22
‑Yusu po la 'blɩ'mʋpʋpa a dididɛ a ‑talʋdʋ
(Luku 14.15-24)
1 ‑Ye 'ke ‑Yusu naa 'le lele ‑talʋdʋɩ 'kwli 'mʋ, 'ɔɔ ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ klɛ ‑hɩhɩa, ‑ʋ ꞊gba wɛn ꞊nɔ wlɔn, ɔ nɔ:
2 «‑Tɛ Nyɩsʋaa nahuin a win a kekɔɔlɛ nu, dɛ ꞊nʋ, ɛ 'we ye, ɛ nɛ‑ ‑gbo: Ɛ kɔ la bodɩɔ ꞊de. Nɔ‑ le 'a ‑kʋannunyʋ, 'ke bʋ pi 'a 'yu a 'blɩ'mʋpʋpa a dididɛ,
3 'ɔ da nahuin ‑ye dididɛ a ‑gbɛ ke. ‑Tɛ dɛditi nyre 'o, ‑ye ɔ le 'a ‑kʋannunyʋ nɩ, ɔ nɔ: Ba mu, ba da nahuin ‑nɩ wɛn. ‑Tɛ ʋ mu 'klɛɛ, ʋ yʋ 'o gbo, 'ʋ lu, ‑ye ʋ nɔ: ‑A bla nɩ, ‑a 'nɩ di ꞊le 'le.
4 ‑Ye ɔ le lele 'a ‑kʋannunyʋ ‑ye, ɔ nɔ: Ba mu, ba le nahuin ꞊nʋ, 'n da wɛn, 'na dididɛ ‑wɛ ‑wɔn, 'na bro kɔ broyuo nʋanʋɩ ꞊nʋ, ʋ 'lɩ nɩ. ‑Tɔplɩ 'bii, ɩ ‑wɛ ‑wɔn. Bʋ di 'le, ʋ 'mʋ 'blɩ'mʋpʋpa a dididɛ ꞊nʋ di.
5 Kɛɛ, nahuin ꞊nʋ, ʋ da lɛ, ‑sɔgbɔlʋ a ‑tɩ 'ʋ 'de 'le di, 'ʋ mu 'waa ‑kʋɩn ‑wɔn lɛ, ꞊ɔ ‑ye 'ɔ mu 'le 'a ‑ci ke, ꞊ɔ ‑ye 'ɔ mu plo wɔn,
6 ꞊ʋ ‑ye 'ʋ klɩ ‑kʋannunyʋ ꞊nʋ, ‑ʋ nyu wɛn lɛ da, 'ʋ biu ‑bibi, 'ʋ 'lʋlʋ lɛ.
7 ‑Tɛ bodɩɔ a ‑gbɛ, ɔ 'wɔn ‑tɩ a ‑gbɛ, ‑ye ɔ bi 'mʋ yrʋ, 'ɔ le 'a 'sɔyuo, 'ke bʋ 'la 'crɛnyʋ a ‑gbɛ, kɔ bʋ po ‑wɛ 'waa 'dɩɔ 'tɔ.
8 ‑Ye kɛ ɔ po lele 'a ‑kʋannunyʋ ye: 'Blɩ'mʋpʋpa a dididɛ ‑wɛ ‑wɔn. Kɛɛ, dididɛ ‑gbo, ɛ 'de nahuin ꞊nʋ ye blɛ, 'n da wɛn lɛ.
9 Ba mu 'le ‑tɛgbi ꞊nʋ, nahuin ‑huo 'le, kɔ, ba da nahuin 'bii ꞊nʋ, a di 'o gbo yɛ, 'ke bʋ di 'blɩ'mʋpʋpa a dɛdi‑tuo ke.
10 ‑Ye 'a ‑kʋannunyʋ mu nɩ, 'ʋ 'kukue nahuin 'bii ꞊nʋ lɛ, ʋ yɛ 'o gbo, ‑ʋ mɔ nahuin ꞊nʋ, ‑ʋʋ 'o Nyɩsʋa ꞊tuu, kɔ nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ 'nɩnɩ ꞊tuu 'o Nyɩsʋa. (Nahuin 'bii ꞊nʋ, ʋ da lɛ, ‑ʋ di 'le, ʋ ‑nyi ꞊nʋ 'blɩ'mʋpʋpa a wlawlʋ, ʋ 'mu pue.) Nahuindʋ a ‑gbɛ, nʋ‑ ‑wɛ ti ke. Ɛ nue, 'blɩ'mʋpakayu ꞊nʋ, 'ʋ 'yii 'le, 'ke 'o nahuin ‑wɔn.
