26
Nuu jàndo'iin tu'un ndra ña kùuni ndra tiin ndra Jesuu
(Mr. 14:1-2; Lc. 22:1-2; Jn. 11:45-53)
1 Takan kūu ta ora chīnu kā'an Jesuu ndisaa ma tu'un i'ya, tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ma ndra chàkunuu chi'in ra:
2 ―Ndyo'o, cha chìto ndo ña tichi uvi kivi, kùu ma viko Pakua, ta yu'u ra Se'e ñivi tāchi Ndioo, ni ku'va na yu'u nda'a' ñivi, ña na takaa na yu'u nuu kruu ―kàti Jesuu.
3 Ma tiempu ikan, ma ndra kùxini nuu sutu, chi'in ma ndra matru ña jàkua'a tutu ley Ndioo, ta chi'in ma ndra cha'nu ña kuxini nuu ma ndian judíu, kūti'vi ndra nuke'e ve'e Caifás, ra kùxini nuu sutu.
4 Ikan kùu ma nuu nātu'un ta'an ndra naja kua ìyo yi ña janda'viña'a ndra Jesuu, ta tiin ndra ra, ta ka'ni ndra ra.
5 Va te'en kīcha'a ndra kà'an ndra:
―Na küu ka'nio ra ma tichi viko, koto ya'a nandiki ma ñivi jà'a yo, ―kàti ndra.
Iin ña'a jàkutian takuii xikó xini Jesuu
(Mr. 14:3-9; Jn. 12:1-8)
6 Jesuu ìyo ra ñuu Betania, ve'e ra nàni Simón, ra ku'vi jà'a kue'e ta'yu niku.
7 Tajan chājayatin iin ña'a nda'a iin viru ma takuii xikó, ña ya'a vii chà'an, ta ya'a ya'vi ndaa nuu ma Jesuu, ta jākuti ña ma xini ra nuu nàndi ra mesa.
8 Ora ndē'e ma ndra chàkunuu chi'in ra ña kūu, ta te'en kīcha'a ndra kà'an ta'an ndra ña kùxaan ndra:
―¿Ta naja jātivi ña ma takuii xikó ikan?
9 Kùu xiko ya'vi ña ra', ta ni'i ña kua'a' xu'un', kuenda ña tìndean ma ndian nda'vi niku ―kàti ndra.
10 Va Jesuu chīni ra ña kà'an ndra, ta te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―¿Ta naja kà'an ndo chata ma ña'a i'ya? Ma ña jā'a ña chi'i̱n i'ya, iin ña va'a kùu yi kuendai.
11 Vati ma ndian nda'vi, endee ni koo na chi'in ndo, va yu'u, töve endee ni koi chi'in ndo.
12 Ma ña jā'a ma ña'a i'ya, ora jākutian ma takuii xikó i'ya yu'u kùu yi, ña jāndova'a ña ma kuñui kuenda ma ora ni kuchi na yu'u.
13 Ndicha va'a, ña kà'in chi'in ndo, ña nda nikuuni nuu ni katitu'un na ma tu'un va'a cha'i, ta ninii ka'nu ñuñivi, juuni ni natu'un na, ña jā'a ma ña'a i'ya, kuenda ña na kuku'uni na ña.
Juda xìkoña'a ra Jesuu
(Mr. 14:10-11; Lc. 22:3-6)
14 Tajan tañu ma ndi uchi uvi, ndra jàkua'a chi'in Jesuu, iin ra nàni Juda Iscariote, kēe ra chāka'an ra chi'in ma ndra kuxini nuu sutu,
15 ta te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―¿Naja tia'vi ndo yu'u, ta ku'vai ma Jesuu nuu ndo? ―kàti ra chi'in ndra.
Tajan ndrakan tīa'vi ndra chi'in oko uchi ma xu'un' plata.
16 Tajan nda ma ora ikan kīcha'a ma Juda nànduku ra naja kua jà'a ra, ta ku'va ra Jesuu nuu ndra.
Nuu kùxini Jesuu chi'in ndra jàkua'a chi'in ra
(Mr. 14:12-25; Lc. 22:7-23; Jn. 13:21-30; 1 Co. 11:23-26)
17 Ma kivi nunuu, ora ìyo ma viko ña chàchi na paan ña töve kì'vi yuchan iya tichi, tajan ma ndra chàkunuu chi'in Jesuu chājayatin ndra ndra nuu ra, ta te'en chīkatu'un ndra nuu ra:
―¿Ndanu kùuniun ña kuja'a ndi, ña kùxini yo ma kivi viko Pakua? ―kàti ndra.
