11
Ucawu wo okolo
1 Aza a na a casu A̱sula̱ okolo e reve ta̱ na amayun a na a ta ca le ili i na a zuwai okolo suru. E reve ta̱ na amayun e ili i na koto e enei shi a̱ ta̱ lo na amayun.
2 A̱sula̱ a̱ usu ta̱ ama o ufaru adama o ucawu wo okolo e le.
3 Tsu ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa tsu revei na A̱sula̱ a yuwain adanshi, waru nu ure u nda u ɗa u yuwain uvaɗi ni ili i na i ri pe. A̱sula̱ a yuwan ta̱ ulinga ni ili i na vuma tse ene shi, tsa̱ra̱ u yuwan ili i na tsee ene.
4 Habila† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u yuwayin A̱sula̱ kucci na laꞌai kucci na Ka̱yinu† cayi A̱sula̱. Reve A̱sula̱ a damma wu uwwa ta̱ uyoꞌo wu uneꞌe u na u cayi, reve u ɗeyi vuma va̱ a̱ɓula̱. Ko na wo oꞌwoi Habila kuwa̱ ta̱ ɗe nu ujimu, wuma wa̱ yi u buwa ta̱ a yuwusaan tsu adanshi adama o ucawu wo okolo a̱ yi.
5 Anuhu da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa A̱sula̱ a tara niyi a̱ tyo zuva adama u kuwa̱ wan. E ene yi shi, adama a na A̱sula̱ a tara yi ta̱ a̱ ka̱ra̱. Adanshi a̱ A̱sula̱ a damma ta̱ kafu a tara yi a̱ tyo zuva, u zuwa ta̱ okolo a̱ A̱sula̱ o yoꞌono.
6 Za lo o yoꞌonoto A̱sula̱ okolo shi, she nu ucawu wo okolo. Za na a̱a̱ ta̱wa̱ uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ biti u ꞌyuwan u ciga u usu na A̱sula̱ a̱ ri wuma, waru u tsu ca ta̱ iliyinkapa a̱ tyo aza a na a zama yi na amayun.
7 Nuhu† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa wu uwwai ana A̱sula̱ o rono niyi atsuvu a aci e ili i na koto we enei shi. U yuwaan ta̱ A̱sula̱ tsutoni reve u sheꞌen wantsun u gbain adama u wawa uꞌwa wa̱ yi. Nu ucawu wo okolo a̱yi a ɗa, Nuhu rocoi uvaɗi na a nusain. Hali wo oꞌwo vuma ta̱ a̱tsuma̱ a ama a na a̱ da̱na̱i na̱ a̱ɓula̱ e ekere a̱ A̱sula̱ adama o ucawu wo okolo a̱ yi.
8 Ibrahim da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u yuwain tsutoni ana A̱sula̱ e ɗe niyi u ꞌya̱wa̱ uba̱ta̱ u ro u na u yuwaan niyi nzuwulai n na waa ca yi. U lyawa ta̱ iɗa ya̱ yi, agba u reve uba̱ta̱ u na wee tyo shi.
9 Adama a na Ibrahim ri nu ucawu wo okolo, reve u yuwan nden n limocin e iɗa i na a yuwaan niyi nzuwulai. Reve u da̱nu ɗe o oogodo, ne ɗa fo Ishiyaku na̱ Yakubu aza a na a̱ da̱na̱i muwun mu ugundo ma̱ yi. A̱sula̱ a yuwaan le ta̱ fo nzuwulaiꞌi.
10 Ibrahim yuwan ta̱ ne adama a na u ri e ipiri i na waa uwa a̱ lyuci gbain na A̱sula̱ o foɓoi waru u suwai na wa̱a̱ da̱na̱ lo babu ukotu.
11 Saratu† oɓolo na̱ Ibrahim a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa a̱ tsura̱i mawun, ko na wo oꞌwoi a̱ shi ta̱ a kutsa lon, waru Saratu idari i ɗa i shi. Ibrahim usu ta̱ a na A̱sula̱ aa yuwan ili i na u yuwain nzuwulai n na waa yuwan.
12 Vuma nda shi ta̱ kutsa suru suru, u shi ta̱ u rawa ma̱kuwa̱a̱, amma ko na̱ ne a̱vu wo oꞌwo akaya a ama a̱ a̱bunda̱ a na a gura kece shi. Amayun, a̱ ta̱ lo na̱ a̱bunda̱ cine italyoꞌo ya zuva i ri ko tsa̱ ma̱bula̱ ma̱ ngeꞌen m mala.
