26
Mangane yi yanfani tɔn Yesu ma
Maraka 14.1-2, Luka 22.1-2, Yoni 11.45-53
Yesu to yelin na falane birin tiyɛ, a yi a fala a xarandiine xa, a naxa, “Ɛ a kolon, a luxi xii firin Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla* xa a li. N tan Muxuna Dii Xɛmɛna, e n yanfama nɛn, n lu yiini, e n gbangban.”
Na waxatini, saraxarali kuntigine nun yamaan fonne yi e malan Saraxarali Kuntigi Singe Kayafa konni. E yi a nata, e xa Yesu suxu yanfani, e yi a faxa. E yi a fala, e naxa, “En nama a suxu sanla waxatini, xanamu, yamaan murutɛma nɛn!”
Latikɔnɔnna sa fena Yesu ma
Maraka 14.3-9, Yoni 12.1-8
Yesu yi Simɔn dogonfontɔna banxini waxatin naxan yi Betani taani, ɲaxanla nde yi fa a fɛma, a fa latikɔnɔnna sare xɔdɛxɛn na a sase gɛmɛ ramaan kui, gɛmɛn naxan xili “alabasita.” A yi a sa Yesu xunna ra a binya feen na, a yi a dɛgema waxatin naxan yi. Yesu a xarandiine to na to, e yi xɔlɔ, e yi maxɔdinna ti, e naxa, “I ito birin yikalama nanfera? Latikɔnɔnni ito yi matiyɛ nɛn dɛɛ xɔdɛxɛn na, a saren yi so yiigelitɔne yii.” 10 Koni Yesu yi a kolon, e yi naxan falama, a yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ ɲaxanli ito mafalama nanfera? A bata fe faɲin liga n xa. 11 Amasɔtɔ yiigelitɔne ɛ fɛma waxatin birin koni n tan mi luma ɛ fɛma waxatin birin. 12 A bata latikɔnɔnna sa n fatin ma alogo n xa n yitɔn gaburuna fe ra. 13 N xa ɲɔndin fala ɛ xa, n ma falan Xibaru Faɲini ito na rali dunuɲa yire yo yi, ɲaxanli ito kɛwanla falama nɛn, yamaan yi e miri a ma.”
Yudasi yi Yesu yanfa
Maraka 14.10-11, Luka 22.3-6
14 Nayi, xarandii muxu fu nun firinna nde keden naxan yi xili Yudasi Isakariyoti, na yi siga saraxarali kuntigine fɛma, 15 a naxa, “Xa n Yesu so ɛ yii, ɛ nanse soma n yii?” Ne yi gbeti gbanan tonge saxan so a yii. 16 Fɔlɔ na waxatin ma, Yudasi yi lu fɛrɛn fenɲɛ, alogo a xa Yesu yanfa, a a so e yii.
Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla fe
Maraka 14.12-21, Luka 22.7-14, 21-23, Yoni 13.21-30
17 Buru Tetaren Sanla sogen fɔlɔna, xarandiine yi fa Yesu fɛma, e yi a maxɔdin, e naxa, “I waxi a xɔn ma nxu xa Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla donseen nafala i xa minɛn?” 18 A yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ siga xɛmɛna nde fɛma taani, ɛ sa a fala a xa, ɛ naxa, ‘Karamɔxɔ naxa, n ma waxatin bata a li. N tan nun n ma xarandiine xa Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla donseen don i ya banxini.’ ” 19 Xarandiine yi a liga alo Yesu a fala e xa kii naxan yi, e yi Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla donseni tɔn.
20 Ɲinbanna to so, Yesu nun a xarandii fu nun firinne yi dɔxɔ e dɛgedeni. 21 E yi e dɛgema waxatin naxan yi, Yesu naxa, “N xa ɲɔndin fala ɛ xa, ɛ tan nde keden n yanfama nɛn, a yi n so yiini.” 22 Xarandiine yi sunu han, e yi a maxɔdin fɔlɔ keden keden yɛɛn ma, e naxa, “Marigina, n tan nan na ra ba?” 23 Yesu yi e yabi, a naxa, “Nxu nun naxan nxu yiin nagodoxi lenge kedenna kui, na nan n soma yiini. 24 N tan Muxuna Dii Xɛmɛn faxama nɛn, alo Kitabuna a falaxi kii naxan yi, koni gbalon na kanna yɛɛ ra naxan Muxuna Dii Xɛmɛn soma yiini! A yi fisa nun hali na muxun mi yi bari nun mumɛ!” 25 Yudasi naxan a soma yiini, na yi falan tongo a naxa, “Karamɔxɔ, n tan nan na ra ba?”
