌdunanu ꞌdar ngwondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw giyeleny yidi Ngwaalu. Ngwooꞌra ngwüngün ngwoo ngwuru ꞌdï na rom, aar le ji
2 a ngwaw ji ngwoko ꞌto ngwanni ngwuꞌriyaar je ngwüꞌrïllä nono aar je uꞌriyi dümdï nono degen. Märïyäm gwani Mäjïdälïyä gwanni gwüꞌtïyäär gu ngwüꞌrïllänü kwoꞌra täꞌrïl, aar le ji.
3 Na Juwana gwanni gwuru daw didi Gwuuja dartan didi deleny dani Yïrüdïj, na Jujana, ngwaw ngwe ngwoko ngwuꞌter ngwonyadu, ngwanni ngwati äpïjï Yicung je ngwooꞌra ngwe ngwüngün yiiru ngwong ngwe ngwegen.
4 Aaꞌti ngwüjï dünü ndi ila ndi Yicu gïyündär ꞌter ꞌter. Anni ma ngwüjï ngwonyadu oꞌrajidalu, a je Yicu mïꞌrïcï ngwujaꞌri ngwee ndi ari,
5 “Gur geꞌte gïꞌtüdï ngwele ndi kwoy yona yüngün. Anni mung ji ndi gida yona, a yon yoko ïꞌdï kay gïlänï, a je gu ngwüjï elala aar je ruꞌti, a je yïꞌrä utalu ladibur.
6 A yoko ïꞌdï ngwaalu ngwundu ngwuru yoꞌrr anni ma aar ꞌtüdä, aar undi kirom anaku aaꞌti gu dïyäng ïgïlä.
7 A yoko ïꞌdï ngwügänü aar ꞌtüdä ngwügï ngwe a je ngwügï gatu aar gwogwornyadi.
8 A yoko ïꞌdï gïdïyäng ngwaalu ngwanni ngwujaw aar ꞌtüdä aar pe aar ꞌriꞌri ati gon geꞌte pu ätï ngwurꞌda yomonanu küüꞌrï tudini (100) aar onyadani giyon yanni yïkwüdïnä.” A Yicu mïꞌrä ngwujaꞌri ngwee ngwondaji dulala ngwuje ci, “ꞌDinginar be manari ngaa lätï ngwänï!”
9 A ngwooꞌra ngwudi Yicu otacalu gwani mïꞌrï ngwujaꞌri ngwee.
10 A je be Yicu ci, “Bebere gwudi yujimid yidi yeleny yidi Ngwaalu, yenggaca je ngaa je lenge, a be ngwüjï ngwuꞌter, nje be mïꞌrïcï ngwujaꞌri nunnu
ma aar ombajidi aar ꞌti änggädï,
ma aar ꞌdingini, aar ꞌti lïngïdï.”
A Yicu inggidi ngwujaꞌri ngwani dïjï dïkwüdï
(Mätä 13.18–23; Murkuj 4.13–20)
11 “Ngwujaꞌri ngwee ngwuru no, yon yani ngwujaꞌri ngwudi Ngwaalu.
12 Yon yanni yïꞌdü kayalu yani ngwüjï ngwati ꞌdingini a je be dijegoꞌrr ila ngwuje apada ngwujaꞌri giyigoranu nunnu ngwuje etaci ndi ämnï aar gïlängïdïnï.
13 Yon yanni yïꞌdü ngwaalu ngwanni ngwuru yoꞌrr, yani ngwüjï ngwanni ngwati ꞌdingini ngwujaꞌri aar je be ape lijayanu. Aar ꞌti be üllü ꞌtuꞌtu ngïnäꞌdänü gwulleny. Ngwati ämnï gaji gooko ma be gaji ila gidi mïmïnnï nono, aar ïꞌdädä gweere.
14 Yon yanni yïꞌdü ngwügänü, yani ngwüjï ngwanni ngwati ꞌdingini, ati je be yigor mïꞌrïcï yiꞌralanu yidi lingeno a bupi gwudi yeleny, a amiꞌra gwüngün anda ngwuje dami aar ꞌti ꞌriꞌru aar ätï ngwäyänü aꞌtur.
15 Yon yanni yïꞌdü gïdïyäng danni dijaw, yani ngwüjï ngwanni ngwati ꞌdingini ngwujaꞌri aar je määtädä giyigoranu yegen yanni yijayanu aar je ꞌdengenaci aar undi ngwäy aar änïjï yiguri aar ꞌriꞌri yona yonyadu.”
A Yicu mïꞌrï ngwujaꞌri ngwani buri
(Murkuj 4.21–25)
16 “Ngwüjï ngwere ngwaꞌti ngwati muji lïgä gilamba aar be gwüꞌrübäjälü gimo ge na aar änïjälü ngwombonyanu. Lati aar manni ape aar alliji kudinala nunnu a ngwüjï ngwanni ngwati ändä aar engga buri.
17 Yere yanni yati je ngwüjï änïjälü, ya ji ya ꞌtädïnälü ya je ngwüjï engga, na yere yanni yati je ngwüjï äbrï aar je änïjälü, ya mbüjïnï ya ꞌtänälü gilingenalu.
