4
1 Yesusi ⸤no lirimu kinie⸥ Mini Kake Telimu yu kinie omba molopa yunge konopuna molopa paa tengepea tepili no Jodane mundupe kelepalie nirimumuni, Mini Kake Telimuni yu kolea ku leline memba purumu.
2 Akuna Yesusi ⸤Mini Kake Telimu kinie molopili⸥ ⸤kurumanga nomi⸥ depelemo* omba yu kondi topa molopili** oli te koro talo*** omba purumu. Kanu walemanga langi naa noli we molopa perimu kinie yu engelene kolopa molorumu.
3 Kanu kinie ⸤kurumanga nomi⸥ depelemone yu ⸤kondi topalie⸥ nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo i kouma ‘Pillawa kaloli au lepili.’ ni.” nirimu.
4 Nakolo yuni pundu topa nimbendo: “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:
“Langimene mindi yamboma konde mololi ulu pulumu
naa silimo.”*
nimbe molemo kanumu.” nirimu.
5 Kanu kinie depelemone Yesusi yu lipe memba pupe ⸤ma pangi⸥ paa olana tenga anjipelie, yu ma koleama pali walsikale lipe ora sipelie nirimumuni,
6-7 yundu nimbendo: “I koleamanga pali tondolomo kinie mele peangama kinie Pulu Yemone nando “Nokoi.” nimbe koronga sirimu. Ime nane ‘Yambo te simbu.’ nindu liemo manda simbu. Nu na popo toko nanga imbi ambolko ola linjinu liemo i tondolomo kinie mele peangama kinie pali nu lieni simbu.” nirimu.
8 Kanu kinie Yesusini depelemondo nimbendo:
“Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:
“Pulu Yemo enenga Ailimu manjiku
popo toko imbi ambolko ola linjiku,
yunge kongonomo manjiku tenjiku molangi.”*
nimbe molemo kanumu.” nirimu.
9-11 Kanu kinie depelemo yuni Yesusi lipe kolea aili Jerusalleme memba pupe, ⸤Pulu Yemo popo toko kaloringi⸥ ulke tembelemonga memba, paa ola imuna memba pupe anjipelie nirimumuni, yundu nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo nu lipe taponjimbe kene pou ningu manie pui.” ⸤nirimu.⸥ “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:
‘Pulu Yemone yunge mulu koleana angellomane
‘Nu ongo nokangi.’ nimbé.
Enene nu ‘Kou tene kepe naa topili.’ ningu
nu enenga kimene oko polko lingí.’*
nimbe molemo kanumu. Aku sipe nirimu kene pilkulie aku siku tei.” nirimu.
12 Yesusini yundu pundu topalie nimbendo: “Pulu Yemonga yambomando ungu te pea nimbe molemola. Akumu i sipe:
‘Pulu Yemo enenga Ailimuni “Tembo.” nilimo mele
‘Sike nilimonje molo kolo tolemonje kanamili.’
ningu enene yu manda manjiku naa teangi.’*
nimbe molemola kanumu.” nirimu.
13 Depelemone Yesusi kondi pali topa pora sipelie nirimumuni, ‘Pe yu manda altopo kondi tombo wale te nondopo pilipulie kelepo ombo.’ nimbe yu mundupe kelepa purumu.
14 Kanu kinie Minimunge tondolomone Yesusi kelepa kolea Gallilli disirikindu yando memba orumu kinie akuna andopa terimu mele temanemo koleamanga pali anju anju purumu piliringi.
15 Yuni Juda yamboma maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulkemanga pupe ungu mane sirimu kinie yambomane pali yu kapi niringi.
16 Yesusi kolea Gallilli disiriki yamboma ungu mane silipe andopalie nirimumuni, yu Gallilli lerimu kolea Nasarete taono ou molopa ai lerimuna kelepa orumu. Ombalie ⸤Juda yambomanga koro moloringi⸥ wale Sambatemonga* koleamanga pali ene maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulkemanga yu alieli purumu mele Nasarete ungu piliringi ulke akuna aku sipe purumu. ⸤Maku toko moloringi kinie⸥ yuni “Na bokumu kanopo niembo.” nimbe ola angilirimu.
17 ⸤Pulu Yemonga bokuma nokorumu yemone⸥ Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe yamboma nimbe sirimu ye Aisayane* koronga ou torumu bokumu lipe sirimu kinie, Yesusini lipe sukundu ungu molorumu te kanopalie nimbendo:
18 “⸤Aisayane i sipe nimbendo:⸥
“Ailimunge Minimu na kinie molemomo
yuni nando nimbendo:
“Yambo koropama temane peangamo toko siku,
ka ulkena pelemele yambomando
‘Wendo ongo we molangi.’ ningu
mongo keri leli yambomando
‘Mongo peanga lepili kanangi.’ ningu,
mindili nongo molemele yamboma
‘Mindili naa nongo, molko konjengi’ ningu,
19 ‘Kinié poniena Ailimuni yamboma kanopa
kondo kolomba poniemo wendo okomo.’
ningu siliku andoi.” nimbe
Minimuni aku sipe ye te mako topalie nirimu.”*
nimbe Aisayane nirimu.” nimbe Yesusini aku sipe boku kambu topa nirimu.