13 Ama a nda suru a na a̱ da̱na̱i nu ucawu wo okolo, a̱ kuwa̱ ta̱ babu na a̱ ushiyi ili i na A̱sula̱ a yuwaan nle nzuwulai. A̱ da̱na̱ ta̱ na̱ ma̱za̱nga̱ ma na ee ene ili i ndolo a̱ ta̱wa̱, ko na wo oꞌwoi a̱ da̱na̱ zuzu shi. A̱vu a damma a na a̱ ta̱ gashi omocin na̱ a̱za̱ e iɗa i ro a̱tsuma̱ o uvaɗi u nda.
14 Nna ama a yuwan cuꞌun va adanshi a nda, o to rocosu a ta zamishi ure wi iɗa i na wo oꞌwo za le.
15 Na̱ a̱ shi a adanshi e iɗa i na a lyawai, babu ili i na yaa putsa le a na a̱a̱ ka̱mba̱.
16 Amma a̱ da̱na̱ te izami yu uba̱ta̱ u na u laꞌai ulobonu. U ta̱ ɗe zuva. A̱yi ɗa i zuwai A̱sula̱ a tsu uwwa wono shi nne e ɗe yi A̱sula̱ e le, adama a na u foɓoo le ta̱ lyuci gbain.
17 Ibrahim da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u cayi mawun ma̱ yi Ishiyaku tsa̱ kucci ana A̱sula̱ a̱ lyungwa̱ niyi. Ibrahim ɗa vuma na A̱sula̱ a yuwayin nzuwulaiꞌi, amma u foɓo ta̱ u ca mawun ma̱ ta̱ ma̱ yi goon tsa̱ kucci.
18 Ɗe nu ufaru, A̱sula̱ a damma yi ta̱, “Mmaci n na n yuwaan nuwu nzuwulai a̱ ta̱ o uta̱ ya Ishiyaku.”
19 Ibrahim jiyan ta̱ na̱ Ishiyaku kuwa̱, A̱sula̱ a ta gura ka̱mba̱to yi wuma waru. Ne ɗa Ibrahim yuwain, reve u yuwan gashi u ushiyisa̱ ta̱ mawun ma̱ yi diga o ukwa̱.
20 Ishiyaku† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u zuwayi muwun n re ma̱ yi abaꞌun, Yakubu na̱ Isuwa.† U reve ta̱ na A̱sula̱ aa yuwaan le ili i saꞌani elime.
21 Yakubu† da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa ana wa̱a̱ kuwa̱, u zuwayi muwun ma̱ Isuhu koyan ɗa abaꞌun. Reve u yuwaan A̱sula̱ a̱ga̱nda̱ a̱yi uka̱ɗa̱towu a aaɗanga a̱ yi.
22 Isuhu da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa i zuwai ana wa̱a̱ kuwa̱, u yuwain adanshi adama a mantsa ma na aza a Israꞌila aa lyawa Masar. Reve u damma le a tara etele a̱ yi nna̱ a̱a̱ ka̱ra̱.
23 Nsha̱wu ma Musa n da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa a gura soko niyi hali woto taꞌatsu ana a matsan niyi. E ene ta̱ Musa mawun ma saꞌani ma ɗa, waru a uwwusa wovon u na aa ꞌyuwan yuwan tsutoni na̱ wila̱ u mogono shi.
24 Musa da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa i zuwai ana u kungwai, u ꞌyuwain a na e ɗe yi mawun mo usheli u mogono ma Masar.
25 U ɗangwa ta̱ u sowo a̱tsuma̱lima̱ oɓolo na ama a na A̱sula̱ a ɗangwai, a na waa uwwa uyoꞌo u mayan mo unusu a mantsa ma waꞌa.
26 U jiyan ta̱ u laꞌa ta̱ ulobonu u sowo a̱tsuma̱lima̱ o una̱ wu Za na A̱sula̱ a Ɗangwai, a na wa̱a̱ tsura̱ utsuru wa Masar suru, adama a na u da̱na̱ ta̱ a pura iliyinkapa ya̱ A̱sula̱ i na i ri lo a̱ ta̱wa̱.
27 Adama o ucawu wo okolo a̱ yi, Musa lyawa ta̱ Masar, agba u da̱na̱ a uwwusa wovon wu upan u mogono shi. Musa kaɓa ta̱ asuvu adama a na u zuwaa ta̱ A̱sula̱ a na aa gura ene shi esu.
