9
Dene ngü te Yesu küwa gara kpara te küküte kpi akpi ꞌburu
Marako 2:1-12; Luka 5:17-26
Te wü Yesu kö mere ngu de wü kpara ka-ye la tete, fü ewü anü akoro agbü Kaparanama, gbü sü te engu ngbü engbü gbügbü.
Fütanga ngü la, fü wü gara kpara abï gara komoko füh kaꞌda, te küküte kpi akpi ꞌburu, akoro di kpaka Yesu. Fü Yesu awu, gü ba, “Wü kpara la to maguma wü eyi fü ni fanü fanü.” Fü Yesu ayia amala ngü fü mürü keke la, gü ba, “Enga ra, mü gu maguma mü, angü wü *siti ngü ka-mü, ta te mü mere gbü jia Me ne, ma boro eyi ꞌburu asidi.”
Te wü gara *mürü rïrï je ngü te Yesu mala fü komoko la de bala ne, fü ngü la ayia ake te ewü. Fü ewü angbü efï ngü emaguma wü, gü ba, “Apa! Dene ne töndö ngü ne? Komoko la le ao te-ye da Me? Ah ngbü ka-ye dela efala Me!”
Amba Yesu wu fïngangü ka-ewü la kpo. Fü ah adu afü te-ye, amala ngü fü ewü, gü ba, “Yi ngbü de siti fïngangü emaguma yi, neh teka ne? 5-6 Yi wu de, gü ba, ma de *Ye Kpara ka Kpï? Te di bala, wazi ra ladü, teka adi eza siti ngü ka wü kpara füh kotö ne, gbü nzö ewü di asidi. Yi fï nda-yi, gü ba, ngü te ma mala fü mürü keke, gü ba, ma boro siti ngü ka-ye eyi ne, ah de töndö ngü kükürü? Yi ena awu ngü la enatikine!”
Fü Yesu adu afü te-ye, amala ngü fü mürü keke la, gü ba dene, “De-ye deyï, ye yia eyia tikpi, de ye za darara ka-ye, ye go kpa ekötï.” Te di bala, fü komoko la ayia arü tikpi, aza darara ka-ye, ale kaje, ago agba ye.
Fü ngü la aga gbü jia wü kpara la afa sü. Fü ewü akpo da egbo nga ïrï Me, teka wazi de te Me to fü Yesu ne.
Dela ngü te Yesu gü tamu wazi, de te Me to fü ye ne tete, fü wü mürü rïrï.
Dene ngü ka Matayo te Yesu ï engu
Marako 2:13-17; Luka 5:27-32
Fütanga ngü la, fü wü Yesu ayia gbü sü la, anü sü ka-wü. Te wü Yesu ngbü eguru sü tete, fü ah awu gara komoko de ïrï ye Matayo *Levi,* te ngbü gbü sü ka tima ka-ye, da ero *jiase ka wü e, eto fü miri ka wü Rüma. Fü Yesu arü amala ngü fefe, gü ba, “Matayo, ma ele de mü fa nga ra, baka *mürü tima ka-ra.” Fü Matayo ayia ꞌduwa, alala gbü nga Yesu.
10 Fütanga ngü la, fü Matayo ayia areke zü-e agba ye. Fü ah ayia aï wü Yesu, de mere bi wü bu ye, ta te ewü ngbü ero jiase de ewü ne, kpah de mere bi wü kpara, te wü *Farusi le ewü kpah de. Angü wü Farusi la ngbü efï, gü ba, wüh de siti wü kpara. Fü wü kpara la angbü ezü e de wü Yesu kpala. 11 Fü gara wü Farusi ayia aje ngü la. Fü ewü ayia akoro kpaka wü *kpara ka Yesu, ayi-ta ewü, gü ba, “Ah mere baye, te mere kpara ka-wü ngbü ezü e, de wü siti kpara de bala ne?”
12 Te Yesu je ngü la bala, fü ah ayia amala ngü fü wü Farusi la, gü ba, “Te keke te mü ma la, mü ena anü anü kpaka mürü kuwa? Mü tï anü de. ꞌDuwa te keke ladü te mü, fü mü anü kpaka mürü kuwa, de ah küwa ni. 13 Ngü ka-ra kpah bala. Ma koro füh kotö ne teka züka wü kpara de. Ma koro ka-ra teka aï siti wü kpara, de wüh fü maguma wü, fü ewü aküwa. Amba nda-yi, wü Farusi, te yi gü ba, ani de züka kpara me-ani ne, ah le de yi je la si-ngü gbü ngü te Me mala gbü *Ngari ye, gü ba, ‘De-ni, Me, dene ngü te ni le, de wü mere. Ni le de wü ceka cïnga wü bu wü, ale ewü de züka maguma wü. Angü te wü mere bala de la, mere bi wü nü, de te wü ngbü ewa, eto fü ni baka laꞌbï ne, ni Me, ni tï ale nda-ni de!’ Dela ngü ta te *mürü dofo Oseya ba gbü Ngari Me, teka yi.”
