6
Gomon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl
(Mätä 12.1–8; Murkuj 2.23–28)
1 Gomon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl, a ge Yicu ji ndi ele ngwüꞌrü ngwurunyanu ngwudi yon. A ngwooꞌra ngwüngün üꞌrïꞌtï yona yiꞌra aar je mururinyi ngwuy ngwe aar je eny.
2 A Ngwübärrïjï ngwoko otacalu aar ci, “Ngaa larra ngaa be ärrï yiꞌral yaru ye gitab ndi ari yiru drü ndi ärrïnï komon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl?”
3 A je Yicu gwäꞌräcänü, “Ngaa laꞌti ulu ngwujaꞌri ngwanni ngwüllïnä ndi ari Däwüdïngä lärrü ange ngwooꞌra ngwe ngwüngün ngwanni ngwujaar ngwe, anni ma je ngwamu enyanu?
4 Gwändï ngwuꞌdun ngwudi Ngwaalu, ngwape yona yïgïꞌtïjäär je Ngwaalinga ngwuje eny ngwuje ätädä ꞌto ngwoꞌra ngwüngün aar je eny. A mine yaꞌti gu rüdï ndi ari yobo yaru aaꞌti dïjï dere da eny yona yïgïꞌtïjäär je Ngwaalinga, a je ngwurꞌdal ꞌdogo ngwudi Ngwaalu eny?”
5 A Yicu mïꞌrä ngwujaꞌri ngwari, “Gïjï gidi Dïjï dümnä giru deleny didi gomon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl.”
Guru gayu guy
(Mätä 12.9–14; Murkuj 3.1–6)
6 Gomon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl giꞌter, a Yicu ele ngwänï ngwämrä ngwenggaci ngwüjü ngwujaꞌri. A gur geꞌte giju ngenone gayu guy güngün gidi gaama.
7 A ngwoorta ngwoko ngwudi yobo na Ngwübärrïjï mïnï gay gadi aar ge määtä Yicung giyiꞌral yanni yadi kiyi yobo. No ati aar iye ngwäy ngwe gito gito aar engga ndi ari gwadi uꞌriyi dïjü nono komon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl.
8 A be Yicu lenge yigor yegen ngïnäꞌdänü ngwümäätä ngwuci guru nggoo gayu guy, “ꞌDïꞌrälü nga dünälä ngenone.” Ngwüꞌdïꞌrälü ngwüdünälä.
9 A je Yicu ci nu, “Nggwada je otacalu. Yobo yege yati nje ci ar ärrï ange komon ganni giru Kwoꞌra täꞌrïl? Ndi ar je ärrï yanni yijaw gwalla yanni yiki? Ndi gïlängïdïyï dïjü yaa ndi ꞌrinye?”
10 Ngwube gwurli ngwuje alliji ngwäy nono ꞌdar, ngwube ci guru, “Gwällï guyanu gunga.” Ngwugwalli guyanu a guy oꞌradi ngwujayi mana.
11 A je güündä ape yeꞌrra aar otajidalu ndi ari ladi ärrï Yicunga.
A Yicu äbrï ngwoꞌra ngwükäjär je ꞌdï na rom
(Mätä 10.1–4; Murkuj 3.13–19)
12 Kaji nggoo, a Yicu ꞌtü ngwallu kenala ndi otaci Ngwaalingalu. Ngenone ngwujalu ngwülü ngwülü, ngwotaci Ngwaalingalu.
13 Anni ma ngwaalu uꞌri, ngwurnida ngwoꞌra ngwüngün ꞌdünggüngün ngwuje äbrï ꞌdï na rom (12) aar ru ngwooꞌra ngwükäjäär je.
14 Jamaan gwanni gwuming ci Butruj a gwenggen gwani Andrawuj, Yagub na Yuwana, Bïlïpüj na Bartumawuj,
15 Mätä na Tumaj, Yagub gur gidi Albayu na Jamaan gwanni gwucaar gwati ligor enyanu gwani gen,
16 Yäwüdä gwuru gur gidi Yagub na Yäwüdä Äjïgärïyütï, gwanni gwuma aji ngwugwurlanu Yicu gwe.
A Yicu enggaci ngwüjü ngwuje uꞌriyi nono
(Mätä 4.23–25)
17 Anni ma Yicunga ngwooꞌra ngwe ngwüngün üllädälü kenala, aar dünï kebedalu. A ngwooꞌra ngwüngün ngwonyadu ngwuju ngeno a ngwüjï ji ngwonyadu ngwaalu ꞌdar ngwudi Yäwüdïyä na kündär gani Üräjälïm a gïyündär yani Jür na Jäyïdä yanni yïjädï gïyïmämü dambal ngwaalu ngwudi yaw.