11 ‑Ye bodɩɔ pa nɩ, ɔ 'mʋ nahuin ꞊nʋ 'ye, ɔ da. ‑Tɛ ɔ pa 'klɛɛ, ‑ye ɔ 'ye nɩ, ‑ɛ mɔ, 'ke 'le nahuin ꞊nʋ ‑hɛyri, nahuoon ‑do nɩ 'le, 'ɔ 'de 'blɩ'mʋpʋpa a wlawlʋ pue.
12 ‑Ye kɛ ɔɔ ꞊nɔ ye po, ɔ nɔ: 'Mɛ o, ‑mɔ ‑gbo, ‑ɔ 'de 'blɩ'mʋpʋpa a wlawlʋ pue, ‑n 'de ye blɛ ‑bo pa nɔ. Kɛɛ, ‑tɩ bɔ di ꞊nɔ ‑wɔn ꞊tu, ɔ 'di yi.
13 Nɛ‑ mɔ bodɩɔ bɔ le 'a ‑kʋannunyʋ, ɔ nɔ: Ba mʋa 'a bʋɩ kɔ 'a dabʋɩ. Ba puo 'le ‑patʋ 'mʋ, 'ke 'le gbɩgbɩyrɩ ‑hɛyri. 'Ke ɔ di 'o ꞊hien wee, kɔ, 'ke ɔ di ‑wɛ 'o yrʋ poo.»
14 ‑Ye kɛ ‑Yusuu lele po: «Nyɩsʋa, ɔɔ da nahuin 'plɔplɔ, 'ke bʋ wɛɛn ke, bɔ kʋʋ win ke, kɛɛ, nahuiin ‑do ꞊nʋ, ‑ʋ wɛɛn ꞊nɔ ke, nʋ‑ ɔ ‑ha 'le du 'mʋ, 'ke bɔ kʋʋ win ke.»
Dɛ ꞊nʋ, ‑Yusu tɔɔ la, 'ke 'o 'blʋwli a ‑ta 'mʋ
(Makɩ 12.13-17; Luku 20.20-26)
15 Dɛ a ‑gbɛ, ‑tɛ ɛ ‑hi, ‑ye Falisi꞊tumu a nahuin, ʋ mu 'mʋ ‑gboligbo, ‑ɛ die nu, ʋ 'mʋ 'hru lɛ ꞊mɔ, ‑tɛ ʋ di nu, ʋ 'muo wlɔn lɛ ꞊gba, 'a ‑wɔn꞊tutue 'kwli 'mʋ, ʋ 'mʋ 'le naa, ʋ 'muo ‑tɩ yɛɛ, ‑ɛ die nu, ʋ 'muo klɩ.
16 ‑Tɛ ʋ ꞊tui 'klɛɛ, ‑ye ʋ tɛ gbo 'waa ‑naagbopʋ ‑ye, kɔ nahuin ‑ye 'hɛɛn, ‑ʋ mɔ 'kɩɩn Helɔdɩ a ꞊tumu a nahuin, 'ke bʋ mu 'le ‑Yusu 'hʋɩn 'mʋ. ‑Tɛ ʋ nyre 'le ꞊nɔ ‑wɔn, ‑ye ʋ nɔ: «Tɔɔnyɔ o, ‑a yie nɩ, ‑ɛ mɔ, ‑nɩɩ ꞊tu ‑tɩ a ‑tɛɛ, ꞊nɩɩ ‑tɩ a ‑tɛɛ tɔɔ, 'ke 'o dɛ ꞊nʋ, Nyɩsʋaa ‑a mʋ ‑hʋa a ‑ta 'mʋ. 'Bɩa ꞊nɩ nyi ꞊tu, ꞊nɩ pɩ ꞊le hʋannʋ, 'ke 'o ‑tʋnahuon a 'lu a lɛ‑hielɛ a ‑ta 'mʋ, mɔ ꞊betɩ bɔ 'ya nyɩgblaka 'mʋ.
