☰ Yahaya 1
Habari Ngema yereze
Yahaya
Mwanzo
Yahaya ákiwa walii wa Mwenye Insa Almasihi. Iye kenenda naye myaka mitatu. Iye kandika eci kitabu‑ci ipate atolótere kuwa Insa kawa kamba Mwenyezimungu, iye ndi Usemi wa Mwenyezimungu, mwenyé kutipa mainsha meema, mwenyé kutaya nlangaza njira yetu, na iye Mwana wa Mwenyezimungu. Epa, usowezi wa kwamba “Mwana”, mana ake siyo kuwa iye mwana upande wa mwiri, ila Mwenyezimungu na Insa kinu kimoja kamba munu na mwanawe upande wa kiroho.
Yahaya kandika eci kitabu‑ci ipate wanu wakubali kuwa Insa Mwana wa Mwenyezimungu, na ikiwa wakubali javyo, wápata mainsha a milele. Basi patifyoma eci kitabu‑ci, tukeni tinlebele Mwenyezimungu afungure myoyo yetu ipate tereriwe sana-sana ukweli, tipate novyo mainsha a milele.
1
Mwenyezimungu amolota Insa kuwa Usemi wake
1 Tangu mwanzo ákiwapo ire etiwa Usemi. Usemi‑yo ákiwa pamoja na Mwenyezimungu, na Usemi noyo ákiwa Mwenyezimungu. 2 Iye tangu mwanzo ákiwa pamoja na Mwenyezimungu. 3 Julu ya noyo Usemi‑yo, vinu piya vyumbiwa. Acipo kinu anta kimoja cumbiwe bila Usemi. 4 Usemi noyo ndi nviriro wa mainsha, na mainsha‑yo ndi nuru ya wanadamu. 5 Nuru ilangaza pakisi, ila kisi acikidiri kwinukaza panuru.
6 Sambi, akiwapo mwananlume mmoja wakwitiwa Yahaya kâperekiwa na Mwenyezimungu. 7 Iye kâja kulavya ushahidi na kwakikisha kuhusu noyo nuru‑yo ipate wanu piya wakubali julu yake iye. 8 Yahaya siyo nuru yambiwa‑yo, ila iye kâja kulavya ushahidi wa noyo nuru‑yo. 9 Nuru yakweli yakuwamwarikira wanu piya ikingira mulumwengu‑mu. 10 Kweli, iye ákiwapo mulumwengu‑mu, na ulumwengu‑wu umbiwa kwa ajili yake, fala wanu mulumwengu‑mu awamwijiwe. 11 Iye kâjira cake, fala wanu wake iye mwanyewe awampokerere. 12 Fala kwa piya wampokerere iye, waminire zina rake, iye kawapa haki ya kuwa wana wa Mwenyezimungu. 13 Ewo awawere wana wa Mwenyezimungu kwa kupongoriwa kibinadamu wala wájibu wa ceje wala nafsi ya nlume, ila Mwenyezimungu mwanyewe ndi awaturire kuwa wanawe.
Usemi wa Mwenyezimungu utaduka binadamu
14 Usemi* utaduka kawa mwanadamu, kainshi kati yetu ofwe. Tiwona utukufu wake, utukufu wa mwana mmoja tu basi wa Baba, wakumwijala rehema na ukweli. 15 Yahaya kalavya ushahidi kuhusu noyo, ákilalamikanga akamba: “Eyu ndi noire wanikimwamba ire kuwa: ‘ Ire ája bandi ya omi ndi bora pakulu koliko omi konta iye ákiwapo tangu saninamba kupongoriwa omi.’ ” 16 Ofwe piya tankupokerera utajiri wake nkulu, tankupokerera neema julu ya neema. 17 Konta Taureti isusiwa julu ya mmakono mwa Musa, fala rehema na ukweli visuka julu ya Insa Almasihi. 18 Tangu aapo munu ammonire Mwenyezimungu, ila Mwenyezimungu Mwana mmoja noyo tu basi, ári pamoja na Baba wake, iye ndi atifafanurire.