20 Ungu akumu kanopa nimbe pora sipelie bokumu altopa pipi sipe bokuma nokorumu yemo sipe, ⸤“Ungu te niembo.” nimbe⸥ Yesusi yu manie molorumu. Yamboma pali yu mindi nemo nemo ningu kanoko moloringi.
21 Kanu kinie yuni enendo nimbendo: “Kinié Pulu Yemonga bokuna ungumu kanopo nindu pilíngi akuna Aisayane “Wendo ombá.” nimbe, ou nirimu mele kinié wendo okomo. ⸤Kinié na tembo okoro ulu akumanga ou nirimu.⸥” nirimu.
22 Moloringi yambomane “Yu ye peangamo. Yu paa telemo.” ningu yu nirimu mele pilkulie “Paa nimbe konjikimu.” ningulie mini wale munduringi. ⸤Nakolo⸥ enene ningindu: “I yemo ⸤yu nae konopu lekemoye?⸥ Yu Josepo malo mindi, ⸤olionga we ye te mindi lemo⸥.” niringi.
23 ⸤Nakolo⸥ Yesusini ⸤yuyu molorumu mele nirimu kinie pilkulie yu konopu keri panjiringi mele pilipelie⸥* enendo nimbendo: “Ungu iku tolemelemanga te nando toko ningí teko molemelenje konopu lekero. Enene nando i siku ningí tekemelenje: “Nu sike doketa moleno liemo nu kuru tomba kinie nunge maratenemo nunu liku nani. Pe nu konde puni ⸤kinie kanopolie ‘Nu sike doketa moleno lemo.’ nimbu pilimulú.” ningu aku ungu ikumu na toko singí tekemelenje?⸥ Nando ningindu: “Nuni Kapeniame taono ulu tondoloma terinu pilirimulu mele ya nunge pulu kolea ⸤Nasarete⸥ akuna aku siku teani. ⸤Kanopolie nu “molio.” nikinu mele ‘Sike nikinu lemo.’ nimbu pilimolo.⸥” ningí tekemelenje?
24 “Nane enendo sike nimbu sikirumu: Yambomane ulu pulu te telemele mele i sipe: Pulu Yemone ungu umbu tonjilimoma pilipe yamboma nimbe silimo ye tene yunge pulu koleamonga yamboma ungu nimbe silimo kinie pilkulie nilimelemone, enene ‘Yu olionga we yere. Yu imbi mololi ye te molo.’ ningu yu nilimo unguma naa pilku liku su silimele. ⸤Kolea lupe yambo marene ongo ungu ningu silimele kinie aku unguma mindi pilku limele. Yambomane aku siku telemele mele enene aku sikula telemele.⸥*
25 ‘Nane paa sike nimbu sikiru mele ene piliengi!’ nimbu ⸤temane talo tambo.⸥
“Illainja Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe ⸤yunge pulu lerimu⸥ Isirele yamboma nimbe sipe molopili ulu te wendo orumumu niembo. Pulu Yemone “Lo naa opili.” nirimu kinie ponie yepoko kelepa oli kise talo pakara lo naa omba paa engele lerimu kinie Isirele koleana sukundu ambo waye aisili ⸤engelene kolko⸥ moloringi.
26 Nakolo Pulu Yemone “Isirele ambo waye te liku taponjiku langi sieni.” nimbe Illainja akuna naa lipe mundurumu. ⸤Isirele ulsukundu lerimu⸥ kolea aili Saidono nondopa lerimu kolea kanga Sarepate ambo waye te ⸤‘Langi pora naa nipili.’ nimbe Pulu Yemone kanu ulsukundu ambomo⸥ molorumuna Illainja lipe mundurumu kanumu.*
27 “Illaisia kepe ou Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe ⸤yunge pulu lerimu Isirele yamboma⸥ nimbe sipe molopili Isirele koleana sukundu yambo aisili kuru kendi norumu, nakolo ene pali telu kepe konde naa puringi, kuru kendi nomba we perimu. ⸤Kolea Isirele ulsukundu lerimu⸥ kolea Siria ye Nemana mindi kuru kendi norumu kinie Illaisiane yu ⸤lipe taponjipe⸥ tepa konde lirimu.* ⸤Pulu Yemone Illainja kinie Illaisiatolo lipe mundurumuna ulsukundu yambo talo aku siku liku taponjiringili nikiru mele paa sike nikiru piliei.⸥” nirimu.