18 Ta Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Kuà'an ndo ma tichi ñuu ka'nu ikan, nuu ìyo ve'e iin ra'ii, ta te'en ka'an ndo chi'in ra, ña kà'an yu'u ra kùu Matru ndo: “Cha vàchi kuyatin ma orai, ta ma ve'un, ni kuxini ndi ma viko Pakua chi'in ma ndra jàkua'a chi'i̱n.” Takan kà'in, kati ndo ma chi'in ra.
19 Tajan ma ndra jàkua'a chi'in Jesuu, jā'a ndra ma takua kā'an ra chi'in ndra, ta jā'a ndra ma ña ni kuxini ndra ma viko Pakua.
20 Ta ora kuaa ndio, tajan chūnandi ndio Jesuu mesa chi'in ndi uchi uvi ma ndra chàkunuu chi'in ra.
21 Ta ora juuni yanga ka'ìin ndra kàchachi ndra, ta Jesuu, te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Ndicha va'a, ña kà'in chi'in ndo, vati iin ndo ni xikoña'a yu'u ―kàti Jesuu chi'in ndra.
22 Tajan nduva'a kuii nda'vi kūuni ndra, ta te'en kīcha'a ndio ta'ii'iin ndra chìkatu'un ndra nuu Jesuu:
―Racha'nu, ¿a yu'u kùi? ―kàti ndra ma ta'ii'iin ndra chi'in ra.
23 Ta Jesuu te'en nāka'an ra:
―Iin ra chàchi chi'i̱n ma tichi iin ko'oni, rakan kùu ma ra ni xikoña'a yu'u.
24 Ma ra Se'e ñivi, kuà'an ra ma iti' ìyo yi ña ku'un ra, takua kà'an yi nuu ma tutu Ndioo. Va ¡nda'vi ta'an ma ra ni xiko ña'a cha'a ra! Va'a ga, ña tu töve nī chakoo ni ra niku ―kàti Jesuu.
25 Tajan ma Juda, ra ni xikoña'a ra, te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Matru, ¿a yu'u kùi? ―kàti ra.
Ta Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ra:
―¡Maun cha kā'an yi! ―kàti Jesuu.
26 Ta ora juuni yanga ka'ìin ndra kàchachi ndra, tajan kī'in ndio Jesuu ma paan, ta chā'a ra ta'vindioo nuu Ndioo cha'a' yi, ta chā'nda java ndio ra yi, ta te'en nāka'an ra ora chā'a ra yi nuu ma ndra jàkua'a chi'in ra:
―Na tiin ndo yi ta kàchi ndo yi, ti ña'á kùu ma kuñui ―kàti Jesuu.
27 Ta ikan jan, tīin ndio ra iin copa vinu, ta chā'a ra ta'vindioo nuu Ndioo cha'a' yi, ta te'en nāka'an ra chi'in ndra ora chā'a ra' yi nuu ndra:
―Na ko'o ndisaa ndo ma ña ka'ìin tichi copa i'ya,
28 vati ña'á kùu ma nii̱, ña chani kati̱, ña kùuni yi ka'an yi, ña cha ìyo va'a ma tu'un chaa ña chā'a Ndioo nuu ndo, ta juuni kùu yi kuenda ña na jàka'nuni Ndioo kuati kua'a' ñivi.
29 Va yu'u kà'in chi'in ndo, ña na tüva ni ko'i ma vinu uva i'ya, nda kati chāa ma kivi ña ni ko'i ma vinu chaa chi'in ndo, nuu chà'nda ma Tatái tiñu.
Nuu kàti Jesuu, ña Petu' ni ka'an ra ña töve nàkoto ra ra
(Mr. 14:26-31; Lc. 22:31-34; Jn. 13:36-38)
30 Takan kūu ta ora yā'a chīta ndra ma yaa Ndioo, ta kēe ndio ndra kuà'an ndra iti' yuku nàni Olivu.
31 Tajan Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Ndisaa ndo, ni kukanuu ndo nde'e ndo yu'u ma chanikuaa vitin. Vati nuu ma tutu Ndioo, te'en kà'an yi: “Ni ka'ni̱ ma ra kùu chito'o ma mvechala, ta ndisaa ndri, ni kuita kuati”, kàti yi.
32 Va ma ora cha nātaku ndikoi, ji'nai ni ku'un iti' ñu'u' Galilea, kua maa ndo ―kàti Jesuu.
33 Tajan ma Petu' te'en nāka'an ra chi'in Jesuu:
―Vaji ndisaa ndra ni kukanuu ndra nde'e ñu̱n, va yu'u, töve ―kàti ma Petu'.