Ushahidi wa Yahaya mwenyé Koza
19 Ewu ndi ushahidi wa Yahaya wakati Mayahudi wa Yerusalemu wawaperekiwe kwake iye walongozi wa dini na waLawi† kuka kundairi: “Uwe kuwa nani?” 20 Iye akitikiza aakanire, akitikiza javi: “Omi siri Almasihi‡.” 21 Ewo wakindairi: “Sambi, uwe kuwa nani? Uwe kuwa Aliyasi§?”
Yahaya akijibu: “Iii, sumi.”
Wakindairi tena: “Uwe kuwa nabii maalumu*?”
Iye akijibu: “Iii, siri.” 22 Mwinsho wakamba: “Sambi, uwe kuwa nani? Tambire ipate tikawajibu watitumire ofwe. Wambani kuhusu uwe?” 23 Iye akisema: “Omi ndi shauti íri kukuwa nlanga ikamba:
‘Olosani njira ya Mwenye† apite’ kamba vyaâmbire nabii Izaya.”
24 (Kusema kweli, wanu ware wâtumiwa na Mafarizeu.) 25 Ewo wandairi tena, wamba: “Uwe auri Almasihi wala Aliyasi wala nabii maalumu. Sambi ukóza sababuni?” 26 Yahaya akiwajibu, akamba: “Omi niwoza wanu na mmaji, fala kati yenu umwe kawapo munu samumwijiwa iye caari. 27 Noyo-noyoni ndi ája bandi ya omi. Kweli, mizizi ya tamango zake, sijuzi anta kufungula‡.” 28 Evi piya‑vi vikuna Betaniya, ng'ambu nyengine ya muto wa Yordani, Yahaya kaakozanga wanu.
Yahaya akwakikisha kuwa Insa ndi Mwana wa Mwenyezimungu
29 Subuu yake, Yahaya kammona Insa akija kwake, akamba: “Mmoneni ire ndi Kakondoo kalume§ ka Mwenyezimungu, kaperekiwe kuja mulumwengu‑mu kuwalavya wanu madambi! 30 Eyu ndi wanikimwamba panikisowera pare nikamba: ‘Bandi ya omi akuja munu bora pakulu koliko omi, konta saninamba kuwapo, iye ákiwapo!’ 31 Nomimi sikimwijiwa iye, ila omi nija, nikozanga na maji, ipate iye afafanuriwe ka wanu wa Iziraeli.”
32 Na Yahaya kalavya ushahidi, kaamba: “Omi nimmona Roho akilawa binguni akimwisukira iye kamba pomba vyesuka, na Roho ire akimmotera emire novirevire. 33 Omi‑pa sikimwijiwa caari. Fala ire anipereke kuwoza wanu mmaji* kanambira javi: ‘Wausaka kummona akimwisukira Roho akimmotera‑yo, noyo ndi aja kukozani na Roho Takatifu†.’ 34 Omi niwona na niwa shahidi kuwa eyu Mwana wa Mwenyezimungu‡.”
Mwanafunzi mmoja wa Insa asema kuwa Insa ndi Almasihi
35 Subuu yake, Yahaya akikala tena nopare na wanafunzi wake wawiri. 36 Pammonire Insa akipita, iye akamba: “Mmoneni! Ire ndi Kondoo wa Mwenyezimungu!” 37 Wanafunzi wawiri ware wansikira akisowera, newo wakinfulata Insa. 38 Insa akizungunuka, kawawona wakinfulata, iye akiwadairi: “Umwe musakulani?”
Ewo wakimwambira: “Rabi” (mana ake Mwanlimu), “kufikira ndepi?” 39 Iye akiwajibu: “Tukeni mukejiwe.” Basi wakilawa wakuka, wakiwona paafikire pare, wakikala naye noire suku ire. Úkiwa wakati wa ruremba.
