6
Yesu azɨba me nɨ ne ngámá pɨ́ ’ndjɨ ekpɨ́ naguo gba omaYuda
(Tsia bhʉ́ Mat. 12:1-8; di ne bhʉ́ Mlk. 2:23-28.)
Ekpɨ́ bini naguo gba omaYuda-a, Yesu ne omʉkpata gba e adʉ akodho ’kpɨ́ bhʉ́ ngu ’zʉ ɨnde u aꞌɨ e me ngano. Omʉkpata gba anɨ-e aholo akodho ’ndjɨ ’ndjɨ, atutuluba sa-tɨkpa o, u atsia adʉ nazʉzʉ.* OmʉFalisai koko ayi uo me: «Yi ngamene bhomʉ-o nɨ? Lɨ́lɨ gba nɨ́-e zɨba namene kulu bhʉ́ ’kpɨ́ naguo de.» Yesu atsia agie pɨ uo me: «Yi atanga ndjɨndjɨ bhʉ́ Bhuku gba Ebhe-e , engʉ́ nanɨ lɨ Davidi amene e? Ekpɨ́ bini, ngaanɨ ne omaha e, u adʉ lɨe ne gʉmʉ-o, anɨ alɨ nanɨ bhʉ́ ’tɨ Ebhe. Anɨ aha mapa ɨnde u aꞌo e ngʉ́ nadhɵgɵ Ebhe-e, anɨ azʉ. Anɨ atsia aha di pɨ omaha e, abana lɨ lɨ́lɨ gba nɨ́-e apa lɨe me azʉ́ bha mapa ango-o ne odimandɵ-o .» Yesu atsia apa matá pɨ uo me: «Yi mbɨla me ngama, Ndɨlɨ gba kpála-a, ma ne ngámá pɨ́ ’ndjɨ ekpɨ́ naguo.»
Yesu akobho kpála lɨ ’kpa e adʉ ne eze
(Tsia bhʉ́ Mat. 12:9-14; di ne bhʉ́ Mlk. 3:1-6.)
A adʉ nanɨ ekpɨ́ naguo koko bini, Yesu alɨ bhʉ́ ’tɨ nadje lɨ́lɨ gba Moidje-o . Anɨ akolo lɨe oo, anɨ atsia aholo nasuno. Bhʉ́ ká okpála-a, bhoko bini adʉ oo, adʉ lɨ ’kpa anɨ na kokpa-a ne eze. Omʉsuno na lɨ́lɨ gba Moidje di ne omʉFalisai adʉ agɨlɨ kpadjɨ ngʉ́ napʉ ngbángá Yesu me, anɨ ngamene siti ’ngʉ́. Kaka-a, u aholo atsia anɨ ne kpéke djila atɨgala anɨ kóbho kpála lɨ ’kpɨ́ naguo.
Engʉ́ bini, lɨ Yesu ambɨla lɨe me alɨ bua uo oo, u ngabhundja mo-o, anɨ atsia apa pɨ kpála lɨ eze adʉ lɨ ’kpa e me: «Yie bhʉ́lá, amba mʉ lʉ sɨ bhʉ́ ká djila ndʉ okpála hana.» Kpála ango-o ayie bhʉ́lá, anɨ atsia alʉ kala ndʉ okpála ɨnde adʉ bhʉ́ ’tɨ oo hana. Pɨpɨta-a, Yesu atsia apa pɨ uo me: «Ma ne engʉ́ bini ngʉ́ nayi yi tété: Lɨ ’kpɨ́ naguo, lɨ́lɨ gba nɨ́-e azɨba pɨ? U mene bádha ’ngʉ́, ne me u mene siti ’ngʉ́? U kobho kpála, ne me u akóbho anɨ de?» 10 Anɨ atsia ndʉ uo hana bini ne bini. Abhomʉ-o, anɨ atsia apa pɨ kpála na eze-e me: «Gbele ’kpa mʉ.» Kpála ango-o agbele ’kpa e, ’kpa anɨ atsia akolo ndjɨndjɨ. 11 Engʉ́ bini, okpála ango-o abɨ ’gʉ́ naali, u atsia aholo nayi lɨo sʉnda o me: «Nɨ́ tɨ da namene ngʉ́ Yesu mangua ’ngʉ́ dho?»
Yesu alo obhʉlʉ titima ndjɨkpa ne ká bhisi
(Tsia bhʉ́ Mat. 10:1-4; di ne bhʉ́ Mlk. 3:13-19.)
