8
Ndo neheye tə pay bəzay a Yesu aye
Ma dəba eye na, Yesu a ye a walaŋ i gay hay ta gəma hay. A ye a həhal mə ɗəma na, a ɗa ha Labara Ŋgwalak eye i Bəy i Mbəlom mə ɗəma tebiye. Gawla ŋgay hay kuro gər eye sulo tə paway bəzay. Ŋgwas neheye Yesu a həhar fataya abəra fakalaw aye ta neheye a mbəl tay ha abəra ma ɗəvats aye ta zəŋgal na dərmak. Nəteye na: Mari nakə tə zalay Mari Magədala eye, Yesu a həhar faya abəra Fakalaw hay tasəla aye; Zan ŋgwas i Kuza neŋgeye ndo məgəse dala i Herod; Suzan; ada ta ŋgwas hay wal wal neheye ta dzənawa Yesu ta gawla ŋgay hay tə wu tay hay aye.
Dzeke i ndo masləge
Mata 13.1-9; Markus 4.1-9
Ndo hay haladzay ti ye naha ma gəma hay wal wal. Yesu a ŋgatay a ndo niye hay ti ye naha haladzay tə haya gər ka təv ŋgay na, a tsikatay me ta dzeke a gwaɗatay: «Ndo wuray a ndohwaw abəra mə gay. A həl hulfe ŋgay a ye ha a pesl mata sləge. A ye naha na, a dazlay a masləge. Ahəl nakə faya ma kutsiye hulfe ŋgay a guvah aye na, siye hay tə kuts ka tsakay i tsəveɗ. Hulfe niye na, ndo hay ta mbərasla na, ɗiyeŋ hay tə pala na tebiye. Siye a dəɗ ka sik i pəlaɗ. Tə ndzohwaw na, kwayaŋŋa tə kula heryew heryew. Tə kula na, hərwi ta huta yam ma bəɗ bay. Neŋgeɗ a dəɗ a gay i dak. Dak niye hay tə gəl. Tsa na, dak niye hay tə ŋgəɗətsa na hulfe niye a ndzohwaw aye, kwa hulfe niye hay ta ge bo bay ada ta nah bay. Ane tuk na, siye hay tə kuts ka təv lele eye. Tə ndzohwaw ada tə gəl. Tə gəl na, tə nah lele. Makwehe nəte na, wur eye faya temerre.»
Yesu a gwaɗatay sa: «Ndo nakə zləm andaya faya mətsəne aye na, mâ tsəne lele!»
Yesu a ge məsler ta dzeke na, hərwi mey?
Mata 13.10-17; Markus 4.10-12
Ma dəba eye na, gawla ŋgay hay ta tsətsah faya, tə gwaɗay: «Dzeke nakə ka tsik aye na, a say məgweɗe mey?»
10 Yesu a mbəɗatay faya, a gwaɗatay: «Nəkurom na, Mbəlom kə ɗakum ha wu nakə maŋgaha eye ma bəy ŋgay aye. Ane tuk na, ndo siye hay ta tsəniye wu hay na, ta dzeke. Andza niye:
“Ta sliye mazəbe faya, ane tuk na, ta ŋgateye bay.
Ta sliye faya mətsəne, ane tuk na, andza məgweɗe mey na, ta tsəniye bay.*”»
Yesu a ɗa ha dzeke i ndo masləge
Mata 13.18-23; Markus 4.13-20
11 Yesu a gwaɗatay sa: «Dzeke nakay a say məgweɗe na, anaŋ: Hulfe na, bazlam i Mbəlom 12 Ndo siye hay ta ndzəkit bo ta tsakay i tsəveɗ nakə hulfe a kuts faya aye. Nəteye na, tə tsəne bazlam i Mbəlom. Tsa na, Fakalaw a yaw a buwa na bazlam i Mbəlom niye tə tsəne aye abəra mə ɗərev tay. A buwa na na, hərwi ada tâ dzala ha faya bay ada tâ təma bay. 13 Siye hay ta ndzəkit bo ta təv nakə bətekwew andaya faya haladzay bay aye. Tə tsəne bazlam i Mbəlom ada ta təma tə məŋgwese eye lele. Ane tuk na, ta huta məpe zləlay mə bazlam i Mbəlom bay. Ɗəretsətseh tə masəpete i Fakalaw a ndzatay a gər na, tə gər ha mədzele gər abəra ka Mbəlom. 14 Hulfe neheye tə kuts a gay i dak hay aye na, ta ndzəkit bo ta ndo neheye tə tsəne bazlam i Mbəlom aye. Ane tuk na, bor i məndzibəra, bor i zlele, ta bor i wu mekeleŋ eye hay wal wal a ye tay a bo. Wu niye hay tə ŋgəɗətsa na bazlam i Mbəlom nakə mə ɗərev tay aye. Bazlam i Mbəlom dərmak kə huta məvəle hohway bay. 15 Hulfe nakə a kuts ka təv lele eye na, ta ndzəkit bo ta ndo neheye tə tsəne bazlam i Mbəlom aye na, tə pa na a ɗərev tay lele. Tə gay metsehe lele. Bazlam i Mbəlom a gəl mə ɗərev tay, tə nah lele.»
