☰ Ibraniylargha 9
9
Kona ehde dewridiki ibadet
1 Birinchi ehdide munasiwetlik ibadet belgilimiliri we yer yüzige tewe bolghan bir muqeddes ibadet jayi bar idi. 2 Buninggha bir ibadet chédiri tikilgenidi; uning muqeddes jay dep atalghan birinchi bölümide chiraghdan, shire hem shire üstide retlen’gen nanlar bolatti.■ 3 Uning ikkinchi, yeni ichki perdisining keynide eng muqeddes jay dep atalghan yene bir chédir bölümi bar idi.□ 4 Shu yerge tewe bolghan altun xushbuygah we pütünley altun bilen qaplan’ghan ehde sanduqi bar idi. Sanduqning ichide altundin yasalghan, manna sélin’ghan komzek, Harunning bix sürgen hasisi we ikki ehde tash taxtisi bar idi.□  ■ 5 Sanduq üstidiki «kafaret texti»ning üstige shan-shereplik «kérub»lar ornitilghan bolup, qanatliri bilen uni yépip turatti. Emdi bular toghruluq tepsiliy toxtilishning hazir waqti emes.□  ■
6 Bu nersiler mana shundaq orunlashturulghandin kéyinla, kahinlar chédirning birinchi bölümige (yeni «muqeddes jay»gha) herdaim kirip, ibadet xizmitini qilidu.■ 7 Biraq, «eng muqeddes jay» dep atalghan ikkinchi bölümge peqet bash kahin yilda bir qétimla kiridu. Kahin u yerge öz gunahliri we xelqning nadanliqtin ötküzgen gunahliri üchün atalghan qurbanliq qénini almay kirmeydu.■ 8 Bu ishlar arqiliq Muqeddes Roh shuni körsitip bermektiki, bu birinchi ibadet chédiridiki tüzüm inawetlik bolup tursila, eng muqeddes jaygha baridighan yol yenila échilmaydu.□  ■ 9 Mana bular resimdek hazirqi zamanni roshenleshtüridighan bir xil obraz, xalas. Buningdin shuni körüwélishqa boliduki, bu chédirda sunulidighan hediye we qurbanliqlar ibadet qilghuchini wijdanida pak-kamil qilalmaydu. 10 Ular peqet yémek-ichmekler we boyini sugha sélishning türlük resmiyetlirige baghliq bolup, qanun-tüzüm tüzütülüsh waqti kelgüchilik küchke ige qilin’ghan, insanlarning etlirigila baghliq bolghan belgilime-nizamlardur.■
11 Lékin Mesih bolsa kelgüsidiki karamet yaxshi ishlarni élip barghuchi bash kahin bolup, adem qoli bilen yasalmighan, bu dunyagha mensup bolmighan, téximu ulugh we téximu mukemmel ibadet chédirigha kirdi;■ 12 öchke yaki mozaylarning qurbanliq qénini emes, belki Özining qurbanliq qéni arqiliq U (Özila menggülük hörlük-nijatni igiligen bolup) bir yolila menggüge eng muqeddes jaygha kirdi.□  ■ 13 Kona ehde dewride öchke we buqilarning qéni hem inekning külliri napak bolghanlarning üstige sépilse, ularni et jehetidin tazilap pak qilghan yerde, ■ 14 undaqta, menggülük Roh arqiliq özini ghubarsiz qurbanliq süpitide Xudagha atighan Mesihning qéni wijdaninglarni ölük ishlardin pak qilip, bizni menggü hayat Xudagha ibadet qilishqa téximu yéteklimemdu?!□  ■
15 Shuning üchün u yéngi ehdining wasitichisidur. Buning bilen (insanlarning awwalqi ehde astida sadir qilghan itaetsizlikliri üchün azadliq bedili süpitide shundaq bir ölüm bolghaniken) Xuda teripidin chaqirilghanlar wede qilin’ghan menggülük mirasqa érisheleydu.□  ■
16 Eger wesiyet qaldurulsa, wesiyet qaldurghuchining ölüshi testiqlan’ghuche, wesiyet küchke ige bolmaydu. 17 Chünki wesiyet peqet ölümdin kéyin küchke ige bolidu. Wesiyet qaldurghuchi hayatla bolsa, wesiyitining héchqandaq küchi bolmaydu. □  ■ 18 Shuninggha oxshash, deslepki ehdimu qan éqitilghandila, andin küchke ige bolghan. 19 Chünki Musa Tewrat qanuni boyiche herbir emrini pütün xelqqe uqturghandin kéyin, mozay we öchkilerning sugha arilashturulghan qénini qizil yung yipta baghlan’ghan zofa bilen qanun desturigha we pütün xelqqe sépip, ulargha: 20 «Mana, bu Xuda silerning emel qilishinglargha emr qilghan ehdining qénidur» — dédi. □  ■ 21 U yene oxshash yolda ibadet chédirigha we chédirdiki ibadetke munasiwetlik pütkül saymanlarning üstige qan septi. 22 Derweqe, Tewrat qanuni boyiche hemme nerse dégüdek qan bilen paklinidu; qurbanliq qéni tökülmigüche, gunahlar kechürüm qilinmaydu.