28 Adama o ucawu wo okolo a̱ yi a ɗa, u foɓoi A̱buki a Mapasa† reve u kyoꞌonu mpasa e eɓele na̱ gon vu na̱ntsu, adama a za na a̱a̱ ta̱wa̱a̱ nu ukwa̱ wu una muwun mu ufaru mo olobo ma aza a Israꞌila wan.
29 Amaꞌa a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa a pasai Mala ma̱ Shili† gashi iɗa yu uꞌyewu. Amma ana aza a Masar o toni nle, reve mala ma lyuwa le suru.
30 Ama a̱ A̱sula̱ a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa ana a̱ ka̱nda̱ruwusa̱i lyuci va̱ Jeriko rana cindere, a̱vu ukari wa̱ yi u riya̱.
31 Rahapu† aashakala a̱ da̱na̱ ta̱ nu ucawu wo okolo, ɗaɗa u ushiyi aza a Israꞌila aza a matawa mo utyo. A̱yi ɗa i zuwai o una niyi shi, ana o unai aza a na a ꞌyuwain a yuwan tsutoni na̱ A̱sula̱.
32 N da̱shi ta̱wa̱ ni iroci i ro? N ri na̱ mantsa ma na maa damma ɗu aɗa o Gidiyon,† na̱ Baraka, na̱ Samuson,† na̱ Japuta, na̱ Da̱wuda, na̱ Samaꞌila,† na akapi a ama̱sula̱ shi.
33 Ucawu wo okolo e le u zuwa le ta̱ a lyuwa aci e iɗa i ro ya̱ a̱bunda̱ lon. A yuwan ta̱ ili i mejege, reve a̱ ushi ili i na A̱sula̱ a yuwain nzuwulai suru. A̱ ɓa̱ru ta̱ na̱ vi ikamu.
34 A̱ kimusa̱ ta̱ wuna u na u tsu lungusa̱. A̱ fa̱tsa̱ ta̱ e ekere a aza a na a̱ da̱na̱i azama o una le na̱ mutsun mu peꞌeni. Ko na wo oꞌwoi a̱ da̱na̱ ta̱ babu ucira lon, a̱ tsura̱ ta̱ ucira. A̱ da̱na̱ ta̱ nu ucira uba̱ta̱ o uvon hali a lyuwa aci o uvon o omocin a̱ a̱soja o ro babu uro.
35 A̱ma̱ci o ro waru a̱ ushiyisa̱ ta̱ mmaci n le a na a̱ shi a̱ kuwa̱i reve a̱ ka̱mbisa̱ wuma. Ama o ro gba ozo o ro a ca le ta̱ a̱tsuma̱lima̱ adama o ucawu wo okolo e le, reve gba a̱ usu le, “Tsa̱a̱ usu tso oꞌwo fa̱a̱n cine i dammai shi!” A yuwan ta̱ ne adama A̱sula̱ a̱ ꞌya̱sa̱n le a̱tsuma̱ o ukwa̱ a̱ tyo a wuma u saꞌani.
36 Ozo o ro o sowo ta̱ ulamu, a̱vu a faba le adama a na a cayi okolo uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱, ozo o ro gba shi a̱ nla̱ le ta̱ na akani reve a zuwa le o uꞌwa wa ali.
37 Ozo o ro a̱ kuwa̱ ta̱ adama a na a vara nle na atali. Ozo o ro gba shi a̱ kuwa̱ adama a na o koɗulo nle ta̱ ure. Ozo o ro gba shi o una le ta̱ na̱ matsun me peꞌeni. Ozo o ro a̱ da̱na̱ ni ili i ro shi, she kwan vu mgbele n na a̱a̱ nla̱. Alambi a ama a ɗa a̱ da̱na̱i, reve e leꞌe le, waru o ɓongi le ta̱.
38 Ama a nda a̱ da̱na̱ ta̱ ama a saꞌani agba uvaɗi u nda wu ntsaa le shi. A baza ta̱ a̱tsuma̱ o una na a nsasan, reve waru a paꞌan a̱tsuma̱ a̱ a̱ba̱nu na̱ a̱ a̱ka̱ri.
39 Ama o ndolo suru o yoꞌonoto ta̱ A̱sula̱ okolo adama o ucawu wo okolo e le! Amma suru na̱ ne, a̱ kuwa̱ ta̱ babu na a̱ ushiyi ili i na a yuwaan nle nzuwulai.
40 Adama a na A̱sula̱ a ɗangwa ta̱ a na woo foɓoo tsu ili i ro i na i laꞌai ulobonu a̱bunda̱ lon. U foɓo ta̱ u yuwan ne adama she oɓolo na̱ a̱tsu goon ɗa oo oꞌwo cece wuntsayi.