11
Cuhva cuñí chi cha chinó iñi yo chi Nyoo
1 Cha chinó iñi yo chi Nyoo ican cuví cha chitó vaha yo tyi cuñihi yo cha nyatú yo, ta chitó vaha yo vatyi noo cha ndicha vaha cha ña nyehé yo vityin, cuñihi yo vatyi chinó iñi yo chi Nyoo.
2 Ñáyɨvɨ chiyo̱ ta cha naha, chino̱ iñi ñu chi Nyoo, ta yucuan chaha quita̱ vaha ñu nuu ra.
3 Cha cuenda cha chinó iñi yo chi Nyoo, ta chitó yo vatyi savaha̱ ra ñuhu ñayɨvɨ̱ chihin tuhun cahán ra. Ta chitó yo vatyi tandɨhɨ cha nyehé yo vityin, chino̱ chi ta cha naha chihin cha ña tuhva yo nyehé.
4 Cha cuenda cha chino̱ iñi ra Abel chi Nyoo, ta chaha̱ cuenda ra noo cha chaha̱ ra chi Nyoo. Ta vaha ca cha chaha̱ ra ta ñima ca cha chaha̱ ra Caín, yañi ra. Ta yucuan chaha natɨɨ̱n cuenda Nyoo chi ra tari noo ra vaha, ta natɨɨ̱n cuenda ra cha chaha̱ ra. Yucuan chaha vasɨ cha chihi̱ ra Abel, soco tari quɨvɨ cahán ca ra tuhun chihin yo vityin, yoso caa tahán chi chino iñi yo chi Nyoo.
5 Cha cuenda cha chino̱ xaan iñi ra Enoc chi Nyoo, ta cuanuhu̱ ra chihin Nyoo chihin cha ña chihi̱ ra. Ta ña nañihi̱ ca ñu chi ra, vatyi naquehe̱n Nyoo chi ra. Ta nu tutu Nyoo, catyí chi vatyi cha ni cumañi ca naquehen Nyoo chi ra Enoc, sacuví ra maa ri maa cuhva tahán iñi Nyoo, yucuan chaha naquehe̱n ra chi ra.
6 Soco ma cuvi sacuvi yo cha tahán iñi Nyoo tatu ña chinó iñi yo chi ra. Vatyi tatu cuñí yo nanducu yo chi ra, cuñí chi cha chinó iñi yo tyi iyó ra. Ta cuñí tucu chi chinó iñi yo vatyi cucuhva ra cha vaha chi ñu nanducú chi ra.
7 Cha cuenda cha chino̱ iñi ra Noé chi Nyoo, ta quichaha̱ ra tuhun caha̱n Nyoo, cha catyi̱ Nyoo chi ra noo cha cucuvi ityi nuu ca. Ta vasɨ tañaha ca nyehe ra soco cha cuenda cha chinó iñi ra chi Nyoo, ta savaha̱ ra barcu cuan ta sacacu̱ ra chi ñáyɨvɨ chi ra. Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ra chi Nyoo, sandoo̱ ra cuatyi ñu sɨquɨ ñu cha ña quichahá chi Nyoo, na tachi tuñi ra chi ñu. Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ra Noé chi Nyoo cuvaha̱ ra nuu ra.
8 Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ra Abraham chi Nyoo, ta quichaha̱ ra chi ra quɨvɨ cana̱ ra chi ra. Yucuan chaha quita̱ ra ñuu ra ta cuahan ra nu cucuhva Nyoo ñuhú cha cundoo chi ra. Quita̱ ra ñuu ra chihin cha ña chitó ra nya cuahan ra.
9 Cha cuenda cha chinó iñi ra Abraham, yucuan chaha chiyo̱ ra nu ñuhú cha ta cuhva ca Nyoo chi ra. Chiyo̱ ra noo vehe sahma ri, ta suri tyicuan caa tucu ra Isaac, sehe ra, ta ra Jacob, sehe ñañi ra. Vatyi suri catyi̱ tucu Nyoo chi nɨnduvi ra cuan tyi cucuhva ra ñuhú cuan chi ra.