17 Le 'klɛɛ ‑a mʋ dɛ ꞊nʋ, ‑nɩɩ 'lu ‑wɔn lɛ ‑hie, 'ke 'o ‑tɩ ꞊nʋ a ‑ta 'mʋ, ‑aa ‑mʋ wlɔn mu ꞊gba: ꞊Be Nyɩsʋa a tetei nɔ 'nɩ, ‑ba ‑ha 'blʋwli, ‑ba ‑nyi Romakʋɛ a 'kɩɩn gblaka, ‑hee' ‑a 'de ye blɛ ‑ba ‑nyi ꞊nɔ?»
18 Kɛɛ ‑ye ‑Yusu yie nɩ, dɛ‑ mɔ dɛ 'klan ꞊nʋ, ʋʋ 'lu ‑wɔn lɛ ‑hie, ɔ nɔ: «Dɛ‑ kɔ ‑tɩ ꞊nʋ, aa 'mʋ wlɔn ꞊gba, 'aa 'mʋ 'mʋ lɛ ꞊tɔ 'le, 'a mʋ nahuin ꞊nʋ, ‑ʋʋ 'lii 'hɔn naa? ꞊Be a 'mue 'ye, 'bɩa 'nɩ ‑haa Romakʋɛ a 'kɩɩn gblaka a ‑tɩ lɛ, kɔ Nyɩsʋa a ‑tɩ 'hɛɛn, a 'mʋ 'mʋ ‑tɩ yɛɛ?
19 Ba titie 'mʋ 'wliyɔkɔ a 'yɛɛ ‑do ꞊nʋ ye, aa 'mʋ 'ba, 'aa 'blʋwli 'pɛɛ,» 'ʋ ya ꞊nɔ 'wliyɔkɔ a 'yɛɛ ‑do ye.
20 ‑Ye ɔ nɔ: «Nyɔ tio‑ kɔ 'lu꞊tɩɔ nɩ 'o 'le? Nyɔ tio‑ kɔ 'dʋ ʋ 'crɩɩ ‑wɛ 'o 'le?»
21 ‑Ye ʋ nɔ: «Romakʋɛ a 'kɩɩn gblakaa nɩ.» ‑Ye kɛ ‑Yusuu 'klɛɛ ꞊nʋ ye po, ɔ nɔ: «'A ‑tɩ o, ba ‑nyi 'kɩɩn gblaka dɛ ꞊nʋ, ‑ɛ blɛ ꞊nɔ ye, kɔ, ba ‑nyi ‑wɛ Nyɩsʋa dɛ ꞊nʋ, ‑ɛ blɛ ꞊nɔ ye!»
22 ‑Tɛ ʋ 'wɔn ‑tɩ ꞊nʋ, ‑Yusu ꞊tu ꞊nʋ ‑wɔn, ɩ saka ꞊nʋ nɩ. ‑Ye 'ke ʋ hio 'o gbo, 'ʋ mu.
