11
Nugw pɨb mag aku
1 God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, God nugw pöi nöbö mö piaku, ñɨŋ ap piaku mämäga nugwölöi aku, jɨ rɨb mös yöx nugwölöi wöhö, God nuŋ, nɨ ñɨŋ rɨ ri abnö, rɨmɨd mönö aku nugw pɨ gö nɨgön, God mönö rɨg yadmɨd akwör nugw pɨ gö nɨgmɨdöia.
2 Nöbö mö bli maduar ör, kai kɨtmɨdɨl kɨ mag akuyöbö rɨmɨn, God nugumɨn wä röŋa.
3 An God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, nugwöla ap adöx yöd röul adö kau sö aipam, ap mögörɨb il kɨ aipam, God ap i pön rɨ nɨgölöŋ, God mönö akwör yadmɨn wöxnö nɨgöŋa.
Ebol, Inok, Noa ñɨŋ God nugw pɨmä
4 Maduar ör nöbö nagö Ebol nuŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, ap pön hön pal God höjöpal ur nölmɨn, God nugumɨn wä röŋa. Jɨ hödnɨŋ Ken ap pön hön höjöpal ur nölöŋ aku, God nugumɨn wä rölöŋ.
Ebol nuŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rɨ rɨbyöx nugumɨdöŋ aku mɨ, God nugwo nöbö kömö wä nɨ, me rön, ap höjöpal ur nölöŋ aku nugumɨn wä röŋa. Ebol wöröxmɨn, weik anɨŋ pɨsaŋ mɨdölöl aku, jɨ, nuŋ God nugw pöŋ haiwo aku anɨŋ nöbö mö rɨba nölmɨn nugumɨdöla.
5 Inok nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, God nugwo pɨbör nugw pɨp duön wöröxölöŋ. God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rɨ rɨbyöx nugumɨdöŋ aku mɨ, God nugwo nöbö kömö wä nɨ, me rön, kömö akwör pön duöŋa. Nöbö mö nugwo hölu hölu nugw yualöbmä; God nuŋ keir nugwo pön mögörɨb adöx yöd röul adö kau sö yöraku pön wöluöŋa.
6 Nöbö mö God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rɨ rɨbyöx nugwöñ nöbö mö piakwör, God nugwaŋ wä cöna. Aku agapɨm: God nuŋ kömö mɨdö, rɨ rɨbyöx nugwön, nugwo höjöpalɨŋ, anɨŋ mönö rɨg yad mag akuyöbö cönɨŋö, rɨ rɨbyöx nugwöi nöbö mö piakwör pɨ ösös cöna.
7 Noa nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, God rɨg yadöŋ mag akwör röŋa. God nuŋ Noa nugwo ruö diba piönɨŋö, rɨmɨn, Noa mämäga nugwölöŋ aku, jɨ nuŋ God nugw pöŋ aku mɨ, mönö mi yadö, rön, bɨyöj diba rɨ nɨgöŋa. Noa bɨyöj dib aku rɨ nɨgön, mönɨŋ halöu ha kap magalɨg bɨyöj möla dumɨn, mɨ ruö ib diba röŋa, jɨ ñɨŋ kömö mɨdmä. God ruö diba piönɨŋö rɨmɨn, Noa mämäga nugwölöŋ wop aku, jɨ God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, bɨyöj rɨ nɨgöŋ aku mɨ, God nugwo nöbö kömö wä nɨ, me röŋa. Nuŋ kömö dum nugugɨrön, nöbö mö mönö nuŋwa röd abim piaku nöbö mö ap kib mag gwogwo akwör rɨ gör mɨdmä aku, wöxnö mɨda.
8 Nöso maduebö Ebraham nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, nuŋ God rɨg yadöŋ mag akwör röŋa. Ebraham nuŋ nuö mögörɨb aku mɨdmɨn nugugɨrön God nuŋ nugwo yadöŋa, “Halöu ha nagö yöx pön haŋ yöx pön höŋ diön piaku, ñɨgö mögörɨb dib i aŋadö yajɨn aku mɨ, naŋ duön piaku mɨdane,” röŋa. God aliö rɨmɨn, Ebraham mögörɨb aku pikai mɨdö rön nugwölöŋ; God nɨ nugwidɨx mɨjönɨŋö, rön, amɨn duöŋa.
