10
Suqä apäkä huätä dowatqeŋqä*
Jisasi Iqu aŋä-himqä iuŋi äväma, qua Jutiya iuŋqätä, itaŋga eqä Jotänä yätäqäŋgisaŋqätä äukqe. Iŋgaŋi ämaqä kuapänäŋä aŋgumä Ique wimeqaŋguwaŋga, ga Iqueqä suqä hea ique-ique imiŋqä-pa, Goti Iqueqä kukŋuiŋqä näqŋqä aŋgumä äwimiŋqe.
Iŋgaŋi Parisi hŋqua, Jisasi Ique äwimapiyi, yamwiqä äväpu yatŋqä tii äwikuwi. “Neqä suqä duŋi, ‘Ämaqä hŋqu iqueqä apäki huätä ändowatqäŋqä,’ ätnä, ‘ä mändowatqäŋqä’ ätnänä?”
I tquaŋguwäŋga, Iqu tii ätukqe. “Mosisi iqu heŋi, suqä äki etapkqäwä?”
Iŋgaŋi qu tii ätukuwi. “Mosisi iqu, ‘Ämaqä hŋqu, iqueqä apäki huätä dowatätŋqä etaŋgutqe, iqu huätä dowatqä tuwaŋuä äqiyätä, huätä iŋga dowatätŋqeqä,’ ätkqeqä” ätukuwi.
Jisasi Iqu, quŋi kima tii ätukqe. “Mosisi iqu suqä iiŋä imäkqäpŋqä ätätä tuwaŋuä äqäkqe, ii he nyuäŋä woyqä imbu, hŋgisanä iqä-quenä etaŋgqetanänjqä” ätukqe. “I etaŋgi, aiŋgaŋi, Goti Iqu nätmatqä eeqänä ipäqiyätŋqä imäkätäqäŋgaŋi, ämaqe, ‘Iqu qokätä, apäkätä imäkkqe. 7-8 Iiŋä imäkätäqetaŋi, tiiŋä ätkqeqä. ‘Qokä hŋqu, kandä-känatä ävämetä, iqueqä apäkisä guä ämänyinyä, huiwä naqä-hŋqunä änyinyä pmeqäŋqeqä. Goti Hanjuwä Iqu iiŋä ätkqetaŋi, qäyaqu huiwi hŋquaqu miŋqä, hŋqunä änyinyä pmesiyäŋqeqä. Iiŋä etaŋgi nätmatqä Goti Hanjuwä Iqu naqä hŋqunä ämamonyetqe, ii ämaqä hŋqu mandumakqŋqeqä” ätukqe.
10 Itaŋga qu aŋiu äpmapiyäŋgaŋi, Iqueqä wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iqua, Jisasi Ique kukŋuä iiŋqä yatŋqä äwikuwi. 11 I vquaŋguwäŋga, Iqu iquauŋi tii ätukqe. “Ämaqä hŋqu iqueqä apäki huätä ändowatätä, apäkä änyä-häŋä hui ämeqäqe, ämaqä iqu iqueqä apäkiŋi qui imäkätä, huizitä huiwä yaŋä hiŋgi ikiqä eŋqä-pa imäkqi. 12 Itaŋga apäkä-pqä ii, iiyqä qoki äväma, qokä änyä-häŋä hŋque ämuaŋgqe, ii-pqe huizitä huiwä yaŋä hiŋgi ikiqä eŋqä-pa imäkqiyä” ätukqe.
Ymeqä wäŋqä isuauŋqe§
13 Ämaqä hui ymeqä wäŋqä isuauŋi, Jisasi Iqu hipa haqeqi wiyätŋqä, ätuma äwimakuwi. Ii ätuma wimeqaŋguwäŋga, wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iqua, “Huätä ätuma upiyä!” ätukuwi. 14 Jisasi Iqu hiŋuä ii äqunäqe, Iqu iquauŋi, upui-hiŋuä ämoqunätä, “Ymeqä wäŋqe, Nyinyqä qäyä äppiyä. Goti Iqunä miqeuŋi, täsua eŋqä-paŋä yäpäŋgisa epŋqä-qae, ‘Oeyqä’ matqä pambiyä!” ätukqe. 15 “Nyi naqä-qakuä etqä. Ämaqä hŋqu Goti Iqunä miqä duŋi, ymeqä wäŋqä itmetqäŋuwä-pa mitmeqä da itqe, iqu Goti Iqunä miqä iuŋi, mäpaquvqä yäniqe.” 16 Ii ätuäqe, Iqu ymeqä hŋqunä-hŋqunä quvätäuku ämäqumuateqe, hipa nyuäŋä haqeqi äwiyätä, Goti Iqu äŋguä iwimäkätŋqä yatŋqä äwikqe.