12 Bhʉ́ oekpɨ́ bhomʉ-o, sukpe bini, Yesu aꞌʉ apɨ́ ’ta ngʉ́ nakpokpo ’ngʉ́ ne Ebhe. Sukpe libhomu anɨ asɨ nakpokpo ’ngʉ́ ne Ebhe. 13 Lɨ ekpɨ́ aseke lɨe, anɨ aꞌɨ omʉkpata gba e-o, anɨ atsia alo okoko bhʉ́ ká uo ndjɨkpa ne ká bhisi ɨnde anɨ agisila nanɨ ’lɨ o me obhʉlʉ titima gba Yesu . 14 A adʉ nanɨ Simo (ɨnde lɨ Yesu agisila ’lɨ e me Piele) ne ndai e Andɨlɨ, Djakɨ ne Djaa , Filipo ne Batelemi, 15 Matié ne Tʉma, Djakɨ ndɨlɨ gba Alafayo ne Simo (ɨnde u aꞌɨ e me kpála ɨnde akʉnda doto gba e), 16 Djude ndɨlɨ gba Djakɨ ne Yuda Ɨsɨkaliote, ɨnde apʉ́ Yesu pɨ obhʉlʉ yala-o.
Yesu asuno pɨ bhiti okpála
(Tsia bhʉ́ Mat. 4:23-25.)
17 Anɨ akɵ ne uo, anɨ atsia alʉ asabu ’ta lɨ bɨlɨ lɨ omʉkpata gba anɨ koko bhelé adʉ lɨe ko. Okpála bhelé na ndu doto na Yudaya libhomu, na Yelusalema ne ogʉdhʉ na ngo ’ngbé ’ngu, gʉdhʉ na Tile ne Sidona adʉ di oo. 18 Okpála ango-o ago nanɨ ngʉ́ nadje Yesu, amba anɨ kobho di obhende adʉ ne okuo-o. Anɨ atsia akobho di okpála ɨnde lɨ osisiti bua adʉ ato mbolo lɨ o ko. 19 Ndʉ okpála hana adʉ nagɨlɨ nabu ’kpa o lɨ kʉte anɨ, anga ndʉ uo hana adʉ akobho ka angu ɨnde adʉ bhʉ́ anɨ-o.
Yesu akpo ’ngʉ́ pɨndjɨ djalɨ ne lɨkabhu
(Tsia bhʉ́ Mat. 5:1-12.)
20 Yesu atsia omʉkpata gba e-o, anɨ atsia apa pɨ uo me:
«A ko djalɨ pɨ yi, ngayi obhʉlʉ ndɨbhɨlɨ,
anga Ebhe ne ngámá gba yi-e ngae!
21 A ko djalɨ pɨ yi, ngayi obhende ngadje gʉmʉ mbɨa ɨnde,
anga yi azʉ́ ’he, yi tsia ꞌú ꞌu!
A ko djalɨ pɨ yi, ngayi obhende ngaku ’gba mbɨa ɨnde,
anga yi amʉ́ ’zo!
22 A ko djalɨ pɨ yi, ɨ dʉ me okpála nde ngayala yi, u nde ngagbe yi bhʉ́ ká o, u nde ngasobho yi, u nde ngapa ’ngʉ́ gba yi-e sisiti kabula ma, Ndɨlɨ gba kpála. 23 Lɨ nedhɨnga ango kolo, yi de kpi djalɨ, amba yi dho di ebɨ, anga makalá na ngbéngbé ngadjeke yi abhʉ́lá. Ogbi uo adʉ nanɨ amene bhadi opolofeta sisiti moko.
24 Engʉ́ bini, a ko lɨkabhu pɨ yi obhʉlʉ tɨa,
anga yi asia makalá gba yi-e asia!
25 A ko lɨkabhu pɨ yi, ngayi obhʉlʉ ká ’zʉ́ mbɨa ɨnde,
anga yi adʉ́ adjé gʉmʉ!
A ko lɨkabhu pɨ yi, ngayi obhende ngamʉ ’zo mbɨa ɨnde,
anga yi adʉ́ bhʉ́ talia, yi tsia dʉ́ naku ’gbá!