10 Vatyi ra Abraham nyatú maa ra noo ñuu vaha ca cha cucuhva Nyoo chi ra, ta maa Nyoo chacu̱n cuhva ñuu cuan ta maa ra savaha̱ ra, ta chicha cimientu tyihi ra chaha.
11 Ta suri chino̱ iñi tucu cu Sara cha catyi̱ Nyoo chi ña cha cucoo sehe ña. Ta vasɨ cha chahnu xaan ña, soco chaha̱ Nyoo fuerza ra chi ña, ta chicoo̱ sehe ña. Tyicuan caa cuvi̱ vatyi chino̱ iñi cu Sara cha catyi̱ Nyoo chi ña.
12 Yucuan chaha vasɨ cha nyañaa quɨvɨ cha cúvi ra Abraham, soco chicoo̱ sehe ra. Ta yaha̱ cuan cuaha xaan ñáyɨvɨ cacu̱ cha cuvi̱ ñu tata ra. Tari cha cuaha tiñoo andɨvɨ, ta tari cha cuaha niyɨtɨ yuhu tyañuhu, vatyi ña cuví nacahvi yo.
13 Tandɨhɨ ñu cuan cachihi̱ ñu cha ni cumañi ca naquehe̱n cuenda ñu cha catyi̱ Nyoo tyi cuhva ra chi ñu. Soco vasɨ ta naquehen cuenda ca ñu ta chihi̱ ñu soco nyehe̱ cachi vaha ñu chihin cha chinó iñi ñu. Ta sɨɨ xaan cuñí ñu. Ta chihin cuan cutuñí iñi ñu ta cahán ñu tuhun vatyi noo ñu yahá ri sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ̱ ihya cuví ñu.
14 Vatyi ñu cacahán tyehe caa, cuñí chi catyí vatyi ni nanducú ñu noo nu coo ñu.
15 Tyehe ta chicá ca xiñi ñu ñuu nu quita̱ ñu, totyehe cuví cunuhu ñu nyicuan.
16 Soco vatyi cuñí ñu noo ñuu vaha ca, o cuñí chi catyí nya gloria, yucuan chaha Nyoo ña cucahan nuu ra cha cuví ra Nyoo ñu. Vatyi cumí ra noo ñuu nu cuví coo ñu.
17 Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ra Abraham chi Nyoo, yucuan cuenda quichaha̱ ra nu cahan Nyoo ta tyaa̱ ra cuhva cha cahñi ra chi sehe mañi ra ra Isaac, quɨvɨ nducu nyehe Nyoo chi ra tu ndicha cha chinó iñi ra, vasɨ suri maa Nyoo catyi̱ ra
18 vatyi cuaha xaan ñáyɨvɨ cucuvi tata ra chihin ra Isaac cuan.
19 Soco ña yuhvi̱ ra Abraham cuacuhva cuenda ra sehe ra chi Nyoo, vatyi chitó ra vatyi Nyoo, iyó tunyee iñi chi ra nyacua nya cha sanandotó ra ndɨyɨ. Ta tari quɨvɨ sanandoto̱ Nyoo chi sehe ra, vatyi cha nyaá cha cua cahñi ra chi ra, ta nacuhva̱ Nyoo chi sehe ra chi ra inga chaha.
20 Ta ra Isaac chino̱ tucu iñi ra chi Nyoo. Ta yucuan chaha catyí ra vatyi sehe ra, ra Jacob ta ra Esaú, cuñihi ra cha vaha nu cuahan ca chi.
21 Ta ra Jacob chino̱ iñi ra chi Nyoo, cuhva cha cua cúvi ra. Ta catyí ra vatyi tahan tahan sehe ñañi ra, sehe ra José, cuñihi ra cha vaha. Ta sacahnu̱ ra chi Nyoo nu nanyaá ra chihin yutun cha tuví ra.