Ämiqä, nätmatqä kuapänäŋä-täŋä hŋqu, Jisasi Iqutä kukŋuä ätŋgiyiŋqä*
17 Jisasi Iqu qaŋä tii wätŋqä iqaŋga, ämaqä hŋqu Iquenyqä tnäŋä äpeyäqe, qoŋä äwoktäutä, Iqueŋi yatŋqä tii äwikqe. “Näqŋqä-vqä Äŋguä Iquki, nyi häŋä hea ique-ique pmeqe äänä itmä mamniqäwä?” ätukqe.
18 I tquaŋga, Jisasi Iqu, “ ‘Äŋguä Iqukiyqe’ suŋqä dnyä? Ämaqä äŋguänäŋi, Goti Hanjuwä Iqunänjqä” ätukqe. 19 “Si kukŋuä-suqeŋqe, näqŋqä äyä eŋnä. Ii tiiŋä iquauŋqä,
‘Si ämaqä pizqä mapäsqä panä. Qokä-apäkä ämaŋqe, huizitä huiwi yaŋä mikiqä panä. Quwä mämeqä panä. Kukŋuä jänä imäkqä iqueŋi, tiwiqä quaŋgä mätquä panä. Ämaqeu quaŋgä ätuätnä, mämotauqä panä. Itaŋga tnaqä-tnuŋuau yäpä iqi qänaknä iqätŋqeqä’” ätukqe.
20 I tquaŋga, ämaqä iqu, “Näqŋqä-vqä Iquki, ymeqäŋgatqä suqä iuŋi qänaknä iqa äpätŋqe, täŋga täsuwänä” ätukqe.
21 Iŋgaŋi Jisasi Iqu, ique hiŋuä äqunäqetaŋi, Iquenyqä aaŋä kuapänä wiŋgaŋgi, “Nätmatqä hŋqu si äwa yqänä iŋinyä. Si nätmatqä ämeŋi, ga äwätnä, eeqänä mbqäŋqä imäkätnä, itaŋga ämaqä aaŋqä etaŋguwiu wisŋqeqä. Itaŋga si qäukuä yätuŋi yquayä-täŋä hesŋqänänyä. Ii ae imäkŋi, äpätnä, Nyi qänaki nyivändiyä” ätukqe.
22 Kukŋuä iiŋä qätä äwiyäqe, iqu yquayä kuapänäŋä-täŋu etaŋgqeŋqä, iqueqä äwqä imdaŋi haŋä-iqä ämetä, hipeŋui yäuä äpitä, ävämakqe.
23 I uwqaŋga, Jisasi Iqu hiŋuä ipe-ipe äpäquŋgueyätä, Iqueqä wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iquau tii ätukqe. “Qua-yquayä kuapä-täŋä iqua, Goti Iqunä miqä duŋi, qeiqinyä ma, yäŋänäqŋqeuta paquvqeqä.”
24 I tquaŋga, iqua Iqueä kukŋuiŋqä yäuŋuä ikuwi. Iiŋqe, Jisasi Iqu quŋi aŋgumä, “Ymeqä tquenä, Goti Iqunä miqeu paquvqe, qeiqinyä ma, yäŋänäqŋqeuta paquvqeqä!” ätukqe. 25 “Kametqä hŋqu, qäkä guä ktäpiqä yäŋä hovqä iu wätŋqe, iqu yäŋänäqŋqä iutanä wänä. Iŋäqe, ämaqä mbqä kuapä-täŋä iqua, Goti Iqunä miqeu paqupŋqä yäŋänäqŋqe, kametqä iqueqeuŋi, ämäwqätäunä” ätukqe.
26 Iŋgaŋi iqua yäuŋuä naqänäŋä ipu, tii ätŋguwi. “Iŋi ämaqä qui imäknätqäŋuwitaŋi, häŋä hea ique-ique pmeqe, tqu meniqiyä?”
27 Jisasi Iqu, iquau hiŋuä jänä äqunä, tii ätukqe. “Ämaqe, iiŋi änä mimäkqä iqaŋgpqä-qe, Goti Iqu äwa mämiqä yäŋqiyä. Nätmatqä eeqänäŋi, Iqu qäyunä imäkäŋqiyä.”