40 Mmoja nkati ya wawiri ware ânsikire Yahaya akisowera ikisa akinfulata Insa, ákiwa Andere, nduye Ansumani Peduru. 41 Kwa noure mpunde ure, kansakula Ansumani nyenyeye, akimwambira: “Timmona Almasihi!” (“Almasihi” mana ake “ire atawaziwe na Mwenyezimungu kwa namuna maalumu”.) 42 Akintwala Ansumani akuka naye ka Insa. Insa akinnang'aniza, akamba: “Uwe ukwitiwa Ansumani, mwana wa Yahaya. Fala mwanzo wa rero, uwe zina rako Sefa” (kufasuli isema Peduru§).
Insa ndi Mwana wa Mwenyezimungu
43 Subuu yake Insa akiwaza kulawa kuka Galileya. Iye akimmona Filipi, akimwambira: “Nifulate!” 44 Filipi kâpongoriwa kaya ya Betisaida, kwawo novyo Andere na Peduru. 45 Filipi akinsakula Nataniyeli. Nakummona, akimwambira javi: “Timmona noire wansemire Musa nTaureti, kamba vyawandike novyo minabii wengine. Tinsingana Insa nNazareti, mwana wa Yusufu.” 46 Akilawa Nataniyeli akamba: “Nazareti? Udaniza kuwa Nazareti cilawirira kinu cema?”
Filipi akamba: “Njo ummone!” 47 Insa paammonire Nataniyeli akija, akamba, akimwamba iye: “Eyo ája‑yo ndi muIziraeli wakweli, saari njanja!” 48 Nataniyeli akindairi: “Kunijiwa ndepi?”
Insa akinjibu, akamba: “Filipi saanamba kukwita, omi nukuwona panviri wa nfigu.” 49 Basi Nataniyeli akimwambira: “Mwanlimu*, uwe kuwa Mwana wa Mwenyezimungu! Uwe ndi Nfalume wawenye wa Iziraeli!” 50 Insa akindairi, akamba: “Kukubali kwa kuwa omi namba nukuwona tangu uri panviri wa nfigu? Basi, ukuja kuwona vinu vikulu-vikulu vyakupunda evi!” 51 Insa akizidi kusema tena: “Nukwambirani kweli kuwa mukuja kuwona bingu íri wanzu, na malaika wa Mwenyezimungu wakikwera, wengine wakisuka†, wakintumika Binadamu wa Binguni.”
* 1:14 “Usemi” mana ake ndi Insa Almasihi. † 1:19 WaLawi wákiwa rikolo rimoja ra Mayahudi wakitumika nNyumba Takatifu. ‡ 1:20 Nvushi Mwenyezimungu waalaizire kumpereka. § 1:21 Ona Malakiya 4:5. * 1:21 Ona Kumbukumbu 18:15. † 1:23 “Mwenye” emu mana ake ndi Mwenye Insa. ‡ 1:27 Kufungula mizizi ya tamango íkiwa kazi ya kitwana. Anta mwanafunzi wa mwanlimu aakifungula mizizi ya tamango za mwanlimu wake. § 1:29 Ona Mwanzo 22:7-10; Kulawa 12:3-8. “Kakondoo kalume” ndi alama maalumu nkati ya Taureti na Injili. Akolota kafara ngema pakulu bila baka. * 1:33 “Kuwoza wanu mmaji” mana ake kuwatiwiza mmaji. † 1:33 “Kukoza na Roho Takatifu” mana ake Roho‑yo kumwijala nfululu. ‡ 1:34 “Mwana wa Mwenyezimungu” ndi zina rimojawapo retiwa Insa. Rikolota kupatana kwema ka Insa na Mwenyezimungu, kamba mwana na wawaye. Eri zina‑ri aisema kuwa cipita kitendo ca muka na nlume, ila kupatana kukulu ka kiroho. § 1:42 Mana a “Peduru” ndi “riwe”. * 1:49 Kigeregu: “Rabi”. † 1:51 Ona Mwanzo 28:12. Kamba Mwenyezimungu asowera javi ka javi na Yankubu julu ya malaika, novyo-novyoni Mwenyezimungu asowera javi-ka-javi na Insa.
☰