22 Ta ra José ñandɨhɨ, chino̱ iñi ra chi Nyoo, ta catyi̱ ra, cuhva cha cua cúvi ra, vatyi ñu Israel, ñáyɨvɨ chi ra, cu quita coyo ñu ñuu Egipto cuan nu cuahan ca chi. Ta sandoo̱ ra tyiño chi ñu, vatyi na naquehen ñu yɨquɨ ra quɨvɨ quita ñu ñuu cuan.
23 Cha cuenda cha chino̱ iñi sutu ra Moisés ta sɨhɨ ra chi Nyoo, yucuan chaha quɨvɨ cacu̱ ra, nyehe̱ ñu tyi noo cha lee tyaquɨ xaan cuví ra. Ta yɨhɨ̱ iñi ñu cha cusacacu Nyoo chi ra ta ma cúvi ra, vasɨ catyi̱ rey cuan vatyi cúvi ndɨɨ ra cuatyaa. Ta ña yuhvi̱ ñu ta tixehe̱ ñu chi cue uñi yoo.
24 Ta ra Moisés tucu, chino̱ iñi ra chi Nyoo. Ta quɨvɨ cha chahnu̱ ra, ña cuñi̱ ca ra cha cuvi sɨhɨ ra chi ñaha sehe rey ñuu Egipto cuan.
25 Ta nɨ ña cuñí ra ndoo ra ñuu Egipto cuan vatyi cusɨɨ iñi ra o cunyacuvi ra cha quiñi caa. Vatyi chitó ra tyi tuhun ɨɨn yaha ri cuví cuan. Soco vaha taxin ca cuñí ra nyehe ra tɨndoho chihin ñáyɨvɨ cuenda Nyoo.
26 Ra Moisés, vaha ca cuñí ra cha nyehe ra tɨcahan nuu cuenda ra Cristo vatyi cahnu ca cha tyayɨɨ cuví cuan chi maa ra ta ñima ca tandɨhɨ cha tyayɨɨ cha iyó ñuu Egipto. Vatyi chitó ra tyi cua cuhva Nyoo cha vaha chi ra.
27 Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ra Moisés chi Nyoo, ta quita̱ ra ñuu Egipto, ta ña yuhvi̱ ra cha cuxaán rey cuan. Ta sanyee̱ xaan ra iñi ra. Tari cha vatyi nyehe̱ ra chi Nyoo cha ña nyehé yo.
28 Cha cuenda cha chino̱ iñi ra Moisés chi Nyoo ta sanducahnu̱ ra vico cha cahñi ñu noo mbee luhlu, ta tachi̱ ra nacahyu ñu nɨñɨ tɨ yuvehe ñu, tacuhva vatyi ma cahñi ángel Nyoo chi ni noo sehe nuu ñu Israel.
29 Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ñu Israel chi Nyoo ta yaha̱ sava ñu Tyañuhu Cuaha, tari cha yaha̱ ñu noo ñuhú ityi. Ta cuhva cha cacuñi̱ tucu ra Egipto cayaha ra, ña cuvi̱ yaha ra vatyi nacasɨ Nyoo tyañuhu cuan sɨquɨ ra ta cachihi̱ ra chichi ndutya cuan.
30 Ta cha cuenda cha chino̱ iñi ñu Israel chi Nyoo, ta chico̱ ñu ucha tahan chaha chata ñuu Jericó, ta tandɨhɨ cuii maa nu sama chata ñuu cuan canacoyo̱.
31 Ta cha cuenda cha chino̱ iñi cu Rahab, ñaha cata iñi cuan, chi Nyoo, ta ña chihi̱ ña ɨɨn ri chihin ñu ñuu ña, ñu ña quichaha̱ chi Nyoo, vatyi maa ña, tyinyee̱ vaha ña chi ra Israel, ra chaha̱n coyo chinyehe̱ tatu cuví chasaha ra tinyaa ra ñuu ña chi ra nyacá ñaha ñuu cuan.