Dzeke i lalam
Mata 4.21-25
16 Yesu a tsikatay dzeke sa, a gwaɗatay: «Ɗaɗa ndo ma zlaweye lalam ŋgay ma piye faya ako ada ma hurəkwiye faya gəse ɗaw? Kəgəbay ma piye na a dəba i sləlah ɗaw? Ɗuh ma piye na na, ka wu məpe lalam hərwi ada ndo neheye ta fələkwiye a gay aye mâ dəvatay dzaydzay. 17 Sərum ha na, wu neheye maŋgaha eye hay aye na, ta zəbiye ŋgəray ŋgəray ta həpat. Ada wu neheye ndo hay tə sər bay aye na, ndo hay ta ta səriye mə dzaydzay.»
18 A gwaɗatay sa: «Gumay metsehe a mətsəne wu nakə ka pawumay zləm aye. Hərwi ndoweye kə pay zləm lele na, Mbəlom ma səkahiye ha mətsəne ada mâ tsəne lele. Ane tuk na, ndo nakə a say mətsəne bay aye na, kwa tsekweŋ eye nakə a tsəne aye na, ta buwiye na.»
Ndo i Yesu hay
Mata 12.46-50; Markus 3.31-35
19 May i Yesu ta malamar i Yesu hay ta pəla na Yesu. Ta pəla na na, ta huta na Yesu. Ane tuk na, ta ndisl ka təv ŋgay bay hərwi ndo hay haladzay ka tsəveɗ. 20 Tə gwaɗay a Yesu: «May yak ta malamar yak hay, nəteye ma bəra faya ta tsətsahiye kar. A satay məŋgataka.»
21 Ane tuk na, Yesu a mbəɗatay faya, a gwaɗatay: «May ga ta malamar ga hay na, ndo neheye faya ta pay zləm a bazlam i Mbəlom ada faya ta giye wu nakə bazlam i Mbəlom a tsik aye.»
Gədaŋ i Yesu na, a ze mətasl
Mata 8.23-27; Markus 4.35-41
22 Pat wuray na, Yesu a gwaɗatay a gawla ŋgay hay: «Tsalakwa a kwalalaŋ i yam takwa a diye i dəlov neŋgeɗ.» Tsa na, tə tsal a kwalalaŋ i yam, ti ye.
23 Ahəl nakə faya ta diye ka gər i yam aye na, Yesu a ndzahəra. A ndzahəra na, kwayaŋŋa mətasl a vəzl ka gər i dəlov niye ta gədaŋ. Tsa na, kwalalaŋ i yam a rah ta yam mazlambar ta kutsiye a yam.
24 Gawla ŋgay hay ta həndzəɗ ka təv ŋgay. Ta wuda ka bo, ta pəɗeke ha Yesu abəra ka məndzehəre. Tə gwaɗay: «Bəy may, Bəy may, ka mətakweye!»
Tsa na, Yesu a pəɗeke, a gay me a mətasl ada a yam. Kwayaŋŋa mətasl a ndza ɗeɗik. Məɓəle i wuray kwa tsekweŋ andaya sa bay.
25 Yesu a gwaɗatay a gawla ŋgay hay: «Ka yum ha mədzal gər kurom aye a ŋgay!»
Ane tuk na, ta dzədzar haladzay. A gatay hərɓaɓəkka. Tə gwaɗ mə walaŋ tay: «Nakay na, ndo wuray? A gatay me a mətasl ta yam na, tə gəsay me aye!»
Gədaŋ i Yesu na, a ze i Fakalaw
Mata 8.28-34; Markus 5.1-20
26 Yesu ta gawla ŋgay hay tə ndisl a gəma i Geraseni nakə ta diye i dəlov niye tə zalay dəlov i Galile aye. Niye na, bəse kame i dala i Galile.
