Balua ja Paulo kwa
Akagalatia
Kilongoi
Kitabu cha Akagalatia kiandikigwa na ndundame Paulo (Lipungu lya 1:1). Jenje nga balua jaandika Paulo kukikuta cha bandu abunhwamini Kilisto buku Galatia kati ja chaka cha 48-57 kuboka pukujomoka Kilisto. Akagalatia iwechakine bakiba bandu abatama kukilambo chuku Loma nkoa gwa Galatia. Akachomi bamanyi kipolaje kutenda Paulo akiba kole kingobu paandika balua jenje, nambu iwechakine aandika pakiba ku Efeso andaje ku Kolinto.
Paulo aandike kalaya bandu abunhwamini Kilisto, boa Akayahudi na bandu banga Akayahudi, mu kikuta cha bandu abunhwamini Kilisto buku Galatia. Aandika kupala kakelebuya akaboli buwangi abalenga kita bandu abunhwamini Kilisto bapaligwa kengama malagilo ga Akayahudi kuboke Mulilagano lya Lolo, muno kuinigwa. Kikiba kikuta cha bandu kati ja bandu abunhwamini Kilisto kikemigwa Yuda abakwajalila bandu banga Akayahudi abunhwamini Kilisto bainigwe. Nu uyo bakonya liengo likindundame lya Paulo. Paulo aliputani liengo lyakwe liundundame kukulanduli minhalo jakwe (Lipungu lya 1:11-2:14). Na auputani Nhwalo Gwambone kukulenga kipola kutenda ukomboi upatikana kukunhwamini Yesu Kilisto tu (Lipungu lya 2:16). Genia gambu ga kia Nnoongo alaite ngiti kwa chatei munduje.
Agabi mukitabu
Paulo mubalua jakwe atumbu kapata abali bandu abunhwamini Kilisto buku Galatia (Lipungu lya 1:1-5).
Kuboka penia Paulo alanduli minhalo jakwe junyuma ejintei ajeketeligwe kubola nu kulaya kutenda ngajiga kutama kukengama chalia nambu innyangite kileje (Lipungu lya 1:6-2:21).
Kabe alandulile kipola pagabi malagilo na gwambone mukomboi (Lipungu lya 3-4).
Alanduli pipaligwa kutama kwa mundu jwanhwamine Kilisto (Lipungu lya 5:1-6:10).
Paulo mubalua jakwe ajomole kwa chalamu nu kugongalela kwakakombake bandu abagalambuigwe na Nnoongo kube mundu nnyono ngi kile chambone muno kabe amuli ja nnyika, andi kuinigwa (Lipungu lya 6:11-18).
1
Paulo bapatanga abali bandu ba Kugalatia
Nenga Napaulo ngemigwije wala ngingigweje na mundu kube nandundame, nambu kwa uwecho gwa Yesu Kilisto na gwa Awawa ana Nnoongo abunhyoite Yesu kuboke kwa abawile, akalongo boa ababi pamwe nane tapata abali bandu abuhyobalela Yesu ababi kukilambo cha ku Galatia. Tunnyopelanga upeele na tengela ka Awawa bito ana Nnoongo na kuboke ku Nngwana Yesu Kilisto.
Kilisto ngakiboya mwene magambu ga malemwa gito ukengamana na mapalano ga Nnoongo ababi Awabito, kupala butukombole mu dunia jenje mbaja ja ngoe. Ku Nnoongo kube nikibumo changapela na changapela! Unhyo.
Nhwalo Gwambone gumwe tu
Omongwa yene kingobu kichokutu kipetite, namangweto mannekite Nnoongo ojwankemite ku upeele gwa Kilisto, nkengamanga gonge nhwalo gwambone. Nambu ubije Nhwalo Gwambone gonge. Nambu nonge yene magambu babi bandu abankolobana, bandu abapala kugalambuya Nhwalo Gwambone gwa Kilisto. Nambu, anda mundu kati jito andaje mpakachi kuboke kumbengu, akantangachila nhwalo gonge na gwangabe tela na gwago ogutuntangachila twenga, jwenio Nnoongo ammeki nhwilo! Anda panalongelaga, ngoe nonge kabele, anda mundu jwajoa antangachilanga nhwalo gonge gwangabe tela na gwago ogumapokile, jwenio Nnoongo ammeke nhwilo!
10 Genia nonge kupala nyeketeligwe nabene, na bandu, andaje na Nnoongo? Andaje bo, mbala naalalile bandu? Anda ndei yene, nenga kabi mbije napakachi ba Kilisto ngu.
Lukemo lwa Paulo kube ndundame
11 Akalongo, mbala mmanyange kube Nhwalo Gwambone gwago ogununtangachila gola ngiti nhwalo gu kimunduje. 12 Nenga nupokije kuboka kwa mundu, wala moligwije na mundu. Nambu Yesu Kilisto mwene nga ojwanhekulile.
13 Ngannyoanga panakiba nakatama kalakala ku kengama dini ja Kiyahudi, pinikipoteka kikuta cha bandu ba Nnoongo abunhwamini Kilisto nu kupala kukijomola. 14 Elo, nenga nganapetanga Akayahudi ajingi akakola kilambo ajango ba malenga gango mu ukengama dini ja Kiyahudi, ngangachana muno kagakamula maboulo ga akananhota bito.
15 Nambu Nnoongo, kwa gwambone gwakwe, ngambambula tango nu kubelekwaje, ngangema nammegelele. 16 Kingobu tu panhekulila Mwana jwakwe kupala ndangache Nhwalo gwakwe gwa Mbone kwa bandu banga Akayahudi, nabutakije konya mawacho kwa bandu, 17 tangu nukujendaje Kuyelusalemu kwa achandundame abakiba tangu nenga kubeje nandundame. Nganyenda oti kunkoa gwa Kualabia, kibokachapenia ngambuja kabele kukilambo chuku Damasko. 18 Kuboka pa yaka itatu, penia nganyenda Kuyelusalemu kubonangana na Kefa*, ngandama kachakwe machoba komi nu nhwano. 19 Kwenio nabonangitije achandundame bange ila Yakobo, nnunu gwa Nngwana ana Yesu. 20 Ganunhwandikilanga gano Nnoongo amanyi, nonge uwangije.
21 Kubokapenia nganyenda muilambo ya Silia na Kilikia. 22 Kingobu chenie, nakiba namanyakineje ni kikuta cha bandu abunhwamini Kilisto bikilambo chu Kuyudea. 23 Echibajoine chache tu bandu bange chabalenga, “Mundu ojwatupoteka jola, ngoe atangacha imani ujaje ejapala jakajendekeje.” 24 Penia bandu ngabankolea Nnoongo kwa magambu gango nenga.
* 1:18 Kukigiliki “Petulo.”