9 God nuŋ mögörɨb Ebraham nugwo yad nɨgmɨn du mɨdöŋ mögörɨb aku mögörɨb nuŋ yöi, nöbö mö hör mögörɨb ñɨŋɨm. Nuŋ nöbö pad piakuyöbö i röxg mɨdöŋa. Nuŋ aliö du mɨdön, ap uñ ram akwör urön hölɨm yönön, ha nuŋwa Aisak yöx pön höŋa. Yöx pön höm dib röxön, nuö rɨg röŋ mag akwör ap uñ ram akwör hölɨm yönmɨdöŋa. Aisak ha nuŋwa Jekop yöx pön höm dib röxön, algör ap uñ ram akwör hölɨm yönmɨdöŋa. Makwam God mönö ölɨsö ma yadön Ebraham nugwo yad nɨgöŋ mögörɨb aku, ha nuŋ hogwa Aisak Jekop yöŋö algör ör yad nɨgöŋa.
10 Ebraham nuŋ rɨbyöx nugwöŋa, God nuŋ keir rɨbyöx nugwön taun dib öim mɨdɨba rɨ nɨgön taun wä aku du öim mɨjɨnö, rɨ rɨbyöx nugu gör mɨdöŋa.
11 Ebraham nöbö nom röxgmɨn, mönɨŋ Sara lap wösɨm röxgön mɨdmä. Makwam Ebraham nuŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, mönö ölɨsö ma nɨ yad nɨgöŋ aku rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, ha Aisak yöx pön hömä.
12 Ebraham nöbö mödö wöröxbä röxg mɨdöŋa, jɨ ha nuŋ aku yöxɨm yöxɨp höuöilmel rɨm, an nöbö mö magöri maga rɨm gɨ rɨm mɨdöla. Gupö adöx sö mɨ magöri maga rɨg mɨd mag akuyöbö, an alɨg mɨdöla. Röbö halaia rɨg jɨmi bla iŋ wöd nugwölöi mag aliö akuyöbö, an alɨg mɨdöla.
13 Nöbö maduar ör mɨdmɨdöi yadmɨdɨl nöbö piaku magalɨg God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, mönö ölɨsö ma anɨŋ yad nɨgöŋ aku, rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, wöröxmä. God ñɨgö agap apɨm yadmɨn, rɨg yad mag akwör anɨŋ cönɨŋö, rön, nugwo pɨbör nugw pɨp dumä aku, jɨ God yadöŋ mag aku rɨm mämäga nugwön wöröxölim. God ñɨgö agap apɨm yadöŋ aku, mämäga nugwölön, pad piakuyöbö röxg rɨb ñɨŋ akwör nugwön, mai God ap wä anɨŋ nöiönɨŋö röŋ aku nöiönɨŋö, rön, wahax pön nugugu mɨdɨp duön wöröxmä. Mögörɨb döul il kɨ mɨdön yadmɨdmä, “An hör piakuyöbö nöbö mö hör hön mögörɨb döul il kɨ mɨdölɨŋö,” rɨmɨdmä.
14 Nöbö mö mönö aliö akuyöbö yadmɨdöi bla, mögörɨb an ödöriö mɨd yöraku, me rön, aliö rɨmɨdöia.
15 Mögörɨb ñɨŋa röböxön hömä mögörɨb aku rɨb maga dumɨn, höuöil dubä rɨgɨba jɨ höuöil duölim.
16 Jɨ rɨb dib ñɨŋa duöŋ God mögörɨb wä adöx yöd röul adö kau sö yöraku. God nuŋ ñɨgö taun dib i rɨ nɨg ri ab aku mɨ, an nugwöla God ñɨgö nöbö mö nɨ, me rön, möigw yöxöl.
17-19 Nɨ Ebraham nugwo yajɨn mag akuyöbö cönɨŋönö wöhö, rön, God nugwo yadöŋa, “Ha nagö Aisak, ‘Yöxɨm yöxɨŋ yöxɨp höuöilmel rɨŋ mɨga mɨjöñɨŋö,’ rɨm ha akwör, nugwo pön du pɨl pal nɨgön, nɨ höjöpal ur nölö,” röŋa. Aliö rɨmɨn, Ebraham nuŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, nɨ yad mag akwör cönɨŋö, rön, yadöŋa, “Ha na aku yöxɨm yöxɨŋ yöxɨp höuöilmel rɨŋ mɨga mɨjöñɨŋö, röŋ mönö ölɨsö ma yad nɨg mönö aku God nuŋ röböxen; ha na paŋyöbö ödöriö aku pɨl pal nɨgmön, God nuŋ raŋ höbkal öbiönɨŋö,” rön, ha nuŋwa Aisak pön du rɨgpɨd rola nag nɨg nɨgön, yu meia pön pɨn nɨgɨba rɨmɨn, God yadöŋa, akuyöbö almɨjɨnö, röŋa. Makwam, ha nuŋwa Aisak mödö aŋadö wöröxöŋa, jɨ Ebraham nɨc pön yölɨŋ höuöil duöŋa.