Dɛ ꞊nʋ, ‑Yusu tɔɔ, 'ke 'o nahuin a 'klɔ'hɩhrɛ a ‑ta 'mʋ
(Makɩ 12.18-27; Luku 20.27-40)
23 'Ke 'le Jrusrɛdɩɔ 'mʋ, ɛ kɔ la ꞊tumu ꞊de. 'A 'dʋ mɔ Sadusɩ꞊tumu. Nʋ‑ʋ nɩ, ‑ʋ nyi ꞊tu, ‑ɛ mɔ, nahuin 'bʋ 'kʋ, ɛ 'die 'le ‑wɛ bʋ ‑hɔn 'le 'kʋkʋnyʋ ‑hɛyri 'mʋ, bʋ 'hrɩ 'klɔ, 'ke 'le Nyɩsʋa ye. Nʋ‑ kɔ nahuin mu 'o ‑Yusu 'hʋɩn 'mʋ, ‑nyrɔwɔɔ ‑do a ‑gbɛ 'mʋ, ‑ɛ die nu, ʋ 'muo wlɔn lɛ ꞊gba. ‑Tɛ ʋ nyre 'klɛɛ 'o ꞊nɔ 'hʋɩn 'mʋ, ‑ye ʋ nɔ:
24 «Tɔɔnyɔ o, Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyɔ Moise, ɔ 'crɩɩ la tete ‑ye, 'ɔ hie la ‑a mʋ lɛ. Tete a ‑gbɛ, ɛ nɛ‑ ‑gbo: Nyɩbɛyu 'bɔ nɩ 'o, 'bɔ kɔ nyrɔ, 'plɩɩ nyɩbɛyu a ‑gbɛ, 'bɔ 'de 'yuo gbo hie, 'bɔ 'kʋ, ‑ye nyɩbɛyu ꞊nʋ, ‑ɔ 'kʋ, 'bɔ kɔ 'dɩayu nyɩbɛyu, nɔ‑ blɛ ye ‑bɔ kɔ 'a nyrʋgba a ‑gbɛ, ɔ kɔ ꞊nɔ 'hɛɛn, ʋ 'mʋ 'yuo kɔ, 'ke 'o 'a 'dɩayu, ‑ɔ 'kʋ a ‑ta 'mʋ. Kɛ Moise a tetee po.»
25 ‑Ye kɛ ʋʋ lele po, ʋ nɔ: «Ɛ kɔ la ‑dɩayuo nyɩbɛpʋʋ 'nɩpata, kɛ nɔ ‑a mʋ ‑hɛyri, 'waa ye‑hɛnahuon 'ɔ kɔ nyrʋgba, nyɩbɛyu a ‑gbɛ, 'ɔ 'de 'yuo gbo hie, 'ɔ 'kʋ, 'ɔ hie 'a nyrʋgba a ‑gbɛ 'a ‑dɩayu a 'hɔn a nɔnɔ lɛ.
26 Dɛɛ ‑do a ‑gbɛ, nɛ‑ nue 'hɔn a nɔnɔ, kɔ ta a nɔnɔ. Nɛ‑ nue ‑nuenue, 'ɛ yɛ nahuon a 'nɩpata a nɔnɔ ke.
27 ‑Tɛ ʋ 'bii, ʋ 'kʋ 'klɛɛ, ‑ye nyrʋgba a ‑gbɛ, ɔ 'kʋ la ‑wɛ nɩ.
28 Nɛ‑ mɔ ‑tɩ, ‑a di wɛn ‑mʋ wlɔn ꞊gba wɔn, ꞊mʋ ‑a mʋ klɛ ‑hɩhɩa. ‑Nyrɔwɔ ‑kɔ 'mʋ nahuin di 'le 'kʋkʋnyʋ ‑hɛyri 'mʋ ‑hɔn, ʋ 'mʋ 'klɔ 'hrɩ, 'ke 'le Nyɩsʋa ye, nahuon tio‑ di 'klɛɛ nyrʋgba a ‑gbɛ kɔ 'le, 'ke 'le ʋ 'nɩpata ꞊nʋ ‑hɛyri, ‑ɛ nue, ‑tɛ ʋ nɩ la nɔ ‑tʋtʋ ke, nahuin 'bii a ‑gbɛ, ʋ kʋɔ la nɩ.»
29 ‑Ye ‑Yusu ꞊tu ‑wɔn, ɔ nɔ: «Aa 'nɩ ka, ‑ɛ nue, a 'de Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ yi, 'a 'die ‑wɛ yi, ‑ɛ mɔ, Nyɩsʋa nɩ ke 'klɩ.
