6
Pulangay Nukunu Kangkarlmawu Mi Kamarl Yimun Pumuniwerartaldhaneme Punne Da Ngarra Kardu Jews Benyuktha Dini
Matthew 12.1-8; Mark 2.23-28
1 Bere da ngarra Saturday mana-ka ngarra kardu Jews benyuktha dini-ka nukunu Jesus i kardu pulangay nukunu-ka purnelilidhaneme ngarra mi kadin da matha wangu ngarra mi yimun da matha wangu wurrinidha. Bere pulangay nukunu Jesus-ka pumuniwerartaldhaneme purne ngarra mi kamarl pelpith ngamere da matha i pumewingthaneme purne i purnemurrktha-warda-neme.
2 Bere kardu pana kardu nhini Pharisees-ya pumampirruneme ngarra pulangay nukunu-yu, “Ya. Thangku-nu mi pana numungamkawerartalneme numpanka marra kanhi-yu? Nankuneme-ka mange mere niyema-nukun-neme nuru nhini-yu da marra kanhi ngarra kardu wurnangat warda ngatha-re bangamnganyuk dim-yu. Nhini-wa da murrinh law pirrim-yu murrinh law nekineme-yu.”
3 Mu Jesus kathu-ka mampirruneme ngarra kardu Pharisees nhini-yu, “Nankuneme-ka rit numedhaneme-ya murrinh ngarra King David mange mam-yu ngarra nukunu-re medeyi kardidha-yu wunku pulangay nukunu?
4 Nukunu-ka kanardi ngarra thelput Pule ngala Yile neki nukunu i mi danthakthuk mi lawam pangu diningkadhuktha mi Yile neki nukunu. I nukunu-ka wulamath mi nhini-yu i ngarra kardu nukunu deyida wanku danirrumutmutthaneme i pullamkath-warda-neme nhini-yu. Mu murrinh law nekineme pirrim-ka ku yilarn da matha mi lawam pangu-yu pumpanmurrk-yu, mu nukunu King David i kardu ngarra nukunu mi-ka pullamkath-weyida-neme nhini-yu.”
5 I bere Jesus kathu-ka mampirru-deyida-neme, “Nga. Ngay kardu darrikardu nanki thathpirr-ka kardu Pule ngala thathpirr-wa ngarra da wurnangat nukunu-ya i da ngarra Saturday deyida wanku. Mu nhini-ka berengunh-wa pulangay ngay mi pana pumungamkawerartalneme pumpanka-yu.” Jesus kathu-yu mampirruneme.
Jesus Mampatha Kardu Mange Wardi
Matthew 12.9-14; Mark 3.1-6
6 Bere, da ngarra Saturday numi mana-ka nukunu Jesus-ka kanardi deyida ngarra murrinh church kardu Jews pigunu i kardu warda wurdininthethiththa dini. Bere da nhini-ka kardu nugarn numi dinidha ngangka da mange wardi punimawerlerldha kardi mange batbat-te.
7 Bere kardu pana ngarra murrinh law Jews pigunu puddininthethiththa punni-ka kardu Pharisees-ya kardu pirangkadhaneme pirrine kardu ngarra kama pamanu nukunu Jesus mange ngarra nukunu kardu pangu ngarra mange mamawathanu-yu. Peneme nhini-ka marda pumertthaneme purne nukunu Jesus mange ngarra kardu pangu mamawathanu, i nhini Jesus-ka munmaparlnu warda murrinh law kardu ngarra Jews pigunu-yu i nhini-ka murrinh warda pangkabirrnemenu.
8 Mu nukunu Jesus-ka bangampunkumardeneme peneme nhini-yu i mamna warda murrinh-yu ngarra kardu nugarn nhini-yu, “Ya. Wurr, thewirnturt kathu. Thurru kathu i kumparra kanhi warra thirrat.” Bere kardu nugarn nhini-ka dempirnturt i kumparra warra wurrinidha i pirret pangu da.
9 Bere Jesus kathu-ka mampirra ngarra kardu terert, “Nga kardu,” mampirra. “Murrinh kanhi nganantharrpunu. Ngarra nimin murrinh law nekingime pirrim-yu? Da Saturday ngarra da nekingime bangannhiyukngime-ya, ngarra nimin da mange yuthpan pamanungime purru-yu? Kardu kama pumankumanpinungime purru i kardu kama mere pumankumanpingime purru? I ngana deyida ngarra nimin da mange patha-yu? Kardu kama pumankuyibirnunungime purru i kardu kama purdunkuthuknungime purru? Da-ka ngarra nimin da mange yuthpan-nu-yu?” Jesus kathu-yu dampuntharrpu.