23 Xosh, ershtikige teqlid qilip yasalghan bu buyumlar mushundaq qurbanliqlar bilen paklinishi kérek idi. Biraq ershtiki nersilerning özi bulardin ésil qurbanliqlar bilen paklinishi kérek. 24 Chünki Mesih ershtiki heqiqiy ibadet jayigha teqlid qilin’ghan, adem qoli bilen yasalghan muqeddes jaygha emes, belki Xudaning huzurida bizge wekillik qilip hazir bolush üchün ershning özige kirip boldi.□
25 Yer yüzidiki bash kahinning yilmuyil öz qénini emes, belki qurbanliqlarning qénini élip, eng muqeddes jaygha qayta-qayta kirip turghinidek, u qurbanliq süpitide özini qayta-qayta atash üchün kirgini yoq. ■ 26 Eger shundaq qilishning zörüriyiti bolghan bolsa, dunya apiride bolghandin béri Uning qayta-qayta azab chékishige toghra kéletti. Lékin U mana zamanlarning axirida gunahni yoq qilish üchün, bir yolila Özini qurban qilishqa otturigha chiqti. 27 Hemme ademning bir qétim ölüshi we ölgendin kéyin soraqqa tartilishi békitilgen’ge oxshash, 28 Mesihmu nurghun kishilerning gunahlirini Öz üstige élish üchün birla qétim qurbanliq süpitide sunulghandin kéyin, Özini telpünüp kütkenlerge gunahni yoq qilghan halda nijat keltürüshke ikkinchi qétim ashkare bolidu.□
  ■
 
 
■ 9:2 Mis. 26:1; 36:1; Law. 24:5. □ 9:3 «eng muqeddes jay dep atalghan yene bir chédir bölümi» — «muqeddes jay» grék tilida «muqeddeslerning muqeddisi». □ 9:4 «altundin yasalghan, manna sélin’ghan komzek» — «manna» Xuda chöl-bayawanda Israillargha bergen «asmandiki nan» — «Mis.» 31:16ke qaralsun. «Harunning bix sürgen hasisi» — Xuda Harunni yétekchi qilip tallighanliqini körsitish üchün, uning hasisini bixlatqanidi («Chöl.» 16-17-babni körüng. «ikki ehde tash taxtisi» — bularning üstige «on perman» yaki «on perhiz» yézalghanidi («Mis.» 31:18 we 34:28ni körüng. ■ 9:4 Mis. 25:10; 34:29; Chöl. 17:25; 1Pad. 8:9; 2Tar. 5:10. □ 9:5 «kafaret texti» — yaki «rehimgah» yaki «rehim körsitidighan text». «Mis.» 25:22-34ni körüng. ««kafaret texti»ning üstige shan-shereplik «kérub»lar ornitilghan bolup, qanatliri bilen uni yépip turatti» — bu ishlar toghrisida «Mis.» 25:10-22, 37:6-9ni körüng. «emdi bular toghruluq tepsiliy toxtilishning hazir waqti emes» — bu nersilerning hemmisi Eysa Mesih we u élip barghan nijattin «bésharet béridighan kölengge» idi. Bu ayettiki sözlerge we 8:5ke qarighanda, shuninggha ishenchimiz kamilki, hetta bu kona ibadet chédirining kichikkine tepsilatlirimu «bésharetlik kölengge» yaki «simwol» idi. «Manna» uning bir misalidur. «Yh.» 6:30-35de Eysaning Özi toghruluq éytqan sözlirini körüng («Rim.» 14:4, «Kol.» 2:16-17nimu körüng). Xuda buyrusa bu ulugh we qiziq nuqtini tepsiliy tehlil qilidighan kitabchini kéyin chiqarmaqchimiz. ■ 