28 I tquaŋga, Pitä iqu Jisasi Iqueŋi, “Hiŋuä qunä! Ne nätmatqä eeqänäŋi ävämaŋi, Si qänaki äyä äkivändäŋunä” ätukqe.
29-30 Jisasi Iqu kimaŋi, “Nyi heŋi naqä-qakuä etqänä. Qua täuŋi, ämaqä tqu-tqu iqueqä aŋä, käta-käuŋgua, känanyi-känapqa, kanä-känäu, ymeqä, ä wäuŋuä-pqe, Nyiŋqätä, Ŋqä kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋiŋqätä ävquatämäutqe, tŋäŋqe, asä iiŋä iqua, aaŋä hävemänäŋqe, inä ämeniqe. Itaŋga iqu haŋä-iqä qäsä mequänä. Iŋi hea yäpakäŋgaŋi, häŋä hea ique-ique pmeqä meniqe. 31 Iŋäqe ämaqä, täŋga yoqä-täŋä eäŋuwä iutaŋä kuapänäŋä hŋqua, qänakŋi yoqä maeqäŋqe. Itaŋga täŋga yoqä maeqä eäŋuwi, iŋgaŋi yoqä naqä-täŋäŋqeqä” ätukqe.
Jisasi Iqu, “Äpäkonätmä, vaumniqeqä” aŋgi ätkqeŋqä
32 Qu Jerusälemäŋqä äyäpiyä iuŋi, Jisasi Iqu hiŋuiqä äwimamiŋqe. Iqueqä wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iqua, yäuŋuä ipu, qänaki äymiŋuwi. Itaŋga huiziqua zä ipu, qänaki äwivändmiŋuwi. Iŋgaŋi Iqueqä wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iquaunä itmeqe, Iqueqä-kiuä haŋä-iqä wimeniqä diŋqä, iquauŋi aŋgumä awä tii ätukqe. 33 “Qätä nyipiyä. Täŋgaŋi ne Jerusälemäŋqä äyätanä, äyä ätqeyqunä. Yäŋiŋi, Ämaqeuqä Ymeqä Ekqä Iqueŋi, qu hiqäva-imäkqä naqä iquauqätä, kukŋuä-suqeŋqä näqŋqä iquauqätä, hipa iunä wipŋqäuä. Itaŋga iqua Iqueŋi, kukŋuä ämitäpu, ‘Iqu äpäkonätŋqeqä’ tpŋqäuä. Iŋgaŋi qu Iqueŋi, ämaqä Israitqä iqua qäyä etaŋgi, huizi iquau-mända wipŋqäuä. 34 Iŋi ämaqä iiŋä iqua, Iqueŋi ewiiqä kukŋuä ämitäpu, makukuä äwqutäpu, guä yäŋä-täŋi ämepu, täua ätäväpu, pizqä päkpnuwiqä. I etaŋgi hiunji hŋquaqu päwqaŋga, hŋquququeŋi ävauniqeqä” ätukqe.
Jemisi, Jonä gueqi, Jisasi Ique yatŋqä äwikiyiŋqä§
35 Itaŋi, Jemisi, Jonä, Sepri iqueqä hikŋä iquaqu, Jisasi Ique äwimayi, “Näqŋqä-vqä Iquki, Si yeqä äyeŋgaŋgi yatŋqä äkiyqueuŋi, imäktŋqeqä” ätukiyi.
36 I tquaŋgiyäŋga, Jisasi Iqu iquaquiŋi, “Nyi qe squä qemäkmqä äqeŋgiyä?” ätukqe.
37 I tquaŋga, iquaqu naqä pmanyiyäŋqä wiŋgaŋgi, Jisasi Iqueŋi, “Si yoqä naqä ämetnä, ämaqä ämitŋäŋgaŋi, ye hŋqu saqä hipa ämuaŋgisa, itaŋga hŋqu qunamäuqäŋgisa pmenyqueŋqä äyeŋgiyä” ätukiyi.
38 Iiŋä tquaŋgiyäŋga, Jisasi Iqu iquaquiŋi, “Qe iiŋqä yatŋqä iqiyi, änyä maqŋqä eŋinyqä. Eqä-häkä Nyi nmqä änyäŋqe, qe-pqä inä änyiyäŋqätanä? Itaŋga, asŋä Nyi meqaŋgqä-pa, qe-pqe ämayäŋqä-tanä?”
39 Iŋi, “Ye imäkeŋqueuä” ätukiyi.
Jisasi Iqu iquaquiŋi, “Eqä-häkä nyi nmqä iqeuŋi, qe-pqe inä änyiyäŋqeqä, itaŋga asŋä Nyi meqaŋgqeuŋi, qe-pqe inä mayäŋqeqä. 40 I etaŋgi, Nyaqä hipa ämuaŋgisatä, ä qunamäuqäŋgisatä pmanyiyäŋqe, Nyi atäuŋuä miqä da imqänä. Goti Iqu ämaqä hŋquaqu atäuŋuä itä, zä-hawi ämaqä iquaquinyqä näwenyä ämaeqeqä” ätukqe.