10 Bere Jesus-ka yerrarr mamka kanhi-re ngarra kardu i murrinh warda mamna ngarra kardu nugarn nhini-yu, “Nga. Mange ngarra nhinhi pana thungurathtath.” Bere nukunu-ka yungantathtath nhini-ka mange patha warda mebaththa pirri nginipunh patha numi pangu-re deyida mani mebaththa kardi.
11 Bere nhini thangunu kardu Pharisees nhini-ka dempunkumardarurr-thathpirr-warda-neme ngarra Jesus-nu-yu. I murrinh warda puddanayiththaneme pe murrinh ngarra-re da mange nukunu Jesus thu pubatnemenu-yu. Murrinh pumemnungkuneme-yu.
Kangkarlmawu Mampunkungkarartneme Kardu Ngarra Pulangay Nukunu
Matthew 10.1-4; Mark 3.13-19
12 Bere Jesus-ka dimmardawith da ngarra palyirr murrinh-nu ngarra Yile nukunu pinangerrennu. I pangu da kardidha thipinhi-yu kardinangerrentha i pankapurl da mana.
13 Bere da thipinhire nhini-ka nukunu-ka pirrimpirrakay kardu wurnangat pana ngarra parriniriwaktha purni-ya. I bere ngarra kardu nhini thangunu kathu-ka kardu nugarn 12 da matha mampunkungkarartneme i murrinh panpunkuparlneme ku nan-wa apostle, nhini-ka kardu purdunkuthukthuknuneme da pana ngangka-re i murrinh thathpi ngarra nukunu pankuyelerrnuneme puru.
14-15 Bere kanhi-wa murrinh peneme-yu ngarra Jesus mampunkungkarartneme-yu. Nukunu Simon, mu Jesus panparl-ka murrinh numi deyida Peter-wa murrinh-yu. I ngathan nukunu Peter nan Andrew-ya. I nukunu James, John, Philip, Bartholomew, Matthew i Thomas. I nukunu James numi deyida, yile nukunu-ka nan-wa Alphaeus. I Simon numi deyida kardu pana ngarra bere matha wangu da-nu wurdanamangkarteldha kardi da ngarra putek nukunu-nu.
16 I nukunu Judas, yile nukunu-ka nan-wa James. I nukunu Judas Iscariot, kardu pana-ya ngarra Jesus dampirramut kardu ngarra wiyenpun-nu-ya da nakurl-nu-re-ya. Kardu-ka nugarn-ka nhini-wa Jesus menkungkarartthaneme pirri-yu.
Jesus Wurdininthethiththa Dini i Kardu Matharr-wunngini Menpathadha Dini
Matthew 4.23-25
17-18 Bere nhini thangunu nukunu Jesus-ka wurdanthut ngarra da palyirr nhini thangunu kathu wunku kardu nugarn pana ngarra mampunkungkarartneme ku apostle-ya. I puddamkathutneme i ngarra kanganu-wa da ngarra werlpendarri da mana. I nhini da Jesus murrinh wurdininthethiththa dini-yu. Kardu wurnangat da matha pangu-yu murrinh ngarra Jesus pubinayepuptha pirrini-yu i kardu matharr-wunngini menpathadha wurrini i ku ngepan wiye pirrinmapuththa wurrini ngarra kardu thangunu kathu. Kardu wurnangat-ka da-ka nan thangunu kathu-wa da Judea i Jerusalem i da nan Tyre i Sidon da ngarra manta dimnintha lalingkin. Nhini-wa kardu-yu ngarra Jesus punninadha-yu murrinh pubimnayepup-yu i kardu matharr-wunngini menpathadha dini.
19 Kardu wurnangat mana-wa pumedhadhaptha puyi ngarra nginipunh Jesus-yu i lurruth ngarra nukunu-ka kardipirrdha wurrini ngarra kardu wangu i nhini kardu-ka patha da matha punnidha nhini-yu. Bere Jesus-ka kardu matharr-wunngini terert da matha menpathadha wurrini.