20 Aisak dib röxön ha hogw aku yöx pön höŋa. Ha i ib nuŋwa Jekop; ha i ib nuŋwa Iso. Nuö Aisak nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, mɨ nöbö nuöm röxgön, God rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, ha nuŋ hogw aku ñɨgö ap wä mai rɨb mönö aku bli höd yad nölöŋa. Wöröxɨm, mai rɨg yadöŋ mag akwör röŋa.
21 Makwam ha nuŋwa Jekop nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, mɨ nöbö nuöm röxgön womiöx wöröxɨba röŋ wop aku, sauö rɨb pön yönmɨd nuŋ aku pön, God iba yadmɨn bɨl sö dumɨn nugugɨrön, ha nuŋwa Josep ha yöxöŋ ha hogwa yadön, God ñɨgö ha hogwa pɨ ösös rön nugwidɨx mɨdaŋ, mɨd ri ab gɨ mɨjöñɨŋö, röŋa.
22 Makwam ha nuŋwa Josep nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, mɨ nöbö nom röxgön womiöx wöröxɨba röŋ wop aku, Isrel nöbö mö nuŋ piaku ñɨgö yadöŋa, “Mai mögörɨb Ijip kɨ röböxön höbkal mögörɨb Kenan diöña. Wop aku, yöd nɨ bla alɨg pön duön al aliö cɨne,” röŋa. Yadön wöröxɨm, mai ñɨŋ rɨg yadöŋ mag akwör rɨmä.
Mosɨs yöx pön hön umadmä
23 Mosɨs nuö nuöm mönöbö hogwa ñɨŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, ha Mosɨs yöx pön hön, ha uñ kɨtɨb wä mɨdöŋ aku nugwön, röun mös paŋ umad gɨm mɨdöŋa. Ñɨŋ Ijip Kiŋ Pero nugwo ipöxölim.
24 Mosɨs dib röxön, nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, yadöŋa, “Nɨ Pero halöu nuŋwa ha nuŋ me rölɨŋ.
25-26 Mögörɨb döul il kɨ ap kib mag gwogwo rɨ gɨrön mɨdmön, nɨ wä ren; öim öim mɨjɨnö, rön, nɨ Krais nugw pɨmön nɨ yad höimöuöñ aku mönö mɨdöl; jɨ Ijip nöbö mö ap wä wä ñɨŋ piaku nɨ wä rölö, röŋa. Nɨ nöbö mö God adö mɨdɨm ñɨgö rɨ gwogwam rɨmɨdöi nöbö mö piaku pɨsaŋ mögum rön mɨjɨnö,” röŋa.
27 Mosɨs nuŋ God mämäga nugwölöl Nöbö aku wöxnö nugubi röxgöb nugwön, mönö nuŋwa nugw pön, kiŋ Pero nugwo ölɨsö wölɨm nugwöŋ aku ipöxölöŋ. Nuŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör rön nɨ nugwidɨx mɨjönɨŋö, rön, God rɨg yadöŋ mag akwör rön, Isrel nöbö mö ñɨgö yölɨŋ pön Ijip röböxöŋa.
28 Mosɨs nuŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, yadmɨn, Isrel nöbö mö Pasopa sipsip ha bla palön, haña pön palgwañ rɨmɨn, cɨnö cɨnö, bla bɨl sö aipam calmɨn, ubalɨja il adöi adöi aipam calöŋa. Aliö almɨn nugugɨrön ejol hön Ijip nöbö mö ha höd yöx pön hem bla magalɨg pɨl pal nɨg gɨrön, Isrel nöbö mö ram ñɨŋ bla duön ha höd ñɨŋ bla pɨl pal nɨgölöŋ.
29 Isrel nöbö mö ñɨŋ kwo God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rɨmɨn, Ijip ada ñɨgö rɨbɨx abmɨn, duön ban yuö dib Hañ Kapa aku dumba rɨmɨn nugugɨrön, God rɨmɨn röbö aku lɨl rɨ adöi adöi dumɨn, mögedö rola pö kwo dumä. Jɨ Ijip ada ñɨŋ ñɨgö rɨbɨxɨp röbö yuö mibɨla hömɨdmɨn, röbö adöi adöi höbkal hön ñɨgö yuabmɨn magalɨg röbö nɨmön wöröx pörmä.
30 Mai Isrel nöbö mö ñɨŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, du taun dib Jeriko rɨg kul ölɨsö aku wop akuyöbö mɨj sö wob mɨdɨm wob mɨdɨm, rɨg kul aku aŋadö gɨlɨx pɨn pöröŋa.