Dene ngü ta te wüh yi-ta Yesu di, teka to rïrï kaka
Marako 2:18-22; Luka 5:33-38
14 Fütanga ngü la, fü wü gara kpara ka *Yüwane Mürü Babatïza akoro kpaka Yesu, ayi-tata, agü ba, “Nda-ani, wü kpara ka Yüwane, gara wü sïkpï ladü te ani zü e de, da *eꞌbï te-ani, teka adi eku gba fü Me. Nda wü Farusi kpah bala. Anga ah mere neh baye, te nda-ye wü kpara ne, le ngü ka gele ka-ani mbi mbi de, fü ewü angbü ezü e gbü wü sïkpï ꞌburu ne?” 15 Fü Yesu alügü ngü fü ewü gbü mani, gü ba, “Yi ngbü efï nda-yi, gü ba, te wüh ï wü kpara gbü karama la, wüh tï azü e te ewü ï ewü tüngüngü gbü karama la de? Wüh ena azü e azü, angü mürü karama la ladü tundu de ewü. Amba te gara, te wü vügü ena aza mürü karama la, esüka wü awuba ye asidi la, wüh tï azü e de, ka cïnga emaguma wü.”
16 Fü Yesu adu kpah amala gara ngü mani fü ewü, teka to rïrï ka Me te engu ngbü erï wü kpara di ne, gü ba, “Te diri bongo ka-mü sörö asörö la, mü tï eyi aza to bongo teka atükü te didiri na la? Mü tï amere bala de, angü didiri na la ena adu kpah asörö ka-ye asörö. 17 Kpah bala, te mü le aküꞌda fï ka-mü la, de mü mere e aküꞌda gbü diri bütü körö körö ne de. Angü diri bütü la ena adü, aöfö ka-ye, fü fï ka-mü la atökö ka-ye ꞌburu akötö. Ah le fü mü aküꞌda fï ka-mü gbü to bütü, teka fü fï ka-mü angbü ꞌbe. Kpah bala, te mü le to rïrï ka-ra la, mü tï alala fï bü eküte diri gele ka wü kundu mü nda-mü de.”
Dene ngü te Yesu küwa ye Yayïrü,
bete gara würüse
Marako 5:21-43; Luka 8:40-56
18 Baka te Yesu ngbü la emala ngü la tete fü wü kpara sela, fü gara mere kpara ayia akoro, atï eri lö Yesu, andaꞌba te-ye fefe, gü ba, “Mere kpara, ye ra jaji würüse, kpi eyi tïtïne. Ma endaꞌba te-ra fü mü, de mü koro, mü zükü engu.” 19 Fü Yesu ayia de wü kpara ka-ye, afa nganga na.
20 Te wüh ngbü enü tete, fü gara würüse ayia azi te-ye ꞌbïlï! amofo mö bongo ka Yesu, to kpa ekükürüfe. Angü ngüte ngbü ta ego eküküte teka wü re nzükpa de füh ye ꞌbasu. 21 Würüse la fï ta emaguma ye, gü ba, “Te ni mofo bü nzö mö bongo kaka-na la, ni ena aküwa gbü keke ka-ni la aküwa.”
22 Fü Yesu afü te-ye, awu würüse la, amala ngü fefe, gü ba, “Enga ra, mü gu maguma mü. Mü küwa eyi, angü mü to maguma mü eyi ꞌburu fere.” Yesu bü te emala ngü la bala, ꞌduwa fü keke ka würüse la ayia anza.
23 Fü wü Yesu anü akoro agba mere kpara la. Te wüh koro tete kpala, fü ewü amaka mere bi wü kpara, te ewü ngbü eku gba de yiyi, da ebï ci gba, füh kö mbarase la. 24 Fü Yesu amala ngü fü ewü, gü ba, “Wü yia eyia, wü koro ekoro kpa etanü, angü jaji würüse ne kpi nda de, ah ngbü ka-ye era ara.” Fü wü kpara la akpo da emü Yesu, da efala ngü kaka la, angü wüh wu eyi fanü, gü ba, mbarase la kpi ka-ye eyi. 25 Te wü kpara la koro tete ꞌburu kpa etanü, fü Yesu arï kpa esambü, azoro kpa jaji würüse la. Fü jaji würüse la azükü gbü kpi cukuru! ayia arü tikpi.