Kangkarlmawu Wurdamyith Murrinh Le i Murrinh Mardathin
Matthew 5.1-12
20 Bere nhini thangunu Jesus-ka wurdampirramardarduy ngarra pulangay i murrinh mampirruneme, “Nga. Kardu pana ngarra nanhthi numpanyeyma-ka nhini Yile neki-ka Pule ngala da matha dimnarra i pirrananpenu purru nanki-yu i nhini-ka le-wa narni nhini-yu.
21 I kardu pana ngarra medeyi numpan-ka da nakurlnu-wa nanki bananmardannu-yu i nhini-ka le-wa nuru nhini-yu. I kardu pana ngarra damnanmardathin wurran-ka da nakurlnu-wa nanki-yu le manankulkulnu-yu i nhini-ka le-wa nuru nhini-yu.
22 “I nga. Kardu ngamere pana deyida murrinh pumanannarrithaknu ngatha i da tetemanthay ngatha pubunarrapaknu i murrinh pananthirrarartnu parni nanki-nu, nhini nanki-ka le da matha narninu nhini-yu. Kardu-ka mange nhini pumanarranu puru nhini nanki-ka kardu ngarra ngay weyida narramngiriwak numpan ngay kardu darrikardu nanki thathpirr-ya.
23 I da murntak warra da mange wiye nhini deyida mani pumerrudhaneme purne ngarra ku prophet-yu kardu ngarra Yile neki nukunu-yu. Nhini nanki-ka le da matha narninu nhini Yile neki-ka nanhthi patha patha mamnarrayit dim da ngarra Heaven nanki-nu-yu.
24 “Mu nga. Nanki kardu pana ngarra nanhthi terert numammath numpan-ya nhini nanki mere le nukun nuru nhini-ka mange murruwurl pekpek da matha nanthin numpan marra kanhi-yu mu da nakurl-te-wa mere warda numabathnu nuru nanhthi terert nhini-yu.
25 “I nanki kardu pana ngarra bamnanmardan wurran-ka nhini nanki mere ngarra le nuru nukun nhini-yu, nhini nanki-ka da nakurlnu-wa medeyi narninu. I nanki kardu pana ngarra le mamnankulkul wurran marra kanhi, nhini-ka mere le nuru nhini-yu. Nhini-ka da nakurlnu-wa pananmardatthinnu pi nanki-yu.
26 “I kardu ngatha murrinh panantiparlnu-ka nhini nanki-ka mere le nukun nuru. Mange nginipunh nhini mani-wa da murntak warra kardu-ka parranintiparldha punni kardu ngalantharr murntak ngarra murrinh thirrukduk da matha puddanarrayiththa punni.”
Kangkarlmawu Wurdanpunthethith Da Mange Patha Purrurra Ngarra Kardu Kuylarr
Matthew 5.38-48; 7.12
27 “Mu nga,” Jesus kathu-yu mampirra deyida. “Nubingayepup kathu. Nanki-ka marda-wa numanartnu nuru kardu kuylarr-yu i kardu pana ngarra mere marda kumananart kuru-yu.
28 I da mange patha da matha numarranu nuru kardu pana ngarra nanhthi pangannantel pumpan-yu i Yile neki nadharrpunu da mange patha marranu purru kardu pana ngarra da tetemanthay pubannarrapak pumpan.
29 “I kardu ngatha kubananthamurrurduk ngarra thamurru-ka, nhini nanki-ka mere nurdunangkarl deyida thu-yu nhini-yu. Mu bere ngatha nurdunamurl banande ngarra thamurru numi-yu. I kardu ngatha darrarart nanhthi blanket manankabibirl-ka nhini-ka mere thu kuy nuyuna mu bere ngatha nurdunamurl mabath kurru nanhthi numi deyida-yu.
30 I kardu ngatha nanhthi-nu panantharrpunu-ka nhini-ka nanamut da matha. I kardu ngatha nanhthi pumanankardapnu-ka, nhini nanki-ka nuyuyekum-da-matha-nu nhini-yu.
31 “Nanki-ka kardu le numpanpirra kardu pangu kathu ngarra da mange patha pumamnarra pumpan-yu, na? Nhini nanki-ka da mange patha nhini da ngatha numarranu nuru-yu ngarra kardu nhini-yu.