Yesu yi a yabi, a naxa, “I bata a fala.”
Marigina ximɛnna fe
Maraka 14.22-26, Luka 22.15-20, Kɔrɛnti Kaane Singena 11.23-25
26 E yi e dɛgema waxatin naxan yi, Yesu yi burun tongo, a barikan bira Ala xa, a yi a yigira, a yi a so a xarandiine yii. A yi a fala, a naxa, “Ɛ a tongo, ɛ yi a don, n fati bɛndɛn nan ito ra.” 27 Na xanbi ra, a yi igelengenna tongo, a barikan bira Ala xa, a yi a so e yii, a yi a fala, a naxa, “Ɛ birin xa a min 28 amasɔtɔ n wunla ni ito ra n layirin xidima en tagi naxan xɔn, a minima muxu wuyaxi xa nɛn e yulubin mafeluun na. 29 N xa a fala ɛ xa, en wudi bogi igen naxan minma ito ra, n mi fa a minma han en birin mɔn yi sa a min n Fafe Alaa Mangayani.”
30 Na xanbi ra, e yi bɛtin ba,§ e siga Oliwi Geyaan fari.
Piyɛri a mɛ fena Yesu ra
Maraka 14.27-31, Luka 22.31-34, Yoni 13.36-38
31 Nayi, Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ birin ɛ mɛma n na nɛn to kɔɛɛn na, amasɔtɔ a sɛbɛxi Kitabuni, fa fala, ‘N xuruse rabaan faxama nɛn, yɛxɛɛne birin yi xuya ayi.’* 32 Koni n na keli sayani, n sigama nɛn ɛ yɛɛ ra Galile yamanani.” 33 Piyɛri yi Yesu yabi, a naxa, “Hali bonne birin e mɛ i ra, n tan mi n mɛ i ra mumɛ!” 34 Yesu yi a fala Piyɛri xa, a naxa, “N xa ɲɔndin fala i xa, benun dontonna xa wuga to kɔɛɛn na, i a falama nɛn dɔxɔɲa ma saxan fa fala i mi n kolon.” 35 Piyɛri yi a yabi, a naxa, “Hali en birin faxa, n mi a falɛ mumɛ, fa fala n mi i kolon.” Xarandiin bonne fan birin yi na fala.
Yesu yi Ala maxandi nakɔni
Maraka 14.32-42, Luka 22.39-46
36 Na xanbi ra, Yesu nun a xarandiine yi siga yirena nde yi naxan xili Getesemani. A yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ dɔxɔ be, n tan sigan mɛnni, n xa sa Ala maxandi.” 37 A siga Piyɛri nun Sebede a dii xɛmɛ firinne ra. A bɔɲɛn yi rafɔrɔxi, a yi sunuxi. 38 Nanara, a yi a fala e xa, a naxa, “N bɔɲɛn nafɔrɔxi han n faxa, ɛ lu be, ɛ lu ɛ yɛɛ ra yi n xɔn ma.”
39 A yi siga ndedi, a yi bira, a yɛtagin yi lan bɔxɔn ma, a yi Ala maxandi, a naxa, “N Fafe, xa a lanɲɛ tɔrɔya igelengenni ito masiga n na, koni n tan sagoon nama liga fɔ i tan sagona.” 40 Na xanbi ra, a mɔn yi xɛtɛ, a yi a xarandiine li xixɔnli. A yi a fala Piyɛri xa, a naxa, “Ɛ mi nɔxi luyɛ ɛ yɛɛ ra yi n xɔn ma hali waxatidi? 41 Ɛ lu ɛ yɛɛ ra yi, ɛ Ala maxandi, alogo ɛ nama bira tantanni. Ɛ niin waxɔn feen fan koni ɛ fati bɛndɛn sɛnbɛ mi na.”
42 Yesu mɔn yi siga a firindeni, a sa Ala maxandi, a naxa, “N Fafe, xa tɔrɔya igelengenni ito mi nɔɛ masigɛ n na, fɔ a xa n li, i sagoon xa liga.” 43 A mɔn yi xɛtɛ, a xarandiine li xiyɛ, bayo xixɔnla bata yi e suxu.