26 Dela ngü ta te Yesu zükü jaji würüse la tete gbü kpi. Fü nga-ngü la ayia awü, abaya esüka wü kpara gbü nga nzö sü la ꞌburu.
Dene ngü te Yesu küwa wü kpara ꞌbasu te jia ewü ni ani
27 Gbü gara ra, o wü Yesu ngbü enü andoro, fü wü gara kpara ꞌbasu, te jia ewü ni ani, ayia akpo da efa nga Yesu, da eku gba, endaꞌba te-wü fü Yesu, gü ba, “Ako Yesu, Mere Miri te Me tima ye teka aküwa ani ne, ye ceka la cïnga te ani ne, baaa!” 28 Fü Yesu ayia arï kpa esambü, gbü sü te ewü ngbü engbü tete. Fü wü kpara ꞌbasu la ayia akoro kpakaka na, angü wüh le ace nganga de. Fü Yesu ayi-ta ewü, gü ba, “Wü wu eyi, gü ba, ni tï eyi aü jia wü fanü?” Wü kpara la gü ba, “Wayi, mere kpara, ani wu eyi bala!” 29 Fü Yesu amofo jia ewü, agü ba, “Ah mbi. Baka te yi to maguma yi eyi fere fanü ne, ah le de jia yi ü eü.” 30 Fü jia wü kpara la ayia aü te-ye. Fü Yesu adu amala ngü fü ewü kpekpeke, gü ba, “Wü mere e amala nga ngü la fü kpara biringbö kpo de.” 31 Amba wü kpara la le amere ngü, te Yesu mala fü ewü ne, nda-wü de. Fü ewü akpo da emala nga Yesu fü wü kpara, gbü nga nzö wü sü la ꞌburu.
Dene ngü te Yesu küwa kpara te ro mö de
32 Baka te wü Yesu yia enü tete, fü ewü akoro kpah de gara kpara te ro mö de, angü *siti wü di enga me ngbü emere engu me-wü bala. 33 Te Yesu liki siti wü di enga me guvu komoko la tete, ꞌduwa fü engu akpo da ero mö. Fü ngü la aga gbü jia mere bi wü kpara la afa sü. Fü ewü angbü da emala ngü esüka ewü, gü ba, “Ani wu mene ngü de bane gügü gbü tö ka *Yïsarayele sene la de.”
34 Amba wü *Farusi kpo da emala nda-wü, gü ba, “Yesu maka wazi, teka aliki *siti wü di enga me la di, esaka *Satana, te di de miri ka wü di enga me ne!”
Dene ngü te cïnga mere bi wü kpara rï di te Yesu
35 Fütanga ngü la, fü Yesu angbü endoro gbü wü kötï ka sü la ꞌburu, da erï wü kpara de to ngü ka Me, kpa *esambü ka biti-te ka-ewü. Fü ah angbü kpah da emala fü ewü, gü ba, “Me ngbü eï wü, de wü koro kpaka ni, fü ni afü wü, akoro di züka wü kpara ka-ni.” Kpah bala, engu ngbü da eküwa wü kpara gbü wü keke ka-ewü ꞌburu. Fü mere bi wü kpara angbü efa nganga na.
36 Gbü gara sïkpï, fü Yesu ae jia ye, aceka mere bi wü kpara te ewü ngbü efa nga ye ne. Fü ngü ka wü kpara la ato mere cïnga emamaguma, angü wü kpara la ngbü de mere fïngangü, angü maguma ewü ꞌbasu ꞌbasu. Wüh ngbü ka-wü baka wü kambiliki, te kpara di fütanga ewü ma. 37 Teka ngü la, fü Yesu ayia amala gara mani fü wü kpara ka-ye, gü ba, “Ah le de yi le ta-ngü te wü kpara la, angü wüh le ta eyi ato maguma wü fü Me ne, amba kpara te ena arï ewü de to *ngari Me nda ma. Wüh baka ndo te ndri eyi agbü yï, amba kpara teka awa ndo la, ao gbü kafa nda ma. 38 Yi ena amere de ngü la neh baye? Ah le de yi ku gba fü Me kpekpeke, teka de engu tima wü gara kpara, ale ta-ngü te yi, amala ngari Me fü ewü, angü engu me-ye de mürü yï la.”
* 9:9 Matayo Levi de kpara te ba buku ne me-ye. 9:13 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Oseya 6:6. 9:15 Karama la, ah de karama ka za würüse.