27 Yesu a mbəzlaw abəra mə kwalalaŋ i yam na, ndo wuray a ndzawa ma wuzlahgəma, a ŋgatay a Yesu na, a yaw ka təv ŋgay. Ndoweye niye na, gər a vuway. Kə ndza haladzay a pawa ka bo petekeɗ sa bay ada a hənawa mə gay bay sa tsa. Ane tuk na, a hənawa mə walaŋ i tsəvay hay.
28 A ŋgatay a Yesu na, kwayaŋŋa a wuda ta gədaŋ. A kal ha bo kame i Yesu. Tsa na, a gwaɗay: «Nəkar na, Yesu Wawa i Bəy Mbəlom Fetek. Ka wuɗa ka neŋ na, mey? Amboh kâ geŋ wuray bay tey.» 29 A tsik andza niye na, hərwi Yesu a gwaɗaway a fakalaw: «Dara abəra mə bo i ndo nakay.»
Tə dzawaway na sik tə səselek ada tə paway tsalalaw a həlay. Ane tuk na, a ŋgəzlahawa ha wu niye hay tə dzawawa na aye ndərtsətsətse ada fakalaw a yawa ha a təv dəreŋ aye hay abəra mə walaŋ i gay, a kəsaf.
30 Yesu a tsətsah faya, a gwaɗay: «Məzele yak na, way?»
Fakalaw niye a mbəɗay faya a gwaɗay: «Məzele ga na, Haladzay.» A tsikay a Yesu andza niye na, hərwi nəteye haladzay mə bo i ndo niye. 31 Fakalaw niye hay tə gay amboh a Yesu hərwi ada mâ kuts tay a bəɗ nakə kutsɨk bagwar eye aye bay. 32 Ka təv eye niye na, madəras hay andaya faya ta pəliye wu mənday tay hay ma tsaholok wuray. Fakalaw niye hay mə bo i ndo niye tə gay amboh a Yesu hərwi ada mâ vəlatay tsəveɗ məfələkwe a bo i madəras niye hay. Yesu a vəlatay tsəveɗ mede a bo i madəras niye hay. 33 Tsa na, fakalaw niye hay ti yaw abəra mə bo i ndo niye ti ye, tə fələkwa a bo i madəras hay. Madəras niye haladzay aye ta hwayaw abəra ka mahəmba niye. Ti yaw tə kuts a dəlov niye tebiye, tə dze a ɗəma.
34 Ndo mətsəkure madəras niye hay tə ŋgatay andza niye na, ta hway, ti ye a wuzlahgəma mata ɗatay ha labara niye a ndo hay ada a ndo neheye nəteye dəreŋ ta wuzlahgəma aye hay. 35 Tsa na, ndo hay tə tsəne na, ti yaw mata zəbe naha ka wu nakə a ge bo aye. Ti yaw tə ndislew ka təv i Yesu na, tə ŋgatay a ndo niye fakalaw hay ti yaw abəra mə bo ŋgay aye mandza eye ka təv i Yesu. Anəke na, petekeɗ ka bo ada neŋgeye lele, andza nakə a ndzawa aye sa bay. Tə ŋgatay andza niye na, ta dzədzar. 36 Ndo neheye labara i gər mavuwe a ge bo ka ɗəre tay aye nəteye dərmak ta təkəratay labara eye a ndo niye hay ti ye naha, nəteye ta ŋgatay təbey aye. Gər mavuwe niye a mbəl kəkay na, ta təkəratay. 37 Tə tsəne na, ndo i dala i Geraseni niye tebiye ta tsətsah ka Yesu tə gwaɗay: «Do abəra ka dala may» hərwi ta dzədzar haladzay. Tsa na, Yesu a tsal a kwalalaŋ i yam hərwi mede abəra ka dala niye.
38 Ndo nakə fakalaw hay ti yaw abəra mə bo ŋgay aye, a gay amboh a Yesu ada Yesu mâ vəlay tsəveɗ mâ zəŋgal na. Ane tuk na, Yesu kə vəlay tsəveɗ ka məpay bəzay bay. A gwaɗay: 39 «Do a mətagay yak! Təkəratay a ndo hay wu nakə Mbəlom a ge hərwi yak aye, kwa tsekweŋ ka gər ha faya abəra bay.» Tsa na, ndo niye a ye a təkər wu nakə Yesu a ge hərwi ŋgay aye ma wuzlah gay tebiye.
