12
12:1-10 (12:1-6) Poll Uru-Kumbu Tepa Kanupa Kene Ung-Tondulu Mare Pulele Piliirim Kene (12:7-10) Méle Te-ni Yunga Kangina Turum Temanele (11:16-33 kene wasie)
1 Na-ni nanu kape nimbu nanga bili paka tokur mele mundupu naa kelepu aima paka tombuko. Aku naa tembu kene teku kis-silimele nimbu simbu niker mele naa piliingí. Aku tembu kene sika tepu kis-simbu, na-nanu bi paka topu kape nimbú ulele-ni sika eni kene na kene oliu naa liipa tapunjumba akiliinga-pe ⸤nanga bili paka topu nanu kape nimbu ung te wasie niambu⸥.
Auliele-ni uru-kumbu mele sipa ung mo topa pirim ung mare na nimba sirim-manga ung mare ⸤na-nanu kape nimbu⸥ niambu:
2 Krais-nga yi te kanupu bi siliu, yi kanili punie malapunga tale omba pupili ui Auliele-ni yu liipa sinjipa memba mulú-kolea ai-suku-singi mulú-kolea tenga sukundu memba purum. Yi akili kalu pali memba purum mola minéle mindi memba purumunje, na naa piliiliu. Pulu Yili-ni mindi yunu piliilimú.
3-4 Yi kanili, Pulu Yili-ni mulú-kolea aima kaína liipa sinjipa memba purum mele na piliiker, ⸤akiliinga-pe⸥ akili kalu pali memba purum mola minéle mendepulunje, na naa piliiker. Pulu Yili-ni piliilimú. Yi kanili-ni ung mare piliirim ung kanuma ⸤‘Yambuma piliangi.’ niku kene⸥ yambuma ningíndu piliiku sundulkemela. ‘Yambuma-ni naa niku sangi.’ niku mi tolemele ungma piliirim.
5 Yi te aku-sipa ulu te tirim ⸤niker⸥ yilinga bili paka tonjupu kape ninjimbu akiliinga-pe nanga bili paka topu kape naa nimbále. ‘Nanga bili paka tambu.’ nimbuliinga na tondulu te naa pelemú mele akili kene buni na-kene wendu olemú mele aku-selenga mindi nimbu sipu bi paka tombu.
6 Mola na-ni sika nanu kape nimbu nanga bili paka tolkanje, sika-ungma mindi nilkaliinga na kelep tuli yi te naa molka. Akiliinga-pe ⸤Pulu Yili-ni uru-kumbu-ni liipa ora sirim, na mélema kanurundeliinga⸥ nanu kape nimbu nanga bi paka tolkanje kapula naa-ko telka akiliinga nanga bili paka naa tombu. ⸤Na-kene aku-sipa uluma wendu urum mele mindi⸥ yambuma-ni piliiku kene nanga bi paka tonjuku na liiku ai silkimelanje kapula naa telka. Na we tepu molupu ung nimbu siliuma mindi piliiku kene na moliu mele sumbi-siku piliingí kene kapula. ⸤Andi yima-ni eninga bi kape niku paka tolemele mele aima naa tembu.⸥
7 Pulu Yili-ni na mulú-koleana memba pupa na méle aima kaíma liipa ora sirim kanurundeliinga ⸤na aima kara pulka akiliinga-pe Pulu Yili-ni⸥ Na ‘kara naa pambu.’ nimba nanga kangikundu mindili nombu molumbu méle te sirim. Méle akili ⸤kurumanga nuim⸥ Seten-nga kendemande te-ni ‘Na mindili nambu.’ nimba taki-taki mindili silimú. ⸤Pulu Yili-ni⸥ ‘ ‘Na-nanu yi-auliele moliu.’ nimbu naa piliambu.’ nimba kene na-kene ‘aku-sipa buni wendu upili.’ nirim.