18 Arnganar be ndi ari ngaa gilo lati ꞌdingini awa, lanni lätï la aar je gendaci, a be lanni laꞌti ätï ya aar je apada yanni ya aar ari ye yätäär je yooko.”
Nanni na ngwenggen ngwe ngwudi Yicu
(Mätä 12.46–50; Murkuj 3.31–35)
19 A nanni gwudi Yicu ngwenggen ngwe ngwudi Yicu ila aar ꞌti mbuja gay gadi aar ge obani ꞌdünggüngün anaku ju gu ngwüjï ngwonyadu.
20 Aar ci Yicung nu, “Nanni gwunga ngwanggalu ngwe, gilo lïdünü poor lïmïnängä.”
21 A Yicu ondaci ngwüjü ꞌdar ngwanni ngwuju ngwuje ci, “Nanni gwüny a ngwänggärï, ngwani ngwüjï ngwanni ngwati ꞌdingini ngwujaꞌri ngwudi Ngwaalu aar ngwe elelle.”
A Yicu dünïyï dudu
(Mätä 8.23–27; Murkuj 4.35–41)
22 Gomon geꞌte a Yicunga ngwooꞌra ngwe ngwüngün änï gïbälükänü ngwuje ci nu, “Ar ele ar üꞌrü yaanu aar dambu dambal.” Aar ꞌdïꞌrï aar ele.
23 Anni ma aar ji ndi ruyi bälükä, a Yicu ndri. No a dirun ila dudu danu giyaala a yaw änï gïbälükänü aar ji ndi onyadala, ngindenga ꞌdar aar ji ngwaalu ngwuki.
24 A ngwooꞌra ꞌritiya Yicung aar ci, “Doorta, Doorta alanga gilo ladi ïꞌdätï!”
A Yicu ꞌdïꞌrälü ngwugirinya diruna a dudu aalu nyimod, a ngwaalu adatalu jicom.
25 Ngwube ci ngwoꞌra ngwüngün nu, “Ämnï gwalu ꞌdünggüny gwanna?”
A je le ngwaalu elalu a je yedeny eny aar otajidalu aar ari, “Dïjï diru ange ndee? Dïgïrïnyädï diruna, a dudu ꞌdengenaji!”
A Yicu ꞌtüyï ngwüꞌrïllä gïdïjï
(Mätä 8.28–34; Murkuj 5.1–20)
26 Yicu na ngwooꞌra ngwüngün ruyi bälükä aar dambu ngwaalu ngwudi ngwüjï ngwucaar je Ngwüjädïrï, ngwanni gwati jada dambal ma aar üꞌrü yaanu yidi i Jälïlïng.
27 Anni ma Yicu ꞌtüdä kïmämü no, aar mbudi dïjï de kündär nggoo dïrlälü ngwura. Kaji golanu dïjï ndoo delellalu ngwanginu ngwanu ating ꞌti jalu ꞌdunu, ating be jalu giyomon yüngün ꞌdar ngwumomanu.
28 Anni mung engga Yicung, ngwümïꞌrï dula dipa ngwadaci Yicungalu giyoranu yüngün, ngwurnidi dula ngwuci, “Yicu Gïjï gidi Ngwaalu ngwojema kerala! Nga gwümïnïny gwe ange? Nggwa ang päcälü ndi ari aaꞌti nga gwuny ïcï dïrbä!”
29 Daru gu no anaku ma gu Yicu girinya ngwüꞌrïllä dulu de ndi ari aar ꞌtü ꞌdünggüngünänü. Gati gu ngwüꞌrïllä ärrï no yomon ꞌdar, ati gu ngwüꞌrïllä ärrï no ati ngwüjï gekaji ngwuyalu aar gekaji yoralu yuꞌrung ye ating je üꞌrïꞌtänü, ati ngwüꞌrïllä ape aar gwe ele ngwaalu ngwudadu poor.
30 A Yicu otacalu ngwuci, “Nga gwani yärü?”
Ngwuci, “Ngwürïny ngwüny ngwani Gwuꞌtulunga.” Ndi ari gädï ngwüꞌrïllä nono ngwonyadu.
31 A ngwüꞌrïllä päcï Yicungalu aar ci aaꞌti nga gwunje dinga kïbüꞌrïl.
32 Ngenone, ngwüdr ngwuju gu ngwonyadu ndi enyalu geno nono. A no a ngwüꞌrïllä päcï Yicungalu ndi ari ngwuje dinga ngwüdränü. Ngwuje gäbïcï.
33 Aar ꞌtü gïdïjï aar änï ngwüdränü. A ngwüdr ꞌdar rükädä geno nono aar miꞌriꞌti giyaanu aar ïꞌdätï.
34 Ngwoꞌra ngwanni ngwuju ndi iye ngwüdrä aar engga yiꞌral giyee yima ji no, aar abri aar bädïyï yiꞌralalu pad gïyündär a giyumil.