Gədaŋ i Yesu na, a ze ɗəvats hay ada a ze mədahaŋ
Mata 9.18-26; Markus 5.21-43
40 Yesu a maw ma diye i dəlov a diye neŋgeɗ na, ndo hay haladzay faya ta həbiye na. Ndo niye hay tə ŋgatay a Yesu na, ta təma na lele.
41 Tsa na, ndo wuray tə zalay Dzayrus a ye naha dərmak. Neŋgeye na, bəy i gay i maɗuwule me. A ye naha a dəkway gurmets a huvo a Yesu. A gay amboh a Yesu, a gwaɗay: «Amboh kâ ma a gay ga tey.» 42 A say Yesu mâ ye a gay ŋgay na, hərwi dem ŋgay andaya nəte məve ŋgay ma giye kuro gər eye sulo. Dem eye niye na, bo a wur faya ma mətiye.
Ahəl nakə Yesu faya ma diye na, ndo hay haladzay faya ta ŋgəɗətsiye na kwa tə waray kwa tə waray.
43 Ŋgwas wuray andaya dərmak. Ŋgwas eye niye na, ɗəvats eye. Bambaz a mbəɗawayaw abəra mə huɗ. Ɗəvats eye niye kə ndza faya məve kuro gər eye sulo. Kə dze ha zlele ŋgay haladzay a gay i ndo i sidem hay. Ane tuk na, ndəray nəte kə sla faya məmbəle ha bay.
44 A ye a walaŋ i ndo niye hay. Tsa na, a həndzəɗ ka təv i Yesu ta dəba, a lamay a me i petekeɗ i Yesu. Kwayaŋŋa bambaz nakə a mbəɗawayaw faya abəra aye a tərəts. A huta zay.
45 Yesu a tsətsah, a gwaɗ: «Maa lemeŋ, way?» Nəteye tebiye tə sər maa lamay way na, tə sər bay.
Piyer a gwaɗay: «Bəy ga, ka gwaɗiye “Maa lemeŋ way” na, ka ŋgatay tə lawara kar ada faya ta ŋgəɗətsiye kar kwa tə waray kwa tə waray təbəɗew.»
46 Aya ane tuk na, Yesu a gwaɗ: «Ndəray kə lemeŋ, hərwi na sər ha gədaŋ ki yaw abəra mə bo ga.»
47 Ŋgwas niye a sər ta huta na na, a ye ka təv i Yesu tə madzədzere eye. A ye a dəkway gurmets a huvo a Yesu. A təkəray, a lamay hərwi mey ada a mbəl kwayaŋŋa na, a təkəray kame i ndo niye hay tebiye.
48 Yesu a gwaɗay: «Dem ga, mədzal gər yak kə mbəl kar ha. Do wu yak barbarra.»
49 Ahəl nakə Yesu faya ma tsikeye a ŋgwas niye andza niye na, ta sləraw ndo abəra mə gay i bəy i gay i maɗuwule me niye tə zalay Dzayrus aye. A yaw a gwaɗay: «Dem yak kə mət. Kâ wurɗay me a Miter sa bay.»
50 Ane tuk na, Yesu kə tsəne, a gwaɗay a Dzayrus: «Kâ dzədzar bay, dzala ha ka neŋ tsa na tsɨy, dem yak ma mbəliye.»
51 Tə ndisl naha a gay i Dzayrus na, kə vəlatay tsəveɗ a ndo hay məfələkwe a gay bay. Ti ye na, ta Piyer, Yuhana ta Yakuba ɗekɗek tsa ta bəba ada ta may i wawa. 52 Mə gay i mədahaŋ niye na, ndo hay tebiye taŋgof taŋgof, siye faya ta ndəviye kuɗa hərwi wawa niye a mət aye. Yesu a ye naha na, a gwaɗatay: «Kâ tuwum bay. Dem nakay na, kə mət bay, neŋgeye mandzahəra eye.»
53 Ane tuk na, ndo niye hay tə ŋgwasay dəla mə gər, tə sər lele dem niye na, kə mət.
54 Yesu a ye naha na, a gəs na dem niye mə həlay ada a gwaɗay ta gədaŋ: «Wawa, lətse!»
55 Dem niye a mbəl. Kwayaŋŋa a lətse tsəkwaɗ. Yesu a gwaɗatay: «Vəlumay wu mənday.»
56 Tsa na, bəba ta may i wawa a gatay hərɓaɓəkka. Ane tuk na, Yesu a gwaɗatay: «Wu nakay a təra aye na, kâ tsikumay a ndəray bay.»
* 8:10 Ezay 6.9.