30 Ti ꞊nʋ ‑kɔ 'yri nahuin di 'le 'kʋkʋnyʋ ‑hɛyri 'mʋ ‑hɔn, ʋ 'mʋ 'klɔ 'hrɩ, 'ke 'le Nyɩsʋa ye, nyɩbɛpʋ kɔ nyrʋgbapʋ 'hɛɛn, ʋ 'deɛ bʋ kʋkɔ. Kɛɛ, ‑tɛ Nyɩsʋa a lɛleenyʋ nɩ 'mʋ, kɛ'ɛ nɩ, ʋ di ‑wɛ 'mʋ nɩ.
31 'Ya 'o lele 'lu, dɛ ‑gbo, ‑ɛ mɔ nahuin bʋ ‑hɔn 'le 'kʋkʋnyʋ ‑hɛyri 'mʋ, bʋ 'hrɩ 'klɔ, 'n yie nɩ, ‑ɛ mɔ, a ‑hre ‑tɩ ꞊nʋ nɩ, Nyɩsʋa ꞊tu, 'ke 'le 'a 'crɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ. Kɛ Nyɩsʋaa la po:
32 'Mɔ mɔ Nyɩsʋa ꞊nʋ, Abrahamʋ, ɔɔ da, ɔ kɔ Yisakɩ, kɔ Sakɔbʋ 'hɛɛn. Kɛ'ɛ nɩ, Nyɩsʋa po. Ɛ 'we ꞊nɔ ye, ti ꞊nʋ ‑kɔ 'yri Nyɩsʋaa 'le Moise ‑wɔn 'prɛɛ, Abrahamʋ kɔ Yisakɩ kɔ Sakɔbʋ 'hɛɛn, ʋ 'kʋ la nɩ. Kɛɛ, ‑a yie nɩ, ‑ɛ mɔ, ɛ 'de 'kʋkʋnyʋ, ʋ 'nɩ da ꞊le Nyɩsʋa, kɛɛ, 'klɔnɩnyʋ, nʋ‑ nyo da. ('A ‑tɩ, 'ba plɛ, nahuon 'bɔ 'kʋ, ɔ 'nɩ 'hrɩ ꞊le 'klɔ, 'ke 'le Nyɩsʋa ye, ‑ye ɛ 'de ꞊nɛ.)» Kɛ'ɛ nɩ, ‑Yusu po.
33 Nahuin 'bii ꞊nʋ, ‑ʋ po ‑Yusu nʋa ye gbo, ɩ saka ꞊nʋ nɩ, 'ke 'o tɔɔlɛdʋ ꞊nʋ, ɔ tɔɔ a ‑ta 'mʋ.
Nyɩsʋa a tete gblaka, ‑ɛ nɩ 'o tetei 'bii 'lu ye
(Makɩ 12.28-34; Luku 10.25-28)
34 Falisi꞊tumu a nahuin, ʋ 'wɩn nɩ, ‑ɛ mɔ, ‑Yusu ꞊tu Sadusɩ꞊tumu a nahuin ‑wɔn, 'ɔ nue, 'ʋ 'de 'klɛɛ lele ‑tɩ ꞊de kɔ, bʋ ꞊tu. Nɛ‑ mɔ bʋ 'kukue lɛ, bʋ mu 'o ‑Yusu 'hʋɩn 'mʋ.
35 'Ke 'le ꞊nʋ ‑gbahlɔn, teteitɔɔnyɔ ꞊de nɩ 'o. Nɔ‑ ꞊gba ‑Yusu wlɔn, ‑ɛ die nu, ɔ 'muo 'mʋ lɛ ꞊tɔ, 'ke ɔ 'mʋ ka, 'ke 'o Nyɩsʋa ye, ɔ nɔ:
36 «Tɔɔnyɔ o, tetei 'bii ꞊nʋ, Nyɩsʋa ‑nyi ‑a mʋ, dɛ tio‑ mɔ tete gblaka 'le, 'ɛ ‑hi 'o ꞊ɩ ‑ye 'mʋ?»