32 “Mu nanki ngatha marda numanartnu nuru kardu pana da matha ngarra marda wardarra pumangannanart pumpan-ya nhini-ka ngathayida-wa nhini-yu. Nhini-ka kardu wiyenpun pana ngatha yida marda pumanganpunart pumpan-yu kardu pana ngarra marda wardarra pumanganpunart pumpan kardu ngarra wiyenpun nhini-yu.
33 I da mange patha ngatha numarranu nuru kardu pana da matha ngarra da mange patha wardarra pumamnarra pumpan-ya nhini-ka ngathayida-wa nhini-yu. Nhini-ka kardu wiyenpun-ka nginipunh mange nhini deyida mani pamam pumpan-yu.
34 I nanki ngatha nanhthi narramut ngadha kardu pana da matha ngarra nanhthi puddunarrangkarlnu-ka nhini-ka ngathayida-wa nhini-yu. Nhini-ka kardu wiyenpun-ka nginipunh mange nhini deyida mani pamam pumpan-yu.”
35 “Mu nga,” Jesus kathu-yu mampirra deyida. “Nanki-ka puy deyida wangu thathpirr. I kardu marda numanartnu nuru kardu pana ngarra mere ngarra kumananart kuru nanki-yu. I da mange patha da matha numarranu nuru i nanhthi narramutmut ngadha nuru i nanhthi mere ngatha kuddunarrangkarl-ka nhini-ka berengunh-wa nhini-yu. Nhini-wa mange thathpirr-yu i Pule ngala Yile neki-ka le warda pinarranu i nanki-ka wakal nukunu warda nurunu nhini-yu. Nhini-wa da mange nukunu-yu. Nukunu-ka kardu murlmurl wurranpirra ngarra kardu wiyenpun-yu i kardu pana ngarra mere tiparlti kuru ngarra nukunu wangu-yu.
36 Nhini nanki-ka kardu murlmurl nururra ngarra kardu wurnangat warda ngatha nginipunh Yile neki deyida mani kardu murlmurl wurranpirra ngarra kardu wurnangat warda ngatha.”
Kangkarlmawu Mampunmardawerr Mere Purdunyith Puru Ngarra Kardu Ngamere
Matthew 7.1-5,15-20,24-27; 12.33-35
37 “I nga,” Jesus kathu-yu mampirra deyida. “Mere nukun murrinh nuddunyith nuru kardu ngarra ngamere-yu kardu wiyenpun kama pumpan-ya i kardu pathanpun kama-ya. I mere nukun nuntirda nuru kardu nhini-yu. I nhini Yile neki-ka mere warda punantirda nanki-yu. I kardu ngatha da mange wiye kumanarra-ka nhini nanki-ka mere nukun nuddurrangkarl da mange wiye nhini-yu. I nhini Yile neki-ka pirrananmaputhnu warda da mange wiye ngarra nanki thangunu-yu.
38 “I nanhthi narramut ngarra kardu i nhini Yile neki-ka panarramut nanhthi-yu ngarra nanki. Nukunu-ka nanhthi panarramutmutnu purru makurrinh da matha. Nginipunh nanhthi tin mani nganaka mi numadhalet i numadhamnum i nuburangkarltangkarl i mi deyida numadhalert kangkarl i kurruwu da mana kanhi-re. Nginipunh nhini mani-ya Yile neki-ka panarramutmutnu purru ngarra nanki-yu. Mu nanki ngatha manangka makurrinh nuru ngarra kardu ngamere-ka nhini Yile neki-ka makurrinh kunungingki deyida kanarramut nhini-yu. Mu nanki ngatha makurrinh patha nururra ngarra kardu ngamere-ka nhini Yile neki-ka makurrinh patha deyida panarramutnu ngarra nanki-yu.”
39 Bere Jesus kathu-ka murrinh deyida mampirra, “Nga. Kardu kamarrama ngatha maberti kurru kardu kamarrama numi-ka nhini-ka kardu-ka buyninthabat-wa ngarra weyi pewerti-yu, nawa?
40 I nga. Kardu ngalantharr nganaka ngarra murrinh-te pantet kardu wurdanpunthethith-ka nhini kardu-ka mere da ngatha mukmuk ngala kumabath kuru nginipunh kardu ngalantharr nukunu deyida mani-yu. Mu da nakurl-wa ngarra kardu-re pangkathannu murrinh ngala thathpirr-ka, nhini kardu-ka mukmuk ngala warda wanku pumabathnu puru nginipunh kardu ngalantharr nhini deyida mani.”
