10
Dene ngü te Yesu mala, teka mene kpara te le ace wara ye
Matayo 19:1-9
Fütanga ngü la, fü wü Yesu ayia ace sü la, anü agbü nga nzö kötï ka *Yudaya, anü akö Yürüdene kpa eta ngu. Te wüh koro kpala, fü mere bi wü kpara aci abiti te-wü kpaka Yesu. Fü engu adu akpo da erï ewü, baka te engu ngbü emere gügü ne.
Fü wü gara *Farusi ayia akoro kpaka Yesu, teka are mamaguma. Fü ewü ayi-tata na, gü ba dene, “Yesu deyï, te kpara ce wara ye la, ngü la ena adi esiti gbü jia Me?” Fü Yesu adu ayi-ta ewü, gü ba dene, “*Müse ba ta ngü fü ani, gbü *Rïrï ka Me teka ngü la, gü neh fe?” Wüh ga, “Müse le ta eyi, gü ba dene, ‘Te komoko ele ace wara ye la, ah le de engu ba köcökpa, ato fü wara ye feke, fü wara ka la ayia ago ka-ye agba wü.’ ”* Yesu gü ba dene, “Müse ba ta ngü la bala teka ne de, angü nzö wü kundu yi ta kpekpeke, kpah baka nda-yi! Mü nü, mü ceka ngü ta te Müse ba, teka gina wü kpara, te Me o füh kotö ne. Müse gü ba, ‘Me mere komoko ake würüse.’ Fü Me amala ngü fü ewü, gü ba, ‘Dela si-ngü te komoko ngbü eyia, ece wö ye ake ni ye, aza wara ye, alala tete na. Fü ewü adu angbü ake di tïne baka kpara biringbö ne.’ Yi wu, gü ba, Me o yi ta eyi me-ye, de yi za te-yi, fü yi akoro baka e biringbö, ne de? Te Me o yi eyi biringbö la, yi mere e aye süka yi tïne de!”
10 Fü wü Yesu ayia de wü kpara ka-ye, adu ka-wü kpa ekötï. Fü wü kpara kaka-na ayia ayi-tata na teka ngü la. 11 Fü Yesu alügü ngü fü ewü, gü ba dene, “Te mü ce wara mü, fü mü ayia aza gara würüse la, mü mere *siti ngü eyi, angü mü mere dela waza. 12 Kpah bala, teka würüse te yia esaka watï ye, anü aza gara komoko. Ah mere waza kpah eyi.”
Dela ta ngü te Yesu mala teka komoko ake wara ye.
Dene ngü ka Yesu de wü jürü jaji
Matayo 19:13-15; Luka 18:15-17
13 Gbü gara ra, fü wü gara kpara ayia akoro de wü jaji ka-wü kpaka Yesu, de engu o kpa ye gbü nzö ewü, teka de Me to wazi fü ewü. Te wü *kpara ka Yesu wu ngü la bala, fü ngü la asiti te ewü. Fü ewü akpo da eliki wü jaji la. 14 Te Yesu wu ngü la bala, fü mamaguma ayia anzu. Fü ah amala ngü fü wü kpara ka-ye la kpekpeke, gü ba dene, “Yi ce wü jaji la, de wüh koro kpaka ra. Yi mere e atïrï ewü de, angü wü kpara te maguma ewü di ba nda wü jürü jaji de bala, wüh ka-wü de wü kpara ka Me. Angü wü jürü jaji cu ngü wü de, wüh mere mani kpah de. 15 Ngü te ma emala dene, ah de kpeke ngü. Te mü ele ara fü Me, ah le de mü fü maguma mü, ba nda wü jürü jaji. Te maguma mü ngbü ba nda wü jaji de la, mü tï arï gbü sü ka Me agbü kpï kpah de.” 16 Fü Yesu ayia abï wü jaji la esaka ye, ao kpa ye gbü nzö ewü. Fü ah ayia aku gba fü Me teka ewü, de Me to wazi fü ewü. Dela ngü ta te Yesu mere fü wü jürü jaji.
