8
1 akiliinga-pe Yesos ‘Unji-Ollip Punie Lili Ma-Pangiele’ nili akuna olandu purum.
2 Kanu-kene ipulam-ui, kolea tangumba muni lirim kene yu kelepa ⸤Pulu Yili popu toku kaluring⸥ lku-tembolluna purum kene yambuma yu mulurumna oku máku toku muluring kene enini ung-bo tonjupa mani simbandu yu mania mulurum.
3 Kanu-kene Pulu Yili-nga ung-manimanga puluma piliiku ung-bo tonjuku mani siring yima kene Perisi-yima kene enini ambu yi puli te yi te kene waperanale tiringliele liiku meku oku yambuma muluring kumbi-kerina oku ola angnjiku kene,
4 Yesos-ndu niku mele: “Ung-Bo Tunjuliele, ambu yi puli ili yi te kene waperanale teku mulúngli yambuma-ni kanúngi-na membu okomulu.
5 Moses-ni ung-mani te sipa panjipa kene nimba mele: “Ambu aku tembale ku-ni toku konjai.” nirim akiliinga nu-ni nambulka niniye?” niring.
6 Akiliinga-pe enini sika piliingíndu naa niring. ‘Yu-ni nambulka nimbánje? Nimba kis-simba kene kot tenjimulú.’ niku aku-siku walsiring.
Akiliinga-pe Yesos ma kanupa kili-ni mana bi topa mulurum.
7 Kanu-kene yu taki-taki walsi-pui-upui tiringeliinga olandu-sipa kanupa kene eninindu nimba mele: “Eninga yi te ulu-pulu-kis te naa pelemú yi te-ni ambu ili kumbi-lepa ku-ni tupili.” nirim.
8 Aku nimba kene yu kelepa ma kanupa mana bi topa mulurum.
9 Aku nirim-na piliikuliinga yi-aulima enini te tale niku pena-pena puku Yesos munduku kelku enini puring. Yi-aulimanga yi-nuimima ui kumbi-leku puring kanu-kene we yi-aulima aeleku puring kene Yesos yu-yunu mindi mulurum, ambale yu mulurumna we angiliirim.
10 Kanu-kene Yesos olandu-sipa kanupa kene ambale walsipa nimba mele: “Ambale, yima tena molemeleye? Yi te-ni nu ‘Teku kis-sínaliinga kot tenjambu.’ naa nimuye?” nirim.
11 Ambale-ni nimba mele: “Auliele, yi te-ni na kot naa tenjimba tekem.” nirim.
Yesos-ni nimba mele: “Na-ni kepe ‘Nu-ni teku kis-sínaliinga mindili nani.’ naa nikeraliinga nu pukunu kene ulu-pulu-kis tellu mele munduku kelkunu, alsuku naa ti!” nirim.
8:12-20 (Temani ilinga bi tale mele.) Te: Yesos Mulurum Mele Yu-ni Yunu Witnes Molupa Yambuma Nimba Sirim Temani Te Te: Yesos Mana-Yambumanga Pa Tinjilieliinga Ung Te
12 Yambu muluringmandu Yesos-ni kelepa nimba mele: “Na ma-koleamanga pali yambumanga pa tinjiliele. Na andupu molumbuna lumbili anduku mulungí yambuma sumbulú túlina naa anduku mulungí. Kona mululi ulu-pulele silimú pa tiliele kene mulungí.” nirim.
13 Aku nirim-na yi-auli Perisima-ni piliikuliinga yu-kene toku monjuku niku mele: “Nu mollu mele nu-nunu nikunu sillu akiliinga nu-ni ung nikinuma piliipu kene ‘Sika nikem.’ nimbu piliilkimilanje kapula naa telka.” niring.
14 Yesos-ni pundu topa nimba mele: “Na ui molupu urundu koleale kepe kelepu pumbu teker koleale kepe piliipu moliáliinga na moliu mele sika na-nanu niliu akiliinga-pe na-ni ung niker ili ung-sikale. Akiliinga-pe na molupu urundu koleale kepe penga pumbu teker koleale kepe eni naa piliikimili.
15 Mana-yambuma-ni piliiku apuruku telemele mele eni Perisi-yima-ni aku-siku piliiku kene apurulimele, akiliinga-pe na-ni yambu te naa apuruliu.
16 Akiliinga-pe na-ni sika ⸤yambu te mola ung te piliipu apuruliu lem na-nanu mendepulu naa apuruliáliinga sumbi-sipu apuruliu. Na liipa mundurum yi Tata-kene wasie tapú-topu ⸤kongun tepulu⸥ molembulu kanili.