41 Wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä 10 iqua, Jemisi, Jonä gueqi ii tquaŋginyä äwiyäpiyä iutaŋi, qu iquaqui himänä äwiyäpu, äwqä äkasuwä imäkkuwi. 42 Iŋgaŋi Jisasi Iqu eeqäquau tääqä ätuätumeqe, tii ätukqe. “He näqŋqä äyuwä. Ne Israitqä qäyä etaŋgi, huizi iquau miqä epiyä iqua, yäŋänäqŋqetä, yoqä naqetä ämapu, quwqä ämaqeuŋi, äwiŋqä quwqä dunä qänaknä ipŋqä iwimäkätqäŋäuä. 43 Iiŋä etaŋgi, hiyaqä awä iqiŋi, suqä tä mäwiqä itŋqeqä. Oeyqä. Ämaqä hŋqu, hiyaqä awä iqisaŋi, hiqä ämeyätŋqä wiŋgaŋgutqe, iqu heqä wäuŋuä-eyqä-qu pmetŋqeqä. 44 Auä, ämaqä hŋqu, hiqä naqä pmetŋqä wiŋgaŋgutqe, iqu hiyaqä wäuŋuä-eyqä hiŋgäŋqä-qu pmetŋqeqä. 45 Ii tii etaŋgqä dutayi. Ämaqeuqä Ymeqä Ekqä Iqu suqä iiŋi asä inä imäkqiyä. Iqu äpkqe, ämaqe Ique wäuŋuä yätamäkqä wipŋqä äpkqä manä, oeyqä. Iqu äpkqe, iquau wäuŋuä yätamäkqä ävätä, Iqueqä häŋä-pmeqe ävätä, qokä-apäkä kuapänäŋä iquau aŋgu mbqä imetŋqä äpkqeqä” ätukqe.
Jisasi Iqu, Batimiyasi ique äŋguä iwimäkkqeŋqä*
46 Itaŋi Jisasi Iqutä, Iqueqä wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iquatä, aŋä himqä Jeriko ätimäukuwi. Iquatä, ämaqä kuapänäŋitä ävämeqaŋguwäŋgaŋi, ämaqä hiŋuä pisqä, Batimiyasi, Timiyasi iqueqä hikŋä iqu, huäŋqä maŋä iqi äpme, mbqä nätmatqä isuauŋqä tquämanmiŋqe. 47 Iqu, “Jisasi Nasäretqätaŋä Iqueqä” tqaŋgä äwiyäqetaŋi, aawqä yäŋänäqŋqä ätätä, tii ätkqe. “Jisasi, Dewiti iqueqä Ymeqä Iquki, Si nyiŋqä huäqä äkunänä.”
48 I tquaŋga, ämaqä kuapänäŋi, iqueŋi äminyäpu, “Aawqä matqä panä!” ätukuwi.
Ii qäyä ätquaŋgä, iqu aawqä yäŋänäqŋqä yqänänä, “Dewiti iqueqä Ymeqä Iquki, nyiŋqä huäqä äkunänä” ätukqe.
49 Jisasi Iqu iqi ätqepäqe, “Ique tääqä tuätumapiyä” ätukqe.
Iŋgaŋi qu hiŋuä pisqä iqueŋi, “Iqu siŋqä ‘Äpänä!’ ätqi. Mä pämä ätqätnä, tqä äwqe haŋuä äknätnä biyä” ätukuwi. 50 I tquaŋguwäŋgaŋi, iqueqä gquä quäuqä huätä äquvätämäuqe, ätkamäutä, Jisasi Iquenyqä äpkqe.
51 Iqu äwimeqaŋga, Jisasi Iqu, “Nyi äänä ikimäkmqäwä?” ätukqe.
“Näqŋqä-vqä Iquki, nyi aŋgumä hiŋuä qänmqä nyimäkiyä” ätukqe.
52 I tquaŋga, Jisasi Iqu “Si yqä uvä! Tqä quuvqä heqiyqe, äŋguä ikimäkqiyä” ätukqe. Asä qäŋgaŋi, iqu hiŋuä äŋguä äqänätä, Jisasi Ique hänaqeu qänaki äwivändkqe.
* 10: Matiu 5:31-32; 19:1-12; Lukä 16:18 10:6 Ipäqäkqä 1:27 10:7-8 Ipäqäkqä 2:24 § 10:12 Matiu 19:13-15; Lukä 18:15-17 * 10:16 Matiu 19:16-30; Lukä 18:18-30 10:19 Aŋgumä Itmakqä 20:12-16 10:31 Matiu 20:17-19; Lukä 18:31-34 § 10:34 Matiu 20:20-28 * 10:45 Matiu 20:29-34; Lukä 18:35-43