9:5 Mis. 25:22. ■ 9:6 Chöl. 28:3. ■ 9:7 Mis. 30:10; Law. 16:2,34; Ibr. 9:25. □ 9:8 «bu birinchi ibadet chédiridiki tüzüm inawetlik bolup tursila» — «birinchi ibadet chédiri» dégen söz chédirning özini, shundaqla u wekillik qilghan ibadet xizmetliri (uningda sunulghan hediye we qurbanliqlar qatarliqlar)ni körsitidu. ■ 9:8 Yuh. 14:6. ■ 9:10 Law. 11:2; Chöl. 19:7-22. ■ 9:11 Ibr. 3:1; 4:14; 6:20; 8:1. □ 9:12 «Özining qurbanliq qéni arqiliq U (Özila menggülük hörlük-nijatni igiligen bolup) bir yolila menggüge eng muqeddes jaygha kirdi» — «menggülük hörlük-nijat» bolsa gunahlardin bolghan azadliq-nijatni körsitidu. Mesihning igiligini Özi üchün emes, barliq insanlar (étiqad qilghan bolsa) üchün, elwette. ■ 9:12 Ros. 20:28; Ef. 1:7; Kol. 1:14; Ibr. 10:10; 1Pét. 1:19; Weh. 1:5; 5:9 ■ 9:13 Law. 16:14; Chöl. 19:4; Ibr. 10:4. □ 9:14 «undaqta, menggülük Roh arqiliq özini ghubarsiz qurbanliq süpitide Xudagha atighan Mesih...» — «menggülük Roh» Muqeddes Roh, Xudaning menggülük Rohi. ■ 9:14 Luqa 1:74; Rim. 6:13; Gal. 1:4; 2:20; Ef. 5:2; Tit. 2:14; 1Pét. 4:2; 1Yuh. 1:7; Weh. 1:5. □ 9:15 «insanlarning awwalqi ehde astida sadir qilghan itaetsizlikliri üchün azadliq bedili süpitide shundaq bir ölüm bolghaniken» — «shundaq bir ölüm» — Mesihning ölümi, elwette. ■ 9:15 Rim. 5:6; 1Pét. 3:18. □ 9:17 «16-17-ayet» — yaki «Chünki ehde tüzülse, ehde tüzülgüchi qurbanliq ölüxi kérek. Ehde qurbanliqi qilinghuchi ölse, ehde küchke ige bolidu; qurbanliq téhi hayatla bolsa, ehde héchqandaq küchkǝ ige bolmaydu». ■ 9:17 Gal. 3:15. □ 9:20 «Mana, bu Xuda silerning emel qilishinglargha emr qilghan ehdining qénidur» — démek, ehde bu qan arqiliq küchke ige qilin’ghan. «Mis.» 24:5-8ni körüng. ■ 9:20 Mis. 24:8; Mat. 26:28. □ 9:24 «adem qoli bilen yasalghan muqeddes jaygha emes» — «muqeddes jay» grék tilida «muqeddes jaylar» déyilidu — «muqeddes jay» andin «eng muqeddes jay» démekchi. ■ 9:25 Mis. 30:10; Law. 16:2,34; Ibr. 9:7. □ 9:28 «Mesih... Özini telpünüp kütkenlerge gunahni yoq qilghan halda nijat keltürüshke ikkinchi qétim ashkare bolidu» — «gunahni yoq qilghan halda» grék tilida «gunah yoq halda». Bizningche «gunah yoq halda» dégen ibare Mesihning Özining gunahsiz ikenlikini körsitish üchün déyilgen emes (chünki Uning gunahsizliqi éniq), belki Uning gunahning özini bir terep qilish ishini tügigenlikini körsitidu, dep qaraymiz. «Gunah yoq halda nijat keltürüshke ikkinchi qétim ashkare bolidu» dégenlik toghrisidiki yene bir chüshenchisi: «(Mesihning ikkinchi qétimki kélishi) insanlarning gunahlirining bedilige qurban bolush üchün emes, belki nijat keltürüshke ikkinchi qétim ashkare bolidu» dégendek. ■ 9:28 Rim. 5:6, 8; 1Pét. 3:18.
☰