Rut
1
Vuyowo kaiwae Elimelek na le ŋgaŋga thɨ gara
Va e mbaŋako iyako, mbaŋaniya giyagiya ghanji mbaŋa thɨ mbaro, dagabora i yomara e vanautumako iyako tɨne. Iya kaiwae amala regha rara Betɨlehem, Juda e tɨne, weiyaŋgiya levo na le ŋgaŋga theghewo, thɨ gara na wo vethɨ yaku vanautuma regha idae Mowab na vethɨ meghala vuyowoko iyako gheko. Amalake idae Elimelek, levo idae Naomi* na lenji ŋgaŋga theghewo, idaidanji Malon na Kiliyon. Thiye uu Eprat, thɨ mena Betɨlehem, Juda e tɨne. Va thɨ wa Mowab na mbowo vethɨ yaku mbaŋa ubotu gheko.
Mbaŋa inanji gheko Elimelek i mare, na Naomi mbema ghamberegha eŋge weiyaŋgiya le ŋgaŋgama theghewoma. Ghɨmoghɨmoruke thiyake va vethɨ ghe gheko — thɨ vaŋguŋgiya Mowab wanakauniye theunyiwo. Eunda idae Opa na eunda idae Rut. Lenji yakuyaku gheko vama i wo ŋgoreiya theghathegha hoyaworo, na Malon na Kiliyon tembe thɨ mareva. Naomi vambema ghamberegha eŋge vara, le ŋgaŋgama kaero nandereŋgi na le ghɨmoru tembe ŋgoreiyeva.
Naomi na Rut thɨ njogha Betɨlehem
Mbaŋa Naomi amba ina Mowab e tɨne, kaero i loŋwa toto ghambae gharɨgharɨniye utuninji, Giya Loi kaero i mwaewo weŋgiya le bodaboda, na ghanɨŋga kaero veimaimava weŋgi. Iya kaiwae Naomi na oyawanyiye thɨ vivatha na thɨ roiteta Mowab. Weiyaŋgiya oyawanyiyema theunyiwoma, Naomi i iteta ghembama va thɨ yakumawe, i reŋa e kamwathɨma iya i wa na ve raŋgima Judiya.
Ko iyemaeŋge e kamwathɨ mborowae, amba Naomi i dage weŋgiya oyawanyiyema iŋa, “Ghemi themiunyiwona hu njogha e ghambamina na hu yaku weimiyaŋgiya lemi bodaboda. Ya naŋgo weya Loi na ne ghare weŋga ŋgoreiya ghemi va gharemi weŋgo na weŋgiya thiyema vama thɨ marema. Na tembe ya naŋgo weva Giya Loi na ne i vakathaŋga tembe hu lagheva na hu yaku weimiyaŋgiya lemi ghɨmoghɨmoru.”
Naomi i mwanambiyeŋgi e ghareghare na i mwaewoŋgi. Weinji lenji gharevɨrɨ thɨ randa na ghalɨŋanji laghɨye 10 na thɨŋa, “Thava ŋgoreiyana! Weime eŋge ghen na ra wa weŋgiya len bodaboda.”
11 Ko iyemaeŋge Naomi i gonjogha weŋgi iŋa, “Oyawanyiŋgu, mbema i thovuye moli vara hu njogha. Buda kaiwae nuwamiya weiŋguyaŋgiya ghemi? Ne valɨkaiwae tembe ya ghambɨŋgiva ghɨmoghɨmoru, thɨ thegha matuwo na tembe hu vaŋguŋgiva? 12 Mbema hu njogha eŋge, oyawanyiŋgu. Kaero yalaghɨsarɨ moliya ghino na ma valɨkaiwaŋgu tembe ya gheva. Na othembe thoŋgo amba valɨkaiwaŋgu ya vaidiya ŋgama, na thoŋgo ya ghena weiŋgu lo ghɨmoru gougouke noroke na ya vaidiya ŋgama, 13 ne valɨkaiwae mbowo hu dagetenɨŋga e ghe na wo hu roroghagha ghaghad thɨ thegha matuwo? Oyawanyiŋgu, hu ghareghare iyake ma valɨkaiwae. Budakai va i yomara e ghino i maŋga kivwala budakai i yomara weŋga. Kaiwae Lo Giya Loi kaero i roghereiye wanaŋgo na vuyowoke iyake i laghɨye moli weŋgo.”
14 Iyake i vakathaŋgi na mbowo thɨ randava. Amba Opa i mwanavatha yawanyiye e ghareghare na i ghawole, ko iyemaeŋge Rut i thovuvu Naomi.
15 Naomi i dagewa Rut iŋa, “Wo u thuwe, len ghaghe kaero i njogha weŋgiya le bodaboda na weŋgiya le loi i kururu weŋgi. Ghen tembe ŋgoreiyeva, u njogha wein.”
16 Ko iyemaeŋge Rut i gonjoghawe iŋa, “Thava u vavothaŋaŋgo na ya roiteteŋge. Mbema u vatomwe eŋge na weiŋgu ghen. Ne the valɨvaŋga u wawe, ya wawe, na ne the valɨvaŋga vo yakuwe, va yakuwe. Len gharɨgharɨ lo gharɨgharɨ, na len Loi lo Loi. 17 The valɨvaŋga vo marewe ne va marewe na thɨ bekuŋgowe. Giya Loi le lithɨ laghɨye moli e ghino thoŋgo ya roiteteŋge; ko mbe mare eŋge vara ne i vakathainda ra meghaghathɨ.” 18 Mbaŋa Naomi i thuwa Rut le vothako, ma tembe i rovurɨghegheva e variye njoghawe.
19 Elaelama theunyiwoma kaero vethɨ loloŋgaova ghaghad vethɨ vutha Betɨlehem. Mbaŋa thɨ vutha, gharɨgharɨ gharenji iyo kaiwanji na wanakau thɨŋa, “Mbema emunjora Naomi iya elaghɨniyeko?”
20 I dage weŋgi iŋa, “Thava hu uno idaŋgu Naomi, huŋa eŋge ‘Mara,’ kaiwae Loi Vurɨvurɨghegheniye i vakatha yawaliŋgu ghamɨnae mbema maŋga eŋge. 21 Va ya roitetake lo bigibigi veimaima, ko iyemaeŋge Giya Loi i vaŋgunjoghaŋgo kokowaŋgu. Buda kaiwae hu uno idaŋgu Warawarariniye, na mbaŋake Loi Vurɨvurɨghegheniye kaero i roghereiye wanaŋgo na ya vaidiya vuyowae!”
22 Iyake i woraŋgiya va ŋgoroŋga na Naomi i roiteta Mowab na i njogha Betɨlehem weiye Rut tɨnan Mowab. E mbaŋako iyako bali uloulo amba i wora eŋge rɨghe.
* 1:2 Naomi gharumwaru “warari i riyevanjara”. 1:6 “Giya Loi” — Utuutuke iyake gharumwaru ŋgoreiye vaŋa lumo raŋa “Yahweh” o “the LORD” 1:20 Mara gharumwaru “maŋgamaŋganiye”.