17 Eninga ung-mani te bukna molemú kanili i-sipa mele: ‘Yambu tale-ni ung te niku síngli lem ‘Ung akili sika.’ niangi.’ aku-sipa nimba pelemú.
18 Akiliinga na moliu mele na-nanu nimbu siliále kepe; na liipa mundurum yi Tata-ni na moliu mele nimba silimúko.” nirim.
19 Kanu-kene enini walsiku kene niku mele: “Lanie tena molemúye?” niring.
Yesos-ni pundu topa nimba mele: “Eni na kepe nanga Lapale kepe naa kanuku bi silimele. Eni na kanuku bi silkimelanje Tata kepe kanuku bi silkimelako.” nirim.
20 Yesos lku-tembolluna sukundu, Pulu Yili-nga niku yambuma-ni ku-moni munduring mingima lirim koleana Yesos molupa yambuma ung-bo tonjupa mani sipa molupa kene ung ima nirim. Akiliinga-pe yunga enale wendu naa urum-na yambu te-ni yu ambolku liiku ka naa siring.
8:21-30 Yesos-ni Yi-Aulimandu “Na Pumbú Koleana Eni Kapula Naa Pungí.” Nirim Temanele
21 Yesos-ni alsupa Juda yi-aulimandu nimba mele: “Na ekupu pumbu teker, kanu-kene enini na koruku kelku kene eninga ulu-pulu-kis ⸤telemele⸥ma numanuna pípili kulungí. Na pumbu koleana eni manda naa ungí.” nirim.
22 Aku nirim-na piliiku kene Juda yi-aulima-ni eni-enini tombulku walsiku kene niku mele: “Aku nambimuna ‘Na pumbu koleana eni manda naa ungí.’ nikemye? Aku lem yu-yunu topa konjumbanje?” niring.
23 Yesos-ni kelepa nimba mele: “Eni mania yambuma, na ola yili. Eni ma-kolea pulu yambuma, na ma-kolea pulu yi te mólu.
24 Na-ni enindu ui nimbu mele: “Ulu-pulu-kis ⸤telemele⸥ma numanuna we pípili kulungí.” nindu kanili. Akili “Na ekupu moliu, ui-pulu-pulu mulurundu, penga molupu mindi pumbu yili.” nimbu siliu mele eni ‘Sika akili molemú.’ niku tondulu munduku naa pilííngi lem penga eni kulungí kene sika eninga ulu-pulu-kísima numanuna we pípili kulungí.” nirim.
25 Perisi-yima-ni yu walsiku kene niku mele: “Nu naeye?” niring. Yesos-ni pundu topa nimba mele: “Na moliu mele eni taki-taki nimbu siliu kanili na mindi.
26 Na-ni eni molku ulu telemele mele piliipu apurupu kene eni teku kis-silimele mele ung pulele nimbu silka akiliinga-pe na-nanu numanale-ni piliipu kene ungma naa niliu. Na liipa mundurum yili, yu ulu sikama mindi tepa ung sikama mindi nilimú yi, kanili-ni nilimú mele mindi piliipu kene mana-yambuma nimbu siliu.” nirim.
27 Yu-ni Lapandu nirim akiliinga-pe enini yu-ni nirim mele pulele naa piliiringeliinga
28 Yesos-ni eninindu nimba mele: “Penga eni Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili ola ku toku panjiku kene eni piliiku kene “Na ekupu moliu, ui-pulu-pulu mulurundu, penga molupu mindi pumbu yili.” nimbu siliu mele eni ‘Sika akili molemú.’ niku piliiku kene kepe, “Na-nanu numanale-ni piliipu kene naa teliu. Tata-ni na mani silimú mele mindi piliipu kene niliu.” taki-taki nimbu siliu ‘Akili sika.’ niku piliingí.
29 Na liipa mundurum-na urundu yili na-kene wasie tapú-topulu molembulu; taki-taki yu kanupa kaí piliilimú uluma mendepolu teliáliinga yu-ni walsekale kepe na mundupa naa kelelemú.” nirim.
30 Yesos yu-ni aku-sipa nimba mulupili kepe yambu pulele ‘Yu Pulu Yili-ni sika liipa mundurum.’ niku tondulu munduku piliiring.
8:31-47 Eprayam-ni Kalupa Liirim Yambumandu Yesos-ni Nirim Temanele
8:31-36 Ung-Sikale-ni Oliu Ka Silimú Mélema Wendu Liinjipa ‘We Molku Konjangi.’ Nimbá Temanele
31 ‘Yu sika.’ niku piliiring Juda-yambumandu Yesos-ni nimba mele: “Na-ni ung-bo tonjupu mani siliuma sika piliiku liiku teng panjiku mulúngi lem eni sika nanga lumbili anduli yambuma mulungí.