Dene ngü te Yesu mala, teka wü kpara de mere bi e esaka wü
Matayo 19:16-30; Luka 18:18-30
17 Fütanga ngü la, fü wü Yesu ayia de ani ce sü la. Baka te ewü ngbü eyia tete, fü gara komoko akpe akoro, abu nzökuta ye engagira Yesu, ayi-tata, gü ba dene, “Züka mere kpara, ni ena amere baye, teka fü ni aküwa agbü sü ka Me fï mere badi?” 18 Yesu gü ba, “Mü ga, ‘Ma de züka kpara,’ neh teka ne? Züka kpara ladü füh kotö ne? Züka kpara füh kotö ne biringbö nda ma, ꞌduwa Me kpikpi ye, mü wu bala de? 19 Te mü le aküwa la, ah le de mü mere wü *Rïrï ka Me ꞌburu, mbi mbi mbi. Mü wu Rïrï la de? Rïrï la gü ba,
‘Mü mere e amörö kpara de.
Mü mere e amere waza de.
Mü mere e azi e de.
Mü mere e adi esutu wu te wü bu mü de.
Mü mere e afiti kiri mü de mani de.
Mü je rïrï ka wö mü ake ni mü.’ ”§
20 Komoko ne gü ba, “Mere kpara, ni kpo da emere wü ngü la eyi kü gügü, o ni di la jaji, zalü akoro dene, ni ngbü fï bü emere wü rïrï la.” 21 Fü Yesu aceka jia komoko la. Fü ngü ka komoko la areke tete na afa sü. Fü Yesu amala ngü fefe, gü ba, “Ah de züka ngü. Amba gara ngü ladü biringbö, te mü mere la de. Mü du edu, mü cïnzï wü e ka-mü ꞌburu asidi. Fü mü aza jiase la, ato ꞌburu fü wü mürü cïnga. Fü mü adu alala gbü nga ra. Te di bala, mü ena amaka *küküwa te gara, agbü sü ka Me agbü kpï.” 22 Te komoko la je ngü la, fü ah akpo da endunduru gbüra ye, de mere cïnga emaguma ye. Fü ah ayia alügü nga ye, adu kpa gba ye, de mere fïngangü gbü nzö ye, angü wü e fa ta esasaka sü.
23 Fü Yesu afü te-ye, amala ngü fü wü kpara ka-ye, gü ba, “Atï! Te mü de kpara de mere bi wü e esaka mü la, mü ena afü te-mü, ato maguma mü fü Me, neh baye baye?” 24 Fü ngü la aga gbü jia wü *kpara ka Yesu afa sü. Fü Yesu adu anda nga ngü la, gü ba, “Ah de kpeke ngü teka fü kpara ato maguma ye fü Me. 25 Ah baka ya,* te le arï gbü enga gö sögbe. Ah tï eyi arï kpala fanü? Ah tï arï nda de! Amba ngü ka mene kpara de mere bi wü e esaka ye, ah kpah bala. Ah ena adi kpekpeke fefe, teka afü maguma ye, ara fü Me.” 26 Fü ngü anza gömö wü kpara ka Yesu ꞌburu. Fü ewü akpo da eyi-ta tete-wü, gü ba dene, “Te ngü la tïne bala la, biri kpara ladü te ena aküwa?” 27 Fü Yesu aceka jia ewü, gü ba dene, “Kpara te ena aküwa te-ye de tete-ye nda ma. Angü ngü la fa wü kpara eyi ꞌburu. ꞌDuwa te Me ena aküwa mü me-ye. Angü ngü te ena afa Me nda ma.”