18 Ngwïndädï ndi ꞌdingini ꞌdünggüngün ngwuje uꞌriyi dümdï nono degen. Lanni lätïnä ngwüꞌrïllä nono aar ji gïdïrbänü, aar ila ꞌto ngwuje uꞌriyi nono.
19 A ngwüjï ꞌdar mïnï gay ndi akani ngindeng nono, anaku ati gu yiima ꞌtüdä ꞌdünggüngün aar uꞌriyi ngwüjü nono ꞌdar.
Jayanu na ïꞌräng gwanni gwuru ꞌdiꞌdidanu
(Mätä 5.1–12)
20 A Yicu gatu ngwoꞌra ngwüngün ngwäy nono ngwuje ci,
“Lonjaca je nga nga lanni liru ngwuwayi,
yeleny yidi Ngwaalu yalu yiru!
21 Lonjaca je nga nga lanni lïtïjï ngwamu gweneno,
ngaa la ji ngaa leny ngaa la pe!
Lonjaca je nga nga lanni gilo laru yal gweneno,
ngaa la ji la ärï ngwïmä.
22 Lonjaca je nga nga ma ara je ngwüjï ke ngwäy,
ara je ꞌdonya, ara je lo,
ara je ci ngaa liru ngwüjï ngwuki,
ꞌdar giyee yani gwuji gwalu Gïjü gidi Dïjï dümnä!
23 Jayaranu komon nggoo ma ara je yiꞌral mbuji giyee, ritar ngaa jayanu ndi ari guꞌru galu gipa nggoo gïgïꞌtïjärä je kerala. Ngwügüürnä ngwegen ngwärrä gu ngwïjïrä ngwegen luubu no ꞌto.
24 A be wäjäj bi gwani nga nga lanni lïnänü gwenene
ngaa lima ape orꞌtemajing gwalu!
25 Wäjäj bi gwani nga nga lanni lati eny ngaa pe gwenene,
ngaa la ji la ji ngwamu ngwe!
Wäjäj bi gwani nga nga lanni gilo ndi ärï ngwïmä gwenene,
ngaa la ji la runi ngaa la ari yal.
26 Wäjäj bi gwani nga nga lanni gilo ndi a je ngwüjï ꞌdar ortada aar je gu ondaji yiꞌral yijaw! Ngwügüürnä ngwegen ngwondaja gu ꞌto yiꞌral giyee ngwïjïr ngwanni ngwuru ngwuꞌduru luubu.”
Ämnär güwänü galu
(Mätä 5.38–48)
27 “A be nggwa je ci nga nga lanni liꞌdingininy, Ämnär güwänü galu, a je ärrïjï yiꞌral yijaw lanni lati a je ke ngwäy.
28 Ata je ätä guy lanni lata je gu ꞌtäjï ngwünyü ngaa ci Ngwaalinga aar gataji ngwüjü düwä ngwanni ngwata je ärrï yïrïgïnä.
29 Ma aar ang dïjï dere mïꞌrï gidirelanu, gäbïcä aar ang mïꞌrï gidirelanu diꞌter mana. Ma aar ang dïjï dere apa direda didi gätïnï nono, gäbïcä ngwape ꞌto direda didi ngwanginu.
30 Ati ang ätä ngwüjü ꞌdar ngwere ngwanni ngwümïnä ndi ape gony gere ꞌdunggunga, ma aar ang dïjï apada gony gere gunga, aaꞌti ga ge utalu ndi ang gwäꞌrï.
31 Ärrïjär ngwüjü yiꞌral anaku aadi a gu mïnï ngindeng je ndi ara je ärrïjï.
32 Manari ngaa lämnä ngwüjü ngwanni ngwata je ämnï ꞌdogo, yiru ange yanni yadi jayi ꞌdanggalu? Ngwüjï ngwanni ngwuki ngwati pa ämnï ngwüjü ngwanni ngwati je ämnï!
33 Manari ngaa lärrïjä ngwüjü yiꞌral yijaw ngwanni ngwata je ärrïjï yiꞌral yijaw ꞌdogo, ange gwuru ara je be Ngwaalu gataji düwä? A mine ngwüjï ngwanni ngwuki ngwati pa ärrï yiꞌral giyee ꞌto!