26 A ko lɨkabhu pɨ yi, ɨ dʉ me ndʉ okpála hana nde ngapa ’ngʉ́ gba yi-e ndjɨndjɨ, anga ogbi uo adʉ apa bhadi nanɨ babadha ’ngʉ́ moko lɨ opolofeta na eu ko!»
Yi kʉnda obhʉlʉ yala gba yi-o
(Tsia bhʉ́ Mat. 5:38-48, 7:12a.)
27 «Engʉ́ bini, ma apa la pɨ yi me, ngayi obhende ngadje ma-a, yi kʉnda obhʉlʉ yala gba yi-o. Yi mene bádha ’ngʉ́ pɨ obhende ngayala yi ko. 28 Yi yo me bisagu gba Ebhe-e go pɨ́ okpála bhende ngatʉ pɵdjɵ lɨ yi, amba yi yo Ebhe pɨ obhende ngamene yi sisiti ko. 29 Lɨ kpála bini sʉ pála mʉ lɨ pápá bini-e, mʉ de dji di pápá koko pɨ anɨ, amba anɨ sʉ. Lɨ kpála bini gbʉlʉ koti gba mʉ-o, mʉ de ꞌo di anɨ amba anɨ ha bongo na mbulu mʉ-o. 30 Lɨ kpála yo ’he ka mʉ-o, mʉ de ha pɨ anɨ. Ɨ dʉ me kpála bini nde agbʉlʉ ’he ka mʉ-o, mo oyó matá ka anɨ de. 31 Yi mene pɨ okpála koko bhadi maka bhende yi akʉnda me u mene e pɨ yi ko.
32 Ɨ dʉ me yi nde ngakʉnda bha bini okpála bhende ngakʉnda yi-e, yi abhúndja de me yi asía makalá kaka-a de, anga okpála na sisiti-e, u ngakʉnda bhadi okpála bhende ngakʉnda o ko! 33 Ɨ dʉ me yi nde ngamene bha bini bádha ’ngʉ́ pɨ okpála bhende ɨ ngamemene pɨ yi-e, yi abhúndja de me yi asía makalá kaka-a de, anga okpála na sisiti-e bhadi ngamemene moko! 34 Ɨ dʉ me yi nde ngaha bha bini ’he pɨ okpála ɨnde yi abhundja me u tɨ da di nagigie pɨ yi lɨ ’kpɨ́ koko-o, yi abhúndja de me yi asía makalá kaka-a de. Abana okpála na sisiti, u ngaha di ’he pɨ obɨ o okpála na sisiti ngʉbula me, u gie di pɨ o lɨ ’kpɨ́ koko!
35 Engʉ́ bini, yi kʉnda obhʉlʉ yala gba yi-o. Yi mene bádha ’ngʉ́ pɨ uo. Yi ha ’he pɨ uo me yi nde bhundja de me u agíe pɨ yi magie de. Yi asía ’ngbé makalá. Yi mene mo-o, yi tsia dʉ́ ongɨsɨ gba Ebhe Apɨ́ ’Kpɨ́, anga ngaanɨ-e, anɨ babadha pɨ okpála ɨnde ɨ gie heni pɨ anɨ de. Anɨ di babadha pɨ okpála na sisiti. 36 Yi bedhe ne ndjinga pɨ okpála maka lɨ ’dyɨ yi Ebhe abedhe di ne di lɨe pɨ okpála ko.»
Yi akódho ’ngʉ́ gba okpála koko de
(Tsia bhʉ́ Mat. 7:1-5.)
37 «Yi akódho ’ngʉ́ gba okpála koko de, amba Ebhe akódho di ’ngʉ́ gba yi-e de. Yi aꞌó engʉ́ pɨ́ okpála koko de, amba Ebhe aꞌó di engʉ́ pɨ́ yi de. Yi mbu lɨ siti ’ngʉ́ gba okpála koko, amba Ebhe mbu di lɨ siti ’ngʉ́ gba yi ko. 38 Yi ha ’he pɨ okpála koko, amba Ebhe ha di ’he pɨ yi. Anɨ abédhe kíli gba yi-e ne nguwa bedhe má kpambɨ, ɨ hólo nabala kuto. A moko, Ebhe ahá bhadi pɨ yi maka lele yi ngahaha pɨ okpála koko lɨe ko.»