28 Petero, fü mü arü amala ngü fü Yesu, gü ba dene, “Mere kpara deyï, ye ceka la, ani ce wü e ka-ani eyi ꞌburu, teka alala gbü nga ye. Te ah di bala ne, ngü ka-ani ena adi baye?” 29-30 Yesu gü ba, “Wayi, yi ena amaka züka ngü. Ngü te ma emala dene, ah de zu ngü. Te mü ce wü e ka-mü teka ra, teka amala ngari ra fü wü kpara la, Me ena ale ta-ngü te mü fanü. Mü ena amaka kpah cïnga füh kotö ne, angü wü vügü ka-nih ladü. Amba Me ena ato mere bi züka ngü fü mü, afa nda-mü te mü ce la. Anga mü ce neh ene? Te ah de gba mü, wü di enga ni mü, wü wö mü ake ni mü, anga wü di mü, te mü ce ewü teka ra la, Me ena ato kpah mere bi züka ngü fü mü füh kotö sene, da wü e te mü ce la. Kpah bala, Me ena aküwa mü gbü sü ka-ye agbü kpï, fï mere badi. 31 Amba yi mere e acu ngü yi nda-yi de, angü bi wü kpara, te ewü mere te-wü baka wü cögbörö kpara füh kotö ne, te gara, Me ena afü ewü baka kükürü wü kpara. Kpah bala, mene ewü, de te ewü di ba kükürü wü kpara füh kotö ne, te gara Me ena afü ewü, ao angbe cögbörö wü kpara fü wü bu wü agbü sü ka-ye, agbü kpï.”
Dela ngü te Yesu mala, teka wü kpara de mere bi wü e esaka wü.
Dene ebabata ngü te Yesu mala, teka kpi ka-ye
Matayo 20:17-19; Luka 18:31-34
32 Fütanga ngü la, fü wü Yesu ayia angbü enü agbü Yerüsalema. Te wüh ngbü enü tete, fü Yesu ayia atï nda-ye kpa engagira nü. Fü wü kpara kaka-na angbü efa nganga na de mere fïngangü gbü nzö wü. Fü mere bi wü kpara angbü kpah enü fütanga ewü de mere cürü te wü. Fü Yesu adu kpah aza wü kpara ka-ye nzükpa de füh ye ꞌbasu ne mba canza edere sü. Fü ah akpo da emala ngü fü ewü, teka ngü te ena amere ye agbü Yerüsalema kpala, 33 gü ba dene, “Te nih ena akoro agbü Yerüsalema la, wüh ena azoro ra, *Ye Kpara ka Kpï, anü di engagira wü *mere kovo bete wü *mürü rïrï, te ewü le ngü ka-ra de ne. Wü mere kpara la ena akolo ngü ka-ra, gü ba, ‘Ah le de wüh mörö ra asidi.’ Fü ewü ayia ato ra fü wü *ganzi kpara. 34 Fü wü ganzi kpara la akpo angbü emü ra, da efala ra, da esü ngüsü gbüra ra, da esüma ra de juru. Fü ewü amörö ra asidi. Gbü *ebabata sïkpï, Me ena adu azükü ra gbü kpi la.” Dela ngü ta te Yesu mala fü wü kpara ka-ye teka kpi ka-ye.
Dene yitangü ka Yakobo ake Yüwane
Matayo 20:20-28
35 Fütanga ngü la, fü wü *Yakobo ake *Yüwane, wü di Zebedayo ayia arü amala ngü fü Yesu, gü ba dene, “Mere kpara deyï, gara enga ngü ladü gömö ani, te ani ele ayi-ta ye di.” 36 Yesu gü ba dene, “Wü mala emala.” 37 Wüh gü ba, “Gbü sïkpï te ye ena angbü mere miri tete na, ani ele angbü ede ye, baka wü cögbörö kpara ka-ye, gara gbü kokpa, gara gbü kamisü.” 38 Yesu gü ba, “Ngü te yi mala la, yi wu sisi na mbi mbi de. Te yi le amaka wazi baka nda-ra la, ah le de yi zü kpah mere cïnga baka nda-ra, de te ma ena azü ne. Yi tï eyi azü mere cïnga, baka nda-ra la? Ngü la tï afa yi de?” 39 Wüh gü ba dene, “Wayi, ani le eyi amere ngü la.” Yesu gü ba, “Ah mbi. Yi ena azü mere cïnga baka nda-ra fanü fanü. 40 Amba ma tï ao yi baka mere kpara, fütanga ra, nda-ra de. Ngü la ka-ye de ngü ka Wüba Me, angü ah reke sü la eyi teka wü kpara ka-ye, te engu fe ewü.”