32 Aku teku kene, eni ung-sikale piliingí kanu-kene eni ka silimú mélema ung-sikale-ni wendu liipa ‘eni we molku konjangi.’ nimbá.” nirim.
33 Enini pundu toku yundu niku mele: “Oliu Eprayam-ni kalupa liirim yambuma molupu, yambu tenga ka-kongun te naa tenjipu mulurumulu. Aku lem nu-ni ‘Ka silimú mélema wendu pumba oliu molku kunjingí.’ nikinu akili nambi-siku piliikunu kene nikinuye?” niring.
34 Yesos-ni pundu topa kene nimba mele: “Na-ni eni aima sika nimbu siker: “Yambu ulu-pulu-kis telemelema ulu-pulu-kismani ka silimú-na ulu-pulu-kis akumanga ka-kongun telemele.
35 Ka-kongun telemú kendemande-yambale lku pulu yambuma kene wasie kamu naa molemú, akiliinga-pe kangambula te yunga lku pulu yambuma kene taki-taki tiluna tapú-toku molemele.
36 Akiliinga, ⸤Lku Pulu Yili-nga⸥ Málale-ni ‘Eni ka silimú mélema mundupa kilipili, eni we molku konjangi.’ nim lem méle te-ni sika ka naa simba, we aima sika molku kunjingí.” niker.
37 “ ‘Eni Eprayam-ni kalupa liirim yambuma molemele.’ nimbu piliipu moliu akiliinga-pe eninga numanuna nanga ungele naa pelemáliinga na toku kunjingí tekemele.
38 Na Tata-kene molupu kanurundu mele eni nimbu siliu. Eninga lapale-ni nilimále eni piliiku kene telemele.” nirim.
8:39-47 Yesos-ni “Seten Eninga Lapale.” Nirim Temanele (8:31-38 wasie)
39 ⸤Yesos-ni yambumandu “Eninga lapalenga ungele eni piliiku kene telemele.” nirim mele akili piliikuliinga⸥ Juda-yambuma-ni pundu toku niku mele: “Oliunga lapa kalupa liirimele Eprayam.” niring.
Yesos-ni nimba mele: “Mólu. Eni sika Eprayam-ni kalupa liirim yambuma molkemelanje Eprayam-ni tirim mele eni aku-siku telkemela.
40 Akiliinga-pe aku naa telemele. Pulu Yili-ni na nimba sirim ungma na piliirindu ung-sikama eni nimbu siliu yili toku kunjingí tekemele. Eprayam-ni aku-sipa mele naa tirim.
41 Eninga lapale-ni telemú mele eni manda leku telemele.” nirim.
Enini tondulu karaye teku kene niku mele: “Oliunga anumele yi-te-lupa kene wapera topa kene oliu naa mirim. Oliunga lapa tilu kanili Pulu Yili mindi.” niring.
8:42-47 “Seten-ni Kalupa Liirim Yambuma Molemele.” Nimba Yesos-ni Nirim Temanele (8:31-45 wasie)
42 Yesos-ni eninindu nimba mele: “Na Pulu Yili-kene molupu urundele ekupu ya moliáliinga, Pulu Yili yu sika eninga Lapale molkanje eni na numanu monjulkemela. Na-nanu numanale-ni piliipu kene naa urundu. Yu-ni na liipa mundurum-na urundu.
43 Na-ni ung niliumanga pulele nambimuna sumbi-siku naa piliilimiliye? ‘Ung-pulele naa piliimulú.’ niku piliiku naa liilimele akiliinga nanga ungele eni naa piliilimili.
44 Eni ⸤kurumanga nuim⸥ Depollale-nga kangambulama, Seten eninga lapale. Eninga lapale-ni kanupa kaí piliilimú mele ‘teamili.’ niku kene yu-ni “Eni teai.” nilimú mele ‘Aima teamili.’ nilimele. Ui-pulu-pulu mulú-masele koela wendu urum kene yu yambu topa kunjuli yili mulurum mele aku-siliele yandupa ekupu we molemú. Yu ung-pulu sika te naa pirim-na sika-ung te walsekale kepe aima naa nirim. Yu gólu tolemú yili; yu sika gólu tuli ungeliinga pulu-yili molemáliinga ui yu gólu turum mele yandupa ekupu kepe penga kepe gólu mindi tolemú tomba.