39 Yesu atsia apa matá pɨ uo gbitaku bini me: «Kpála ɨ u ’kpɨ́ de-e tɨ da naholo ’kpa kilí e ɨnde ɨ u ’kpɨ́ de ngʉ́ nasuno kpadjɨ pɨ anɨ uu? A mo-o ade! Ɨ dʉ mo-o, lɨ ndʉ uo bhisi hana bála bhʉ́ ’dú. 40 Mʉkpata bini ne mʉsuno gba e ne ɨmbɨlangʉ de. Engʉ́ la bini, ndʉ mʉkpata hana ɨnde u asuno ’he pɨ e ndjɨndjɨ-e, anɨ kólo maka mʉsuno gba e-o. 41 Ka nɨ mʉ ngau mboye kʉ mʉsoli ɨnde bhʉ́ djila ndai mʉ-o lɨe, mʉ tsia u la ndula ɨnde bhʉ́ djila mʉ-o de? 42 Lele pɨ mʉ tɨ da napa lɨe pɨ ndai mʉ me: ‹Ndai ma, ꞌo ma, ma gbe mboye kʉ mʉsoli ɨnde bhʉ́ djila mʉ bhomʉ›, ngamʉ-o, mʉ nde u ngala belegʉ de ndula ɨnde bhʉ́ djila mʉ-o? Bhʉlʉ kali, gbe ngaɨza ndula ɨnde bhʉ́ djila mʉ-o. Pɨpɨta-a, mʉ tsia u la ’kpɨ́ ndjɨndjɨ ngʉ́ nagbe mboye kʉ mʉsoli ɨnde bhʉ́ djila ndai mʉ ko.»
Ndula ne lɨ́ e
(Tsia bhʉ́ Mat. 7:16-20, 12:33-35.)
43 «Ndula na babadha lɨlɨ lɨ́lɨ́ na sisiti de. La di-e, ndula na sisiti lɨlɨ lɨ́lɨ́ na babadha de. 44 U mbɨla ndula lɨ lɨ́ e. U koko manga lɨ ndula na eti de. La di-e, u koko malɨbhombi lɨ kobe de. 45 Kpála na babadha-a, ka bádha ’ngʉ́ ɨnde lɨ bua anɨ-e, anɨ méne bhadi engʉ́ na babadha. La di-e, kpála na sisiti-e, ka siti ’ngʉ́ ɨnde lɨ bua anɨ-e, anɨ méne bhadi engʉ́ na sisiti. Engʉ́ ɨnde ngakoto bhʉ́ ’bhɵ kpála-a, a ko engʉ́ ɨnde ngayie alɨ bua anɨ ko.»
Oetɨ bhisi
(Tsia bhʉ́ Mat. 7:24-27.)
46 «La ka nɨ yi ngaꞌɨ ma lɨe ndʉ ’kpɨ́ hana me: ‹Ngámá, Ngámá?› Yi la ngamene engʉ́ ɨnde ma ngapa e pɨ yi me yi mene e ade. 47 Kpála bini ɨnde agó abháka ma, adjé ’li ma, anɨ tsia méne maka ma apa lɨe, ma akʉnda napana pɨ yi me anɨ maka da. 48 Anɨ maka kpála ɨnde aholo nayiki etɨ. Anɨ adjɨ edú tsutsu, anɨ atsia aꞌo ’dhʉ ’dhʉ-o pɨ́ teme. Lɨ engu asi lɨe, a ago atʉ lɨe lɨ kʉte etɨ-o, etɨ ango-o tsia dyɨkɨ de, anga a alʉ kpekpeke. 49 Engʉ́ bini, kpála bhende adje ’li ma, anɨ tsia mene maka ma apa lɨe de-e, anɨ maka kpála ɨnde ayiki etɨ gba e pɨ́ doto. ’Dhʉ ’dhʉ tété ade. Lɨ engu asi lɨe, a ago atʉ lɨe lɨ kʉte etɨ-o. Etɨ-e atuko bha kolo má gala, a atsia agʉgʉmʉ hana má kpɵkɵbhɵ!»
* 6:1 Agba omaYuda-a, ɨ dʉ me kpála nde ngakodho ngano-o, amba anɨ ngamene bhomʉ-o kulu. La-a, lɨ́lɨ gba uo-o zɨba namene kulu bhʉ́ ’kpɨ́ naguo-o de. Tsia bhʉ́ Det. 23:26, di ne bhʉ́ Lev. 23:5-14. 6:29 Agba omaYuda-a, nasʉ kpála lɨ pabhɵ e-e, a ko sobho na ngbéngbé.