31 Nöbö kib mag yönɨb mö Rehap aku, nuŋ kwo algör God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, God mönö nuŋwa röböxim nöbö mö nuŋ piaku pɨsaŋ wöröxölöŋ. Aku agapɨm: nöbö Isrel hogw aku taun dib Jeriko dumɨn, ñɨgö nöbö hogwa pɨl pal nɨgɨba rɨm, God Rehap yadmɨn, mögörɨb ana nugw nɨgɨba höiŋö, rön, pön ömdö hölun rɨmɨn, kömö mɨdön höuöil dumä.
32 Makwam, nöbö mö bli kwo God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rɨmɨn, God ñɨgö mag keiryöbö röŋ haiwo bla pödpödiö yadmön mɨxɨla diön? Nöbö nagö Gidion, Barak, Samson, Jepta, Depid, Samuel nöbö bla aipam, God mönö yadɨb nöbö bla aipam rɨg rɨm rɨm akuyöbö yadmön, mönö mɨxɨl diba diöna.
33 Nöbö mö piaku ñɨŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rön, bli nöbö mö mögörɨb hör bli ñɨgö rɨbɨx abmä. Ñɨŋ rɨ ri abmä aku, God cɨnö röŋ mag akwör ñɨgö röŋa. Bli ñɨgö wöñö höpebö laiön mɨdim mibɨla pɨ abmɨn, God ñɨgö nugwidɨx mɨdmɨn öbɨx nɨmölim.
34 Bli rɨn diba yönmɨdöŋ mibɨla pɨ abmɨn yönölöŋ. Bli yu mɨxɨl ölɨsö me bla pön ñɨgö pɨn nɨgnɨŋö, rɨmä aku, jɨ bör dumä. Nöbö mö bli nöbö mö höimölɨb aku, jɨ God ñɨgö nugwidɨx mɨdɨm ñɨŋ gɨg yad gɨ mɨdmä. Paiŋö paiŋö rɨ gɨrön, duön ami nöbö mögörɨb keiryöbö piaku ñɨgö rɨbɨx abmä.
35 Mö bli nöbönɨŋ nöbö halöu ha ñɨŋ bla aŋadö wöröxmä, jɨ God nugw pön höjöpalɨm, nuŋ rɨmɨn höbkal öbɨlmä. Nöbö mö bli God nugw pɨmä aku nugwön ñɨgö ölɨŋ höb pɨ nölmä. God nugwo röböxölöyɨx, ñɨgö yau abɨm kömö duöyɨx aku, jɨ, an wöröxɨŋ God anɨŋ raŋ öbɨlön mögörɨb wä nuŋ aku öim öim mɨd ri abnɨŋö, rön, God nugwo cɨrɨp gör mɨdön nugwo röböxölim me, ñɨgö uplöb rɨ gwogwam rön ölɨŋ höb pɨ nöl gör mɨdɨm wöröxmä.
36 Bli ñɨgö yad höimöuön, kaiö pɨ uplöb palmä. Bli sen wabɨlön nag nɨgmä.
37 Bli rɨg röd pal nɨgɨm wöröxmä. Bli ñɨgö so pön wölɨxdör umaumö nɨgmä. Bli yu mɨxɨl ölɨsö me bla pön, ñɨgö aŋadö pɨn nɨgmä. Bli ñɨgö öim öim mɨ rɨ gwogwam rön, rɨbɨxön rɨm rɨm, ñɨŋ mɨ öliöxön, nöbö mö lɨblɨb rɨbä akuyöbö mɨdön, hön meme sipsip uña pön wölɨj röxg yömön rɨp yönmɨdmä.
38 Nöbö mö piaku nöbö mö wä ödöriö; nöbö mö gwogwo bla alebö ñɨŋ yöraku mɨdölöyɨx. An pɨsaŋ mɨdɨb maga nɨgölö, rön, ñɨgö mɨ rɨ gwogwam rɨm rɨm, ipöxön bör du mögörɨb rɨg kap mibɨl piaku mɨdön, rɨg möl mögö möl piaku hölɨmön yönmɨdmä.
39 Nöbö mö yadmɨdɨl piaku, ñɨŋ God nugw pön, God mönö yad aku mönö mi yadö, rön, God nuŋ rɨg yad mag akwör cönɨŋö, rɨmɨn, God ñɨgö magalɨg nugwön, ñɨgö rɨ ri abön nöbö mö kömö wä na mɨdöiŋö, röŋa. Makwam God ñɨgö ap wä nöinö, röŋ aku, ap wä aku wop aku pölim.
40 Aku agapɨm: God an ap wä ödöriö nölɨba rɨmɨdlö rɨ rɨbyöx nugwöŋ aku mɨ, mai wop paŋyöbö akwör, nöbö mö yadmɨdɨl piaku aipam, an nöbö mö weik mɨdöl kɨyöbö aipam anɨŋ paŋ, magalɨg paŋör du nɨgiö nɨgön nöbö mö lei nuŋwa mɨjnɨŋa.