8 ‘Auliele-ni na liipa tapunjupa buni kanili wendu liinjipili.’ nimbu wale yupukunga yu tondulu mundupu mawa tirindu
9 akiliinga-pe yu-ni ⸤bunele wendu naa liipa kene⸥ nandu nimba mele: “Yambu te tondulu naa pelemú kene nanga tondulale-ni yu tondulu aima ola-kilia pelemáliinga na-ni ⸤Poll⸥ nu we kondu koliu ulele-ni nu kapula muluni.” nirim. ⸤Yu-ni aku-sipa nirimaliinga⸥ na tondulu naa pili yili moliáliinga na nanga bi paka tombundu numanu siliu. ⸤Tondulu naa pípili moliáliinga Krais-nga tondulale na-kene pepa na nokulemú-na piliipuliinga aku-sipu teliu.⸥
10 Na Krais-nga kongun tenjiliáliinga
kuru tolemú mola kangiele pange-mangi telemú mola numanu tondulu naa pelemú kene kepe,
na teku kis-siku ung-taka tonjuku teku pipili konjuku mini-wale mundunjulimele kene kepe,
na-kene buni pulele wendu olemáliinga mindili noliu kene kepe,
yambuma na numanu kis panjiku kene ‘Na-kene bunima wendu upili.’ niku kene na teku kis-siku mindili silimele kene kepe,
na numanuna bunima tepa waengu naa nipili moliu kene kepe,
aku-sipa bunima wendu-wendu olemú kene na tondulu te naa pelemú kene, ⸤Krais-nga tondulale na-kene pepa na nokulemáliinga⸥ tondulu pupili moliáliinga numanu waengu sipu ‘Ulu kanuma wendu upili.’ nimbu moliu.
12:11-21 Poll-ni “Krais-nga Korin-Yambuma Krais-nga Ungele Tondulu Munduku Piliilimili Mele Enembu Naa Kolku Kamu Tondulu Munduku Piliiku Molangi.” Nirim Ung Te (11:1 pulu monjuku kanui)
11 ⸤‘Nanga bili ola pípili.’ nimbu nanu kape nimbu ung niker kanili⸥ manda naa tipili, nimbu kis-sipu kelep tokur akiliinga-pe eni ‘Na teambu.’ niku ulku tokomele-na aku-sipu teker. ⸤Andi yima-ni na niku kis-si ring kene enini piliangi eni Ko rin-yambuma-ni⸥ na ‘yi kaiéle.’ niku kape ninjilkemelanje papu. Akiliinga-pe kape naa ninjiringeliinga na-nanu kape nimbu bi paka tundu. Na sika bi naa molemú yili akiliinga-pe andi yima “Oliu Krais-ni “Nanga kongunale tenji-pai.” nimba liipa mundurum yi kaí auli olandupama molemulu.” nilimele yimanga na yi mania te naa moliu, akiliinga eni na aku-siku kape ninjilkemela.
12 Krais-ni “Nanga kongunale tenji-pai.” nimba liipa mundurum yima-ni telemele mele ‘na eni-kene molupu kene ⸤‘Na aku-sipa yi te molemú.’ niku kanangi.’ nimbu⸥ yu-ni liipa mundurum yima-ni telemele mele na-ni aku-sipu ulu mare tirindu. Na mindili nombu kongun lakupu tirindu bunima ‘We meambu.’ nimbu enembu naa kolupu tondulu mundupu molupu kene, Pulu Yili-ni mindi kapula ulu-tonduluma telemú mele ulu-tondulu pulele lupa-lupama tepu, yambuma kanuku kene aima mini-wale mundulimele ulu-tonduluma tirindu kanili.
13 Na-ni Krais-nga yambu-talape mare-kene tirindu mele olandupa, eni Korin Krais-nga yambu-talapele-kene tirindu mele mandupaye? Ulu tilu mindi yambu-talape lupama-kene tirindu, eni Korin-yambu talapele-kene naa tirindu, akili kongun tinjirindeliinga eni buni sipu ⸤“Méle kalai.” naa nirindu.⸥ Eni buni aku-sipu naa sirindele lawa tirindu akiliinga-pe lawa tirindeliinga na-kene numanu kis naa panjiku, kanuku konde tenjai.
14 Ekupu na eni molemelena wale yupuku-sipu ombú teker akiliinga-pe ombu kene eni buni te sipu ⸤“Mélema sai.”⸥ nimbúndu naa ombú. Na eninga mélema numanu monjupu liimbundu naa ombú. Na eni numanu monjupu kanombundu ombú. Kangambulama-ni anupili lapalii penga liiku tapunjungíndu mélema naa nosinjilimele; anupili lapalii-ni kangambulama liiku tapunjungíndu mélema nosinjilimele kanili.
15 Aku-sipu, na-ni ‘Eni liipu tapunjambu.’ nimbu numanu sipu nanga mélema eni simbu, na-nanu kepe eni simbu. Na-ni eni numanu ola-kilia monjuliáliinga eni na laye-teku numanu munjingí kene kapulaye?