34 Tajan Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Ndicha va'a ña kà'in chi'un, ña juuni ma chanikuaa i'ya, uni cha'a' ni ka'un ña töve nàkotoun yu'u antea ña nda'yu ma lo'o ―kàti Jesuu.
35 Ta ma Petu' te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Vaji ìyo yi ña kuvi̱ chi'un, töve ni ka'in ña töve nakotoi ñu̱n ―kàti ma Petu'.
Ta juuni takan kā'an ndisaa ma ndra chàkunuu chi'in Jesuu ndia.
Jesuu kà'an ra chi'in Ndioo nuu ma Getsemaní
(Mr. 14:32-42; Lc. 22:39-46)
36 Takan kūu tajan chāa ndio Jesuu, chi'in ma ndra jàkua'a chi'in ra, ma nuu nàni Getsemaní, ta te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Na kunandi ndo kuatu ndo yu'u i'ya, juuni yanga kuàka'in chi'in Ndioo ikan ―kàti ra chi'in ndra.
37 Ta chāka ra ma Petu', chi'in ninduvi ma ndra se'e Zebedeu, ta kīchi ndio ña nduva'a kuii nda'vi kūuni ra, ta yā'a nàkanini ra.
38 Tajan te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Ya'a ga nda'vi kùuni ma animai cha'a' ña ni kuvi̱. Kindoo ndo i'ya, ta na kondito ndo chi'i̱n.
39 Tajan Jesuu kēe ra kuà'an ra ita'vi tiá iti' nuu, ta chūnandi chiti ra, ta jānani ra te'e nuu ra nuñu'u', ta te'en nāka'an ra chi'in Ndioo:
―Yo'o ra kùu Tatái, tuva kùu ja'un yi, na jakakun yu'u nuu ma tundo'o ni nde'i. Vati na ja'un chi'i̱n takua kùuni maun ja'un ta töve takua chànini yu'u.
40 Tajan kēe ndiko Jesuu nuu ka'ìin ma ndra chàkunuu chi'in ra, ta nāta'an ra ndra ña cha kìxi ndra. Ta te'en nāka'an ra chi'in Petu':
―¿Ni küu kuii kundito ndo chi'i̱n, jitu iin ora?
41 Na kundito ndo, ta ka'an ndo chi'in Ndioo, koto ku'va ndo anima ndo ña ja'a yi kuati. Ndicha va'a ña ma anima ndo nduva'a ìyoni yi ja'a yi ma ña va'a takua kùuni Ndioo, va ma ña kùuni ma kuñu ndo töve kùndee yi ja'a yi takan ―kàti Jesuu chi'in ndra.
42 Cha'a' uvi kēe ndiko Jesuu kuà'an ra, ta te'en nāka'an tuku ra chi'in Ndioo:
―Yo'o ra kùu Tatái, tu küu ja'un tìndeun yu'u, kuenda ña töve nde'i tundo'o, va na kuu yi takua kùuniun ―kàti Jesuu.
43 Tajan kēe ndiko ra chānde'e ra ma nuu ka'ìin ndra, ta nāta'an ndiko ra ma ndra jàkua'a chi'in ra, ña kìxi ndra ña endee küu naxi'i ma tinuu ndra jà'a ñuma'na.
44 Ta ndākoo ra ndra, ta kēe ndiko ra kuàka'an ra chi'in Ndioo, ma cha'a' uni, chi'in juuni ma tu'un ña cha kā'an ra.
45 Tajan kēe ndiko ra chānde'e ra nuu ka'ìin ma ndra chàkunuu chi'in ra, ta te'en nāka'an ndio ra chi'in ndra:
―Vitin va, na kusu ndo, ta nindee ndo, ti cha chāa ma ora ña ni ku'va ra ma ra Se'e ñivi, nda'a' ma ndra jà'a kuati.
46 Na ndeta ndo, ta ko'o, ti cha vàchi ma ra ni xikoña'a yu'u ―kàti Jesuu chi'in ndra.
Nuu tìin na Jesuu
(Mr. 14:43-50; Lc. 22:47-53; Jn. 18:2-11)
47 Juuni ndaa ga Jesuu kà'an ra, ora chāa ndio ma Juda, ra juuni kùu iin ma ndra uchi uvi, ña chàkunuu chi'in Jesuu, chi'in kua'a' va'a, ndra nda'a machiti, chi'in yutun. Ìyo ndra vàchi kuenda ma ndra kuxini nuu sutu, ta ìyo ndra vàchi kuenda ma ndracha'nu ma ndian judíu.