41 Fü du wü *kpara ka Yesu nzükpa ne ayia aje ngü la. Fü maguma ewü ayia asiti eküte wü *Yakobo ake *Yüwane. Fü ewü angbü da efï ngü emaguma wü, gü ba, “Wüh ele ao te-wü ba mere kpara gbü nzö ani?” 42 Te Yesu wu ngü la bala, fü ah adu aï wü kpara ka-ye la ꞌburu kpaka ye, amala ngü fü ewü, gü ba dene, “De-yi, yi wu eyi, gü ba, wü miri füh kotö ne ngbü engbü gbü nzö wü bu wü de mere wazi, fü ewü angbü emere wü kpara esa lö wü ne, baka e te ewü ele. 43-44 Yi le amere kpah bala? Ah bala de. Te mü ele angbü ba mere kpara esüka wü bu mü la, mü fü te-mü baka jaji, te ngbü emere tima fü wü bu ye. 45 Te di bala, ah le de yi fü fïngangü ka-yi baka nda-ra. Angü de-ra, *Ye Kpara ka Kpï, ma koro füh kotö ne, neh teka ne? Yi efï nda-yi, gü ba, ma koro ta teka angbü ba mere miri, teka fü wü bu ra angbü emere tima fere? Ah bala nda de. Ma koro teka amere tima fü wü kpara, da ele ta-ngü te ewü. Angü ma ena ato te-ra fü kpi, teka afa wü kpara gbü *siti ngü ka-ewü, fü ewü aküwa.”
Dela ngü te Yesu mala fü wü kpara ka-ye, teka mene kpara te Me ena ao memere.
Dene ngü ka Yesu ake Batïmaya
Matayo 20:29-34; Luka 18:35-43
46 Baka te wü Yesu ngbü fï bü enü te kaje ka Yerüsalema, fü ewü anü akoro agbü Yeriko. Fü ewü ayia sela de mere bi wü kpara gbü nga wü, teka anü agbü Yerüsalema. Fü ewü amaka gara komoko de ïrï ye Batïmaya, te ngbü edere kaje, da eyo e te wü kpara, angü jijia na nda ma. 47 Fü Batïmaya aje ngü, gü ba dene, “Yesu§ koro eyi.” Fü ah ayia aba rere kpa tikpi, gü ba dene, “Yesu! Kundu ye *Davidi! Ni wu eyi, gü ba, Me tima ye teka aküwa ani ne! Ye ceka la bü cïnga te ni baaa!” 48 Fü wü kpara aci ꞌburu, amala ngü fefe, gü ba dene, “Ye nga enga!” Batïmaya le ngü ka-ewü la nda de. Ah ngbü fï eba rere kpa tikpi bala, gü ba, “Yesu! Kundu ye Davidi! Ye ceka la bü cïnga te ni baaa!”
49 Fü Yesu arü amala ngü, gü ba, “Wü ï engu akine.” Fü ewü ayia aï Batïmaya kpaka Yesu, gü ba dene, “Yesu te eï ye. Ye gu maguma ye, de ye yia eyia, ye nü kpakaka na la.” 50 Fü Batïmaya ayia agbi mere bongo ka-ye asidi, ace kötö. Fü ah ayia akpe anü kpaka Yesu. 51 Fü Yesu ayi-ta Batïmaya, gü ba dene, “De-ye deyï, ye ele de ni mere fü ye ne ngü ne?” Batïmaya gü ba, “Akoo, mere kpara, ma ele de mü ü jia ra, teka de ma di eceka kpï!” 52 Yesu gü ba, “Ah mbi. Mü küwa eyi, teka te mü to maguma mü eyi fü Me. Mü go ego.” Fü jia Batïmaya ayia aü raaa! Fü Batïmaya ayia akpo da efa nga wü Yesu.
* 10:4 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 24:1. 10:6 Mü ena amaka ngü la gbü Gina Ngü 1:27. 10:8 Mü ena amaka ngü la gbü Gina Ngü 2:24. § 10:19 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Gogo ka wü di enga Yïsarayele 20:12-16. * 10:25 Ya te wüh mala nganga de sene, gbü ngü Giriki, wüh mala ka-wü nga kamele. 10:25 Sögbe de libira anga sïndanï. 10:46 Ïrï wö ye Batïmaya de Tïmaya. § 10:47 Yesu de kpara ka Nazareta.