44 A mɔn yi keli e fɛma, a siga a saxandeni, a sa Ala maxandi, a mɔn yi na fala kedenna ti. 45 Na xanbi ra, a xɛtɛ xarandiine fɛma, a naxa, “Ɛ mɔn xima ba? Ɛ mɔn ɛ matabuma ba? A mato! Waxatin bata a li! N tan, Muxuna Dii Xɛmɛn bata so hakɛ kanne sɛnbɛn bun ma iki. 46 Ɛ keli, en siga, muxun naxan n yanfama, a n so yiini, na bata fa!”
Yesu suxu fena
Maraka 14.43-50, Luka 22.47-53, Yoni 18.3-12
47 A yi falan tima waxatin naxan yi, Yudasi a xarandii fu nun firinna nde yi fa, gali gbeen yi biraxi a fɔxɔ ra saraxarali kuntigine nun sariya karamɔxɔne nun yamaan fonne naxanye xɛ. Silanfanne nun gbengbetenne yi e yii. 48 Naxan yi a yanfama, a a so yiini, na bata yi taxamasenni ito fala yamaan xa nun, a naxa, “N na muxun naxan sunbu,§ a tan nan na ra. Ɛ a suxu ken!” 49 Nanara, Yudasi yi a tinxin Yesu ra keden na, a naxa, “Karamɔxɔ, i nuwali.” A yi a sunbu. 50 Yesu yi a yabi, a naxa, “N xɔyina, i faxi naxan na, na liga.”
Nayi, e yi Yesu suxu ken! 51 Naxanye yi Yesu fɔxɔ ra, na nde keden yi a silanfanna botin, a Saraxarali Kuntigi Singena konyin tunla sɛgɛ a ma. 52 Yesu yi a fala a xa, a naxa, “I ya silanfanna raxɛtɛ a funfuni, amasɔtɔ naxan birin silanfanna tongoma, ne faxama silanfanna nan na. 53 I mi a kolon ba, fa fala n nɔɛ n Fafe Ala xilɛ nɛn, a yi maleka gali gbee fu nun firin nafa n ma mafurɛn? 54 Koni xa na liga, Kitabun fala xuiin kamalima* di nayi? Bayo a sɛbɛxi a fɔ a xa liga ikiini.”
55 Yesu yi falan ti ganla xa, a naxa, “Ɛ bata fa n suxudeni silanfanne nun gbengbetenne ɛ yii alo mafu tiin nan yi n na nun. N yi xaranna tima Ala Batu Banxini lɔxɔ yo lɔxɔ, koni ɛ mi n suxu. 56 Koni na birin ligaxi nɛn alogo nabine falan naxanye sɛbɛxi, ne xa kamali.”
Nayi, a xarandiine birin yi a rabeɲin, e yi e gi.
Yesu Yahudiya mangane yɛtagi
Maraka 14.53-65, Luka 22.54-55, 63-71, Yoni 18.13-14, 9-24
57 Naxanye Yesu suxu, ne yi a xali Kayafa konni Saraxarali Kuntigi Singena, sariya karamɔxɔne nun yamaan fonne yi malanxi dɛnaxan yi. 58 Piyɛri yi bira Yesu fɔxɔ ra, koni e nun ganla tagi kuya, han Saraxarali Kuntigi Singena tande ma. A yi so tanden ma e nun kantan muxune yi dɔxɔ alogo a xa a kolon a raɲanma kii naxan yi.
59 Saraxarali kuntigine nun kitisa yamaan birin yi katama wule seren ba feen na Yesu xili ma, alogo e xa a faxa. 60 Koni hali muxu wuyaxi to fa wule seren ba a xili ma, e mi sese sɔtɔ. Dɔnxɛn na muxu firin yi ti e yɛtagi, 61 e naxa, “Xɛmɛni ito naxa, a nɔɛ Ala Batu Banxin kalɛ nɛn, a mɔn yi a ti soge saxan bun ma.” 62 Saraxarali Kuntigi Singen yi keli, a falan ti Yesu xa, a naxa, “Muxuni itoe naxan falama i xun ma, na yabi mi i xɔn ba?” 63 Koni Yesu mi fala yo ti. Saraxarali Kuntigi Singen yi falan ti a xa mɔn, a naxa, “N na i rakɔlɔma habadan Ala xinli, xa Alaa Muxu Sugandixin nan i tan na, Alaa Dii Xɛmɛna, na fala nxu xa.” 64 Yesu yi a yabi, a naxa, “I bata a fala. Koni n xa a fala ɛ birin xa, fɔlɔ iki ma, ɛ n tan Muxuna Dii Xɛmɛn toma dɔxi Ala Sɛnbɛmaan yiifanna ma, ɛ yi n famatɔɔn to kore kundani.”