35 A ngwüjï ꞌtüdä aar elada ndi ombaji ndi ari yiru ange yima ji. Anni ma aar obana ndi Yicu, aar mbuji dïjü ndoo dima gu Yicu ꞌtüyï ngwüꞌrïllänü ndi jalu giyoranu yidi Yicu digenna ngwujayi kiꞌranu. A je yedeny eny ꞌdar.
36 Ngwüjï ngwanni ngwänggädï, aar enggaci ngwüjü ndi ari Yicu gwuꞌriya dïjü nono ndoo awa.
37 A ngwüjï määtä ꞌdar ngwaalu ngwoo anaku ma je gu yedeny eny, aar ci Yicung ngwugatani ngwaalinga ngwegen ngwele. No, a Yicu ꞌdïꞌrï ngwänï gïbälükänü ngwugatani ngwaalinga ngwoo.
38 Dïjï ndoo dima gu Yicu ꞌtüyï ngwüꞌrïllänü ngwüpäcï Yicungalu ngwuci nu, “Gäbïcïny nda ele.”
A be Yicu ꞌdonya ngwudinga ngwuci,
39 “Oꞌra ꞌdunu ang ondaci ngwüjü yiꞌral ye yanni yima je Ngwaalu ärrïjï.” A dïjï ndoo oꞌre ngwondaci ngwüjü ꞌdar kündär yiꞌral ye yanni yima je Yicu ärrïjï.
Gïjï gidi Yaruj a daw danni dümä
(Mätä 9.18–26; Murkuj 5.21–43)
40 Anni ma Yicu oꞌra, a ngwüjï ape ngindeng anaku jar gu ndi dünïcï.
41 A be gur geꞌte gani Yaruj obana. Nginde giru deleny didi ngwämrä ngwudi Ngwaalu. Ngwadaci Yicungalu giyoranu ngwümätädä goralu ngwuci ngwele ꞌdunu ꞌdünggün
42 ndi ari gïjï giru gera geꞌte pu güngün gätï ngwüdläyü ꞌdï na rom (12) gümä gadi ayi. Anni ma Yicu ji ndi ele, a ngwüjï ngwonyadu änänü ꞌdar gwadi aar ruꞌti yora ye.
43 Daw deꞌte diju gwanu dïyü dïrbä ngwüdläyü ꞌdï na rom (12) ating ꞌderce yïnälü. Ngwuti ngwonyalu ꞌdar ngwätïng je ngwuje geꞌte giyima, aaꞌti be ngwuma burna ndi uꞌriyi nono.
44 A nginde ila ngwüjänü ngwila Yicung giluꞌranu ngwümätädä jürtädä gwudi dired no a yïn yüngün dünï.
45 A Yicu utalu ngwari, “Yärü gwanni gwakaniny nono?”
A ngwüjï ꞌdar nyïꞌrïnï, a be Butruj ci, “Gwani doorta, ngwüjï ngwonyadu ngwänängänü aar ang romadi nono nga be ari yärü gwakaniny nono.”
46 A be Yicu ari, “Dïjï deꞌte dakaniny nono. Nggwücïnänü, anni ma yiima ꞌtü ꞌdünggüny.”
47 A daw lenge ndi ari dima ꞌtänälü, no ngwila dididiꞌru ngwadaci Yicungalu giyoralu, ngwäyänü ngwüjï ꞌdar, ngwondaci Yicung ndi ari diru dima akani nono na ndi ari awa no dima uꞌri nono.
48 A Yicu ci, “Gera güny, ämnï gwunga ꞌdünggüny gwuma ang uꞌriyi nono. Ïndï gora gijaw.”
49 Gaji ganni gima ge Yicu ji ndi ondaci dayu, a dïjï ila dükäjäär ngwuꞌdun ngwudi gur nggoo giru giꞌra gidi ngwämrä, ngwuci, “Gera gwunga gima ayi, aaꞌti äbïngïnä dortanu ba be.”
50 Anni ma Yicu ꞌdingini, ngwuci Yarujing nu, “Aaꞌti yedeny ya ang eny, ämnä ꞌdogo ꞌdünggüny, ga uꞌri nono.”
51 Anni ma Yicu obana kubanu, ngwetaci ngwüjü ndi aar ngwe änï gïdrü, ngwügäbïcï ꞌdogo Butrujing je Yuwana gwe a Yagub a mbumbu gwudi gera na nanni.
52 A ngwüjï ꞌdar ngeno ji ndi ari aar runi. A je Yicu ci, “Ngaa ꞌti aru, gera gaꞌti ayu, gindru ꞌdogo.”
53 Ngindenga ꞌdar ärï Yicung ngwïmä anaku lïngïdäär gu ndi ari gera gayu.
54 A be Yicu määtä kuy ngwurnidi, “ꞌDïꞌrä gwani gera güny!”
55 No a gera dïbïnä giyiꞌrany ngwüꞌdïꞌrälü. A Yicu ondaci ngwüjü ngwuje ci, “Ätädär ngwony ngwere ngwuje eny.”
56 A papa na nanni gwüngün a je le ngwaalu elalu. A je be Yicu ondaci ngwuje ci aaꞌti ngaa londaci ngwüjü ngwere yiꞌral ye giyee yima ji.