48 Juda, ra xìkoña'a Jesuu, te'en chā'a ra iin seña, naja kua ni ja'a ra, ta koto ndra nda ra kùu ra:
―Ra ni tutui sitin kùu ra, ikan na tiin ndo ra ―kàti Juda.
49 Tajan chātu'va ndio ra nuu ndaa Jesuu, ta te'en nāka'an ra chi'in ra:
―¡Na koo va'un, Matru! ―kàti ra chi'in ra.
Ta tūtu ra sitin ra.
50 Ta Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Xaa, ¿nda tiñu vàchiun? ―kàti Jesuu chi'in ra.
Tajan chājayatin ndra ndra nuu ndaa Jesuu, ta tīin ndra ra.
51 Ta ma ora ikani, iin ma ndra ka'ìin chi'in Jesuu, tāva ra machiti ra, ta chā'nda ra iin chiyo so'o ma ra kùu musu ma sutu ra kuxini nuu sutu.
52 Tajan Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Na ti'i va'un ma machitiun tichi vena yi, vati tandi'i ma ndian kànita'an chi'in machiti, juuni chi'in machiti ni kuvi na ndia.
53 ¿A töve chìtoun, ña tu ndakain nuu ma Tatái, ña na tachi ra kua'a' mii ma jandaru, ña kùu tati jà'a tiñu nuu Ndioo, ña na tindee ndra yu'u, ta takan ni ja'a ra yi?
54 Va tu jà'i takan, ¿naja kua jà'i, ta chinu tu'un kà'an nuu ma tutu Ndioo, naja kua ìyo yi ña kuu yi, tuva takan? ―kàti Jesuu.
55 Tajan juuni ma ora ikan, te'en nāka'an tuku ra nuu ma ñivi:
―¿Ta naja vàchi tiin ndo yu'u chi'in machiti, ta chi'in yutun, takua kùu iin ra su'u? Tandi'i kivi chūnandi̱ jāna'i nuu ma ñivi tañu ndo ma tichi veñu'u ka'nu, ta töve nī tiin ndo yu'u.
56 Va ndisaa ña'a te'en kùu yi, ikan na chinu tu'un tāa ma ndra kā'an chi'in tu'un yu'u Ndioo nuu ma tutu Ndioo.
Tajan ma ora ndisaa ndio ma ndra jàkua'a chi'in Jesuu, numini chīnu ndra kuà'an ndra, ta ndākoo ma'iin ndra ra.
Tìsokuati na Jesuu nuu ndra kumitiñu
(Mr. 14:53-65; Lc. 22:54-55, 63-71; Jn. 18:12-14, 19-24)
57 Takan kūu tajan ma ndra jandaru, ndra tīin ma Jesuu, ndàka ndra ra chāa ndra ve'e ma sutu cha'nu ña kuxini nuu sutu ña nàni Caifás. Ta ikan cha ka'ìin ti'vi ma ndra kùu matru ña jàkua'a tutu ley Ndioo, chi'in ma ndra cha'nu.
58 Va ma Petu', tāndikun ra kuà'an ra chata Jesuu, chikani chikani, nda kati chāa ndra nuke'e ve'e ma sutu ña kuxini, ta kī'vi ra chūnandi ra ikan chi'in ma ndra jandaru, nde'o niyi ni ja'a ndra chi'in Jesuu.
59 Tajan ma ndra sutu ña kùxini nuu sutu, chi'in ma ndra cha'nu, ta chi'in tandi'i ma ndra kumitiñu, nànduku ndra naja kua tìsokuati ndra Jesuu, vaji yöve ña ndicha kùu yi. Ta chi'in yakan kùu ka'ni ndra ra.
60 Va nī kuu yi, vaji kua'a' ñivi kūti'vi, ta tīsokuati na Jesuu chi'in ma tu'un vata. Ta nunuuni chākoyo uvi ta'an ma ndian tīsokuati Jesuu chi'in tu'un vata.
61 Ta ndiakan te'en nāka'an na:
―Ra'ya, te'en kā'an ra: “Yu'u kùu ja'i janduvai ma veñu'u ka'nu Ndioo, ta tichi uni kivi kùu kani'i ndikoi yi.” Takan kā'an ra ―kàti ndra.