45 Akiliinga-pe na-ni ung-sikama nimbu siliáliinga eni naa piliiku ‘Gólu tolemú.’ niku piliilimili.
8:46-59 Yesos Kene Isrel-Yi-Auli Mare Kene Tombulku Niring Temanele
46 “Nae-ni nanga numanuna ulu-pulu-kis tilu kepe pelemú nimba manda liipa ora simbaye? ⸤Te naa pelemú akiliinga-pe⸥ na-ni ung-sikale niliu lem ‘Sika nikem.’ niku eni nambimuna naa piliilimiliye?
47 Pulu Yili-nga kangambulama-ni Pulu Yili-ni nilimú ungele piliiku liilimele. Eni Pulu Yili-nga kangambulama naa molku kene yunga ungele na-ni nimbu siliuma “Naa piliimulú.” niku, piliiku naa liilimele.” nirim.
8:48-59 Yesos-ni “Eprayam Ui Naa Mulupili Na Mulurundu.” Nirim Temanele
48 Juda yi-aulima-ni yundu pundu toku niku mele:
“ “Nu Sameria-yi te, nunga numanuna kuru te molemú.” nilimulu kanili sika nilimulu.” niring. ⸤Juda-yambuma-ni Sameria-yambuma kene numanu kis panjiring kaniliinga yu ung-mura siku ung-taka tonjuku “Yu yi kis te.” ningíndu “Nu Sameria-yi te.” niring.⸥
49 Niring mele piliipa kene Yesos-ni pundu topa eninindu nimba mele: “Nanga numanuna kuru te naa molemú. Na-ni Tatanga bili paka tonjuliu, akiliinga-pe eni nanga bili teku kis-sinjilimele.
50 Na-nanu ‘Bi ola mulupili.’ naa niliu, akiliinga-pe yi te molemú akili-ni ‘Na bi ola mulupili.’ nimba nanga bili paka tonjulemú. Yi kanili-ni na-ni niliu mele kepe eni nilimele mele kepe mimi-sipa piliipa apurupa te-ni ‘Sika nikem.’ nimba piliipa molemú.
51 Na-ni enindu aima sika nimbu siker: “Yambu te nanga ungele piliipa liipa tepa molumba yambale aima kamu naa kolupa, molupa mindi pumba.” niker.” nirim.
52 Juda yi-aulima-ni yundu niku mele: “Ekupu oliu piliikumulu, kuru te aima sika nunga numanuna molemú. Anda-kolepa Eprayam kulurum; Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku siring yima kuluringko. Akiliinga-pe nu-ni nikunu mele: “Nanga ungele piliipa liipa molumba yambale kamu naa kolumba.” nikinu.
53 Eprayam-nga bili mania mele molupa nunga bili ola molemúye? Yunga bili aima ola, akiliinga-pe yu kepe kulurumko. Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku siring yambuma kepe bi ola mulurum akiliinga-pe kuluringko. Nunga bili ola-kilia, eninga bima mania-kiliaye? Aima mólu! Nu yi-korupa-wele.” niring.
54 Yesos-ni pundu topa nimba mele: “Na-ni nanga bili na-nanu paka tolkanje na bi aima sika ola naa molka, na we mindi nilka. Akiliinga-pe akili mólu. Tata, yundu eni “Oliunga Pulu Yili.” nilimele kanili-ni nanga bili paka tonjulemú.
55 Eni yu naa kanuku piliilimili akiliinga-pe na-ni yu kanupu piliiliu. Na-ni “Yu naa kanupu piliiliu.” nilkanje eni gólu túlima molemele mele na aku-sipu molka. Akiliinga-pe na-ni yu aima sika kanupu piliipu, yunga ungele piliipu liipu tepu moliu.
56 Eninga anda-kolepa Eprayam-ni ‘Na mana-mania ombá enale kanombu.’ nimba piliipaliinga numanu sipa mulurum. Ena kanili kamu kanupa kene numanu sirim.” nirim.
57 Kanu-kene Juda yi-aulima-ni yundu niku mele: “Nunga punie tokapu tale ui naa pora nili. Nu kang-yili mindi. Pe nu “Eprayam kanurundu.” nikinuye? Nu-ni yu kapula naa kanurunele. Gólu tokunu.” niring.
58 Yesos-ni eninindu nimba mele: “Na-ni enindu aima sika nimbu siker: “Eprayam sika aima kórunga-ui molupa kulurum akiliinga-pe yu ui naa mulupili na mulurundu.” niker.” nirim.
59 Aku nirim-na piliikuliinga ⸤Pulu Yili marake tepa ‘Pulu Yili moliu.’ nimba nirim-na piliikuliinga⸥ enini “Yu topu konjamili.” niku ku-mulú liiku yu tungí tiring. Akiliinga-pe Yesos mo topa kene, lku-tembolluna kiyang nimba omba ulsu purum.