65 Saraxarali Kuntigi Singen na mɛ waxatin naxan yi, a yi a domani bɔ, a naxa, “A bata Ala rayelefu! En mako mi fa sere yo ma sɔnɔn! Ɛ bata a fala ɲaxine mɛ! 66 Ɛ mirixi a ma di?” E yi a yabi, e naxa, “A lan nɛn a xa faxa.” 67 Nayi, e yi e dɛgen puru Yesu yɛtagi, e yi a bɔnbɔ. 68 E lu a maxɔdinɲɛ, e naxa, “I tan Alaa Muxu Sugandixina, a fala nxu xa fata Ala ra, nde i bɔnbɔxi?”
Piyɛri a mɛ fena Yesu ra
Maraka 14.66-72, Luka 22.56-62, Yoni 18.15-18, 25-27
69 Piyɛri yi dɔxi tanden ma waxatin naxan yi, Saraxarali Kuntigi Singena walikɛ ɲaxanla nde yi fa a fɛma, a naxa, “I tan fan yi Yesu Galile kaan fɔxɔ ra nun.” 70 Koni a yi a tandi e birin yɛtagi, a naxa, “N mi a kolon i waxi naxan fala fe yi.” 71 Na xanbi ra, a yi siga tanden so dɛɛn na. Walikɛ ɲaxalan gbɛtɛ yi a to. Muxun naxanye yi dɔxi na, a yi a fala ne xa, a naxa, “Xɛmɛni ito yi Yesu Nasarɛti kaan fɔxɔ ra nun.” 72 Piyɛri yi a tandi, a yi a kɔlɔ, a naxa, “N mi na xɛmɛn kolon!” 73 Waxatidi danguxina, naxanye yi tixi na, ne yi fa Piyɛri fɛma, e naxa, “A tan nan nde i tan fan na! Amasɔtɔ i fala ti kiin bata a yita nxu ra!”§ 74 Nayi, Piyɛri yi a kɔlɔ dangane ra, a yi a fala, a naxa, “N mi xɛmɛni ito kolon mumɛ!” Na waxatin yɛtɛni dontonna yi wuga mafurɛn. 75 Nayi, Yesu a falan yi rabira Piyɛri ma, a naxa, “Benun dontonna xa wuga i a falama nɛn dɔxɔɲa ma saxan fa fala i mi n kolon.” Piyɛri yi mini, a nimisa wugan ti!
* 26:2 Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla: Musaa waxatini, Ala fitina feen nafa nɛn Firawona yamaan ma, malekan yi fa e dii singene birin faxa kɔɛ kedenna ra. Koni, Isirayila kaane yi saraxa wunla xuya e banxine dɛ wudine ma, saya malekan yi dangu e xun ma. Na feen sanla ni ito ra. A mato Xɔrɔyaan 12.1-13 kui. 26:15 A mato Sakari 11.12 kui. 26:17 Buru Tetaren Sanla: Yahudiyane yi burun donma lɛbɛn mi yi saxi naxan yi xii solofere sanli ito bun. E sariɲan kiina nde nan yi a ra. A mato Xɔrɔyaan 12.15 kui. § 26:30 bɛtina: E namunna nan yi a ra na sanla waxatini e xa Yaburin yirena nde ba, fata sorani ito nde ra: 113 han 118. * 26:31 A mato Sakari 13.7 kui. Sandani ito kui, Yesu misalixi xuruse rabaan na bayo e a faxama nɛn. 26:37 A sunu bayo a a kolon fa fala muxune a faxama nɛn. 26:47 Silanfanna: Sofane yɛngɛso dɛgɛmana. § 26:48 sunbuna: Mɛn kaane yi darixi e bode xɔntɔnɲɛ sunbuni, koni Yudasi yi a findi taxamasenna ra, a xa Yesu yita a yaxune ra. * 26:54 Kitabuna falan kamalima: Esayi 53.5 a falaxi a Alaa Muxu Sugandixin faxama nɛn yamaan yulubine fe ra. A na falaxi yanyina nde ɲɛɛ kɛmɛ solofere benun a xa raba. 26:65 Musaa sariyan kui, muxun naxan na Ala rayelefu, na kanna lan a xa faxa. A mato Saraxaraline 24.16 kui. 26:68 Muxun naxanye a bɔnbɔma, ne mɔn a magelema na falan na. § 26:73 a fala ti kiina: Yanyina nde, a yi falan tima alo muxun naxanye kelixi Galile yamanani hanma Nasarɛti yamanana.