62 Tajan ma sutu ña kùxini nuu sutu, ndēta ra, ta te'en nāka'an ra chi'in Jesuu:
―¿Ta naja töve kà'un nï'iin nakuyi? ¿Niyi kùuni na ka'an na chataun chi'in ma tu'un i'ya? ―kàti ra.
63 Va Jesuu tàxiin kīndoo ra. Tajan te'en nāka'an tuku ma sutu ña kuxini nuu sutu chi'in Jesuu:
―Chi'in sivi ma Ndioo ndito, kà'in chi'un, ña na ka'un ma ña ndaa. Na ka'un, tuva ndicha ña kùu̱n ma Cristu, ra Se'e Ndioo ―kàti ra.
64 Ta Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Ma takua kā'un, takan kùu yi. Ta juuni kà'in chi'in ndo, ña ni nde'e ndo ma ra Se'e ñivi, ña nàndi ra chiyo kua'a ma Ndioo ka'nu, ra ìyo ndatu, ta ni kichinuu ra tichi vikó ma iti' andivi ―kàti Jesuu.
65 Tajan jānakaa ndio ma sutu kuxini juuni ma ja'ma ra, ña chi'in yakan, chā'a ra ma seña, ña ya'a kayuni ra, ta te'en nāka'an ra:
―Ma tu'un ña kā'an ra'ya, iin kuati ya'a ga ka'nu kùu yi kuenda Ndioo. ¿A ìyo ga yi ña nanduku yo tia ga testigu ña kùta'an chi'in yo?, kùuni ndo. Nda maa ndo chīni ndo ma tu'un kini ña kā'an ra.
66 ¿Naja kua ndè'e ndo yi? ―kàti ma sutu kuxini.
Ta ndrakan te'en nāka'an ndra:
―Ìyo kuati ra, ta ìyo yi ña kuvi ra ―kàti ndra chi'in ra.
67 Tajan tīvisii ndra nuu ra, ta kāni ndra ra. Ta ìyo inga ndra kāni nuu ra ndia,
68 ta te'en nāka'an ndra chi'in ra:
―Yo'o, ra kà'an ña kùu Cristu, ¡na ka'un, nde'o nda yo kāni ñu̱n! ―kàti ndra chi'in ra.
Petu' kàti ra ña töve nàkoto ra Jesuu
(Mr. 14:66-72; Lc. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-27)
69 Takan kūu ta ora juuni nàndi ga Petu' ma nuke'e, tajan chājayatin iin ña kùu musu ma sutu nuu nàndi ma Petu', ta te'en nāka'an ña nuu ra:
―Juuni yo'o kùu ma ra chàkunuu chi'in Jesuu, ra kīchi ñu'u' Galilea ―kàtian chi'in ra.
70 Va ma Petu' te'en nāka'an ra:
―Töve chìtoi nda ra kùu ma ra kà'un ―kàti ra chi'an.
71 Ta ma Petu', ti cha kuà'an ra ma iti' yuve'e, ña chani kee ra niku, ora ndē'e tukuan ra, ta te'en nāka'an ña chi'in ma ndra ka'ìin ikan:
―Juuni ra chàkunuu chi'in Jesuu, ra kīchi ñuu Nazaret kùu ra'ya ―kàtian chi'in ndra.
72 Ta ma Petu' te'en kà'an tuku ra:
―Töve nàkotoi ma ra kà'un chiña ―kàti ra chi'in ña.
73 Ta nunuuni, tajan ma ndra ka'ìin ikan, chājayatin ndra ndra nuu ma Petu', ta te'en nāka'an ndra chi'in ra ndia:
―Ndicha va'a ña yo'o kùu iin ma ra chàkunuu chi'in Jesuu, vati chà'a ndi kuenda ña indukuni kà'un takua kà'an ma inga ndra ndia ―kàti ndra chi'in ra.
74 Tajan Petu' te'en chā'a ndiko ra tu'un, ña töve nàkoto ra ra:
―Yu'u chà'i tu'un nuu ndo ndava nda nuu Ndioo, ña ndicha kuii, ña töve nàkotoi ma ra kà'an ndo ―kàti ra chi'in ndra.
Ta ma ora ikani nānda'yu iin lo'o.
75 Tajan Petu' te'en chāku'uni ndio ra takua kā'an Jesuu chi'in ra: “Antea ña nda'yu ma lo'o, yo'o uni cha'a' ni ka'un ña töve nàkotoun yu'u.” Tajan kēe ndio ra ma ikan, ta kuà'an ndio ra ña chāku nduva'a kuii ra, ña nda'vi kùuni ra.