28 Aku sipe mele nirimu kinie pilku keri pilkulie Pulu Yemonga ungumu piliringi ulkena sukundu moloringi yamboma pali paa lakoko mumindili koloringi.
29 Mumindili kolkolie ola angilku yu kanu koleana ulsu toko pulu siku munduku, kanu koleana nondopa kopó te lerimuna toko manie mundungí teringi.
30 Nakolo yu ene maku toko angiliringine sumbi sipe pupe tenga lupe pumbe purumu, yu manda naa amboloringi.
31 Kanu kinie Yesusi yu kolea Gallilli disiriki lerimu taono te Kapeniame akuna maniendo purumu. Akuna ⸤Juda yambomanga koro moloringi⸥ wale Sambatemo* wendo orumu kinie Yesusi ⸤Juda yamboma maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulke kanuna suku pupe⸥ ene ungu mane sirimu.
32 Mane sirimu kinie yu namba lerimu yemane pipili naa kolko tondolo munduku mane siringi mele yuni aku sipe mane sirimuna pilkulie yambomane mini wale munduringi.
33 Kanu kinie ulke kanuna suku kuru te ye tenga konopuna molopa ya ambolorumu ye te molorumu, ⸤yemonga konopuna suku molorumu kanu kurumuni yu “Ungu ni.” nimbe tópe sirimuna⸥ opa ungu tondolo mundupe nimbelie nimbendo:
34 “Kolea Nasarete ye Yesusi, nu pea olio ⸤kuruma⸥ kinie teluna tapu topo manda naa molomolo. Nu olio kinie nambemuna onuye? Nu olio toko konjini onuye? Nane nunge imbi pilio. Nu Pulu Yemonga Ye Kake Telimu.” nirimu.
35 ⸤Aku sipe nirimuna pilipelie⸥ Yesusini kanu kurumu iri topalie yundu nimbendo: “Nu ungu naa ningu yemonga konopuna ongo wendo pui!” nirimu kinie kurumuni yemo topa manie mundupelie omba wendo purumu. Yemo yu uluri naa terimu, we manda molorumu.
36 ⸤Yesusini aku terimu kanokolie⸥ yamboma suru ningu, mini wale munduku, enene eneno anju yando ningindu: “I ulumu nambolka uluri tekemonje? Ungu mane konde te wendo ombámo. Ye namba leli tene we yambomando “Teai.” nilimo mele i yemone kurumando kepe aku sipe nilimo kinie kanu kuruma yunge ungumu pilku liku wendo olemele.” niringi.
37 Kanu kinie yuni aku sipe terimu mele temanemo kanu koleamonga sukundu lerimu koleamanga pali anju anju purumu piliringi.
38 Kanu kinie kanu maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulkemo Yesusi mundupe kelepa pupelie nirimumuni, Yesusi Saimononga ulkena suku purumu. Akuna Saimononga kolepa ambomo kuru topa kangi nomba konjipili lerimuna Yesusindu “Liku taponji.” ningu mawa teringi.
39 Aku siku yu mawa teringi kinie ambomo lerimuna pupe angilipelie nimbendo: “Kangi manda noi.” nirimu kinie kangi nomba kelerimu. Ambomone sumbi sipe ola angilipe wendo ombalie, oringi yema langi sipe nokopa molorumu.
40 Kanu walemonga ipupini, ena pumbe purumu kinie, kuru lupe lupe torumu yamboma Yesusi molorumuna mengo oringi kinie kanu yamboma ene yu mele mele kini ambolopalie ene pali tepa konde lirimu.
41 ⸤Konopuna kuru molorumu⸥ yambo aisili ⸤oringi.⸥ Kanu kuruma⸤ndo “Ongo wendo pai.” nirimu kinie⸥ ongo wendo puku ru ningulie ningindu: “Nu Pulu Yemonga Malo moleno.”* niringi. Kurumane yu aku siku imbi sikulie yu ⸤Pulu Yemone mako topa lipe mundurumu ye nomi⸥ Kirasimu** molorumu mele piliringine yuni ene iri topa “Molio mele anju ningu naa siei.” nimbe enenga kerema pipi sirimu.
42 Ipulueli ou Yesusi ola molopa penando pupe kolea ku leli tenga purumu kinie yambo aisili yu koroko yu molorumuna ongo yundu ningindu: “Olio kinie pea kamu molamili. Tenga naa pui.” ningu mawa teringi.
43 Yuni enendo pundu topa nimbendo: “⸤Pea molamili mangali⸥ kolea wemanga pea pupu, Pulu Yemo omba ye nomi kingi molomba* temane peangamo topo silipu andombo. Akumunge na yando lipe mundurumu kanumu.” nirimu.
44 Aku nimbelie yu pupe kolea Gallilli ⸤disiriki⸥ sukundu andopa, kolea lupe lupemanga pupe Juda yamboma maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulkemanga pupe kanu temane peangamo topa silipe andorumu.