37 «‑Ye ‑Yusu ꞊tuo ‑wɔn, ɔ nɔ: ‑N blɛ ye ‑bo nʋɛ ‑na Kʋkɔnyɔ Nyɩsʋa 'mʋ, 'ke 'le ‑na ꞊wlʋ 'bii ke, kɔ, 'ke 'le ‑na 'lu a lɛ‑hielɛ 'bii 'kwli 'mʋ.
38 Nɛ‑ mɔ Nyɩsʋa a tete gblaka, 'ke 'le tetei 'bii ‑hɛyri. Nɛ‑ nɩ 'o tetei 'bii 'lu ye.
39 Nyɩsʋa a tete ‑ye, ‑ɛ kʋɛ 'o ꞊nɔ ‑wɔn, ‑ɛ mɔ ‑wɛ tete gblaka, ɛ nɛ‑ ‑gbo: ‑N blɛ ye ‑bo nʋɛ ‑n 'be ‑tʋnahuon 'mʋ, ‑ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ ‑n nu ‑n dɩɔnʋ a 'mʋnʋɛlɛ.
40 Teteii 'hɔn a ‑gbɛ, nɩ‑ kɔ 'kwli 'mʋ Moise a tetei 'bii 'le 'mʋ ‑hɔn, ɩ kɔ Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyʋ a tɔɔlɛ 'hɛɛn.»
Waanyɔ mɔ bodɩɔ Dafidɩ a 'yuo a 'yuu nɩ
(Makɩ 12.35-37; Luku 20.41-44)
41 ‑Tɛ dɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑hi, ‑ye Falisi꞊tumu a nahuin, ʋ 'kukue lɛ, ‑Yusu 'ʋ ꞊gbʋ wlɔn, ɔ nɔ:
42 «Dɛ tio‑ aa 'lu ‑wɔn lɛ ‑hie, 'ke 'o Waanyɔ ꞊nʋ a ‑ta 'mʋ, Nyɩsʋa po la lɛ, ɔ di la 'le ya? Nyɔ‑ mɔ 'a bu gblaka?» ‑Ye ʋ ꞊tuo ‑wɔn, ʋ nɔ: «Waanyɔ a ‑gbɛ, nɔ‑ mɔ bodɩɔ Dafidɩ a 'yuo a 'Yu.»
43 ‑Ye ɔ ꞊gbʋ wlɔn, ɔ nɔ: «'Bɩa 'bɛ nɩ lɛ 'mʋ, ‑be' Nyɩsʋa a ‑Hihiu nu, Dafidɩ 'ɔ daa Waanyɔ a ‑gbɛ 'a Kʋkɔnyɔ, 'ɔ ꞊tui la, 'ʋ 'crɩɛ, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ mɔ:
44 Kʋkɔnyɔ Nyɩsʋa, ɔ le 'na kʋkɔnyɔ nɩ, ‑ɛ mɔ:
Nɩ mɔ 'na diidɛpɩa ke gbo, ‑n kɔ 'mʋ 'hɛɛn,
‑a 'mʋ nahuin win ke kɔɔ, ɛ 'mue gba ‑gbagba,
'mue nu, ꞊mʋ ‑na yraanyʋ bʋɩ 'lu gblɛ ꞊tu.»
45 ‑Ye ‑Yusu nɔ lele: «‑Tɛ Dafidɩ a ‑gbɛ, ɔɔ Waanyɔ a ‑gbɛ 'a Kʋkɔnyɔ daa, ‑be' Waanyɔ a ‑gbɛ, ɔ ‑wɛ 'le bɔ nu Dafidɩ a 'Yu a 'mʋ'yɩya 'le?»
46 Nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'o, gbegbe 'a nahuon ꞊de 'die 'le ‑wɛ bɔ ‑hɩhɩa ‑Yusu klɛ. Kʋɛ 'o ‑nyrɔwɔ a ‑gbɛ 'yie 'mʋ gbo, nahuiin pɩ hʋannʋ, 'ke bʋ ꞊gbɔ lele dɛ ꞊de wlɔn.