32 ¿Ñáá ca cha cuví catyi vityin? Cuaha xaan cuhva cucuñi chi chii tatu cahín tuhun ra Gedeón, ra Barac, tuhun ra Sansón, ra Jefté, ta tuhun ra David, ta ra Samuel ta tuhun ra cacuvi̱ profeta Nyoo ta cha naha.
33 Cha cuenda cha cachino̱ iñi ra chi Nyoo, ta yɨhɨ́ ra saha̱ ganaa ra chi inga ñuu nahnu. Ta yɨhɨ́ ra vaha xaan chinyaca̱ ñaha ra ñáyɨvɨ cuenda Nyoo. Yɨhɨ́ ra ñihi̱ ra cha catyi̱ Nyoo tyi cuhva ra chi ra. Yɨhɨ́ ra chasɨ̱ ra yuhu ndɨcaha.
34 Yɨhɨ́ ra ña cayu ra chihin ñuhu̱ chichi horno nu catyihi̱ ra chi ra. Yɨhɨ́ ra cacu̱ ra cha cahñi ñáyɨvɨ chi ra chihin mityi. Yɨhɨ́ ra cha ñahri fuerza chi ra, soco candunyee̱ ra, ta chiyo̱ xaan fuerza chi ra chichi cuatyi cuan, ta cuvi̱ chasaha ra chi sɨndaro cuenda ñu xaan iñi chi ra.
35 Ta chicoo̱ suhva ñusɨhɨ, nandoto̱ ñáyɨvɨ chi ñu.
Ta inga ñáyɨvɨ chihi̱ ñu chihin cha cuaha xaan tɨndoho sanyehe̱ ñáyɨvɨ chi ñu, soco ña sandoo̱ ñu chi Nyoo vasɨ chihi̱ ñu cha catyi ra, vatyi chitó ñu, vatyi tatu ma sandɨhɨ ñu cha chinó iñi ñu chi Nyoo, cunandoto ñu ta cucoo ñu noo ñayɨvɨ̱ vaha xaan ca.
36 Ta inga ñu nyehe̱ ñu tɨndoho cha cahán nyaa ñáyɨvɨ chi ñu ta cañi̱ ñu chi ñu. Ta inga ñu chinuhñi̱ ñu chihin cadena ta cuahan ñu vehe caa.
37 Yɨhɨ́ ñu chihin yuu chahñi̱ ñáyɨvɨ chi ñu. Yɨhɨ́ ñu chahnya̱ ra chihin cierra chi ñu. Yɨhɨ́ ñu nducu̱ nyehe ñáyɨvɨ chi ñu. Yɨhɨ́ ñu chihi̱ ñu cha chahñi̱ ñáyɨvɨ chi ñu chihin mityi. Yɨhɨ́ ñu chica̱ noo ñu ta ñahri sahma ñu. Chihin ñɨɨ mbee ri ta ñɨɨ ndixihyu ñihno̱ ñu. Ndahvi xaan ñu. Ta cuihya xaan cuñí ñu. Ta sanyehe̱ ñáyɨvɨ cha ña ñohó nuu Nyoo tɨndoho chi ñu.
38 Ta ñáyɨvɨ ña ñohó nuu Nyoo ña nañá ñu cha cu ɨɨn ri ñu chihin ñáyɨvɨ ndahvi cuan vatyi vaha ñu nuu Nyoo. Chica̱ noo ndahvi ñu ityi chiqui ndɨɨ, ityi yucu. Chiyo̱ ñu chichi yavi yuu ta yavi ñuhú.
39 Tandɨhɨ maa ñu vasɨ caha̱n vaha Nyoo sɨquɨ ñu cha cuenda cha chinó iñi ñu chi ra, soco ña ñihi̱ ñu cha catyi̱ Nyoo cha cuhva ra chi ñu.
40 Vatyi natyaa̱ ra cuhva, cha cuhva ra nonga cha vaha ca chi ñu vatyi natyihi̱ ra cuenda chi yo ta ɨɨn ri cutahan chi chi yo chihin ñu cuan.