16 Akili sikanje akiliinga-pe na-ni eni buni te naa sirindu. Akiliinga-pe ⸤eninga yi mare-ni ‘Poll-ni oliu⸥ buni we sikem. Yu ⸤méle naa kalemulaliinga⸥ ku-moni wa liimbandu nimba eku sikem. ⸤Yambuma liipa tapunjumbandu “Sai.” naa nikem.⸥’ nilimele. ‘Kundi tuli ulu-pulele Poll-kene pelemú.’ nilimele.
17 Akili nambimuna nilimeleye? Na-ni yi mare eni molemelena “Pai.” nimbu liipu mundurundu kanili “Eninga mélema wa liinjangi pai.” nimbu liipu mundurunduye?
18 Na-ni ui Taitas “Eni molemelena aima pui!” nimbu tondulu mundupu liipu mundurundu kene oliunga angin te “Taitas-kene tapú-tokulu pale.” nimbu liipu mundurunduko kanili. Penga Taitas eni muluringna omba kene eni nimba eku sipa mélema wa liirimuye? Taitas kene olsunga numanu tilu-sipa pípili kongun naa telembuluye? Olsu-ni ulu telembuluma tilu-sipu naa telembuluye?
19 Pepá topu siker ili ‘ ‘ ‘Yu-ni telemú mele sumbi-sipa telemú.’ niku piliangi.’ nimba topa sikem.’ niku piliilimiliye? ⸤Aima mólu!⸥ Pulu Yili piliipa mulupili i niker: ‘Krais-ni “Ni.” nilimú mele niliu. Nanga yambu numanu monjuliu yambuma, na-ni ulu teliuma pali eni liipu tapunjupu numanu tondulu pupili mulungí uluma mindi teliu.’ niker. ⸤Akili gólu naa tokur, Pulu Yili-ni piliilimú.⸥
20 Na eni molemelena ombu kanombáliinga laye mini-wale pukum. ‘Na eni molemelena ombú kene eni ‘Oliu molupu konjumuláliinga kanupa kaí piliipili.’ niku piliilimili mele yambu te naa kanombu.’ nimbu piliiliáliinga aku-sipa mini-wale pukum. ‘Eni ‘na yi kaiéle’ niku piliiku ‘Na kanamili.’ niku piliilimili-mele ombú kene na kanuku kene ‘Yu aku-sipa naa molemú.’ niku kanungí kene kapula naa temba.’ nimbu piliiliuko. ‘Ombu kanombu kene eni nambulka uluma teku mulungínje.’ nimbu piliiliáliinga mini-wale pukum.
‘Eni tombulku niku,
⸤teku konjuku méle kaíma nosulimele⸥ yambuma kene numanu kis panjiku,
lkisiku arerembi kolku,
yambuma kondu kolku liiku naa tapunjuku eni-enini lupa-lupa nokuku,
yambumanga ung-bulkundu ninjiku,
anduku gólu toku yambuma temani toku siku,
kara puku,
anju-yandu ungma naa piliiku numanu tiluele naa pípili uluma lupa-lupa teku bemba siku,
ulu-kis aku-sipama teku aima molku kis-singí kene kanombunje.’ nimbu piliiliáliinga na mini-wale pukum.
21 ⸤Eni molemelena ombu kanombaliinga ung te wasie pelemúko.⸥ ‘Eni molemelena alsupu ombú kene eni kanuku molangi nanga Pulu Yili-ni na tepa pipili konjupa mundu-mong tenjinjimbu. Ui ulu-pulu-kis tiring yambuma teku kis-siring mele kanuku kis naa piliiku numanu topele naa turing lem ulu aku-sipa mele te na-kene wendu ombá.
Ambuma kene yima kene wapera turing uluma kene,
yi naa puku ambu naa liili yambuma-ni waperanale tiring uluma kene,
aku-siku ulu-kísima mindi tingíndu waka kolku numanu kimbu-siku anduku tiring uluma kene,
aku-siku teku kis-siring ulu kanuma kanuku kis piliiku numanu topele naa turinginje. Ui tiring mele we teku molemelenje.’ nimbu piliipu na mini-wale mundupu moliu. Sika aku-siku teku molangi úndu lem kanupu kene na eni-kene numanu buni tipili kola tembu.