41 Bere Jesus-ka murrinh deyida mampirra, “Nga. Thangku-nu nubamkardu numpan nanhthi putek kunungingki ngarra kamarl kardu ngamere-yu. Mu nanki-ka numemnupe-wa nanhthi thay ngala kanamnankardi deyida ngarra kamarl nanki-yu.
42 I numarra nuru, ‘Ngurdinhingkaputhnu nanhthi putek kunungingki pana-yu’ mu nanki-ka mere da ngatha nubangkardu nanhthi thay ngala ngarra kamarl nanki-yu. Mu nanki-ka nuyiyengkawuy mana-wa mere nubangkardu mana-wa thay ngala pana ngarra kamarl nanki-yu. Mu marra-re warra ngadha-ka nanhthi thay ngala nhini warra ngadha nunguyngkapirt ngarra kamarl nanki-yu i nhini-ka nubangkardunu tarangka thathpirr nanhthi putek kunungingki pana ngarra kardu ngamere-yu.
43 “I nga,” Jesus kathu-yu mampirra deyida. “Nanhthi thay patha nganaka mi dhepdhep wiye-ka mere ngarra kinthat nhini-yu. I nanhthi thay wiye-ka mere ngarra kinthat mi dhepdhep patha-yu, wurda.
44 Mu nanki mani-ka niranthenhthenhnu thay terert da matha i ngarra mi pinthatutnu-yu. Mi kumpampa-ka mere karuy mani ngarra thay mululumpu-yu i mi mangkamurr-ka mere karuy mani ngarra nanhthi mayepup-yu, wurda.
45 Da mange nginipunh nhini deyida mani kardu-ka niranthenhthenh deyida. Kardu pana marda patha mammath wurran-ka nhini nukunu-ka da mange patha-wa mam wurran i murrinh thathpi patha da matha wurranngerren. Mu kardu pana marda wiye mammath wurran-ka nhini nukunu-ka da mange wiye-wa mam wurran i murrinh thathpi wiye da matha wurranngerren nhini-yu.
46 “I nga,” Jesus kathu-yu mampirra deyida. “Nanki numamnga numpan-ka, ‘Pule’ nawa?. Mu nanki-ka mere murrinh numangabath nuru-wa. Nhini-ka thangku-nu-wa ‘Pule’ numamnga numpan-yu?
47-48 Mu nga. Kardu nangkal ngatha purrunu kathu ngarra ngay i murrinh thathpi ngay bingayepupnu i murrinh mangabathnu, nhini nukunu-ka nginipunh kardu nugarn pana mani ngarra thelput bangarnerde. Da marra-re warra ngadha-ka nukunu nhini-ka da weyi ngala pankurrk i ngarra palyirr pepe da mana. I da palyirr nhini thangunu-ka thelput warda bangarnerde i ngarra bangarntikerdek da mana. Thelput nhini-ka nanhthi tetemam da matha pirridha. Bere nhini thangunu-ka kura ngala warda kardiyeldha wurrini i ngipilinh-ka dempirnturt i manthawidhalert da mana i kura-ka wilan warda nungampinhat nhini-yu i thelput nhini-ka panmatnintha. Mu nanhthi-ka mere nuykudha-wa thelput nhini-yu. Mu tetemam da ngatha pirridha nhini-ka ngarra palyirr thangunu weyida bangarnerde nhini-yu.
49 “Mu nga. Nangkal ngatha murrinh thathpi ngarra ngay bingayepupnu i mere murrinh mangabathnu nhini nukunu-ka nginipunh kardu nugarn numi niyith-niyith kanhi mani ngarra thelput bangarnerde. Nukunu nhini bangarnerde thelput-ka ngarra putek da matha kangkarl mere puykurrktha pepe-yu ngarra palyirr. I nhini thangunu-ka kura wilan deyida wurrinidha kathu i thelput nukunu panmatnintha. I thelput nhini-ka banpek-da-matha-nintha nhini-yu.” Bere murrinh Jesus-yu dampirrarikerdek murrinh wurdanpunthethith ngarra kardu-yu.