34 A manari ngaa lati ätädä ngwüjü dämjä ngwanni ngwülïngïdä je ndi ari ngwa ji ngwa je ꞌtücï dämjä, ange gwuru ara je be yiꞌral mbuji yanni yijaw. A mine ngwüjï ngwanni ngwuki ngwati pa ätädïjïdï dämjä nunnu aar ji aar gwäꞌrä anaku ätäjïdäär gu?
35 Mar! Ämnär güwänü galu ngaa je ärrïjï yiꞌral yijaw, ätädär ngwüjü dämjä aaꞌti be ngaa lïräjï ngwäy ndi ara je gwäꞌräcä. No ngaa la be mbuji guꞌru galu gipa gwulleny, ngaa la ru yïjï yidi Ngwaalu ngwanni ngwo kerala. Nginde gwanni gwuru dïnä ngwüjï ngwanni ngwuru ngwüꞌdüny a ngwanni ngwuki.
36 Rüdär ngwïnä anaku ru gu Papa gwalu dïnä.”
Obalu ngwüjï ngwe
(Mätä 7.1–5)
37 “Aaꞌti ngaa la pïcï dïjü yelenya na laꞌti la je pïcï yelenya, aaꞌti ngaa la obalu dïjï de na laꞌti la je le obalu, düdänïjär ngwüjänü, na la je düdänïjänü.
38 Ätädär ngwüjü na la je ätädä. Giny ganni gijaw gongranu gärnälü gonyadala gïbälädälü ga aar ang bäläcï ga ang ape. Ndi ari giny ganni gata ge ätä ngwüjü, giru ganni ga ara ge ätä.”
39 A je Yicu mïꞌrïcï ngwujaꞌri ngwee ndi ari, “Dïjï danni dïrïmü ngwäy daꞌti dokta dïjü danni dïrïmü ngwäy ꞌto. Mung okta, la ïꞌdï ꞌdün gidel.
40 Gïjï ganni gati aar enggaci, gati ꞌti lengedana gidoorta düngün danni denggaca. Mung lenge, ga be enggaci ngwüjü nono dorta düngün.
41 Ange gwuru ata be enggedada gwanggalu gamuꞌru gïläy nga ꞌti be änggädï güüꞌrï gïläy lunga?
42 Awa nga be ci gwanggalu, ‘Ila kuni gwani gwänggärï ang brota gamuꞌru gïläy.’ Nga ꞌti be enggana güüꞌrï gïläyänü lunga? Äny gwa ang ci nu, wä dimurꞌtuny ndee! Gwällï güüꞌrï gïläy lunga gwerre gwerre, nga jayi nga ombajidalu mama nga be brota gwanggalu gamuꞌru gïläy lüngün.”
Daꞌri na ꞌriꞌri gwüngün
(Mätä 7.16–20; 12.33–35)
43 “Daꞌri danni dijaw dati ꞌti ꞌriꞌru yuula yiki na daꞌri danni diki dati ꞌti ꞌriꞌru yuula yijaw.
44 Daꞌri deꞌte deꞌte dati linginni giyuula yanni yating je ꞌriꞌri. Nga gwati ꞌti aku yuuda gidaꞌri diru dïïjï na yügïrï gidaꞌri danni diru dibeny.
45 Dïjï danni dijaw dati ärrï yiꞌral yanni yijaw giligoranu lüngün lanni lätï yiꞌralanu yijaw, dïjï danni diki dati ärrï yiꞌral yanni yiki giligoranu lüngün lanni liki. Lingla lati ondaji yiꞌral yanni yati ji yonyadu giligoranu.”
Ngwüjï rom ngwanni ngwüdädï
(Mätä 7.24–27)
46 “Ngaa lati nyi ci, ‘Deleny, Deleny’ gwedang ngaa ꞌti be ärrä yiꞌral yanni yata je enggaci.
47 Dïjï danni dadi ila ꞌdünggüny ngwugeraji ngwujaꞌri ngwüny länï, ngwuje ꞌdengenaji, nggwa je enggaci diru nono yärüng.
48 Diru nono dïjü danni düdädï ngwuꞌduna ngwüngün ngwügwürï delo dolanu ngwugwatu yidingo ngwurꞌdalu. Anni ma gere ne gonyadu a däärä obe ngwuꞌduna ngwoo, ngwuje ꞌti lagajalu ndi ari ngwodanalu ndom.
49 A be dïjï danni dati ꞌdingini ngwujaꞌri ngwüny ngwuje ꞌti be ꞌdengenaja, diru nono dïjü danni düdädï ngwuꞌduna ngwuje ꞌti be gïꞌtïjä yidingo. Anni ma je däärä obe, aar ïꞌdï puprang ïꞌdïng gwupa aar geradalu!”